Morgunblaðið - 25.11.1979, Qupperneq 5

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. NÓVEMBER 1979
53
HAðeins með þjófnaði og skækjulifnaði gætu þau aflað
sér fjár til að fullnægja sívaxandi heróínþörfinni J J
(SJÁ: Heróín)
HERÓÍN/V-þYSKALAND
SÁ ÞRÁÐLAUSI
• Marga dreymir um aö geta talað í síma og gengiö um samtímis, án
þess aö láta hvimleiöar símasnúrur rígskoröa sig viö símtækiö. Allt útlit
er nú fyrir, aö þessi draumsýn veröi brátt aö veruleika. Á þriöju
alþjóölegu símtækjasýningunni, Telecom 79 sem haldin var nýlega í Genf
í Sviss sýndi fyrirtækiö Siemens í Munchen nýjan síma, sem er þessum
kostum búinn. Tækiö sjálft er fest viö vegg, og tengt símkerfi hússins á
venjulegan hátt. Á tólinu eru hins vegar engar snúrur og hægt er aö nota
þaö, hvar sem er í íbúöinni. Þarna er á feröinni svipuö tækni og á
fjarstýröum bílskúrshuröaopnurum og sjónvarpstækjum. í símtólinu er
komiö fyrir rafhlöðu, sem hleöur sig sjálfkrafa, þegar tóliö er lagt ofan á
tækiö, og orkan sem þaö dregur í sig á þennan hátt nægir til þess aö
hægt sé aö nota þaö í margar klukkustundir samfellt.
20.000 leynilögreglumenn
orðið á bókakosti í verzlunum og
blaðsöluturnum. Þar getur enn
að líta rit Ceausescu, forseta, í
rauðu bandi. Ennfremur gam-
alkunnar bækur um vísinda-
legan sósíalisma.
Dáltil breyting virðist þó hafa
orðið á dagblöðunum.Ceausescu
er enn sem fyrr aðalfréttaefnið
og af honum eru að meðaltal 5
ljósmyndir á 8 síðum. En í
fyrirsögnum virðist jafnrettis-
baráttunnar gæta, því að þar
stendur ekki bara „tovarasu" eða
félagi eins og fyrrum, heldur
einnig „tovarasa," en það er
félagi i kvenkyni.
Þrátt fyrir lág laun, sem
líklega fara enn lækkandi, tekst
íbúum Búkarest að viðhalda
sínum fágaða stíl. Líf þeirra er
stöðug barátta. Vinnutíminn er
langur og leggi maður leið sína á
markaðinn í miðborginni blasa
við endalausar biðraðir. Það er
nálega sama, hvað fólk vanhagar
um, það verður að fara í biðröð
til þess að nálgast það. Jafnvel
þó að um sé að ræða grænmeti í
háuppskerutímanum. Kannski
eru 70 manns í biðröð til þess að
fá tómata, 50 til að fá kartöflur.
Nóg virðist vera til af grænum
piparávöxtum, dálítið af káli,
dálítilð af kjöti og nóg af eggj-
um, en ekki margt fleira í fljótu
bragði.
Fólk bíður í biðröðum eftir
strætisvögnum og eftir að fá
afgreiðslu á veitingastöðum. Það
stundar vinnu og stendur í
biðröðum. Þannig líður dagur-
inn. Það er ekki að undra, þótt
fólk sé mjög þreytulegt. Það á
aðeins frí einn laugardag í
hverjum mánuði. — Peter Ristie
600
• Marita, sem átti sér þann
draum að verða listamaður, var
21 árs gömul, nokkrum mánuð-
um eldri en Inge, vinkona henn-
ar, sem var kennari að mennt en
atvinnulaus þá stundina. Fyrri
hluta næturinnar sátu þær inni
á bar þar sem þær deildu með
sér kampavínsflösku og skrifuðu
bréf. Að því loknu héldu þær út í
nóttina til að leita að stað „þar
sem þær gætu brennt allar brýr
að baki sér“; tóku með sér
appelsínusafa á flösku, vodka-
flösku, 90 svefntöflur, tvo her-
óínskammta og nælonsnúru.
Morguninn eftir fundust þær
með snúruna um hálsinn hang-
andi neðan í járnbrautarbrúnni.
Nokkrum vikum seinna var
önnur þýsk smáborg, Dúren
skammt frá Aachen, vettvangur
svipaðra atburða. Siegfried, sem
var 26 ára gamall, og 19 ára
gömul hálfsystir hans, Renate,
festu sín síðustu orð á blað í
skógarkofa veiðifélagsins þar í
borg og bundu síðan enda á líf
sitt. Bæði gerðu þau sér grein
fyrir, að aðeins með þjófnaði og
skækjulifnaði gætu þau aflað sér
fjár til að fullnægja sívaxandi
heróínþörfinni.
„Ég vona, að líf mitt verði þér
það víti til varnaðar, sem þú
gleymir aldrei," skrifaði Renate
vini sínum, sem nýlega hafði
ánetjast eitrinu. „Ef svo verður,
dey ég ekki til einskis." Renate
hengdi sig í sjalinu sínu. Bróðir
hennar skar hana niður og lagði
hana niður í sófanum, brá síðan
lykkju um háls sér og hengdi sig
í loftbita.
í flestum bæjum og borgum
V-Þýskalands eru þessir atburð-
ir að gerast. Ef dauðinn birtist
ekki í líki „gullna skotsins" — of
stórs skammts — er með öllu
óvíst, að opinberar skýrslur færi
dauðsföllin á reikning eitur-
nautnarinnar, skýrslurnar þegja
líka um aðrar afleiðingar hennar
— fólk, sem kveður þennan heim
á spítölum vegna þess, að líffær-
in, hjarta og lifur, hafa gefist
upp.
Opinberu skýrslurnar eru þó
alveg nógu ógnvekjandi. Árið
1978 létust 430 manns í V-Þýska-
landi og Vestur-Berlín af völdum
eitursins og á þessu ári mun
talan fara upp fyrir 600. V-Þjóð-
verjar, með sína 60.000 heróín-
sjúklinga, eru nú sú Evrópuþjóð,
sem mesta afhroðið hefur beðið
fyrir eiturvofunni, og Frankfurt
hefur tekið við af Amsterdam
sem helsti heróínmarkaður í
Evrópu.
Bretar og Frakkar eiga einnig
við sín vandamál að stríða í
þessum efnum. Frakkar vöknuðu
t.d. skyndilega upp við það, að í
landinu voru 35.000 eitursjúkl-
ingar, sem þó er aðeins rúmur
helmingur þess, sem er í Þýska-
landi.
Það, sem er hvað alvarlegast
við eiturlyfjavandamálið í
Þýskalandi, er, að æ fleiri skóla-
börn lenda í klóm þess og
eitursalarnir snúa sér í æ ríkari
mæli að unglingum undir 15 ára
aldri, sem gjarna stíga sín fyrstu
skref á þessari braut með því að
þefa af lími og málningarleysi.
Lögreglan í Þýskalandi stend-
ur andspænis eiturlyfjadreif-
ingu, sem er miklu erfiðari
viðureignar en Franski hringur-
inn, sem var leystur upp árið
1972, eða sá hollenski, sem
Verðir við
hvert
fótmál
• Þeir, sem leggja leið sína um
Rúmeníu, verða þess fljótlega
áskynja, að ýmislegt fæst í
skiptum fyrir Kent sígarettur.
Ef maður býður þreytulegum
þjóni upp á tvær langar, vaknar
hann skyndilega upp af morg-
undvala. Faí hann heilan pakka,
er hann vís til þess að hafa upp á
hótelherbergi með undraverðum
hætti og séu pakkarnir tveir
þarf maður ekki að vera í
nokkrum vafa um að fá einhvers
staðar inni.
í landinu getur hvarvetna að
líta vopnaða öryggisverði. Lítið
má út af bera, án þess að allt
komist í uppnám. Taugarnar eru
þandar til hins ítrasta.
Eftir nokkra viðdvöl í landinu
fer maður að átta sig á þjónum
leynilögreglunnar. Hún hefur á
að skipa 20.000 mönnum, og 10%
af þeim hafa það verkefni að
fylgjast með útlendingum. Ég
átti viðræður við vin minn einn í
Amsterdamlögreglan réð niður-
lögum árið 1977. Á meðal þeirra
1.100.000 tyrknesku verka-
manna, sem eru í Þýskalandi og
fara um Balkanlöndin á leið
sinni til og frá heimalandinu,
eru fjölmargir, sem flytja með
sér heróín.
Berndt Georg Thamm, ungur
félagsfræðingur, sem veitir for-
stöðu kaþólsku Caritas-stofnun-
inni fyrir eiturlyfjaneytendur í
Berlín, segir: „Offramboð af
tyrknesku heróíni er nú svo
mikið, að það hefur orðið verð-
fall. Heróíngrammið kostaði áð-
ur 90—130 dollara en er nú
komið niður í 50. Það er tiltölu-
lega hreint og ekki er ólíklegt að
verðið eigi eftir að lækka enn
frekar."
Hvergi eru ömurleg áhrif
Tyrkneska hringsins jafn áber-
andi og í Berlín. Sagt er að þrjár
fjölmennustu tyrknesku borg-
irnar séu í Tyrklandi; sú fjórða
er Vestur-Berlín. _ Robin Smyth
sendiráði í Búkarest og er ég
gekk út úr byggingunni tók ég
eftir risastórum og kraftalegum
náunga, sem ég kannaðist vel
við. Hann hafi fylgt mér eins og
skuggi í hvert sinn, semég dvald-
ist í Rúmeníu fyrr á árinu. Hvar
sem ég kom og hvert sem ég fór,
varð ég var við hann einhvers
staðar nálægt mér. Eitt sinn, er
ég fór ásamt hollenzkum
blaðamanni út á land í bíl, sá ég
í skini ökuljósanna, einmana
mann, sem var að reykja sígar-
ettu um miðja nótt. Það var
minn þögli vinur frá Búkarest.
í borginni sér maður stöðugt
ný andlit. Þar sér maður þjóna,
sem verka þvingaðir í alltof
stórum jökkum. Leigubílstjórum
hefur fækkað vegna strangra
ráðstafana til orkusparnaðar, en
þó sér maður menn, sem virðast
vera nýir i starfinu. Og sjálf
ásjóna borgarinnar hefur einnig
breytzt. Helztu byggingarnar,
sem eyðilögðust í jarðskjálftan-
um árið 1977, hafa verið endur-
reistar. Nýjar og skínandi vel
hannaðar íbúðabyggingar með
verzlunum og veitingastofum á
jarðhæðum eru talandi tákn um
hugprýði og æðruleysi íbúanna
gagnvart hinum skelfilegu tor-
tímingaröflum.
Hins vegar hefur lítil breyting
LÖGREGLURÍKID
Eiturlyfjasala í götuhorni í Vaatur-Þýska-
landi: „Ég vona aö líf mitt veröi þér víti til
varnaöar...“
munu f alla
fyrir „gullna
skotinu46 í ár