Morgunblaðið - 27.06.1980, Page 8

40
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. JÚNÍ1980
MEÐAL ÞEIRRA sem
tóku þátt í Alþingishá-
tíðinni, ekki aðeins sem
áhorfendur heldur þátt-
takendur í dagskrár-
atriðum, voru hjónin
Kristín Olafsdóttir og dr.
Haraldur Matthíasson á
Laugarvatni. Kristín
var þá 18 ára og Harald-
ur kominn yfir tvítugt,
en á þessum árum
þekktust þau ekki og
kynntust ekki fyrr en
löngu síðar.
— Reykjavík tæmdist alveg
meðan á hátíðinni stóð og
heyrði ég talað um að ekki
hefðu svo fáir sést á ferli í
Reykjavík síðan er spánska
veikin gekk snemma á öldinni,
sagði Haraldur er Mbl. ræddi
við hann og Kristínu konu
hans. — Sérstaklega var eftir
þessu tekið annan dag hátíðar-
innar, enda veður þá mjög gott,
en fyrsta daginn hafði ekki
viðrað nógu vel og menn því
kannski dregið við sig að koma
á Þingvöll.
Þau tóku bæði þátt í fim-
leikasýningu, Kristín undir
stjórn Björns Jakobssonar og
Haraldur var í flokki, sem Jón
Þorsteinsson stjórnaði. Þessi
Rætt við Harald
Matthíasson
og Kristínu
Ólafsdóttur
sem tóku þátt í
fimleikasýningum
okkur öllum með handabandi
og kom ég ekki auga á hvað gat
verið svona slæmt við hann.
— Þennan vetur hafði ég
verið í Kennaraskólanum og
tók próf þaðan um vorið, segir
Haraldur. — Nokkuð lagði ég
stund á íþróttir og hljóp m.a.
oft í víðavangshlaupi og æfði
spretthlaup. Eg var í K.R. og
reyndar lengi eftir þetta og
allan veturinn fyrir hátíðina
vorum við að æfa dagskrá Jóns,
en hann var þá kennari okkar.
Svipað held ég að þetta hafi
gengið til hjá öðrum félögum,
alls staðar var æfð sama
dagskráin og síðan tók Jón við
hópnum, æfði hann endanlega
og stjórnaði á sjálfri hátíðinni.
Við vorum nokkuð á annað
hundraðið og dvöldum við æf-
ingar á Þingvöllum einn eða tvo
daga áður en hátíðin skyldi
hefjast.
En af íþróttum á Alþingis-
hátíðinni fannst mönnum Is-
landsglíman áreiðanlega til-
Reykjavík tæmdist með-
an hátíðin stóð yfir
sýning Jóns var kölluð hópsýn-
ing. Hann stjórnaði þar um 20
manna hópi úrvalsleikfimi-
manna úr Ármanni
— Sumar af fimleikaæfing-
unum fundust mér miklu líkari
dansi, segir Kristín, — allar
þessar hreyfingar þóttu svo
kvenlegar og fallegar. Björn
samdi þær allar sjálfur og æfði
flokkinn, en við sem sýndum
vorum 16 stúlkur úr ÍR, flestar
um og innan við tvítugt. Við
vorum þrjár systurnar í hópn-
um, auk mín Guðbjört og Sig-
ríður og höfðum allar mjög
mikla ánægju af því að vera
þarna með. Ég man eftir ýms-
um, sem voru þarna, t.d. Jór-
unni Viðar, Dóru Guðm., Lauf-
eyju Einarsd., Vilborgu Jóns-
dóttur og mörgum öðrum sem
allar eru í fuliu fjöri enn. En ég
held að flokkurinn hafi vakið
athygli, enda var leikfimihópur
Björns frægur og hafði hann
nokkru áður farið með hóp
stúlkna til að sýna í Frakklandi
og Noregi, sem þótti mikil
upphefð. En ég kom ekki í
hópinn fyrr en þarna á Alþing-
ishátíðinni, en að mestu leyti
var þetta sá hópur, sem hafði
farið með honum til útlanda.
Kristín Ólafsdóttir kvaðst
vera alin upp á miklu sjálf-
stæðisheimili og þar hefði t.d.
Jónas frá Hriflu ekki átt upp á
pallborðið. Jónas var þá
dómsmálaráðherra og sagði
Kristín að hann hefði eitt sinn
litið til leikfimihópsins þar sem
hann var að undirbúa sig en
Gerður, dóttir hans, var þar
með.
— Ég hafði aldrei séð þennan
umtalaða og umdeilda mann
fyrr, en á þessum árum voru
stjórnmálin þannig að annaö
hvort voru menn með Jónasi
eða svarnir andstæðingar hans.
Og þar sem ég hafði mest verið
innan um andstæðinga hans
man ég glöggt hversu tilkomu-
mikið mér fannst að sjá þennan
mann, sem var með afbrigðum
kurteis og glæsilegur, þegar
hann kom þarna og heilsaði
Frá sýningu kvennanna.
Ljásm VíkÍús SÍKurKeirss.
íþróttamenn ganga inn á pallinn og með þeim Benedikt G Waage sem þá var formaður ÍSÍ er sá um
íþróttir, og Jón Þorsteinsson. Ljösm. ói..MaKnúsH«n
Haraldur Matthiasson og
Kristin Ólafsdóttir i garðin-
um við heimili sitt að Laugar-
vatni.
komumest, heldur Haraldur
áfram. — Lokakeppnin fór
fram á Þingvöllum, en áður
hafði verið lokið við hluta
hennar til þess að hún yrði ekki
alltof löng. Tónlist skipaði líka
háan sess og voru þarna flutt
hátíðarljóðin og ýmiss konar
samsöngur kóra.
Hafði hátíðin mikil áhrif á
þá sem hana sóttu ?
—Áreiðanlega alla. Hún er
sú stórkostlegasta hátíð, sem
ég hefi tekið þátt í, en ég var á
Þingvöllum bæði á lýðveldis-
hátíðinni 1944 og þjóðhátíðinni
1974. Af þessum hátíðum ber
Alþingishátíðina hæst, enda
stóð hún yfir í 3 daga og allt
var svo stórt í sniðun í sam-
bandi við hana. Var undirbún-
ingur hennar aðalmál þjóðar-
innar í langan tíma áður og
eftirvænting fólks og tilhlökk-
un mjög mikil. Það var almenn-
ur ásetningur fólks að komast á
hátíðina og komu menn víðs
vegar af landinu. Stórir hópar
fólks komu t.d. norðan úr landi,
flestir ríðandi, enda vart um
almennilega bílvegi að ræða.
Ég segi ekki að ekki hafi verið
um neitt annað talað þennan
vetur, en þó liggur það nærri. í
pólitíkinni risu deilur hátt og
stóðu t.d. eldhúsdagsumræður
yfir í níu kvöld, en hugur
flestra var meira og minna
bundinn við hátíðina, sem
framundan var, hún var mál
ársins.
Haraldur hafði nokkuð góða
aðstöðu til að fylgjast með
gangi landsmála þennan vetur,
því þá var hann þingskrifari, en
því starfi gegndi hann í 20 ár.
— Talsvert var rætt um vænt-
anlega hátíð í þinginu, en
sérstök hátíðarnefnd var skip-
uð og henni falinn allur undir-
búningur. Miklu fjármagni var
veitt til hátíðarinnar, m.a.
vegna vegamála og annars, sem
leggja þurfti fjármagn í til að
gera mætti hana sem best úr
garði.
Ekki vissu þau Haraldur og
Kristín gjörla hversu margir
hefðu komið til hátíðarinnar,
sennilega nær 40 þúsund
manns, en þjóðin taldi þá
liðlega 100 þúsund manns. Én
hvernig var háttað umgengni á
Þingvöllum eftir allan fólks-
fjöldann ?
— Hún var áreiðanlega mjþg
góð. Ég minnist ekki að hafa
heyrt kvartanir um að illa hafi
verið með staðinn farið. Ekki
var heldur drykkjuskap fyrir
að fara, en talað um að einn
maður hefði sést með víni. í
þinginu hafði komið fram til-
laga um að loka Áfengisversl-
uninni fyrir hátíðina, en hún
náði ekki fram að ganga, því
sumum fannst að þá hlyti
mönnum að veitast auðvelt að
byrgja sig upp ef ákveðið væri
að loka. Ekki voru allir ánægðir
með að tillagan féll, en nokkr-
um dögum áður en hátíðin
skyldi hefjast lét Jónas frá
Hriflu loka Áfengisversluninni
fyrirvaralaust og hefur það
sennilega átt sinn þátt í því að
vínföng voru í lágmarki. Á
þessum árum var aðallega um
svonefnd Spánarvín að ræða,
auk nokkurs heimabruggs
kannski, en fólk hefur farið vel
með það allt.
— Alþingishátíðin 1930 lifir
áreiðanlega í hugum allra sem
hana sótti, sem einn eftir-
minnilegasti atburður lífs
þeirra og hún var fram-
kvæmdanefndinni, ríkisstjórn
og þjóðinni allri til hins mesta
sóma, segja þau hjón að Iokum.