Morgunblaðið - 08.03.1973, Page 28

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. MARZ 1973
Hringt eftii midncctti
M.G.EBERHART
Ið hana til að taka þær. En ég
viœii ekki nákvæmlega, hvemáig
ég ætti að fara að því. En mér
fainmsit það gott ráð að hræða
Jenmy, liáta hama miissa kjark-
knm, iáta liíta út eiiras og hún
væri þunglynd svo að lögregl-
am héldi, að hún hefði framið
sjálfsmorð, þegar ég væri búimin
að koma töfliumium ofam í hana.
Fiora faldi glösin i gestaher-
bergimu, þa.r sem Biainche gisti
og Blanche fainm þau. Blanche
lét hamn svo hafa glösiim, en v«ur
ammiars ekkert hrifim aif þesoari
hugmynd Hún spurðii mig aift-
ur og aftur, hverniig ég ætlaðö
að fá Jenmy fcil að taka töfliuirm
ar, og. . . Nú lýsti röddim ekki
lemgur hreykmá. — Sanmfeilkuir-
inn var sá, að ég vair ekki bú-
imin aö ráða það við miiig, heidur
fcreysfci á heppnima. I>að var
kiiauifaskapur. Liklega hefur
Blanche aldreii skjátlazt. Ég áttá
að fremja morðiö. Hún sagðii að
sér væri aiveg seima, hverniig ég
færi að því. Ég reymdi það.
Fyrsit æfclaðii ég að nota bysisuna
míma affcur, og losia miiig sáðam við
hama — fleygja henmd í Sumdilð.
t*á dafct mér í huig, að liíktegia
væri smara beferi. Ég sikyldi beira
raá í Jemroy eima símis láðs og
•simeygja smörummii uan háis hemmi
og — em þá hefði það bara ekki
liitfcið út eims og sjáltfsmorð. En
eiimis og ég sagði ykfcuir, þá er
erfiifct að freimja morð. Og mér
mi'stókst hvað eftir ammiað. Eða
það sagði Blianche. Em hún viissi
ekfci, hvemniig þefcta var — það
kom alllitaf eiitthvað till að rugla
fyrir mér. Jenmy sagði, að ég
yrði að afhenda skeyfcið daginm
eftíiir, og það var eimihver liisit-
memi í safnimiu — Jeniny fékk
sér nýja sterá, en Bitamche gat
fumidið tásfismiðiinin. fékk auka
lykiil og lét mig fá hanm, og ég
slkiMi eftir fteiri svefnitöfliur —
og þá fór ég að hugsa um,
hveniiig ég gæti hrætt Jenmiy tiil
að taka þær imm. Ég hrimigdi til
henmar og hvisiaði — en hún
meiitaði og Biamche hló að mér í
kvöld vetgna þess. Húm siagða, að
mér miistækist ailllt. Húrn kom
himigiað í kvölid, teigðá sér bil og
ók homium sjálf. Og þamm híl
verð ég að losna við. . . Hamm
biökk við og greip fyrir andliit-
ið. — Nei, það skiiptir vist ekkd
máld leraguir. Jæja, svo sagði
húm, að etf ég losajði okfcur efcfci
við Jenmy, þá sfcyldi hún gera
það sjáltf. En ég haifði femgið nóg
af þessiu. í>að á eimihverm veg-
inin efcki við miig. Og ég er sjálf
sagt klaiutfi. Þesis vegrna varaði
ég Jenmy við. Ég vairð að gera
það. Ég ætlaði ékfci að freimija
fteiri morð. Bliamche sagðiisf hatfa
saninianiir varðandi morðið á Fi-
oru, sem rmumdu verða mér að
falllli. Ég veiit iniú ekfci hvoirt hún
haifði þær í raum og veru — em
ég vairð að tosa sjáltfan miig. En
niú er mér saima uim alört. Ég elisk
aðii hama — frá upphatfi. Húm
í þýðingu
Páts Skúlasonar.
var adíl’t, sem ég var ekkii. Hún
var mér alilt. . . em ég gait efcfci
haldiið áfram ad myrða.
Hanm vfiraði miig þá við raium
verutegmi hættu, buigsaiði Jenmiy.
Hamm hatfðd viitað, að Bliamche
miumdi alidrei hætta við hálifkllár
að verfc.
Art saigði: — Bliandhe saigðd,
að ég hefði fcliúðrað þessiu öilirtl
saimam — og Mfctega hetf ég gerrt
það. Hún sagði, að það væri auð
velvakandi
Velvakandi svarar i síma
10100 frá mánudegi til
föstudags kl. 14—15.
0 Útvarpi3 er f jölmennasti
skóli þjóðarinnar
Sigurdur Björnsson, Örlygs-
stöðum, sikritfar:
„Mifcið hetfir útvarpsetfná ver
ið vamdað, vilfcuma fyrir 10.
febrúar s.l. I liaugardagsrabbi
Pális Heiðars, þamrn daig, var
ekfci út á nei.tt að setja nema
5 m'inú tna bænaisibumd presit
anma að morgnd dags. Ekki get
ég l'átið mér detta í huig, að
þetta sé gert vegma veltferðar
hluistenda. Heliduir áWt ég þetrta
vera naiit í kniisrtiindám og
kniisitna siiðfræðii; eimm llið í
áróðri þeirra, sem vifl'ja
afkriistma þjóðima. En hvað kem
ur í staðámm fyrir þá sdðfræði
sem 10 boðorð Guðs immiiihaOda,
ef henmd verður útrýmt úr Mfi
fólksins. Það var gamall og góð
ur siður að biðja bæn vi® upp-
hatf ferðam, hvort sem hún var
farim á sjó eða landti.
Þertta mimmiiir HalQigriim/ur á í
heilræðuim simiim, með þessuim
orðuim:
„Bæmiarlaruis aldrei byrjuð sé,
buirtför tfrá þíirnu heiim/iilli.“
Væri ekfci vel víðeiigamdi að
byrja dagimm á hffiiðsrtæðam hátt
með nokknuim bæmarorðum? Að
mimmisifca kosti ætitá eklki að vera
ástæða tiil að siertja út á það hjá
þeitm, sem það gera. Fær ektoi
þjóðim nóg að heyra atf negma
tónilliisit, með fcilllheyramdd nausd,
þó þesisiar 5 mim. fái óátailiið að
vera saimeiigimBeg bænaisitumd
þjóðarimmar. Að mikuu maiti er
hægt að setja margt út á út-
varpið. Máitfliutiniimig þeas
og efnáisval, t.d. hvenniiig frétt-
iir eru seigðar, en þó mesit það,
sem það fflyfcuir ekki, en æfcfci að
flytja.
Mig miimmiiir að fyrrv.
útvarpssrtjóni segði að úbvarpið
væri fjöimenmaisifci sikóii þjóðar-
imimar. Þetfca tel ég rétt, em þá
er að velja efniið, sem fliuifct er
þanmiiig að nemia.ndimin verði góð
uir ístendimigur.
Sigurður Björnsson.“
0 fslenzki búningurinn
„Kæri Velivafcanidi.
Að umdainiförmiu hatfa biirzt í
Lesbók Mongumfollaðsims greim-
ar, þar stem m.a. er fjalDað uim
Siguirð Guðmiumidisison máiaira
og störf hams. Um ieiið og ég
þakka Siguirði Siiguirrmumidsisymá
fyrir þenmiam fróðleifc, sem
hanm hefur miiiðlað okfcur, liamig
ar miig að vikja námar að þjóð-
búm,imigamáiumium. Á slímium tíma
lagði Slgurður Guiðmumds-
som þessum miálum mikið Mð og
mum þjóðhátíðarárið 1874 hatfa
ráðið mifcliu um þanm áhuga og
umdirfcekfcir, sem miáliið fékk.
Þvi miður entist Sigurði ekki
aldur til að ljúka þar ætlunar-
verkum sSmium og urðu t.d. kari
maimmabúimiangeimir þar aíveg
úfcumdan, þó hanm hafi verilð
búimm að lieggja drög að þeim
Mka.
í gireím Sigurðar Sigurmiunds
soraar stemdur:.......og sá með
eigim augum, hve ósrmekkteg-
ir og óþjóðtegiir kvemibún'iimg-
armiir voru“. Þetta m/um vera
réfct með farið. En uipphafflieiga
voru búndmgairmiir hvorki
ósmekfctegiir mé óþjóðtegir, em
þegar fram Miðu sbumdir og kom
ur tóku að ertfa búniimgsihliuita,
oft sinn úr hverri áttinni og
setja þá samam öðruvlsli en uipp
haflega eða sauma nýtt
við gamailit, án þess að gæta
hefðar þess búraiimgs, sem u;pp-
rumailiega var, þá fór að gæta
misræmjs og myndár sýna ofck-
ur að margt hefir þar verið
ósimekktegt.
En stöndum við ekfci eimmiitrt
frammi fyrir þessu siama vamda
rraáM múna aftur eftíiir 100 ár?
Fóltoið hefuir fjariægzit búnimig
ama svo, að eimiumigis örfáir
þekkja eldri gerðiinniar og þeg
ar áhugá vetonar hjá fóltoi að
fá sér búmimg er Mtliar eða eng-
ar upplýsingar hægt að fá, efni
raumar vaimdtfemgiið liika. Þá er
afbur hætt við, að fóikið
biiaradi saimain búmúmgaigierð'um
eða geri eiltt oig ammiað atf vain-
kumimáfcfcu.
0 Framlag
Halldóru Bjarnadóttur
Eim er sú kornia hér á liairadli,
sem iifað hefur aílfltt frá þeim
tima að Sigrurður Guðmiunds-
son liézt; fseddisit tæpu ári áð-
ur en bamn dó, eða 1873. Það
er HaB/dóra Bjammadótfcir.
Fáum hefur auðnazt að ná
jiafmháum aldri og hemmd, og
emm færri hatfa hatft sitairfsiþrek
á við hamia svo lamgt firam eft-
iir ævimmii eða 99 ár. Húm hef-
ur haft mitoimn áhuga á isOiemzk
um þjóðbúniimigum og reymt miiik
ið till þeiss eö fá íisdienzto fyrir-
tæki til aið vefa rétit og góð
etfmi í búniimgaima. Þá befur húm
Mka skriifað greiimar og bækur
um vefmað og efimi í þjóðbúm-
imiga og verið óþreytamdli að
Iieiiðbeima. Hvorki heirarai mé öðr
urn verðuir rneiira ágemigt númia
100 árurn siiðar, em Siguirði varð
á síiraum tirna og er þó ölidiin
önmiuir.
Nokkrir aðillar hafa mú tek-
ið höndum samam, eru það
Kvemtféiagasiambamid Isliamds,
Islenzkur heimliOliisiiiðmaðuir og
Þjóðdaimsiafélaig Reykjavíku.r
oig ætla að reyima að gera smiið
og uippdrætti raeð vimmulýsiimig-
um í laiuslblaðaformi, ef
það mæfcti koma að gagrai. Verzl
uimim Vouige sellur efni í
þjóðbúmimga og þar er áhuigi
fyriir herndli að hatfa á boðstól-
um réfct og góð etfnli. UpphJiutbs-
snið, upplýsingar um balder-
a'ða borða með fceiikmdmigum svo
og uppskriftir af prjónahúfum
hafa þegfiir birzt í bltaði Heim-
fflliisiðiraaðarféliagsiiims „Hugur og
hönid" og sniið af eldri upp-
hliufcsigerð mum koma í blaðli
kvemféiaigasiamibamdsiims „Hús-
freyjan“.
1969 kom út rilt hjá Menin-
imigiarsjóði er nefmiist; lisBiemzkiir
þjóðbúmiimgar kvenma frá 16.
ölid til vonra daga, sibubt yfiir-
lfflt eftiir EIlsu E. Guðjórasisom.
Verzlanir Islenzks heimilisiðn-
aiðar hatfa selit hamdofim efnd í
svumibur og garm í hútfur, eimm-
iig hefir verið gemigizt fyrir ýms
um raámiskeiðum, bæði á vegum
ÍH og Kl, þar sam hatfa verið
saiumaðiir búndmigar álveg, eða
kemirad baiderimig og anmað, sem
þarf tiil búmimigiagerðar. Hefur
í samfoamdi við þessi mámslkeiiið
komið fnam töliuverður áhug-i
fóllks fyrir þjóðbúndmigunium.
• Þjóðhátíðin 1874—1974?
Gjanmam má geta þess tM fróð
teitos, hvermdig heiifci aílgenguistu
búnliogamma eru till komriin. Er
peysiutfötdm komu fyrsit tiU siög-
uiranar var peysam (eða fcreyj-
am) prjómuð og mátfcu uingar
stúltouir klæðast peysutföfcum, ef
þær gáfcu prjónaið peysiumia sjállf
ar. Þar eð prjónuð fcreyja var
jafnam kölliuð peysa, er miafmiið
af þvi dregið. 1 lýslimigum elidni
búniimga, er tailað uim „uipp-
hlut“ og „niðurhlut" og á þá
upþhliuitur við efird hliuta
— (bol) oig miiðuirWiutuir við
neðri hlufca eða pillis. Lenigd
vonu þessrir „uipphiiutir" eimiumg
-iis motalðiir sem kot eða
llítfstyktoi umdiir tmeyjummd, sem
jatfnam var bonim við búmimig-
imm, en máði ekki miilðuir að m’iifcti,
svo þar sá í boillimm á millli.
Þá er farið var að mofca búm-
iimgimm sjálifstæðam, þ.e.a.s. án
treyjiuramar, kragams og höfiuð-
búnaðeiriims, vaæ miobað svant
pfflis m-eð svunrtu og skotrfchúfa
kom í sbað'mm fyrir faMiimn.
Bftiir það dró búni'iraguirimm aiaím
af boliniuim og miefmdiist uipphliut
arbúniiiraguir, en himfjr gömillu
búmitaigairmiir voru j'aifnam nefnd
ir faldbúntaigar. Síðar komniu
svo skautbúmiimiguir og kyrtid-
búraimgur eftíir te'toniiiniguim og
billisögn Siigurðar Guðmiundsisioin
ar málaira.
Þjóðhátúðaránið 1974 mium
ganga i garð, hvað sem hver
segir. 1 anmiátuim gefcuim við lies
ið m.a. frá 1874: „Mtamtag þús
umid ára byggðair Isliandis var
hátiðlieg haíidim á Þimigvöllliuim
við Öxará daigaraa 5.—7. ágúst
Háfcíðiin, sem sitóð í þrjá daigia,
þótfii takasit vei og hetf'ur orð-
ið þjóð'minii tiB. sóma.“
Hvað svo sem gart verður á
raæsta áni, verðuir vomiamdi
hvorki lagt í óþarfa kosfcraað,
mé fé og verðmætium kasrtað á
glæ. En uimtfraim aillllt — verum
saimihuiga og verum sammiir Is-
tenditragar oig Ilátum sjá, eð við
.séum ekkii eftiirbátar iainda
okkar fyrir 100 árum og sýn-
uim í venfci að við séum þjóð-
lieg og fær uim að hailda hátíð,
siem verði þjóðimirai okkar tfll
góma.
Með kveðju,
Dóra G. •lönsdóttir,
Fossvogsiblettii 13,
Reykjavlk."
Okkar
er í fullum gangi
Eitthvað fyrir alla - Pop, millimúsik,
klassik
árlega hljómplötuútsala
_K____________
H|jódfsrahús Reyhjauihur
Laugauegi 96 simit I 36 36