Morgunblaðið - 17.03.1979, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. MARZ 1979
Þeir einu sem
kvarta eru
elskendur
'V ♦
Björn
Emilsson
skrifar
„EINN
RAUÐAN
OG
EINN
BLÁAN"
HVAR ERU pöddurnar? Nó er búið að salta púpurnar, þær eru hættar að klekjast út, í fjörutíu ár gerðu þær garðinn frægan, eða þar til
menn gerðu sér grein fyrir, að skemmtilegri pöddur, voru á markaðnum og kölluðust bílar. Frægasta merki gosdrykkjaframleiðenda er
Coca-Cola. Fóiksvagninn er á vissan hátt Coca-Cola bifreiðaiðnaðarins. Allir þekkja Fólksvagninn. Honum hefur verið siglt, honum hefur
verið ekið um vegieysur. Fáir bflar hafa reynt það sem Fólksvagninn hefur reynt. Þeir einu, sem kvarta yfir honum eru elskendur.
Sumir segja að ÞÚ sért það sem
ÞÚ lætur ofan í þig, aðrir segja að
fötin skapi manninn. Framan-
greindar röksemdir rista kannski
ekki djúpt, en við gælum við þær
um stund og börnum frekar. ERT
ÞÚ ÞAÐ SEM ÞÚ EKUR Á?
Hugsum okkur að þú eigin Range
Rover. Þá ert þú að öllum líkindum
einn af þessum svokölluðum ríku.
Stressaður fram úr hófi og hangir
allan daginn í skjalatöskunni,
klæðist mokkajakka og tottar dýra
vindla. Notar virka daga til að
hlaupa kófsveittur á milli banka,
en hefur samt tíma til að fara á
skíði með fjölskyldunni um helgar.
Þar kemur drif á öllum fjórum
hjólum sér vel, þú kemst feti lengra
en hinir í mannmergðinni. Sért þú
hinsvegar svo (ó)heppinn að eiga
plastundrið Trabant, ertu bókaður
„ekki ríkur“. Þú gætir t.d. verið
listamaður, leirkerasmiður eða
eitthvað því um líkt. Þú gengur
sennilega ennþá í gamla ljósa
rússneska spionera rykfrakkanum,
sem þú eignaðist fyrir 7 árum um
leið og plasthrúguna. Skíðaferðir
um helgar koma ekki til greina.
Helgidagar eru notaðir til auka-
vinnu eins og t.d. að sitja fyrir í
blaðaauglýsingu, þar sem þú dá-
samar Trabantinn. „Bezti bíll, sem
ég hef átt o.s.frv."
Framangreind dæmi verða að
teljast öfgar í báðar áttir. Við erum
komin að hinum gullna meðalvegi.
Mitt á þeirri braut stendur einn
frægasti bíll fyrr og síðar. Það var
kaldhæðni örlaganna, að það var
sjálfur Adolf Hitler, sem lét smíða
hann. Fyrirmæli hans voru þau, að
framleiddur væri ódýr bíll, sem
allir gætu eignast. Fljótlega kom-
ust menn að raun um, að hér var á
ferðinni merkilegur vagn, sem bil-
aði sjaldan. Ending hans þótti
einstök og vélin var að aftan, sem
gerði bílinn á margan hátt sér-
stæðan. í stuttu máli sagt, hann
þótti frábær að öllu leyti nema
einu. Eigendur kvörtuðu sáran yfir
þrengslum í bifreiðinni til ástaat-
lota. Svo háværar voru raddir
þessar, að framleiðendur Fólks-
vagnsins þoldu ekki þrýstinginn.
Er peran hafði logað um stund,
komust þeir að niðurstöðu. Þeir
hófu að framleiða Volkswagen
Variant Fastback og Station. Nú
kættust elskendur, enda fór svo að
lokum eftir stutt reynslutímabil,
að Volkswagen Station var kjörinn
ástarvagn ársins 1970. Nokkrir
bílar af þessari tegund eru enn við
lýði hérlendis og þjóna eflaust
sínum tilgangi enn, þrátt fyrir ryð
hér og þar. En bjallan stóð og
stendur fyrir sínu, þó þröng sé til
ásta. Þjóðverjar hafa nú hætt
framleiðslu hennar, en 1200 bíllinn
er enn framleiddur í Mexico.
Ýmsir hafa reynt að komast að,
hvernig staðið hafi á vinsældum
bjöllunnar. Ameríski sálfræðingur-
inn Dr. Rosenbaum hefur skrifað
bók um Fólksvagninn og félagsleg
áhrif hans. Hann segir: „Þegar þú
kaupir Fólksvagn, eignast þú ekki
bara bíl, þú eignast einnig marga
vini, aðra Fólksvagnaeigendur". Ef
gleypa ætti við öllu því, sem Rosen-
baum segir um Fólksvagnaeigend-
ur, mætti ætla að þeir væru ánægð-
astir allra bíleigenda. Rosenbaum
segir einnig: „Fólksvagninn er lífs-
stíll, eigendur hans eru hugsandi
þjóðfélagsþegnar. Með því að eiga
Fólksvagn, ert þú að segja að þú
hugsir um orkukreppu, mengun og
góða hönnun. Fólksvagnaeigendur
eru fremur sérvitrir. Þeir eru svo
trúir bílum sínum, að þeir láta
aldrei í Ijós áhuga á að eiga dýrari
og stærri bíla. Enginn annar bíll
kemst að. Eflaust er eitthvað til í
því sem Rosenbaum hefur að segja
um bjöllueigendur. Eitt er alveg
víst, að margir sakna bjöllunnar.
Nú þegar eru menn farnir að halda
í sitt framtiðareintak og sumir
fleiri en eitt. Um það bil er Hekla
h.f. fékk síðustu sendinguna af
bjöllunni, leit hermaður af Kefla-
víkurflugvelli við hjá umboðinu.
Honum var mikið niðri fyrir og var
greinilega hræddur um að missa af
eintaki. „Ég ætla að fá einn rauðan
og einn bláan", sagði hann. Engir
bílar hafa verið notaðir í eins
miklum mæli til smíði annarra
farartækja og Fólksvagnar. Hér-
lendis hafa menn breytt þeim í
torfæruvagna, sagað þá í sundur og
stytt á alla kanta. Bjalia Bigga
bjöllu kvartmílings varð fræg hér
um árið og þótti fara hraðar en
önnur farartæki, enda af úrvals-
tegund, þ.e. grænu tegundinni,
útklakinni einhverntíma á gullald-
ar sextíu og eitthvað árunum.
Undirritaður hefur nokkrum sinn-
um litið undrið eigin augum, það er
i þau fáu skipti, sem hægt hefur
verið að festa augu á því. Víst er, að
bílstjóri tryllitækisins, sem bjallan
skildi eftir í gúmmíreyk, átti erfitt
Eru fólks-
vagnaeig-
endur sér-
vitrir?
Fólksvagnaframleiðendur eru
fyrir longu orðnir heimsfrægir
fyrir auglýsingasálfræði sfna. í
stað þess að mynda bfla sfna f
návist fagurra kvenna, hamra
þeir á öryggisatriðum og sýna
bfla sfna við daglega notkun. Þó
bregða þeir stundum út af vanan-
um, eins og yfirbreiðslumyndin
sýnir glögglega.
með að fylgjast með henni, svo
örlega hvarf hún. Hefði trylli-
tækjagæinn betur látið það kyrrt
liggja að flækja sig í pöddumálið.
Hann hefði sjálfsagt gert það,
hefði hann vitað, að undir rófu-
béini hennar leyndist pústflækja.
Segja eyrnastórir, að það sé ekki
eina flækjan, sem undir lokinu
leynist. Stærri sé blöndungurinn en
almennt gerist með pöddum, og guð
má vita, hvað annað leynist í iðrum
hennar. Kvartmílingar, varið
ykkur á skrímslinu. Það er grænt,
og það öskrar hærra en önnur
skrímsli.
Að Fólksvagninn ætti eftir að
verða meiriháttar orkuver með
mörg hundruð hestöfl innanborðs,
hefur Adolf sálugum aldrei dottið í
hug. Hann lét smíða bílinn í beztu
trú og hitti naglann svo sannarlega
á höfuðið.