Morgunblaðið - 18.02.1973, Blaðsíða 13

— Skáldið þjáist fyrir alla
Framh. af bls. 6
ina þar sem pyndingamar íóru
fram, sem Grikkir neifuðu hjá
EXmópuráðinu, að toefðu áittt sér
stað. Það er líka !þama að ég
lýk við tónlist v’ið sextáti af
þeim 32 ijóðuim, sem ég hafði
ort ium „Sólina o!g ltfeniainn.“ SS0
am 'kenni éjg Dimiltrfs þau. Við
sitjium við igiu'gigainn, imman við
rimlana og syngjium, áður en
við íörum að soifa.
NÓVEMBER
Að ltofkium enu gögnin
tilbúitn fyrir réttarhöldin.
Faðir minm kemiur í toeimsókh.
Nokkrir toáittsetitir Verðir em
viðstaddir.
— Þú verður leiddur fyrir
herrétt samtevaamt umdamíþáigu-
lögum núimer 500, segir einn
þeirra.
— Gerið svo vel að Iteyfa
mér að Otesa þessi lölg, ég toef
igleymit þteim, segir faðir mimm.
— Vliðurlög. . . d'auðadömiur
. . . er umdirstrikað mieð rauðu.
— Þeir hafa sitrikað undir
þessi orð af ótta við þau
kyrmu að fara framtojé okkiur,
segi ég hilæj'antíi við föður
minn.
’Hann leggurr frá sér gleraug-
un og toorfir é mig. Sltyrkri,
em rólegri og alvanlegrf röddu
segiir hanm: Fyrdr mann, sem
ber maífinið Theodtorakite er
dauði á vigvelli sjáiMsagður og
eðlilegur. MLnnstu hams langa-
léngafa þins, hans Khals,
hann var í farartoroddi gegn
Tyrkjlum á Krít. Ammar l'amga-
'lanigjafi þinn var tekimn
af lóifi af Tynkjum. Freemdi
þinn, ManöJis var stteikitur lif-
andi. Hanm faðir þinn hér,
horfðist í augu við Tyrki við
Bizanti, sextán áira gamall. Þú
fylgir aðeins 'hetjulegrí fjöl-
skyidulhefð. Ef þeir drepa þig
hefurðu blessum mfina. Semn
hverf ég úr þessum heiiirni. . .
1 nóvember hóf Theodorak
is hungu r verkfall til að mót-
mæla því að hann fékk ekki
að mæta sem vitni í réttar-
höldum yfir 31 vini hans
í neðanj arðarhr e jdingunni.
Tíu dögum siðar var hann
fluttur meðvitundarlaus á
A verof f an geLsissj ú k rato úsi ð.
Við erum í eimni álmu Aver
offangelsisins. Tii vinsitri þeg
ar imm er gengið, er sjlúkrataús-
ið. öðmum megim eru fjöldiakltef
ar. Við erum um sextlíiu þar.
Himir fangamir eru í örlitíum
kíefum. Einn eða 'tveir sam-
an. Rúmið miitt stendur undir
stórrum gluigga, sem smýr últ að
garðinum. Ég mota gluggamn
sem skriifborð.
Daga sem nætur symig ég nýj-
'ustu lögin min' ifyrir félaga
roína. Þeir skrifa niður orðin.
Siðam fcoma þeir saman í hóip
til að læra llögin. Þeir eru óþol
inmóðir; þessi tónlist gerir þá
frjláflsa, eins og húm hefuir einm
ig gert mig frjáils'am. Listin —
einmitt þessi list er styrkur
okkar, aðalvopm'ið okkar. Klú'g
arar okkar hafa hlekki. Við
höfum söngva.
Ég fæ leyfi itil að fá móitna-
biöð, en með 'því skilyrði, að
ffan'gelSisistjórinm áriti þau.
Eirns og einræðisseggjium er
igjairnt hafa þeir sett okikur,
póli.tísku fangama í fangelsi
með öðrum venjulegum föng-
um. Meðál þeirra eru tveir
kynviMingar, sem gefa kosf á
tolíðu simmi fyrfr vægt gjalö. 1
dagrenning eru þeir að sópa
f angelsisgarði nn. Situndum
kemur „Julia“ og bankar í
gluggamn minn og segir mér
leyndarmél sín og kvartar umd
an vini sinum, og segir hann
taki of lóigt gjalld fyrir ibaíSuna.
Og eiins og alltaf gerist inman
fangelsisveggj a eru sögusaignir
stöðu'gt að komiast á kreik.
Skriðdrekar eiiga að haía sézt
á igötunum. Er toylting? Nœst-
um öru'gigc að eimtaverjiir liðs-
flutnimgar hafa áltt sér stað.
Kvikmyndir eru sýndar í
borðsalinium á kvölldin. Eitur-
lyfjaneytendum og toommúnist-
um er toannaður aðlgainigur!
Theodorakis var leystur úr
haldi í janúar 1968, en í
ágúst það ár var hann og
fjölskylda hans flutt til af-
skekkts fjallaþorps, sem heit
ir Zatouna og látin búa þar
undir ströngu eftiriiti. Theo-
dorallds vair bannað að skrtfa
bréf eða fá bréf og allar
gestakomur voru einnig
bannaðar.
Hversu lamgt igetur rödd toor
izt? Um hve langa vegu getur
söngur farið? Imyndumaraflið
er að störfum af jafn miki®
frjósemi og áður, við verðum
fyrir all’a mumi að halda áfram
að 'koma efni frá okkuir. Við ffel
um skilaboð immi í braiuði, í
drasli, í ifötum, í skóm. Með að-
stoð fjölda mamns. Ég igtet ekki
nefnt þá, nema ítooma þeim í
vanda. En ég glelt altént saigt
frá iþví, tavemiig við fórum að
þvi að Okomia 'löjgiuinum mímium
út fyrir virkismúrana. Elftir að
hvert lag haffði verið (tetoið upip
á offuriíltið band, vaitt ég það
mjög ‘þéttt upp, svo að lögun
þess var eins og líltill hmapp-
iur. Myrto ihjálipaði mér, svo 'að
stærðin yrði sú sama á iþeim öM
um. Að svo búrnu saumaði hún
hnappama á ffraltoka Yorgos,
somar Okitoar. Þtegar hamm ffór til
Aþenu var að sjálilfisögðlu leitað
vandlega á homum, fró hvirtfli
til ilja, en enguim datt í hiug
að athuga hmappana og hann
getok tonarreisitur með söngv-
ana mina á brjósti sér.
Þrívegis fflultiti BBC lög, sem
ég hafði skrifað á þessum stað
aðeins tiu dögum áðiur. Allt
þorpið hlustaði. Og við gátum
náð örlitla ferðatækinu olkkar
fram úr fel'ustaðnium og hLust-
að með.
1 október var Theodorakis
fluttur í fangel'sisbúðimar Orep
os fyrir norðan Aþenu.
Til að byrja rnieð fimnst miér
ég vera einkiemnilltega „frjáls“.
Ég má ganiga uim, án iþess varð
maðiur sé á hælumium á mér.
Sjórimn gliitrar í fijarska. Garð
urinn' angar af bllámium. Orep
os er eins og Parsidlis.
Að málitiðun'um lokmium sýni
ég þeiim nýju söngvana mlína.
Eftir fáeina daga höfiuim við
myndað litinn kór. Bn fflljötilega
breytist veðráittam. Sjóndeildar
hrin'gunimn þrem'gist. Sjórinn
verður 'tálmun. Virgirðingim um
búðimar hækfear óðtfiuga. Tveir
gestór mega koima ttl mín
á tveggja rnánaða ffresti. Bréfa-
s'kipti eru bönnuð. Nauðtungar-
vinma og veikindi. Mteðalaldiur
fanga er 56 ár. Meðaltíómar
tðlf ár.
Nóvember 1969.NaÆn miitit er
kalað u'pp í háfalarana. „Theo
dorateis teomi til heimsókmar-
stlofúnmar."
Þar eru fyrir teonan mln og
faðir mimm. Þau mega heim-
sæteja mig. En hvað um a'Ila
hima, sem kynmi að langa til að
finna mig. Móðiur míma. Böm-
in min. Kammski eftir tivo món-
uði. Ég stekk yfir hliðiið. Ég fer
inn í byiggingiuna og koma miin
og faðir mimn bíða í fynsta her
bergi til vinstri. Þau standa á
fætur, kyssa miig. Svo setj-
umst við miður. Foringjamir og
verðiirnir hlusta vandlega á
hvert orð. Ðf við segjum eiitt-
hvað sem er ekki alveg viðfetm
amdi fjölskyldumni öskra iþeir;
— Þér er toannað að segja
þetta.
— Og þetita lika! Bamnað!
Myrto brosir.
— Ég sé að þú torosir. Hvers
vegna?
— Ég er hamimgjusöm. Þú
getiur eklki tonymdað iþér,
'hversu mi'klla aiúð, vináltitu og
virðimgu allir sýna oklteur.
Bammað österar Ifloring-
iinn.
— Hvað er toannað? spyr ég
— alúð?
Faðir minn igrípur reiðilega
fram S.
— Þið getið ekki bannað
slítet.
— Ég skal segja iþér, heldur
Myrto áffram — enginn vill
itaka við peningum frá okfeur.
„Nei,“ segja a'llir „það myndi
særá okteur. Þið hafið gefið
ökfeur svo miifcið. Leyfið okk-
ur að bjóða eifthvað til endur-
gjalds. . . “ Það er allveg sama,
hvert við förum . . . í verzlanir
. . . leigubíila .. tovi'klmynda
hús. Al’Ls sitaðar.
—Fólkið stemdur með okkur,
segi ég.
— Bannað!
Vorið 1970 veiktist Theo-
dorakis af berklum. Fyrst
var hann fluttur í famgeisis
sjúkrahús, en í apríl 1970
var hann skyndilega látinn
laus, eftir afskipti Jean Jac
ues Servan Schreiber. Hélt
hann þá til Parísar og 'hefur
búið þar í útlegð síðan. Hann
hefur nú nýlega látið í ljós
ósldr um að fá að hverfa
heim til Grikklands að nýju.
h— Viðtal við Halldór á Hólmi
Framh. af bls. 9
fékk hana á 9 krónur. Nú voru mér
iboðnar 10 'þúsumd krórnur fyrir hiana.
En hún er kyrr á sínum stað. Ég
held að dótturson minn langi í hana
og má vera að hann fái hana. Ég
er ekkert að sækjast eftir að losna
við þetta dót. Ég hafði svona látið
mér detta í hug að láta það í byggða
safnið, einhvern tíma.
— Láttu þetta koma, eins og ég
sagði það, góða, ef þú á annað borð
skrifar eitthvað um þetta samtal
okkar, sagði Halldór að lokum.
Leggðu mér efckert annað i munn.
Og það hefur eteki verið gert.
— E. Pá.
Innbú og
innstæða
Það er dýrt að stofna heimili og
margt sem þarf að kaupa. Stundum er
ungt fólk bráðlátt. Því finnst taka langan
tíma að spara fyrir því, sem það vill
eignast.
Nú kemur Landsbankinn til móts vió
sparifjáreigendur með nýju sparilánakerfi
Sparilán eru nýr þáttur í þjónustu Lands-
bankans. Reglubundinn sparnaður
skapar yður rétt til lántöku á einfaldan
og fljótlegan hátt.
Ungt fólk getur gert áætlun um
væntanlegan innbúskostnað. Siðan
ákveður það hve mikið það vill sþara
mánaðarlega.
Eftir umsaminn tíma tekur það
út innstæðuna, ásamt vöxtum, og
fær Sparilán til viöbótar. Rétturinn
til lántöku byggist á gagnkvæmu
trausti Landsbankans og viðskiptavin-
arins. Reglubundinn sparnaður og reglu-
semi í viðskiptum eru einu skilyrðin.
Reglubundinn sparnaður er upphaf
velmegunar.
Kynnið yður þjónustu Landsbank-
ans. Biðjið bankann um bæklinginn um
Sparilán.
Ir/VN iDIS BVINIVI
Baiíki allm landsmanna
argus