Morgunblaðið - 01.06.1980, Síða 20

20 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. JÚNÍ1980
„Laun sjómanna verði á ný sama
hlutfall af launum fiskvinnslu-
fólks og fyrir sólstöðusamningana“
„Eins og er má segja að
biðstaða sé í kjaramálum okkar
sjómanna, utan það að íiskverðs-
ákvörðun nú um mánaðamótin
hefur vitanlega veruleg áhrif á
tekjur sjómanna,“ sagði óskar
Vigfússon, formaður Sjómanna-
sambands íslands, i samtali við
Morgunblaðið í tilefni af sjó-
mannadeginum. Félagar Sjó-
mannasambandsins eru nú rúm-
lega 3000 en óskar er einnig
formaður Sjómannafélags Ilafn-
arfjarðar.
„Sjómannasambandið hefur
unnið að mótun kröfugerðar sinn-
ar í væntanlegum kjarasamning-
um í samráði við aðildarfélögin og
nú liggja fyrir kröfur okkar á
hendur útgerðarmönnum,“ sagði
Óskar, „og meginatriði þeirra
krafna eru leiðréttingar og lag-
færingar á þeim kjarasamningi,
sem í gildi var. Auk þess, sem við
förum fram á aukin félagsleg
réttindi sjómannastéttinni til
handa. Við förum meðal annars
fram á hækkun á greiðslum í
lífeyrissjóði vegna sjómanna á
bátaflotanum en núverandi
greiðslur eru miðaðar við lægri
upphæð en lágmarks kauptrygg-
ingu sjómanna. Við teljum algjör-
lega óviðunandi fyrir okkar um-
bjóðendur að verða svo réttlitla,
þegar þeir hætta störfum og eiga
að fara að lifa á lífeyrisgreiðslum,
eins og raunin er nú.
Þá erum við með kröfu um að
allir sjómenn fái frítt fæði en
þetta er ekki ný krafa. Hún hefur
verið á oddinum hjá okkur undan-
farin ár en við teljum það í hæsta
máta óeðlilegt að sjómenn, sem
þurfa að vinna fjarri heimilum
sínum skuli ekki fá frítt fæði, eins
og tíðkast í öðrum atvinnugrein-
um, þegar starfsfólk er sent til
fjarlægari staða til vinnu."
Farið fram á samræmda
skiptaprósentu um
allt iand
í þeirri kjaradeilu, sem sjómenn
á ísafirði, háðu í vetur var nokkuð
rætt um þann mun, sem væri á
skiptaprósentu sjómanna á þar og
annars staðar á landinu. Fer
Sjómannasambandið fram á
hækkun skiptaprósentu nú til
samræmis við samninga ísfirð-
inganna?
„I kröfugerð okkar förum við
fram á hækkun skiptaprósentu og
þessi krafa er komin fram af
gefnu tilefni, því að í verkfalli
Isfirðinga í vetur, kom það fram
við lausn þeirrar kjaradeilu hjá
formanni Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna, að það sam-
komulagið þar hefði verið gert
með fullu samþykki LÍÚ. Þetta
var í fyrsta sinn, sem formaður
LÍÚ hefur lagt blessun sína yfir
hærri skiptaprósentu en LÍÚ hef-
ur samið um við Sjómannasam-
bandið. Því teljum við eðlilegt að
nú verði skiptaprósentan um allt
land samræmd.
Sem dæmi um þennan mismun
nú má nefna að á skuttogara með
15 manna áhöfn, sem gerður er út
fyrir vestan er skiptaprósentan
29,3% en hjá Sjómannasamband-
inu 28,8%.“
En hvað með kaupliðina?
„Við höfum samþykkt að í þeim
efnum verði kröfur okkar innan
þess 5% marks, sem Alþýðusam-
band Islands hefur sett. Við telj-
um að það verði að leiðrétta þann
mun sem nú er orðinn á kaupi
fiskivinnslufólks í landi og sjó-
manna frá því að sólstöðusamn-
ingarnir voru gerðir. Frá því að
þeir samningar voru gerðir hafa
óskar Vigfússon
tekjur fiskvinnslufólks hækkað
meira en lágmarks kauptrygging
sjómanna. Það er krafa okkar að
tekjur sjómanna hækki þannig að
á ný verði náð því hlutfalli, sem
var milli launa sjómanna og
fiskvinnslufólks fyrir sólstöðu-
samningana."
Stangast þessi stefna ykkar
ekki á þá marg umtöluðu jafn-
launastefnu?
Rætt við Óskar
Vigfússon, for-
mann Sjómanna-
sambands Islands
„Ég tel að svo sé ekki þegar litið
er til þess, hvernig lágmarks
kauptrygging sjómanna er reikn-
uð út en í þeim útreikningi er
miðað við 10 tíma vinnu verka-
fólks í landinu. Ef þessi lágmarks
kauptrygging sjómanna væri
reiknuð sem eðlileg mánaðarlaun
fiskvinnslufólks miðað við 8 tíma,
þá væri kaup sjómanna lægsta
kaup í landinu."
Gerum kröfu um fisk-
verðshækkun í fullu
samræmi við 11.70%
hækkun verðbóta
Eru fleiri atriði í kröfugerð
Sjómannasambandsins, sem
ástæða væri til að nefna?
„Eins og áður förum við fram á
löndunarfrí á öllum útilegu skip-
um og leggjum áherslu á að þessi
krafa nái fram að ganga nú.
Löndunarfrí er nú á skuttogurum
og skipum, sem eru á veiðum í
lengri tíma en 5 daga. Þessi krafa
okkar um löndunarfrí nær ekki
eingöngu til veiða á ísfiski heldur
einnig til veiða á bræðslufiski, svo
sem loðnu. Það tíðkast hvergi í
nágrannalöndum okkar að sjó-
menn þurfi að landa afla sínum
sjálfir."
En nú ráðast laun sjómanna
ekki eingöngu af beinum kjara-
samningum, heldur hefur fisk-
verðið þar veruleg áhrif?
„Sjómannastéttin gerir sér
grein fyrir því að allar tilraunir
hennar til að fá hækkun á launum
sínum verður að sækja að mestu
leyti í gegnum það fiskverð, sem
við fáum hverju sinni. Sjómenn
eru sér líka meðvitandi um það
hvaða afleiðingar núverandi
ástand í sjávarútvegsmálum okk-
ar íslendinga kann að hafa, og
ekki má horfa framhjá því að
þetta er undirstöðu atvinnuvegur
þjóðarinnar.
Hins vegar er sérhver tilraun
ríkisvalds og áhrifamanna, þegar
fiskverðsákvörðun er tekin, um að
skírskota til góðrar afkomu sjó-
manna sem því miður hefur
heyrst að undanförnu, að okkar
mati í hæsta máta óeðlileg. Það er
og að okkar mati rökleysa að
verðbótaþáttur sjómannastéttar-
innar sé með öðrum formerkjum
heldur en annara launþega í
landinu. Fyrir liggur að verðbætur
á laun verða nú á sjómannadaginn
reiknaður 11.70%. Sjómannastétt-
in mun gera kröfu um fiskverðs-
hækkun í fullu samræmi við þær
verðbætur.
Er í raun ríkis-
valdið sem ákveður
fiskverð hverju sinni
Við gerum okkur ljóst að hækk-
un á fiskverði hefur að undan-
förnu verið mætt með gengissigi
„Betra líf hér um
borð en í fiskibátum,“
segir Valdimar 1. stýri-
maður á Akraborg
„SÍÐAST liðin 12 ár hef ég verið í
siglingum milli Akraness og
Reykjavíkur, en var áður á fiski-
bátum," sagði Valdimar Ágústs-
son, 1. stýrimaður Akraborgar.
„Þetta er allt annað líf og munar
þar mestu um regluleg frí sem
maður fær, viðunandi vinnutíma
og betra kaup. Hér er líka mjög
gott að vinna, skipverjar allir
samhentir og gott andrúmsloft.
Að vísu er þetta að sumu leyti
tilbreytingarlaust, en alltaf eru
samt ný og ný andlit að birtast og
maður kynnist ýmsu.“
Útvarpsráð ræðir málin:
Tengsl á milli herstöðvaand-
stæðinga og kjarnorkuþáttar?
Átelja fréttastofu vegna forsetakosningafrétta
Á ÚTVARPSRÁÐSFUNDI í
gær var m.a. tekin fyrir
efnismeðferð í Víðsjárþætti
sem fjallaði um kjarnorku-
vopn.
Var þar lögð fram greinar-
gerð frá Hallgrími Thor-
steinssyni fréttamanni, gögn
um þáttinn og ljósrit af flutt-
um fréttum og handrit um
aðgerðir herstöðvandstæð-
inga, en þessi gögn voru lögð
fram að beiðni Markúsar Arn-
ar Antonssonar til þess að
kanna hvort samhengi væri og
samband á milli téðra málefna
og málsmeðferðar í útvarpinu,
en sú frétt, sem fjallaði mjög
ítarlega um aðgerðir her-
stöðvaandstæðinga, og kjarn-
orkuþátturinn voru unnin af
sama fréttamanninum sem
fyrr getur um. Mun útvarps-
ráð ræða nánár við frétta-
stjóra um þessi mál.
Þá átaldi útvarpsráð
fréttastofuna fyrir það að út-
varpa ekki samtímis viðtölum
við alla fjóra forsetaframbjóð-
endurna í Víðsjá 27. maí s.l.
ella fresta útsendingu þar til
unnt hefði verið að senda öll
viðtölin út í sama þætti.
Ljósm. Ól. K. M.
Við eitt hornið á aðalbyggingu Landsbankans i Reykjavík kraup
múrarasveinninn í gær og lagfærði múrhúðunina á hornsteininum.