Morgunblaðið - 05.11.1977, Síða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. NÖVEMBER 1977
Björgólfur Guðmunds-
son endurkosinn
formaður Varðar
A AÐALFUNDI Landsmála-
félagsins Vardai', st>m haldinn var
í Valhöll sl. fininiludagskvuld var
Björgólfur Guóniundsson endur-
kjörinn formaður félagsins.
Fundarsljóri var Ragnar Júlíus-
son skólasljóri og Ingólfur Jóns-
son alþingisniaóur flutti þar
ra-ðu.
I upphafi fundarins flutti frá-
farandi formaður félagsins,
Björgólfur Guðmundsson, skýrslu
stjórnarinnar og kom þar fram að
Björgól f u r G uðm u ndsson
formaður félagsins.
félagið hal'ðí slarfað með miklum
hlðma ó árinu. Efnl var til rað-
funda og ráðslefna um mál sem
ofarlega voru ó baugi, borgar-
málakynningar, sumarferðar
Varðar og ulanlandsferða lelags-
manna.
Brynjólfur Bjarnason, gjald-
keri félagsins gerði grein fyrir
reikningum félagsins og Hilmar
Guðlaugsson sagði frá ódýrum
utanlandsferðum fyrir félags-
menn, sem margir notfærðu sér
en félagið hafði nokkrar tekjur af
þessum ferðum.
Þá fór fram stjórnarkjör. Kjör-
nefnd kom með uppástungu um
formann og sex stjórnarmenn og
voru þeir allir kosnir.. Björgólfur
Guðmundsson formaður og með-
stjórnendur þeir Baldur Guð-
laugsson, Edgar Guðmundsson,
Guðmundur J. Óskarsson, Hilmar
Guðlaugsson, Oskar V. Fríðriks-
son og Ottar Októsson.
í varasljórn voru kosin Gústaf
B. Eínarsson, Ingibjörg Þ. Rafnar
og Kristín Sjöfn Helgadóttir.
Endurskoðendur voru kosnir
þeir Hannes Þ. Sigurðsson og Ottó
J. Olafsson.
I stjórn Varðar eiga einnig sæli
aðilar úr stjórnum hinna 12
félaga sjólfstæðismanna í hverf-
um Reykjavíkur, einn úr hverri
stjórn.
Leiklistar-
þing 1977 í
Þjóðleikhúsinu
DAGANA 20. til 21. nóvember
verður haldið leiklistarþing í
Þjóðleikhúsinu.
Umræðuefni þingsins eru:
Verkefnaval leikhusa og ræktun
íistamannsins. Málshefjendur
verða Arnar Jónsson leikari, Guð-
mundur Steinsson rithöfundur,
Margrét Guðmundsdóttir leikari
og Örnólfur Arnason rithöfundur.
Auk þess flylur Ævar R. Kvaran
leikari erindi, sem hann nefnir
„Hvers á mælt mál að gjalda?"
Dagskróin hefst á því að kl.
10.00 f.h. ó sunnudaginn 20.
nóvember setur Þorsteinn Ö.
Stephensen þingið og að lokinni
setningu mun Vilhjálmur
Hjálmarsson menntamálaráð-
herra ávarpa þingfulllrúa.
Að loknum framsöguerindum
og fyrirspurnum hefjast umræð-
ur í hópum. Á mánudeginum
verður þinginu haldið áfram kl.
14.00 og því lýkur þó um kvöldið.
(Fréltatilkynning frá undirbún-
ingsnefnd Leiklistarþings)
í vikunni barst stofnun
Árna Magnússonar veg-
leg bókagjöf frá þýzka
vísindasambandinu fyrir
meóalgöngu þýzka sendi-
ráðsins í Reykjavík. Af-
henti Kriig sendiráðsfull-
trúi gjöfina við athöfn í
stofnun Árna Magnús-
sonar á fimmtudag. Að
sögn Jónasar Kristjáns-
sonar forstöðumanns
stofnunarinnar eru ritin,
sem nálgast að vera
fjörutíu talsins, valin sér-
staklega með þarfir
Árnastofnunar í huga.
Jónasi fórust svo orð um
bækurnar er þær voru af-
hentar:
Johaniies Bolle og Georg
Polívka: Anmerkungen zu den
Frá afhendingu þýsku bókagjafarinnar I Arnastofnun. A mynd-
inni er frá vinstri, Kriig sendiráðsfulltrui, frú Kriig og Jónas
Kristjánsson forstöðumaður Arnastofnunar. Ljósm. RAA.
Þýzk bókagjöf til stofn-
unar Árna Magnússonar
Kinder — und Ilausmárchen
der Briider Grimm. Þjóðverjar
voru braulryðjendur í söfnun
þjóðfræða, og síðan einnig í
rannsóknum sííkra fræða. Ril
Bolle-Polívka um Grimmsævin-
týri í fimm stórum bindum er
meðal grundvallarrila í þessum
fræðum og ómissandi öllum
þeim sem fást við ævinlýri og
rannsóknir þeirra.
Handvörlerbuch des
deutschcn Aberglaubens er
annað stórvirki í þessum fræð-
um, alls tíu bindi. Þar er saman
kominn ó einum slað afarmikill
fröðleikur um þýska þjóðlrú,
auk þess sem þar eru miklar
tilvitnanir til annarra bóka. Rit-
ið er nauðsynlegt öllum sem
fást við siði og trú germanskra
þjóða og þurfa að Ieita vitn-
eskju um slík efni.
Christian Gottlieb Jöcher:
Allgenieines Gelehrten-
Lexicon. Þetta heimildarrit um
lærða menn kom út í fjórum
binduni 1750 — '51. Síðan var
þvi haldiö áfram og það aukiö
og endurbætt af öðrum, m.a.
Dunkel, J. Chr. Adelung og
H.W. Rotermund. Þetta rit
Jöchers ásamt viðbótarbindun-
um var ljósprentað á vegum
OLMS-forlagsins 1960—'68, alls
í 14 bindum. Þrátt fyrir hóan
aldur er þa<) enn rnjög gagnleg
og mikilsverð heimild um lær-
dómsmenn fyrri alda. Fyrir ís-
lenskar rannsóknir er það eink-
ar nytsamlegt, ekki síst vegna
þeirra miklu þýsku lærdóms-
áhrifa sem bárusl hin'gað til
lands um og eftir siðaskipti.
Reallexikon der deutsehen
Lileraturgeschichteer gott og
traust uppsláttarrit í þremur
bindum. Þar eru saman komnar
langar og rækilegar ritgerðir,
skrifaðar af sérfróðum mönn-
unt um ýmsar greinar bók-
mennta og bókmenntafræði, og
auk þess er þar vísað áfram til
annarra heimilda.
Reallexikon der Gerinaniseh-
en Altertumskunde er sam-
bærilegt uppsláttarverk, en
verður miklu slærra i sniðum
um það er lýkur. Ut eru komin
tvö stór bindi sem ná aftur í B i
slafrófinu. Ritið fjalliU' um
germanska og þar með norræna
fornöld fram um 1100.
Sagt frá útvarpsumræðum um stefnuræðu forsætisráðherra
Framhald af bis. 23
og sparsemi. hófsemi og heiðarleika,
dugnaði og samhug Þessi nýja stefna
þarf að mótast i samráði við samtök
vinnandi fólks i landinu Ekki er seinna
vænna að hefja ferð að framangreind-
um markmiðum.
RÍKISÚTGJÖLD
í HLUTFALLI AF
ÞJÓÐARTEKJUM
Steinþór Gestsson (S) sagði saman-
burðartölur stjórnarandstæðmga um
hækkun fjárlaga rangar og óheiðarleg-
ar Hvoru tveggja væri, að rangt væri
að miða við fjárlög vmstristjórnar, sem
hefðu venð stórlega vanáætluð og út-
gjöld öll reynst mun hærri en áætlanir
stóðu til Slikur samanburður ætti og
að miðast við hækkun fjárlaga í hlut-
falli af þjóðartekjum á hverjum tíma, ef
rétt og sannferðuglega væri að málum
staðið Síðustu fjárlög vinstri stjórnar
hefðu að vísu hljóðað upp á 29 millj-
arða. Rikisreiknmgur sama árs hefði
hinsvegar sýnt útgjöld upp á 41 millj-
arð — eða útgjöld sem reynst hefðu
39% umfram áætlun.
Við gerð fjárlaga 1 975 hefði enn
gætt óhollra vmstristjórnar áhrifa Þau
fjárlög hefðu svarað til 31,4% af þjóð-
arframleiðslu Fjárlög fyrra árs. 1976,
voru hmsvegar ekki nema 2 7,6% af
þjóðarframleiðslu. og frávik ríkisreikn-
mgs á greiðslugrunm 16.1% á móti
31.4% ánð 1974 Fjárlög 1 977 eru
2 7,5% af þjóðarframJeiðslu Þetta er
hagstæð þróun sem vert er að hafa í
Steinþór fjallaði áfram um ríkisfjármál
Hann benti m a á, að tekizt hefði að
skila hallalausum fjárlögum, auk þess
að lækka ríkisútgjöld í hlutfalli af þjóð-
artekjum Verðbólguvöxtur hefði og
lækkað frá þvi að vera 53% siðasta ár
vmstri stjórnar niður í það að vera
26% um mánaðarmót júni-júlí í sumar
(miðað við siðustu 1 2 mánuði fram til
þess tíma) — eða um helming Áhrif
launasamninga og hækkana i kjölfar
þeirra hefðu hinsvegar raskað þessari
þróun, þann veg að verðbólguvöxtur
myndi verða eitthvað örari á næstu
mánuðum
Steinþór ræddi um atvmnuöryggi.
sem tekizt hefði að tryggja um land
allt, fullnaðarsigur í landhelgismálinu,
aðgerðir til verndunar fiskstofnum og
nýtingu fleiri fisktegunda en áður Þá
ræddi hann um rekstrarstöðu atvinnu-
veganna og samtengingu þeirra i ema
hagsmunakeðju þjóðarheildarinnar
Landbúnaður væri bakgrunnur og at-
vinnugjafi flestra þéttbýliskjarna, einn-
ig sjávarplássanna, er legðu þjóðmni til
uppistöðuna *í útflutningsverðmætum
og gjaldeyrissköpun hennar Saman
væru sjávarútvegur og landbúnaður
helztu hráefnagjafar iðnaðar í landmu,
auk þess sem þessir hefðbundnu at-
vmnuvegir væru aðal viðskiptaaðilar
þjónustuiðnaðarms. Tryggja þyrfti
góða rekstrarstoðu þessara atvinnu-
grema til að standa undir viðunandi
lifskjörum í landmu
Stomþór ságði að ríkisstjórmn
stefndi áfram að því að halda uppi
atvmnuöryggi og stemma stigu við
SJáíi.3;J. *
baksegl í þeirri viðleitni nú um smn
VERÐBÓLGAIM
OG VANDAMÁLIN
AÐ VAXA ÞJÓÐINNI
YFIR HÖFUÐ
Magnús Torfi Ólafsson (SVF) sagði
m a að hvorki rikisstjórnin né færleik-
ur hennar, þingliðið. sem hóf hana til
valda og hefur borið hana uppi. væru
þann veg á sig komin, að sýndur yrði
knáleikur við hlaðsprettinn í enda kjör-
tímabilsins Viðurkennt væri að ný
verðbólguholskefla væri að ríða yfir
þjóðina En þó tæki fyrst steininn úr í
lokasetningum stefnuræðu forsætis-
ráðherrans „Sú efnahagsstefna. sem
hér er lýst, byggist á forsendum sem
geta brugðist Ef það gerist verður
nauðsynlegt að grípa til öflugri ráðstaf
ana Þjóðm öll verður að vera undir
það búin Hér væri viðurkennt að
ræðan lýsti ekki fastmótaðri, raunhæfri
stefnu, heldur einvörðungu frómum
óskum. Boðuð væri aukm skattheimta,
bæði í ákvörðun skattvísitölu (tekju-
skattur) — og í yfirlýsingu um að
ríkisstjórnm hafi ekki hugmynd um,
hvar eigi að taka átta til níu milljarða
króna, sem á þarf að halda á næsta ári
vegna kjarasamnmga við BSRB Aukin
skattheimta — skertar framkvæmdir
— eru markmiðin
Þrátt fyrir hagstæð viðskiptakjör út-
flutningsafurða, hefur ríkisstjórnm látið
ríkissjóð ábyrgjast viðmiðunarverð til
vinnslustöðva í fiskiðnaði Hvað gerist
þá ef verðhækkun á sér stað á erlend
á tæpt vað Verð á loðnuafurðum. sem
vegið hafa þungt í þjóðarbúskapnum.
stendur nú i stað og spáð er lækkun
Saltfiskmarkaður i Portúgal, einhver
dýrmætasti markaður okkar, getur lok-
ast Vá getur verið fyrir dyrum hjá
íslenzkri saltfiskverkun Hér innanlands
er verðlag á hraðri uppleið Búvörur,
rafmagn og hitaveita hafa hækkað
verulega Framundan eru hækkanir á
hverskonar opmberum þjónustugjöld-
um Kostnaður útflutningsframleiðsl-
unnar hækkar siðan í hlutfalli við
hækkun framfærslukostnaðar. Rétt er
að vísu að fórðast hrakspár. En tví-
mælalaust er að erfiðleikar eru fram-
undan, enda þótt nú sé boðuð frjáls
gjaldeyrisverzlun og nýtt verðlags-
kerfi
Það er verðbólgan sem hefur gert
ísland að láglaunalandi miðað við
nálæg lönd, sagði MTÓ Ríkisstjórn
sem tekst ekki að hemja verðbólguna,
ræður ekki við það, sem máli skiptir
Það er verðbólgan sem veldur misrétti í
lífeyrisgreiðslum aldraðra og rýrir
sparifé almennings Það er verðbólgan
sem bmdur uppvaxandi kynslóð dráps-
klyfjar, jafnskjótt og hún þarf að afla
sér þaks yfir höfuðið Alvarlegast af
öllu er þó, hvern veg verðbólgan gref-
ur undan afkomu útflutnmgsatvmnu-
veganna og þar með efnahagslegu
sjálfsforræði þjóðarinnar Sölusam-
keppni framleiðslu okkar á erlendum
mörkuðum verður æ erfiðari
Tímmn til stefnu að ná tökum á
verðbólgunni kann að vera skemmri en
margur hyggur, sagði Magnús, og ekki
komu þjóðarbúskapar okkar, sem er
háðari utanrikisviðskiptum en annarra
þjóða Það er ekki seinna vænna að
hætt verði að láta reka á reiðanum,
sagði Magnús Torfi Ólafsson að lok-
um
HÖFUM VIÐ EFNI
ÁÞESSARI
RÍKISSTJÓRN?
Svava Jakobsdóttir (Abl) sagði
verkföll hafa verið tiðari á valdatima
núverandi rikisstjórnar en áður Hún
ræddi i því sambandi bæði um verkfall
ASÍ og BSRB á þessu ári Fólk skildi
nú betur en áður að kjarabarátta væri
stéttabarátta
Kaupmáttur hefði aukizt verulega
undir vinstri stjórn. Hmsvegar skerzt i
tíð núverandi rikisstjórnar Kaupmáttur
launa var kominn niður í það sem hann
var fyrir 30 árum sagði hún Kjara-
samningar i ár hafa ekki tryggt þann
kaupmátt sem var i vinstri stjórn Verð-
hækkanir hefðu numið 183% á sl
þremur árum. Aðems 92% i vinstri
stjórn
Svipuð þróun hefði orðið, bæði i
vinstri og hægri stjórn, i almanna-
tryggingabótum og almennum laun-
um Já, höfum við efni á þessari rikis-
stjórn? spurði þingmaðurinn
Svava sagði að fjárfestingarstefna
núverandi rikisstjórnar hefði verið
röng og heildarstefna hennar vegið svo
að almannakjörum að eðlilegt væri að
þarf að útmála, hver áhrif almenn hag framangreind spurning vært
■ þródcr i-+reimm«m- karm-Sð hbfa ■*-
borin upp
AMAMjCU