Morgunblaðið - 03.04.1973, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. APRÉL 1973
ÓLAFUR GUNNAR JÚLlUS-
SON, BYGGINGAFRÆÐINGUR
Fæddur 19. marz 1924
Dáinn 26. marz 1973
LEIÐIR okkar Ólafis Júlíusison-
ar, byggLngarfræð'i,ng.s, lágu sam
aiu við forsagnir um gerð íþrótita
mannvirkja og félagsheimila.
Eiinmig sóttum við saman fundi
erlendis um iþróttamamwirki.
Fram yfir alila þóknun fyrir
þessi störf, sem voru atvinma
hans, iagði bann slíka alúð,
erfiði og fyrirhöfn, er aldrei
var reiknuð.
Hann var þátttakandi í mik-
fflli uppbyggingu íþrótta- og fé-
lagslegmr aðstöðu héntendis,
sem mér er skylt og ljúft að
mimniast við andlát hans.
Ofit varð ég að biðja Ólaf með
litium fyrirvara að standa upp
írá teikni- eða skrifborði og
vera fjatrviistum frá heimiM, til
þess að takast á hendur ferðir,
svo að teyst yrði úr vanda ein-
hvers verks, sem umnið var að.
Alltaf var hjá Ólatfi sömu ljúf-
menmsku og greiiðvikni að
mseta.
Ólafur áfcti auðvelt með að um-
gamgast fólk, hlusta á skoðamir
þess, setja sig inn í viðhorf,
sem á stundum gengu öndvert
við forsagnir, er hann eða sam-
siarfsmenn hans höfðu fuilgert.
Eitt sinn komum við á fumdi
í ágætri sveit með byggimgar-
mefnd mær ful'ttrágehgins félags-
heimilis. Þar voru þá mættar
margar húsfreyjur sveitarinnar.
Þær höfðu, að því er þær sögðu,
ekki áttað sig á inmréttimgu eld-
hússins og geymsilamna á fceikn-
ingum en nú þegar unnt var að
virða fyrir sér húsaskipan í
steimsteypu og sjá fyrstu inn-
réttimgar, þá var fles: öðru visi
en þær vildu.
Ólafur hlustaði með athygli á
konurnar og er þær luku mál-
filiutningi sinum, lieit Óiiafur upp
og úr svip hans skein hlýja en
þó glettmi. Þetta upplit fcil
óánægðs hóps og vingjamlegt
Viðhorf til vandamála hans og
umkvartana lægðu allar öldur
vænta.nlégs ágreinings, svo að
andspænis homum var stiilltara
hugarfar og þegar komin á
tengsl til lausnar vandamáli.
Ólafur safnaði konunum að sér
að borði og í lengri tíma var
skimað um, talað og teiknað.
Þegar fundd liauk, kvaddist þakk-
látt og ánægt fundiarfólk.
1 annað skipti var ég mætt-
ur ásamt Ólafi á hálfsléttuðu
vallarsvæði, sem kvörtun hafði
borizt um að væri ekki unmið
samkvæmt hæðartölum og verk-
ið því stöðvað. Eims og oft ber
viið voru mælingarhælar flestir
horfmir, svo að ekki var anrnað
að gera en mæla svæðið að
að nýju. Veður var hvasst og
kalt. Engan bilbug var að finna
á 0te.fi. Lemgi dags vann hann
berhentur að mæJimgum og
skriftum útii á víðavangi. Kalt
var honum efaliaiust en eklcert
orð heyrðist um sffikt. Verkinu
varð að ljúka.
Á fundi einum erliendis skyldi
Ólafur flytja skýrslu um mál,
sem okkur íslendimgum hafði
veriið falið að anmast. Það var
liðið fram á dag, er Ólaf-
ur komst að. Fundarmenm voru
orðnir þreyttir.
ÓTiafur hóf mál sii t með
gtettni, sem þurrkaði burtu
þreytu og kviða fyrir löngu
málii. Hann lauk skýrsl-unni með
svo gtlöggri framsetningu í
stuttu máli að orð var á halt.
1 sambandi við miargþætt
byggiimgaistörf er miiikilvægt, að
byggimgarfræð'ngur sé úrræða-
góður og reyndur. Ólafur var
sMkum éi'ginteikum gseddur.
Fyrir kemur, að sJíkur kunn-
áttumaður þurfii að finna að
verki eða vanda um við verk-
taka eða iðmaðarmemn. Geta
slíkar aðfinmslur eða umvand-
amir leitt af sér þrætur og jafn-
vel iliindl Ég varð aldrei þess
var að tiQ siíks kæmi og er mér
kunnugt, að Ólafur varð að
grípa fram fyrir hendur bygg-
imgarmanna og fá verk fært til
betni vegar — en Ólafur bjó
yfir þeirri mianmgerð eða átti
það tamiið skap, sem bauð af
sér þá mamnúð og varfæmi
samfara festu, að homum tókst
að leiða verkið aifitur inn á rétta
braut eða fá endungerðan verk-
hluta, án þass að til tei'ðinda
eða árekstra dirægi.
Hinn mannlegi þáttur er stór
við smiði hvens mannvirkiis.
Mikiilsvert er, að sá, sem segir
fynir um verkútfærslu eða hvað
þá heldur verður að hafa eftdrlit
með framkvæmd verks, þekki
tiil þessa þáttar og kunni skdl á
hinum margslungnu þráðum
hans. Hin ágæta þjála skaphöfn
Ólafis kom þvi mörgum í góðar
þarfir.
Þeir fjölmörgu, sem nutu
samstarfis við Óillaf og vinnu
haras, hljóta sem ég að líia til
verka hans og liðinma samveru-
stunda með þakldæti og við frá-
falll hams sakma mætis samferða-
manms, sem var hugljúft að
vera í návfet viið.
Hvarf Ólafs sem bygginiga-
fræðings úr starfismianmahópi
Teiknistofumnar í Ármúla 6 í
Reykjaviik, verður henni og okk-
ur sem muitum verka stofuinnar
mdkið áfall. Þeim félögum hans
skal tjáð inmiileg saimúð.
Hinrni mætu og samhemtu eig-
imkonu Ólafis verður þó fráfall
hams hvað sárast. Þau hjón yfir-
stigu aðdáunairlega mdkla sorg
og samhemt unnu þau sífellt
að unaðslegu heimili, sem var
hugþekkt að heimsækja — og
þá ekki síðra að ganga um garð
heimiil'isiims í saimfy'ligd þeirra.
Megi minnimg hennar um
ágætan ástvin og þakklátir hug-
iir okkar, sem nutum hans sem
vinar og samverkamanns
styrkja hana í mdki'Mí sorg.
Þorsteinn Einarsson.
Þann 26. f.m. barst út sú frétt
að flugvélarinnar TF Vor væri
saknað á leið frá Akureyri til
Reykjavíkur, og teit væri hafin.
Það læddist að manni óljós grun
ur um að hér hefði enn átt sér
stað eitt stórslysið í viðbót við
hin mörgu, sem þjóðin hefur
mátt þola á þessum vetri. Því
miður varð þessi grunur að stað
reynd í birtingu næsta dags, er
tilkynnt var að flak vélarinnar
hefði fundizt og 5 vaskir menn
farizt með henni.
Einn af farþeguinum var Ólaf-
ur Júlíusson vinur okkar og með
eigandi að teiknistofunni, Ár-
múla 6. Hann hafði farið g’aður
og reifur um morguninn til Ak
ureyrar til eftirllts við byggingu
flugstöðvarinnar, sem er í smíð
um þar. Var ætlunin að vera
heima aftur um miðjan dag. En
yfir hálendi landsins var flogið
inn í móðuna miklu og þaðan á
enginn afturkvæmt. Á sílíkum
stundum verður maður átakan
lega var v:ð hvað miaðurinn ræð
ur litiu um þessa hluti og hversu
skammt er milli lífs og dauða.
Ólafur Gunnar Júlíusson var
fæddur að Þingvöllum við Akur
eyri þ. 19. marz 1924. Foreldrar
hans voru Bergþóra Bergvins-
dóttir, frá Háu-Þverá í Fljótshlíð
og Júlíus Jóhannesson inn-
heimtuimaður. Júlíus var tví-
kvæntur, og eignaðist alls 7
börn. Var Ólafur af fyrra hjóna
bandi ásamt þeim bræðrum
Björgvin og Gústaf. En hálf-
systkin voru, Bergþóra, Guðrún,
Jóhanna og Aðalsteinn. Eina upp
eldissystur átti hann einnig,
Helgu Leósdóttur.
Ólafur ólst upp á Akureyri
hjá foreldrum sínum. En 18 ára
að aldri missti hann móður sína.
Eftir venj-ulega skólagöngu sett
ist hann í Menntaskóla Akureyr
ar, og lauk stúdentsprófi þaðan
frá stærðfræðideild skólans lýð
veldisárið 1944.
Á skólaárum sínum vann hann
alla algenga vinnu að sumarlagi,
m.a. við húsbyggingar, en auk
þess var hann túlkur hjá bygg-
ingadeild brezka setuliðsins í
Eyjafirði um tíma.
Þetta sama haust innritaðist
Ólafur i Háskóla íslands, og las
um veturinn heimspeki og efna-
fræði, en þá stóð hugur hans til
læknisfræðinéms. Sökum fjár-
skorts varð hann að hætta nárni
eftir þennan fyrsta námsvetur.
Þegar ólafur varð stúdent op
inberaði hann samtímis trúlofun
sína með Sigurbjörgu Krist-
finnsdóttur, Guðjónssonar ljós-
myndara frá Siglufirði. Meðan
hann stundaði nám í Háskólan-
um gekk hún á Húsmæðraskól-
ann að Laugalandi, en um vor-
ið 1945 stofnuðu þau heimili sitt.
Á þessum árum stundar Ólaf
ur margs konar störf m.a. eitt
sumar hjá Síldarverksmiðju rík-
isins á Siglufirði, en um vetur-
inn gerist hann kennari þar við
gagnifræðaskólann. Þá ræður
hann sig til ræktunarráðumauts
Reykjavíkur og starfar að marg
háttuðum störfum á hans veg-
um, m.a. að teikningum og upp
setningu á deild Reykjavíkur á
landbúnaðarsýmingunmi 1947.
Það hafði snemma vaknað áhugi
hans fyrir teikningum, og þessi
vinna við sýninguna varð án efa
til þess að harpi ákvað nú að
halda áfram til náms í tækni-
fræði.
Á miðju ári 1948 fara Ólafur
og kona hans til Stokkhólms og
innritast hann þar í „Stockholms
Tekniska Institut". Þaðan lauk
hann tæknifræðiprófi árið 1950.
Eftir skólagöngu vann Ólafur
tæp tvö ár í Stokkhólmi við
teikningar og byggingareftirlit
m.a. hjá Stokkhólmsborg.
Allan þann tíma er hann
dvaldi I Stokkhólmi var hann
formaður í Félagi íslenzkra stúd
enta þar í borg, uim leið gegndi
hann þar öðrum trúnaðarstörf-
um m.a .fyrir Stúdentaráð Há-
skóla Islands. Þá sá hann einnig
um teikningar og skýringa-
myndir fyrir Garðyrkjufélag Is
iands, á Norrænu garðyrkjusýn
ingunni í Helsingfors sumarið
1949.
Þau ár er Ólafur dvaldist ytra
vann Sigurbjörg kona hans, og
aflaði þannig fjár til þess að
standa undir námskostnaði
manns síns að verulegu leyti. Þá
var oft erfitt fyrir fjárvana ung
menni að stunda langt nám. Fyr-
irvinna konunnar kom sér því
einkar vel á þessum árum, og
gerði honum raunar kleift að
stunda tækninámið. Voru þau
mjög samhent um þetta og mat
hann ávallt mikils þennan stuðn-
ing konu sinnar.
Heim komu svo hjónin árið
1952. Ólafur gerðist þá eftirlits
maður hjá byggingafélaginu
Stoð h.f. við aðra Laxárvirkjun
í Aðaldal. Starfaði hann þar um
tveggja ára skeið, eða þar til
verkinu var lokið í ársbyrjun
1954.
Þau hjónin eignuðust eina
dóttur, er fæddist 18. nóv. 1955.
Varð hún strax augasteinn for-
eldra sinna, og skírð eftir föður
ömmu sinni, Bergþóra Sif. Stúlk
an dafnaði vel og jók á alla heim
ilisánægju foreldra s'nna. Varð
hún brátt einkar skýr í tali og
hugsun og hugljúfi allra er um
gengust hana. En rétt áður en
hún varð fullra 6 ára dró ský
fyrir sólu. Hafði Bergþóra Sif
þá tekið þann sjúkdóm, er eigi
varð læknaður. Um jólaleytið
1961 sigldu þau hjónin utan með
dauðvona dóttur sína, tii þess að
leita hinna færustu lækna i
Kaupmannahöfn um meðferð
röntgengeisla, til þess að bjarga
dóttur sinni. En allt kom fyrir
ekki, það var því miður ekki þá
á mannlegu valdi að lækna hana.
Hún lézt þar á sjúkrahúsi 10.
marz 1962. Þessi ferð tók mikið
á þau hjónin, og þá ekki síður
á Ólaf, sem var alla tið mjög við
kvæmur maður og nærgætinn
við alla.
Það eru nú tæp 20 ár síðan
fundum okkar bar saman á
teiknistofunni. Fyrst í stað var
Ólafur starfsmaður þar, og vann
af mikilli kostgæfni og alúð við
hvert það verkefni er hann fékk
til úrlausnar. Kom þá strax í
ljós hverjum kostum hann var
búinn, til þess að starfa að hönn
un bygginga. Hafði hann aflað
sér víðtækrar þekkingar á öllu
því er að byggingamálum laut.
Á þessuim tíma var starfsdagur
oft langur, en hann lét eigi slíkt
á s'g fá, þótt hann gengi þá ekki
alltaf heill til skógar.
Þetta samstarf leiddi til þess
að eftir nokkra ára samvinnu
gerðum við sameignarsamning
um rekstur teiknistofunnar. Þeg
ar Ólafur lézt höfðum við rekið
hana saman í 16 ár. Alla tíð var
hann h'nn traustasti samverka
maður, sem ávallt var reiðúbú-
inn að taka á sig erfiði og aukna
vinnu til þess að teiknfetofan
gæti staðið við gerðar tímaáætl
anir, sem oft er þröngur stakkur
skorinn hvað hönnun mann-
virkja snertir. Sérhvert verk var
unnið og undirbúið af stakri ár
vekni og alúð, svo hverjum og
einum mætti verða ánægjuefni
að leggja þar hönd að verki við
uppbyggingu.
Með slíkum manni er ánægja
að starfa, enda varð starf hans
til þess að treysta fyrirtækið út
á við. Ólafur vann að mörgum
stórbyggingum á uindanfömum
árum. Má þar nefna Lögreglu-
stöðina, Hótel Esju og Hótel Loft
leiðir. Við slikar stórbyggingar
komu glöggt fram hinir miklu
skipulagshæfileikar hans. Hafði
hann gott lag á að lséa stóran
hóp manna vinna sem eina heild,
og halda þau tímamörk, sem sett
voru. Kom það einkar glöggt
fram er seinni áfangi Hótel Loft
Ieiða var byggður á óvenju
skömmum tima. Starfsgleði
hans var líka mikil og var ávallt
uppörvandi að starfa með hon-
um öll þessi ár á teiknistofunni
að hinuim miargvíslegu málum,
sem þar eru til úrlausnar. Þar er
nú skarð fyrir skildi, sem seint
verður fyllt.
Ólafur var að eðli listhneigður
maður og fagurkeri á öllum svið
urn. Hann fékkst talsvert við að
mála í upphafi okkar kunnings-
skapar, en síðan urðu frístuind-
irnar stöðugt færri til slíkra
hluta, og hafði hann lagt það að
mestu á hilluna. Söngmaður var
hann góður og átti það til í fá-
mennurn vinahópi að setjast und
ir hljóðfæri og syngja. Við slík
tækifæri var hann hrókur alls
fagnaðar, og við vinir hans
gleymum ekki slikum ánægju-
stundum, er við áttum með hon-
um, en geymum þær um góðan
dreng. Við félagarnir áttum þess
kost að ferðast oft með Ólafl.
Var það sérstök ánægja, bæðí
vegna þess að hann var fróður
um marga hluti og svo naut
hans ágæta kimnigáfa sín í fá-
mennum vinahópi.
Óláfur og Siguirbjörg hofðu
verið samhent um að koma upp
indælu heimili á Reynimel. Má
þar sjá roargan fagran grip, sem
þau höfðu valið erlendis á ferða
lögum sínum til þess að prýða
heimilið. En á ferðalögum innan
lands höfðu þau mikið dálæti á
því að finna fram vel gerða ís-
lenzka muni frá fyrri tíð, og
vildu þannig minna aðra á sögu
legt gildi þeirra og verkmenn-
ingu fyrri tíma. Var Ólaf'ur að
innrétta litla baðstofu í húsi
sínu er hann féll frá. En hana
áttu þessir munir að prýða í
réttu umhverfi. Lagði hann
mikla alúð i þetta starf, eins og
al'lt annað er hann gekk að, en
nú við fráfall hans er vafi um
framhald þessa verks, og er það
mikill skaði.
Ólafur var mikill félagshyggju
maður og var félagi í mörgum
félögum, sem hann studdi með
ráðum og dáð. Sérstaklega lét
hann líknarmál til sím taka, og
kom það skýrast fram með hans
mikla starfi, er hann innti af
hendi á því sviði í Lionsklúbbi
Reykjavíkur, en þar var hann
formaður um tíma. Fé eða fyrir-
höfn taldi hann ekki eftir í þeim
efnum, ef það mætti verða til
þess að gleðja aðra.
Ólafur var burtkallaður héðan
í miðju starfi, aðeins 49 ára að
aldri. Hann var mikilhæfur
starfsmaður og góður vinur, sem
nú er sárt saknað af stórum
kunningjahópi og samverka-
mönnum. En sárast er hans sakm
að af eftirlifandi eiginkonu, en
hiu.gljúfar endurminningar um
góðan dreng munu græða sárin.
Vottuim við henni okkar dýpstu
samúð og vonum að algóður
Guð muni styrkja og blessa
hana.
Gísli Halldórsson.
Jósef Reynis.
ÓLAFUR Jútóusson var drengi-
legur félagi, hlýr og skemmti-
legur. Hann bjó yfir „auði af
hugargleði“ og var aufúsugest-
ur, hvar sem hann kom.
Kynni okkar Ólafs eru orðin
nokkuð löng, þau hófust haustið
1939, þeigar ég settist i 2. bekk
Menntaskólans á AkureyrL
Hann var þá uimsjónarmaður
bekkjarins og þvi einn þeirra
fyrstu, sem við nýir nemend-ur i
bekknum hlutum að kynnast. Er
ekki að orðlengja, að með okkur
hefur haldizt ágætt vinfengi síð
an.
Svo atvikaðist, að við höfðum
oft á tíðum náið samstarf um fé
lagsmál bekkjarins, bæði meðan
við dvöldumst í skóla á Akur-
eyri og siðar, er við sátum sam-
an í nefndum til undirbúnings
fagnaði á stúdentsafmæluim. Ól-
afur var maður mannblendinn
og félagslega sinnaður. Hann
lagði aldrei annað en gott til
mála. í vinahópi var hann
manna glaðastur, orðheppinn, ef
því var að skipta, og hafði tíð
um smiellnar söigur á hraðbergi.
Að baki öllu bjó sérstakur
þokki.
Fyrir nær 29 árum kvöddum
við 45 stúdentar Menntaskólann
á Akureyri. Sigurður skólameist
ari óskaði okkur fararheilla út í
vorið og sólskinið. Hópurinn
tvístraðist í ýrnsar áttir, sem
jafnan vill verða, stóð aldrei áll-
ur, heill og óskiptur, undir sama
þaki. Óiafur er sá sjötti úr hópn
um, sem hverfur okkur sjónum.
Ólafur Júlíusson virtist hverj
um manni vel i Menntaskólan-
um, enda var honum margt höfð
inglega gefið. Hann var urnsjón
armaður í sinni bekkjardeild
alla sína tið í skóla, samtals 6
vetur. Var það aldrei nokkurt á
horfsmál, hver ætti að gegna því
Starfi. Hann náut mikilla og
almennra vinsælda.
Að stúdentsprófi loknu hóf Ó1
afur nám í læknadeild Háskólá