Alþýðublaðið - 27.09.1958, Blaðsíða 11

Lauga.
27. sept. 1958
U
■ /é
I FRÉ-xAVIÐTALI „Sjálfs.
bjargar“ — félags fatlaðra í
Reykjavík — í gær hafa orðið
villur um það, hvemHg örorku
lífeyrir skerðist vegna annarra
tekna líLyrisþega. Villur þess.
ar stafa af röngum upplýsing-
um, er undirritaður hafði feng
ið um þetta mál. Rið ég yður
að leiðrétta. eftirfarandi: Tekj-
ur örorkulífeyri sþega (einstakl
inga) byrja að skerðas við það
að aðrar tekjur i ans nema 150
% af örorkulífeyri síðasta árs
(ekki 50%). Séu tekjumar
hærri, lækkar lífeyririnn um 60
% þess, sem umfram-tekjurnar
nema. Þetta Þýðir í tölum, mið-
að við tekjur ársins 1957 og
greiðslur 1958: árslífeyrij 1957
var kr. 8455,00. Skerðino hans
byrjar, er lífeyrisþegi hefur kr.
13044,00 í tekjur, en fellur al-
veg burt, er aðrar tekjur nema
kr. 26775.00.
Reykjavík, 25. sept. 1958-
Sigursveinn Kristinsson.
R. J. Minney s
SKIPAUTGCRB RIKlSÍNS
Bðidur
fer til Hvammsfjarðar og Gils
fjarðarhafna á þriðjudag. Vöru
móttaka á mánudag.
Orðstír
eyr aldregi
Bókhlöðustíg 7
Sími 19-168
SELJUM f DAG —
Chevrolet ’58
Chevrolet ’55
Chevrolet ’54
Chevrolet ’53
Chevroleí frá 1941
fil ’52
Ford ’55
Ford Stsvion ’54
8 manna (orginal)
Dodge ’57
Dodge ’55
með góðum kjörum.
Plymouth ’50 ný-
komnir til landsins.
Buick frá ’47—’55
Oldsmobil ’56
De Soto ’54
Auíe: þess 6 manna bif-
rciðar í stóru úrvali.
Austin frá ’46—’53
Vauxhall ’55, ’57, ’58
Skoda ’52, ’55, ’56, ’57’
Renó frá ’47—’52
Opel frá ’39—’58
allar tegundir.
Ford frá ‘46—‘55
Fiat frá ‘54—‘57
P70 ‘56, góð kjör
selst ódýrf.
Volkswagen ’55, ’56 ’57
Willis jeppar í miklu
úrvali
Ilöfum kaupendur að
nýiegum vörubílum.
LEIGUBILAR
Bifreiðastöð Steindórs
Sími 1-15-80
Bifreiðastöð Reykjavíkur
Sími 1-17-20
átti þaðan fagrar minningar,
einnig hve hsnni lét eiginlega
að mæla á frönsku, en allt varð
þetta t.l þess að stallsystkin-
um hennar þótti, sem hún bæri
lykla að tveim heimum, — en
engu að síður var hún alltaf
jafn látlaus og liúf í fram-
komu, rétt eins og ekkert væri
henni eðlilegra en það, að
skera sig svo mjög úr öðrum
jafnöldrum sínuni og skara
fram úr þeim.
Kennararnir komust brátt
að raun um að hún var bráð
næm og gædd ríku ímyndunar
afli. Enda þótt hún hefð; þsg
ar sótt enska skóla alllengi
átti hún margt ólært, ekki að-
eins vegna þess, að hún hafði
numið allt annað kerfi hvað
mál og vog og mynt snerti á
meðan hún dvaldist í Frakk-
landi, heldur einnig vegna þess
að hún varð að nema frá rót-
um merkingu og rétta notkun
ýmissa hugtaka og orðasam-
banda, því að heima fyrir tal-
aði hún yfirleitt frönsku við
móður sína og bræður.
Líkamlega var hún ákaflega
sterk og stælt, segir leikfimi-
kennari hennar, og hún hafði
með afbrigðum gott vald á
hreyfingum sínum og bar af
öllum telpunum hvað fimleika
og íþróttir snerti. En hún
reyndist hins vegar ekkj sér-
lega góð í landafræði og sögu,
enda þótt hún stundaði þær
námsgreinar af kappi eins og
aðrar. Og sama var að segja
um árangurinn í öllu hann-
yrðanámi, saumi og mat-
reiðslustörfum, enda voru
henni þá þegar öll slík störf
mjög gegn skapi, hún stund^ði
það nám af trúmennsku, en
var ekki nema rétt í meðal-
lagi.
Það var eins og persónu-
leikinn sindraði af
stiieymdi frá henni,
var svo sérstakt og kappið
fram úr hófi, — segir fyrrver-
andi skólastýra. Hvar sem hún
fór fyrir fylgdu jafnalþrar
hennar og jafnöldrur eftir af
ákafa og kappi — og það var
aðdáunarvert, að aldrei skyldi
hún þannig leiða skólasystkini
sín út í neina heimsku eða ó-
knytti. Hún var ákaflega hlýð-
in, og það var athyglisvert,
eins og hún var viljasterk, hve
vel henni tókst þegar ungri að
temja skap sitt og vilja.
Það var eins og hún kæmist
aldrei í vandræði eða bobba.
í raumnni virðist ekki ’! klegt
að setja sem svo að h'.r.i haii
verið nægilega hyggir: i.Þ þess
að hún yrði aldrfei si' ð'n að
þessum saklausu breh .rm sín-
um. Hafi hún veri) gædd
slíkri hyggni og varfsémi, má
telja víst að það hafi orðið
henni ao ómetanlegu gagni
við að Iföysa af hendi það vanda
sama hlutverk, sem henni var
fengið á styrj aldarárunum, en
þetta er þó mjög vafa bundið.
Það eina, sem fólkið er kynnt-
ist henni, bæði í skólanum og
bandi, er það, að hún kunni
ekki að skrökva, — og gat það
ekki. í hvert skipti, sem hún
var krafin sagna, svaraði hún
djarflega og tók á s:g þá sök
er hún átti. Á stundum jafnvel
dálítið ögrandi.
í þann tíð tíðkaðist ekki að
börn n'eyttu máltíða í skólun-
um. Þau börn, sem sérstaklega
voru þurfandi hvað það
snerti, voru flutt í almennings
vagni til stöðva, þar sem hið
opinbera annað.st slíka hjálp-
arstarfsemi. Hin börnin höfðu
með sér nesti, venjulega
smurt brauð með nokkru á-
leggi, eða þau skruppu heim
og snæddu þar miðdegisverð.
Violetta og bræður hiennar
skruppu heim. Bæði þau syst-
k-nin og foreldrar þeirra voru
um of stolt til þess að þau
vildu fá á sig fátækramerki,
en auk þess hafði Bushell fað-
ir þeirra nú loks fengið vinnu
hjá byggingarmeistara, fyrir
kunningsskap Trippfjölskyld-
unnar, og mátti hann sannar-
lega happi hrósa, því nú var
kreppan í algleymingi og at-
vinnuleysi meira en nokkru
sinni fyrr. En það gilti eixiú,
hvort fjölskyldan áttj í basli
eða allt lék í lyndi, systkinin
voru öll alltaf hrein og þokka-
lega klædd og vel í skinn kom-
ið.
Það var dagleg venja, að i
stórir og sterkir skólastrákar,j
sem ekki létu sér allt fyrirj
brjósti brenna, gerðu stelpum i
fyrirsát, þegar þær komu aft-'
reiðilega til þeirra, sem eitt-
hvað voru að abbast við hana
eða bræðurna. Þeir vissu það
þá, árásarseggirnir, á hverju
þeir máttu eiga von, ef þeir
gengu lengra. Mundi þó enginn
hafa trúað því, sem ekki
þekkti af raun, að þessi blá-
eyga fagra ellefu ára mey
væri gædd slíku skjaldvarar-
eðli ef í það fór.
Þegar skólanum lauk á
vorin, skildu systkinin venju-
lega leiðir sumarlangt. Vio-
letta hélt þá venjulega til
Frakklands með leinhvern
bræðra sinna með sér, en hinir
bræðumir dvöldust hjá systur
Bushells, sem rak veitinga
hús í Hereford.
Stockwellstígurinn lá af aðal
veginum, rétt hjá skólahúsinu
eins og fyrr er sagt. Þetta var
lítil og þröng gata, sem hafði
áður átt msiri frægð að fagna,
en umferð gífurleg. Þama
stóð kvikmyndahús, og þegar
ný mynd var sýnd þar, náði
biðröðin oft alla leið að dyr-
unum á húsinu, þar sem fjöl- |
skyldan bjó. Og þegar Violetta [
var lögzt í rekkju á kvöldin í
litla kvistherberginu, heyrði
hún oft ópin í kúrekunum og
Indíánunum, hvellina af
skammbyssuskotunum, örva-
þytinn, og að sjálfsögðu tón-
listina, sem jafrian var leikia
með hlj ómmyndunum í þá
daga.
Þárna áttu þau héima í þrjú
ár. Noel kom heim úr Frakk-
landsdvöl sinni, og gerðist þá
boltum úti á götunni allan
daginn sumarlangt, en renndu
sér þar á skautum þegar vetr-
aði og frost komu, en litlu
telpurnar léku sér að heldúr
]etta mundi án efa hafa kosið
að taka nokkurn þátt í leikn-
um úti á götunni, ef hún hefði
þorað það fyrir pabba sínum,
sem harðbannaði börnum sín-
um að Vera að leik úti í um-
ferðinni.
Það var í júnímánuði 1935,
að Violetta varð fullra fjórtán
ára. Afréð hún þá að hætta
allri skólagöngu, enda þótt for-
eldrar hennar væru því bæði
mjög mótfallin. Það var ein-
lægust ósk móður hennar, að
hún næmi kjólasaum, hún
vissi það bezt sjðlf hve örugg
tekjulind það var, svo mjög
sem sú kunnótta hennar hafði
hafði hjðlpað fjölskyldunni
efnahagslega, þegar örðugast
var. En það gilti einu hversu
mjög. frú Bushell lagði sig í
fraríikróka við að vekja áhuga
Violettu litlu á því að nota nál
og skæri, það bar ekki neinn
árangur. Hún tók ekki í
sauma, nema hvað hún bætti
og stagaði, ef á lá. Það var
heitust ósk hennar sjálfrar að
verða hárgreiðslukona og
eignast einhverntíma sína
eigin hárgreiðslustofu. For-
eldrar hennar töldu það ekk-
ert starf, heldur hégóma einn,
en svo fastráðin var Violetta
í þessari ákvörðun sinni og
ur í skólann að loknum mið- . þröngt í litlu þakíbúðinni, er
degisverði; höfðu strákarnir þá , sex voru í heimili, en Roy, er
ætíð nesti sitt, og héldu dag
blöðum, sem vafið hafði verið
utan um það og voru flekkuð
feiti og matarklístri, fyrir aft-
an bak, en brugðu þeim eld-
isnöggt framan í stelpurnar,
henni og [íþegar þær komu frarn hjá, og
lífsfjörið struku þeim í framan. Aldrei
reyndu þeir þó þetta belli-
bragð við Violettu, því þeim
var það Ijóst eftir þeim kynn-
um, sem þsir höfðu af henni,
að enda þótt hún væri alltaf
reiðubúin að taka þátt í glensi
og prakkarastrikum, þá var
það aðeins að vissu marki, og
ef hún reiddist, þá væri hún
ekkert lamb að leika sér við,
þar sem hún barðist þá eins
og óð væri; og skorti hvorki
skap né hörku til ,að verja sig
og. kom.a fram hefndum. Hún
slapp því alltaf við þessar á-
rásir þeirra. En þótt. hún væri
svona harðskeytt, ef á hana
var ráðizt, var hún annars á-
kaflega vingjarnleg og t.-ygg-
lynd, og oft var það að hún
af hluti, sem henni þótti þó
sjálfrj mjög vænt um, þegar
hún vildi gleðja kunningja
bræði’a sinna, því hún var öll-
um örlátari. En fengum dugði
að reyna að hafa neitt af
henni með valdi eða frekju;
þá lét hún hendur skipta, og
iyfirlieitt lauk þéim átökum
alltaf með sigri hennar. Fyrir
bragðið fór svo áður en langt
heima, getur munað í því sam- um leið, að henni dugði að líta
hafði nú lokið skólagöngu,
komst að sem sendill í Savoy-
engistihúsinu, en móðir hans
var þar dálítið kunnug vegna
atvinnu sinnar, og varð þá af-
koman dálítið betri í bili. En
nú átti hún von á fimmta barni
sínu, og það leyndi sér ekki að
þau yrðu að verða sér úti um
mun rýmra húsnæði, sér í lagi
vegna þess að nú var móðir
frú Bushell sezt að hjá þeim.
Þau þurftu þá ekki að gera
langa leit að húsnæðinu,, það
beið þeirra þarna í grenndinni
við Burnleygötu í húsi nr. 18.
Fylgdi íbúð þessari og dálítill
garðblettur. Mánuði eftir að
þau fluttust í þá íbúð, fæddist
þei.m hjónunum sjötta barnið,
og var það firnmti drengurinn.
Hann var látinn heita Richard.
Það kom vitanlega að miklu
leyti í hlut Violettu að annast
hann, þar sem móðir þeirra
varð að stunda vinnuna eftir
megni. Sinnti telpan honum
bæði þegar hún kom heirn úr
skóla í miðdegisverðarhléinu,
og svo seinni hluta dagsins,
efti að hún kom heim. Aðra
tírna dagsins var litla drengn-
um komið í .fóstur hjá frú.
Tripps, konunni, sem fjöl-
skylda Bushells hafði áður
leigt hjá.
Þetta var leitt af minni hús-
unum við þá götu. Það var al-
gengt að krakkar léku sér að
sóðalegum tuskubrúðum, Vio-
lagði svo mikið kapp á að koma
henni í framkvæmd, að loks
létu foreldrar hennar undan.
En þá kom babb í bátinn, —
námsféð var frá 50 og allt að
100 sterlingspundum, og það
var þeim um megn að greiða,
svo Violetta varð að gleyma
öllum metnaðarlraurnum í
bili og taka starfa sem af-
greiðslustúlka í verzlun, Fékk
hún stöðu í kvenfataverzlun
í Suður-Kensington. Varð hún
að vera komin þangað eld-
snemma á hverjum morgni,
gera hreina verzlunina og
koma öllu í eglu, áður en hiijar
afgreiðslustúlkurnar — og
vliðskiptavinirnir komu, auk
þess varð hún svo bæði að
sinna afgeiðslu með þeim,
annast ssndiferðir, hita hanua
þeim kaffj og te og loks að
bera varning heim til við-
skiptavinanna á kvöllin eftir
lokun. Henni fannst þetta að
vonum allerfitt starf með köfl-
um, es var frelsinu svo feg-
in, að hún taldi ekkert erfiði
eftir.
. Um helgar, einkum á sumr-
in, þegar kvöld gerðust löng
og björt, dvaldist hún að mestu
leyti úti við. Hún gerðist fé-
lagi í hjólreiðaíélagi, og áður
en langt um lieið varð hún svo
leikin í þeirri íþrótt, að eng-
inn stóð henni þar á sporði í
nágrenninu. Hún fór oft á
hjóli sínu alla leið til Har-
ondsworth á sunnudagsmorgn-
um, 'en þar bjó frænka henn-
ar, Violet Buckingham, sú sem
orðið hafði hvað eftir anna'ð