Morgunblaðið - 16.12.1977, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. DESEMBER 1977
19
— Minning
Ágúst
Framhald af bls. 21
fjölmprgu útgáfur þeirra eru
bornar saman. Myndskreyting er
aukin, léttu lesefni, spurningum
o.fl. aukið við, framsetningu
breytt í betra horf. Enda munu
bækurnar fljótlega hafa öðlast
mikla útbreiðslu og áttu óvenju-
legt líf fyrir höndum.
Vakandi áhugi Agústar á að
skapa aðgengiiegar og góðar bæk-
ur fyrir byrjendanám i dönsku
birtist einnig í því að rúmlega 20
árum eftir að fyrsta byrjenda-
kennslubók hans kom út, gaf
hann út nýstárlega og faglega
kennslubók ætlaða yngri börnum,
Litlu dönskubókina. Sú bók var
litprentuð og ríkulega mynd-
skreytt. Enn i dag heyrir það til
undantekninga að námsbækur
séu litprentaðar og segir það
nokkuð um hversu ákveðnar kröf-
ur Ágúst hefur gert um frágang
og ytra útlit námsbóka, kröfur
sem vonandi eiga eftir að fá betri
hljómgrunn en þær fá í dag.
Elja og vandvirkni Agústar
Sigurðssonar birtist ekki einungis
í kennslubókum hans, heldur
einnig orðabókunum. Hann gaf út
dansk-íslenskt orðasafn til nota
með kennslubókum sínum þegar
árið 1940, vann við endurskoðun
„Dansk-íslenskrar orðabókar“ eft-
ir Freystein Gunnarsson og gaf
árið 1956 út „Islensk-danska orða-
bók“, sem hefur verið mikið not-
uð í sambandi við dönskunámið. v
Sem kennslubókahöfundur,
kennari við Kennaraskólann,
námsstjóri og fulltrúi í lands-
prófsnefnd átti Agúst Sigurðsson
manna mestan þátt í að móta
dönskukennsluna í landinu í
meira en þrjá áratugi. Þótt skoð-
anir væru skiptar um sumt í verk-
um hans, hygg ég að kennarar
hafi almennt virt elju hans, ná-
kvæmni og samviskusemi.
Sem námstjóri i dönsku stjórn-
aði Agúst tilraunakennslu i 5. og
6. bekk barnaskóla sem varð
undanfari þess að dönskunám var
hafið fyrr en áður tiðkaðist í
skyldunámi. I greinargerð sem
hann ritaði um tilraunina kemur
glögglega í ljós andúð hans á að
reynt yrði að segja kennurum
fyrir verkum og áhugi á að þeir
fengju að þróa og móta sínar að-
ferðir við kennsluna. Hins vegar
lagði Agúst áherslu á að námsefn-
ið væri sem fjölþættast og vand-
aðast og vann i þeim efnum
ómetanlegt starf.
Ágúst Sigurðsson tileinkaði sér
ákveðinn virðuleika í fasi og tali.
Maður var óvanur því sem ungur
kennari að prófdómari þéraði
mann og kom í fyrstu með vissum
geig að taka við niðurstöðunum
eftir að hann hafði metið úrlausn-
ir nemenda í landsprófi. Sá geig-
ur hvarf þó fijótlega eftir að farið
var að ræða úrlausnir og einkunn-
ir. Nákvæmni Ágústar var eftir-
minnileg og einnig áhugi hans á
stöðu og þróun dönskukennslunn-
ar sem hann gaf sér jafnan tíma
til að ræða yfir kaffibolla og stór-
um „cigar" að starfinu loknu.
Síðustu árin var Agúst frá
starfi og átti við þungbæra van-
heilsu að stríða. Allan þann tíma
naut hann einstaks þróttar,
dugnaðar og umhyggju eftirlif-
andi konu sinnar Pálínu Jónsdótt-
ur sem jafnframt hefur gengt
ábyrgðarmiklu og erfiðu starfi
sem stjórnandi endurmenntunar-
námskeiða á vegum Kennarahá-
skólans. Saúðarkveðjur fylgja
þessum orðum til hennar og barn-
anna.
Hörður Bergmann
Endurminningin merlaræ
í mána silfri hvað, sem var,
yfir hið liðna bregður blæ
blikandi fjarlægðar,
gleðina jafnar, sefar sorg
Svipþyrping
sækir þing
f sinnis hl jóðri bore.
(Gr. Th.)
Það var haustið 1938 að nokkur
ungmenni gengu til inntökuprófs
í Kennaraskóla Islands. Það var
árlegur viðburður, en í þetta sinn
var undirrituð meðal þeirra er
þreyttu prófið. Ég sé enn fyrir
mér aila þessa ókunnu menn,
prófendur og prófdómara, prúð-
búna við stór borð, en á bak við
svört tafla á vegg, ryk og pappírs-
lykt i stofunni — skólalykt.
Undirbúningur margra okkar
var í lakara lagi og þrautin nokk-
uð þung. Nokkrir stóðust prófið
vel, aðrir skriðu og sumir féllu, og
voru þá margir hverjir úr sög-
unni, og svo voru þeir sem ekki
létu hugfallast, en lásu upp og
lærðu betur. Það var þá sem ég
kynntist Agústi Sigurðssyni sem
reyndist mér hinn besti kennari
og leiðbeinandi og vakti mér
raunar svo mikinn áhuga á
dönsku máli að enn endist. Hann
valdi mig til að vinna rrteð sér við
gerð dansk-íslensks orðasafns
ásamt nokkrum öðrum og þótti
mér upphefð að. Hann skipulagði
vinnuna vel og var góður verk-
stjóri, auk þess sá hann okkur
fyrir góðum mat og annaðist allt
sjálfur.
Þetta voru góðar stundir.
Seinna kvæntist hann systur
minni og kynnin urðu nánari. Þau
eignuðust tvö börn og fallegt
heimili, en hjónaband þeirra varð
stutt. Sorgin barði að dyrum, syst-
ir min lést af slysförum og Ágúst
varð einstæður faðir þriggja ára
drengs og sex mánaða telpu.
Erfiðir tímar fóru í hönd. Við
hjónin komum oft til hans og
kynntumst því hvernig hugur
hans snerist allur um að vernda
börnin og bægja frá þeim hættum
og voða. Angist og kviði bjó i
brjósti þessa þögla einmana
manns, striðsótti og öryggisleysi
þjakaði mannheim. En gæfan vitj-
aði hans aftur í líki góðrar konu.
Fimm ára drengur og tveggja ára
stúlka fengu móður i stað, góða
móður. Brátt stækkaði fjölskyld-
an og fimm urðu börnin alls, vel
gerð og vel gefin.
Margra ánægjustunda minnist
ég á því heimili, og þá naut hús-
bóndinn sín best þegar hann bjó
til veislu, og það gat hann gert
fyrirvaralaust og óvænt í lok
venjulegs vinnudags, þá skapaði
hann eftirvæntingu og hátíðar
andrúmsloft í kringum sig. Innan
heimilisins naut hann þeirrar
gleði, gjöfull á góðri stund, sem
margur leitar langt yfir skammt í
glitrandi veislusölum.
A meðan börnin voru lítil voru
þau með móður sinni í ,,Selinu“,
sumarbústað í Borgarfirði. Þegar
Ágúst gat ekki sjálfur verið með
sökum annríkis bað hann mig að
fara og vera þar með börnin mín.
„Það er betra að tvær fullorðnar
manneskjur séu á staðnum og svo
er það líka skemmtilegra", sagði
hann.
Auðvitað fór ég og naut þess.
Oft kom Ágúst færandi hendi.
Þá var veisla í „Selinu“. Ágúst
var umhyggjusamur og ábyrgur
faðir og heimilisfaðir, dulur og
fárra en óbrigðull. Honum var
mikið í mun að heimilið skorti
ekkert, og börnin fengju þá
menntun sem hugur þeirra stóð
til, og vann' því oft langan og
strangan vinnudag. Þetta er
maðurinn sem ég þekkti og minn-
ist með virðingu. Af heilum hug
votta ég ástvinum hans samhygð á
skilnaðarstund. Rannveig Löve.
Ný umferðarljós
í Hafnarfirði
BÆJARSTJORN Hafnarfj arðar
hefur samþ.vkkt að setja upp um-
ferðarljós á gatnamót Re.vkjavík-
urvegar og- Hjallabrautar, en þar
er aðalinnakstur i svonefndan
Norðurbæ.
Gert er ráð fyrir að kostnaður
við uppsetningu ljósanna verði
um 5 milljónir króna, en þau eru
keypt frá Danmörku.
Þá hefur bæjarstjórn samþykkt
að Garðavegur verði einstefnu-
akstursgata til vesturs, að umferð
frá Óseyrarbryggju inn á Öseyrar-
braut og Fornubúðir hafi bið-
skyldu gagnvart umferð um Ös-
eyrarbraut og að Smyrlahraun
hafi aðalbrautarrétt gagnvart
Álfaskeiði.
— Fjallað
um málefni
bænda
Framhald af bls. 32.
Sagðist Halldór ekki geta sagt
til um það, hvenær ríkisstjórn-
in afgreiddi málið.
Af fyrirhuguðum fundi ráð-
herra og formanns Stéttarsam-
bandsins gat ekki orðið i gær
vegna anna ráðherrans, en
Halldór kvaðst ætla „að koma
á þeim fundi fljótlega".
— Hlaut 16 ár
Framhald af bls. 32.
niðurstöðu þessari stóður tveir af
þremur dómurum málsins, Jón A.
Ólafsson og Sverrir Einarsson, en
einn dómenda, Halldór Þor-
björnsson, sem var formaður
dómsins, greiddi sératkvæði þess
efnis, að hann teldi hæfilega refs-
ingu 12 ára fangelsi en væri að
öðru Ieyti sammála niðurstöðum
dómsins.
Sækjandi í málinu var Jónatan
Sveinsson, en verjandi ákærða
Haukur Jónsson hæstaréttarlög-
maður.“
fjársjódur
hugaroghanda
l bindi
2. bindi
Listasaga Fjölva í þremur bindum.
I fágætlega völdum myndum og
yfirgripsmiklum texta er listasaga
heimsins rakin fyrir lesandann.
Allt frá tíma Neanderdalsmannsins
80 — 40 þús. árum f.Kr. um glæsilist
Fornegypta og Hellena og
fagurfræði Endurreisnar allar
götur til okkar daga.
3.bindi
Listasaga Fjölva er fyrsta verk sinnar
tegundar á íslensku. Leysir úr brýnni þörf
1. bindi fjallar um listþróun frá forsögutima
fil þjóðflutninganna miklu Spannar þvi
allar fornþjóöir: Mesópófamía. Egyptaland,
Krít, Mýkena, Grikkland, Etrúrar,
Rómaveldi. Rekur listþróun Frumkirkju og
Germanskra þjóða Fjallar auk þess um list
Kina, Indlands og Indíánalist í Ameríku.
Fjallar um „myrkar" Miðaldir, sem voru
ekki eins myrkar og margir halda Kirkjan
útbreiddi kristindóm noröur um álfu. Hún
hlúði að listum, einkennislist hennar var
skærlitar flögumyndir (mósik) og glersteind
(vitrail). Að meginhluta fjallar bókin þó með
ógrynnum litmynda um hinar stóru stefnur.
Rómanska og Gotneska stíl, ferskt upphaf
Endurreisnarinnar á Italiu og stórmeistara
hennar Leónardó, Rafael og Mikelangeló
Siðasta og stærsta bindi listasögunnar
fjallar um þá stórbrotnu þróun, sem orðiö
hefur i öllum listum frá Endurreisninni og
fram á okkar daga. Hún hefst á útskýringu
Hlaöstils (Barokk) og Svifstíls (Rókokkó) og
rekur þráðinn áfram upp í Þjóðfélagsleg
átök Nýgnæfu (Neó-klassik). Draumsæju
(Rómantík) og Raunsæju (Realisma) og
stigþróun Stælistíls (Natúralisma). Blæstíls
(Impressjónisma) og Tjástíls
(Expressjónisma), upp i þúsundgrósku
nútimans með Píkassó, Salvador Dali og
allt upp i pqpp-list.
•N V\w\\
\v< c,\
V,VV\Wív\
^KVvK \%SVA*
SKEIFUNNI 8 — SÍMI 35256
Fjaltar bæði um málaralist,
höggmyndaiist, byggingarlist og
ýmiskonar skartgripa- og smámunagerð.