Morgunblaðið - 05.11.1977, Qupperneq 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. NÖVEMBER 1977
Ársfundur Hafnasambands sveitarfélaga:
Fjárveitingar til hafn-
arframkvæmda verði aukn-
ar að mun á næstu árum
ÁTTUNDI ársfunriur Hafnasam-
banris sveif arfélaga var halriinn á
Hótel Húsavík riagana 31. okl. og
1. nóv. si.
Auk venjuleííra fundarslarfa
vai' lögó fram 4ra ára áætlun um
hafnarjíeröir 1977 til 1980, sein
Hafnamálastofnun ríkisins hefur
gefið út. Fögnurtu funriartnenn
áætluninni og létu í ljós óskir uin,
art virt gerrt fjárlaga verrti mirtart
virt, art frainkvæindamagn áætlun-
arinnar halriist. Gylfi ísaksson
verkfrærtingur inælti f'yrir
skýrslu sinni uin fjárhag og gjalri-
skrár hafna 1976 og 1977, og spá
fyrir árirt 1978, en Hafnasam-
banriirt hafrti lálirt gera skýrsluna,
en þetta verk hefur verirt unnirt
möi-g unrianfarin ár og á því
byggjast tillögur um gjalriskrár-
27 árekstr-
ar í gærdag
ÞRATT fyrir fegursta haustvertur
og gott skyggni urrtu hvorki meira
né minna en 27 árekstrar í
Reykjavík frá kl. 6 í gærmorgun
til kl. 23.30. Þar af urrtu 14
árekstrar á 1 og 'n klukkustunri
erta á límabili frá kl. 15 til 16.30.
Art sögn lögreglunnar er þessi
árekstrafjöldi mert einriæmum
mirtart virt allar aðslærtur og geta
menn reynl art ímynria sér eigna-
tjónirt sem felsl í þessum árkestr-
um. _________ ______
Fundad í
BHM-deilunni
á mánudag
ENGINN funriur var í rieilu
Banrialags háskólamanna og ríkis-
valdsins í gær og hel'ur funriur
ekki verirt boðartur fyrr en seinni-
part riags á mánuriag. Fram art
þeim tíma verrta ýmis atrirti tekin
lil athugunar, art því er Þorsteinn
Geirsson skrifstofustjóri í fjár-
málarártuneytinu tjárti Mbl.
MENNINGAK- og minningar-
sjóður kvenna hefur ákveðið að
úthluta einum erta fleii'i náms-
styrkjum á árinu 1978 samtals að
upphæð kr. 400.000,00.
Umsóknarfrestur er til 1. des
n.k. Umsóknareyrtublöð fást á
skrifstofu sjóðsíns á Hallveigar-
stöðum við Túngötu alla fimmtu-
daga kl. 15—17 (3—5), s. 18156
eða pósthólf 1078. Upplýsingar
um styrkveitinguna fást hjá for-
manni sjóðsins utan skrifstofu-
tíma í sfma 24698.
Sjóðurinn var stofnartur af
Bríeti Bjarnheðinsclótlur árirt
1941. Styrkur úr sjóönum var
fyrst veittur árið 1946 og eru þær
ófáar konurnar, sem hafa fengið
styrk úr honum til þessa. I 4.
grein skipulagsskrár segir m.a.:
„Tilgangur sjóðsins er að vinna
að menningarmálum kvenna með
því að styðja konur til framhalris-
menntunar við æðri mennta-
stofnanir, hérlendar og erlenriar,
með náms- og ferðastyrkjum“.
Ennfremur segir: „Komi þeir
tímar, að konur og karlar fái
sömu laun fyrir sömu vinnu og
sömu aðstæður til menntunar
efnalega, lagalega og samkvæmt
almenningsáliti, þá skulu bæöi
kynin hafa jafnan rétt til styrk-
veitinga úr þessum sjórti."
Aöaltekjulincl sjórtsins er hin
breytingar. Einnig flultu erinrii
Magnús Jóhannesson, deilriar-
verkfrærtingur Siglingamála-
slofnunar, um olíumengun í höl'n-
um og varnir gegn þeim og Gurt-
munclur Einarsson, forstjóri
Skipaútgerrtar ríkisins, um efl-
ingu stranriflutninga.
Fundurinn samþykkti eftirfar-
ancli tillögur:
1. 40% hækkun gjaldskrár, til
samræmingar virt verrthækkanir,
sem orrtirt hal'a.
2. Art koinirt verrti upp aðstörtu
fyrir raforkusölu til skipa á hafn-
arsværtum, og skorar á Ilafna-
málastofnun art gera tillögur um
samræmrian rafbúnart í því sam-
banrii.
3. 4ra ára áætlun um hafnar-
gerrtir og væntir þess, art í þings-
ályktunartillögu, sem nú liggur
fyrir Alþingi, og fjárlögum, verrti
ákvertiri fjármagn, sem tryggi art
lokirt verrti þeim framkvæmdum,
sem 4ra ára áætlunin gerir rárt
fyrir.
4. Art samgöngurártuneyli láti
kanna, hvernig einf'alria megi
gjalritökur og afgreirtsluhætti virt
stanriflutninga og riraga úr skrif-
finnsku virt þá. Jafnframt lýsir
funriurinn sturtningi virt fram-
komnar lillögur um nýja skipan
stranrif'lutninga á vegum Skipaút-
gerrtar rikisins.
5. Varnir gegn olíumengun og
komirt verrti upp artbúnarti til art
veita olíuúrgangi móttöku og enn-
fremur art efni til eyöingar olíu
verrti til startar á sem flestum stcirt-
um.
6. Art stjórn Hafnasambanrisins
kanni möguleika á art tryggja bet-
ur innheimtu hafnargjalria.
7. Fjárveitingar lil hafnarfram-
kvæmria verrti auknar art niiklum
mun á næstu árum.
Funriinn sóttu 63 fulltrúar og
gestir, var stjórnin endurkjörin,
en hana skipa:
Gunnar B. Gurtmunrisson hafnar-
stjóri, Reykjavík, Bolíi Kjartans-
son bæjarstjóri, ísafirrti, Sigurrtur
Hjaltason sveilarstjóri, Hcifn
árlega merjasala, sem fer fram í
september ár hvert, en Bríet
Bjarnhéðinsdóttir var fædd 27.
sept. 1856.
Sjóðurinn hefur nokkrar tekjur
af minningargjöfum, sölu minn-
ingarkorta og æviminningabók-
anna fjögurra. Undirbúningur
fimmta heftis Æviminningabókar
er nú hafinn, og kemur fimmta
heftið væntanlega út á næsta ári.
Upplýsingar um minningar-*
kortin og æviminningabækurnar
fást á skrifstofu sjóðsins eða hjá
formanninum Else Miu Einars-
rióttur, s. 24698.
Stjórn Menningar- og minn-
ingarsjóðs kvenna (skammst.
MMK) er kosin á Landsfundi
Kvenréttindafélagsins til fjög-
urra ára í senn, og hefur sjóös-
stjórn nána og górta samvinnu við
Kvenréttinriafélagið.
Formaöur KRFÍ er Sólveig
Ölafsrióttir og varaformaður
Björg Einarsdóttir. En stjórn
sjóösins skipar nú: Else Mia
Einarsdóttir formaður, Anna
Borg varaformaður, Kristín B.
Tómasdóttir ritari, Ragnheiöur
Möller, Asthildur Ölafsdóttii',
Brynhildur Kjartansdóttir, iielga
Kr. Möller, Katrín Smári og Sól-
veig Pálmadóttir.
Fylgirit: Skípulagsskrá sjórtsins.
Hornafirrti, Haukur Harrtarson
bæjarstjóri, Húsavík, Alexander
Stefánsson oridviti, Ölafsvík, til-
nefnriur af stjrón Sambanris isl.
sveilarfélaga.
— Staðgreiðslu-
kerfi
Framhald af bls. 2
kerfirt. Meö þessu vinnst þart art
atvinnurekanriinn skilar einni
greinargerð á hvern Iaunþega i
staö hinnar endalausu skrif-
finnsku fram og aflur, sem nú
er ríkjandi. Fasteignaskattar
yrðu að mínu mati að standa
utan við þetta kerfi og hugsan-
lega einnig eignaskatturinn."
— En hvaö ef launþeginn
skilar ekki inn sínu korti?
„í því tilfelli yrrti aö taka af
honum skatta eftir öllum há-
marksreglum."
— En hvart um þann sem
vinnur hjá tveimur atvinnurek-
endum?
„Ef menn eru í tveimur
hlutastörfum, er ekkert auö-
veldara en aö skipta þeirra
korti eftir því.
Sé hins vegar um art ræða
aðalstarf hjá einum atvinnu-
rekanda og svo partvinnu á öðr-
um stað, vandast málið, en þó
má yfirleitt reikna með því aö
aðalstarfið fleyti mönnum það
hátt, að partvinnan lendi öll í
hæsta skattaflokki.“
— En hvart með hjón?
„Makar fengju tvöfalt kort.
Skili annar þeirra báðum kort-
unum til síns atvinnurekanda
þýðir það, að aðeins hann vinn-
ur úti, en vinni báðir skilar
hvor sinu korti til síns atvinnu-
rekanda. Um leið og báðir mak-
arnir fá kort er tekirt tillit til
þeirra beggja og þá teknir
skattar af báðum, en ekki bara
öðrum afhent tómt umslag, eins
og nú vill veröa.“
— Þýðir staðgreiðslukerfið
að launþegar sleppi viö eitt
skattár?
„Ekki er það nú svo gott. En
hins vegar má segja að um
verði að ræða eitt tekjuár, sem
engir skattar eru lagðir á, þar
sem ekki verður lagt á tekjur
ársins 1978.“
— Sem þýðir að menn geta
sloppið með það að keyra upp
tekjur sínar þart áriö?
„Það er óhjákvæmilegt að
fyrirbyggja það með einhverj-
um hlirtarráðstöfunum fyrir þá,
sem hlaða á sig tekjum þetta
árið.“
— Verða framtöl úr sögunni
með staðgreiðslukerfinu?
„Ekki verður þaö nú. En með
tímanum náum við vonandi
eins langt og V-Þjóðverjar, sem
hafa getað losað sig við
70—80% framtala launþeg-
anna.
En framtölin munu vissulega
einfaldast mjög eftir aö stað-
greiðslukerfið er komið á.“
— Samþykkt
vopnasölubann
Framhald af bls. 1
ar í Suður-Afriku, með það fyrir
augum að stjórnin hyrfi frá að-
skilnaðarstefnu sinni.
Þetta er i fyrsta skipti sem
öryggisráðiö lætur reyna á það
ákvæði í sáttmála SÞ sem gerir
ráð fyrir refsiaðgerðum teljist
friður og öryggi í heiminum í
hættu. Áður hafa fjölmargar þjóð-
ir verið fordæmdar af öryggisráð-
inu en eina ríkið, sem samþykkt
hefur verið að beita refsiaðgerö-
um er Rhodesia. Það var árið 1966
en Rhodesía hefur aldrei átt aðila
art Sameinurtu þjórtunum.
— Þjóðhags-
stofnun
Framhald af bls. 40
VestfjÖrðum. Komi lakari nýting
á Reykjanesi fram í því, art mót-
tekirt hráefnismagn á hverja
milljón króna, sem bundin er í
húsum, vélum og tækjum sé
minna á Reykjanesi en Vestfjörð-
um. Svipuðu máli gegni um
Vesturland, en nýting afkastaget-
unnar á Suðurlandi, sé hins vegar
ekki lakari en landsmeðaltal
segir. Meginorsök lakari nýtingar
afkastagetunnar sé vafalaust sú,
að afkastagetan hafi verið byggð
upp með hliðsjón af aflatoppum á
vetrarvertíð við Suðvesturland.
Breytingar á fiskgengd og veirti-
sókn hafi valdið því, aö land-
buröur af fiski sé' lirtin tíð. Þá
verði og ekki fram hjá því gengið,
að meginskýringin á lélegri nýt-
ingu afkastagetunnar sé fólgin í
óskipulegri - fjárfestingu. Enn-
fremur segir, aö frystiiðnaðurinn
á Suöurnesjum stæði styi'kari fót-
um ef fyrirtækin væru færri.
Einnig segir nokkru síðar, að þær
breytingar sem orðið hafa á
tegundaskiptingu aflans og þar
með framleiöslunni í ár, hafi
komið illa viö fyrirtækin á
Reykjanesi og Suðurlandi. Muni
þar mestu um mikinn samdrátt
ufsaaflans, sem meöal annars
valdi samdrætti freðfiskfram-
leiðslunnar á Suðurlandi um
5—6%> meðan framleiöslan á
landinu öllu eykst um 13%.
Staksteinar
Framhald af bls. 7
Einn af hornsteinum nýs
efnahagskerfis þarf að
vera að komast út úr vlta-
hring þessa vélræna
kerfis. ÞaS, sem mestu
máli skiptir fyrir laun-
þega, er, að þeim sé
tryggS réttmæt hlutdeild i
vexti þjóSartekna. En
hlutdeild launþega í vax-
andi þjóSartekjum mætti
tryggja meS þvi aS tengja
laun þeirra visitölu um
þróun þjóðartekna. Á
síðari árum eru gerðar svo
fullkomnar skýrslur um
þjóðartekjurnar, að vfsi-
tölu um þróun þeirra ætti
að mega treysta. .
— Hafa
fylgzt með
Framhald af bls. 2
Eins og áður sagði héldu þeir
Lundgren og Solhöj frá Reyni-
hlíö í dag austur um land til
Víkur. A Austurlandi ætluðu
þeir þó að hafa viðkomu á
nokkrum stöðum t.d. við Egils-
staði í sambandi viö músa-
gildru, sem þeir settu þar niður
fyrir viku síðan. Einnig ætla
þeir að safna ánamöðkum á
nokkrum mismunandi stöðum á
leiðinni til Reykjavfkur og
kanna útbreiðslu skordýra
þeirra f leiðinni.
Sten Lundgren starfar við há-
skólann í Lundi og frá þeim
skóla hafa 3 aðrir Svíar starfað
að rannsóknum þessum á
undanförnum árum. Torsten
Solhöj kemur hins vegar frá
háskólanum í Bergen en
straum af kostnaði við þessár
rannsóknir standa vísindaleg
rannsóknaráð _í Svíþjóö og
Noregi. Hafa þeir, sem að þess-
um rannsóknum vinna, komið
til islands margsinnis undan-
farin ár og þá jafnt sumar sem
vetui', sett niður gildrur sínar
eða skriðið um heimkynni ána-
maðka með flísatengur að
vopni. Er rannsóknahópurinn
ýmist menntaður í dýra- eða
umhverfisfræðum.
Upphafsmaður að þessum
rannsóknum er Svíinn Sven
Axel Bengtson, sem er
menntaður frá háskólanum í
Lundi, en er nú prófessor við
háskólann í Bergen. Kom hann
fyrst til Islands árið 1959 þá
aðeins 14 ára að aldri og stund-
aði fuglarannsóknir. Hefur
hann síðan komið til íslands á
hverju ári og allt að 5 sinnum á
ári. Eitt árið kom hann þó ekki
en var þá viö rannsóknir á
fuglalífi í Afríku. Bengtson
skrifaði doktorsritgerð sina um
endur við Mývatn. Arið 1965
-byrjaði hann að fylgjast með
lífi hagamúsa hér á landi, en
nemenriur hans fylgriu rann-
sóknum hans hér eftir í sam-
ráði við hann árið 1973 og hafa
verið á styrk til verkefnisins
síðan.
— Viðskiptaþing
Framhald af bls. 2
mikil ítök, þó með artstort sinna
sérfræöinga, nema Beneriikt
Gröndal sem taldi að stjórnmála-
menn ætttu sem minnstu að ráða
um þetta, þar sem það biöi
spillingunni heim. Þó voru þeir
allir sammáia um, að eins og
ástatt væri í dag réðu stjórnmála-
menn of miklu um livert
peningarnir rynnu.
Að lokum voru þingmennirnir
art því spurðir hvort ekki væri
tímabært að hætta útgáfu ríkis-
tryggðra spariskírteina og skulda-
bréfa sem svo mjög hefðu verirt
notuð til að afla ríkinu tekna og
nú væri jafnvel svo komið, að
þegar einn flokkur spariskírteina
væri innleysanlegur væru bara ný
útgefin til art koma í veg fyrir art
þeir peninfjar færu út úr kerfinu.
Kom þá að því art allir þing-
mennirnir voru sammála um að
mjög nauðsynlega þyrfti að
sporna við þessari útgáfu, sem
yrði með hverju árinu meiri og
meiri baggi á ríkinu. í þessu sam-
bandi upplýsti Höskuldur Ólafs-
son bankastjóri, að aö raunverrti
væru þessi skuldabréf um 7
milljarðar króna en aö endursölu-
verði væru þau um 20 milljaröar
króna.
Eftir pallborð.sumræður fóru
síðan fram almennar umræður,
og í þeim var m.a. rætt um
ályktun þingsins. Var uppkasti að
henni vísað til framkvæmda-
stjórnar Verzlunarráös og henni
falið aö gangá frá henni eftir
helgi til birtingar.
Að loknum almennu umræðun-
um, sem voru fjörlegar, tók
forseti þingsins, Albert
Guömunrisson, varaformartur
Verzlunarráðs, til máls og
þakkaði hann öllum þeim fjöl-
mörgu sem að þessu þingi stortu,
þó sérstaklega heirtursgestum
þingsins, þeirn Geir Hallgrfms-
syni, forsætisráðherra og rir.
AAÖHANNESI Nordal seðla-
bankastjóra, fyrir þeirra þátt og
sagrti sírtan þessu Viðskiptaþingi
Verzlunarráðs 1977 slitið, en þaö
er annað sinnar tegunriar sem
Verzlunarráð gengst fyrir, hið
fyrra var 1975.
— Helms
dæmdur
Framhald af bls. 1
ingu um að hann hefði aldrei
veriö í forsvari fyrir utanríkis-
málastefnu Bandaríkjastjórnar
og þaö hefði verið rangt af hon-
um að takast á hendur þá
ábyrgð að útskýra, réttlæta eöa
gefa upplýsingar um stefnu
stjórnarinnar fyrir þingnefnd-
inni.
— Viðskipti
Framhald af bls. 19
áætlanagerð fyrir viðskiptavini
þeirra og í öðru lagi gefur það
endurskoðendaskrifstofunni
sjálfri mögleika á eigin
áætlanagerð og eftirliti þaf sem
einn hluti kerfisins sýnir tíma-
notkun og annan útlagðan
kostnað varðandi hvern við-
skiptavin.
Aö lokum sagði Sigurður art
þetta skref væri aðeins liður í
ákveðinni þróun og væri aug-
ljóst að erlend samskipti
myndu stóraukast i framtíðinni
enda væri þar að finna menn
sem bæði hefðu þekkingu og
það sem öllu mikilvægara væri,
þeir hefðu öðlast reynslu í aö
hagnýta þessa þekkingu til
hagsbóta fyrir atvinnulífirt og
þar með þjciðarheildina.
Námsstyrkir veittir
hjá Menningar- og
minningarsjóði