Morgunblaðið - 21.01.1981, Side 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. JANÚAR 1981
HÖGNI HREKKVÍSI
^IÐ KðMl/M FVR5TÍRAW A JftltlNN/''
honum á hjólinu,
þó þú sért að drep-
ast úr hræðslu.
TM Reg U S Pal Off- aN ríghfs reaarvad
• 1978 Los Angatos Times
... að aka með
Það er til i dæminu að menn
fyllist of miklu sjálfstrausti.
skal ég segja þér!
Með
morgrmkaffinu
Elsku vinur, svona kossi hefi ég
aldrei verið kysst áður!
Þarna sé ég drekann ægilega!
Ekki annað en frum-
menn í nútímaklæðum
Christian G. Favre skrifar:
„Ekkert er auðveldara en að
álykta sem svo, að „höfundar
(hverjir?) Gamla testamentis-
ins“ hafi verið „flatjörðungar",
þegar mann skortir alla þekk-
ingu á umræddu efni og þegar
ekki eru fyrir hendi nema túlk-
anir á þýðingaþýðingum. En
þvílíkar ályktanir eru þess vegna
algjör markleysa. Ég vil gjarnan
ræða um orðmyndun og orða-
tengsl á hebresku við hvern sem
er þar hnútum kunnugur en læt
urr og kurr þeirra sem ekkert vit
hafa á málunum sem vind um
eyrun þjóta.
í Talmúd segir
Um jörðina segir í Talmúd
Babýlóní
milli 800 og 600 f.Kr. Pýþagoras
lifði hins vegar um 560 f. Kr. og
hvergi í Grikklandi hinu forna
kemur fram að „jörðin svífi um
tómið". Á öld Pýþagorasar héldu
Grikkir að jörðin væri sívalning-
ur. Fyrsti Grikkinn sem stakk
upp á, að jörðin gæti vel verið
hnöttur hét Philolaus frá Tar-
ente (um 450 f.Kr.) Síðan hefur
jörðin verið álitin föst og skorð-
uð kúla í miðjum alheiminum.
Eina stutta undantekningin var
Aristarkos frá Samos, en kenn-
ing hans (um 120 f.Kr.) um
fljúgandi jörð vakti ekkert nema
illgjarnan hlátur meðbræðra
hans. Auk þess var kerfi hans
allt of flókið: Til þess að skapa
eitthvert jafnvægi í þessum him-
inhreyfingum þurfti hann að
?*«. Sahar iu In
33 B.T« w MJVOH 3T1 KTCOy'
fWM bji f>»o icyi> p>M ««>j>ino
•vnn vm >p DW3 rrqn ru-o vr-.rnj poo pna
KOW’j ith n*i« rj byi .ks>; nn?; «rro*pj po’pi
.rm M91* /•>»> .p>K> ij'Cn p>K> th; 13
*qn 13 «’>’> fl’a njr.CK »:>i Kpp- pp>p* inK
do» rr.Mr 'bff dtr Htihgt. ^clobt sti tr. hmsdil
öbcr dos frorfcenc (tand) und hrrrsdil obcr dus m«rr, fr
rfttft ouf dfm ITtfcrf und fr rctlft ouf d«m TroAcn.n
fd.f ttMno m 1«
llnd im Buchr dcs Rob Homnuno. dfs ollcn. ist cs
dfullidicr crkldrt. dalj dif gonzc brœohnlf U'rlf sid« anr «s
nn Boll im Krrisc drrht Oicsc sird untfn und |fnf sind
Obfn, und ollr Ofsdidpff sind ocrsrfci-dfn in ihrrm fius
schcn nacti dfr Wcrsdiifdfnhfit dcr tuft on drn ,ocr-
sdúrdfnfn, Ortcn Und oudi jfnf (dif flntipodcn) blfibcn
ouf ihrcm Stondorlr mir dir ondrrrn mrnschrn Dorum $0
(Mbt rs nnrn Ort in drr brroohntrn U’rlt. m mflihrm rs
ImstfT isf, mrnn rs bn drn ondrrrn lidif isf. Dirsr hobrn
„... en í bókinni eftir Rabbí
Hamnúna hinn gamla finnast
fleiri upplýsingar um, hvernig
allur hinn mannbyggði hnöttur
okkar snýst og þýtur í hringferð
líkt og bolti. Sumir (menn) eru
staddir undir, sumir fyrir ofan,
en allar mannverur eru þó
breytilegar álitum eftir því sem
loftslagið eða staðsetning þeirra
eru með ólíkum hætti. Allir
standa á fótunum. En þannig er
það, að til eru svæði á hinni
mannbyggðu jörð, þar sem er
myrkur, á meðan er ljós hjá
hinum. Þessir njóta dagsbirtu en
hinir næturinnar. Til eru einnig
svæði þar sem dagurinn varir
mest allan tímann og nóttin
aðeins smástund ...“
Annars staðar ,
gera ráð fyrir jafnstórum jafn-
vægislóðum, þannig að bæði
jörðin og sólin áttu sínar huldu
„andplánetur", sem hreyfing
tunglsins okkar faldi.
Eftir orðmyndum og setn-
ingarfræði að dæma er líklegt að
Jóbsbók hafi verið rituð milli 800
og 600, en alis ekki síðar. Þegar
Þorsteinn Guðjónsson heldur því
fram að Pýþagoras hafi orðað
„fyrr“, þ.e.a.s. á undan „Jób“, „að
jörðin svífi um tóma rúmið" er
um meira en hugmyndaþrugl að
ræða, það er einber fáfræði og
tímaruglingur.
Heimildir Brunos
Hugtak um tímarúm var
kunnugt Qabbalista. Úrdráttur-
inn hér fyrir neðan sýnir það
K K'P'C.Ka CCK 2
ISl. 0«B.
.K*>'CI“’ *'?K
::r ■‘'C*' pr>- ryp f*r> k',’K
-fp-p 4 :t .n;-w *:a wm'
i.-i-þ« ’ot:- ■hk'' .jrvj jt-i
k k't iv -2 • ;-r—'-'ít*
c” :rr' -r: K-r >«? r- .n?r
k 1 vr'K1’ k^k prr* ['Kr 3*>Kr
:;•> .—o 2- rs^vs -:':r .■'sKr 'v;-l .n;r
*—o *vn- rr -••’.sr . o" t: >p >2
>; ;-k =-KT ;: -fK -k— . T-’ '’i?
r? -j'C1' .k--.~ Kj-n f-.;p W m T> k>
I 4
R. Hovcnojo sagt R fiphrs pirdiqtr in fintio- s
chiu. Drr flu'druck: „Und ol> nollrndrl œarfn" (ðcn. II,
l) bfdctilfl niitits ondfffs ols Schlog und VVrtilgung I.T>J|.
Vl’ir fin Kðnig. dfr m tme Prouin: kom und drn dif Bf-
n'olmrr drr Pronin; lilhmlrn und drm ihrr CobsprOchr
ongrnfhm n'orrn. ihnrn rruhlich Untrrhollungfn und WVtt- 10
tol’rlrn (i.riny«;) unsdMfftf. donn obrr. als sif ihn noch
finrr Iril crntriiloii, dif Unlrrholluncjfn unJ dir VLVtttohr-
trn orrmindcrtf. so cjmvirn dif Slfrnf, fhf drr frstr IHfnsch
Hf'iinduji hultr. finrn kur.vn und s.hnflVn Weg; nochd.in
tr obrr "c-sunJujt hntlr. tuhrtr n 'if finrn longrn Wfg is
longsam umh.r ts gibl finr.. St.rn, drr sfinrn (ouf m<—
/nuilf Wcinulcn nollrndfl. n»i.' drr Sonnfnslrrn, und finrn
.Slrrn, ctrr s.nn.n (auf m drnfjig Togrn uollrndft, iuir drr
Wond. und rs gibl rinrn Stfrn, d«r seinen (auf in zcnoif
lohren uollendfl. d.is ist drr lupitrr', und «in«n St«m, drr m
sfinrn.loui m drfiijig lohr«n uollfndrt, dos ist drr Soturn
fluijrid.m .jiiit rs dif Strrnf VVnus und Wars, di« ihrrn
(auf nufcl uor oirthundrrtoduig Johrrn oollrndrn. (Cs b«- -
dorf dcr (raiagunq Do Joch dir VVnus dif rœdll úfstirnr
(Ticrkrfisrfichfn) m ífhn Wonotfn durchiuondrlt. d. h., i*
jcdfs Orstirn (Tifrkrcisrcichfn) m tflnfundcœonrig Togrn.
d«r filars in finrmhalb Wanalrn, und olso, allr Stcrnr in
Jrr Bohn Jcr icodlt , Ticrkrcurfichcn, in finfinholb Jahrm,
a>ic konn tt donn sogrn, dolj Wors und V'cnus ihrrn íouf
in oirrhundrrtoctirig lohrrn nolVnJcn? Uhr srhrn dirsrs 10
Unbcqrfitiichf und cs b«Jorf drr (rmdgung).
getur maður fundið umferðar-
tíma reikistjarnanna í kringum
sólina:
„... það er til reikistjarna sem
lýkur umferð sinni á 12 mánuð-
um: hún er í lagi sem heit
stjarna. Önnur er til sem lýkur
umferð sinni á 30 dögum: hún er
tunglið. Það er til reikistjarna
sem lýkur ferð sinni á 12 árum:
það er Júpiter. Til er stjarna sem
lýkur ferð sinni á 30 árum: hún
heitir Saturn. Handan þeirra eru
til enn fleiri reikistjórnur —
fyrir utan Mars og Venus — sem
ljúka umferðum sínum á 480
árum ...“
Fyrir nokkrum árum uppgötv-
aðist 10. plánetan í okkar kerfi,
langt í burtu frá mörkum Plút-
ons. Það tekur hana u.þ.b. 300 ár/
að ijúka umferð sinni. Gæti
verið til önnur enn þá lengra í
burtu?
Þexar jorðin var
miðdepill heimsins
Talmúd var ritaður sem sé
glöggt. Hér legg ég fram heim-
ildir (aðeins smásýnishorn) þær
sem Bruno notfærði sér. í Bók-
inni um hulda ljósið segir:
íTTTT' T*K . C'D.1 'H’ CVlSt “CN'1 (J
rp> rawr c'=c c';">? c*a ms: nu
c';r>y c*a pa rr: -ick;? rm .cr: ncrrnn :r*n
*f K-12 c*"yn rtt n*apn K-;r nyra nnnt * - 1' c’JWfl
.nrto ’i .c'o* ’r jreeh nnrut t ktj j-hpth c'rpi
c*:r *£>k 't .c'cps T o*;r ‘t .r.^r:v t .c*c* t
shxb p>*p> T ,'in p*p-a ktcj n'cpn .ctryr. crp
rpT fea c'rcry c'rcn nSrci c'2:; vo<i to
>apS .n>* by n>K n*::~a kyt; c'p*pnn “:si ,rp*i
rrrr *yc; r::rcn >531 .cr:*' »t:>d >-p tv>y
cnai .c*£.;: '*3 cra . by n>* nro nt c'jx-c
cnoi .c*:a *:r3 tna'. .c*a -.3 t**a .c*a;: 13
:*rt . rm cna . c*a cno . oni> ct* did . *rwa
n>H c*?*pnrt >:• .bt> tk rr.nra mrn raK>c nr-.p'7’
jrp' 1 >:i .-!>po> .n*Ki nco*> n>k .o*>y: 'c Sp: n>K >7
>7: c':>vi ra rj . ir3n TZZ Tj'T T?"
.vman msa San *ri;r n*3p-i o>3 >71 .c'icip ra
c*r'Sp nS*r kSh .air'a p:i ..nca> rrrat t nt p'm:
C'>r-" .c>:a maj SKnr* pnni u'i o’nmn .iSki
,nn" nK!20 jpn Krjon 3n >r r.coa’.. :*r'n S:a tcj
nSm .nca1' n>K .nn: 103 Sirpa axvi >:t?
,**."Kn vrr p onSr nKnoa c'r.ra r*'*cn >2: ,n>po>
i’’i Bwam "*?: corpa crs"prsi .cipa' cpá S: 'r:
»nSh> -jtn nSnS th nrr: 3'tr: c~s r' '3 S71
*Si . cr n'crr cipo rv rci ,-tS'S nSnSi c" .iSh-
n» pana .. oði rtyzp rrj* npra n:Sa r.S'S 13 hy=:
2*rr ,nt p n» mnro nm: nca u mr .c'2 **n
nixp r.rn -cca pHi ran cr c'n' 2rm Sn: c'n nr 1'
.nt3 m nrproi nta m nS:n Ssm . t;i n:>:n; cp
Sam
rp t ip (1 r; e*)r (3 :
VST.
"nr ieH' tkiS .3iei S»i icn ‘•7 »e'e cm in im cnci .
kik , o'Jicip.i me-H ums ica 71 c7ici cia Syie rrri
S33 irpmi ertru icnn nne n:a kisj ■« prKin bi* ii>
’nr '3 . -pa ns'n jc ii^Sh -ii . ci* r:-r je nr |':7 n«nc
tsiws c'sircr nSn o» trj : ;t.S nniea nocici r.k7cic
r.-K c.n (tsí ;nS*S 'jrn nns *in;i ,er cr rcrn i;j hjz'.t
m 1:1 . j-nn 11-2 ;:e»ar ry-.e ica 0:112» |'*»3
>3 B'rr.o rn m r.ínn vnn •lai ;e cusktk.3i p'jvrp 7’r
„... Þegar Meistari Alls varp
úr sér alheiminum, á þeirri
svipstund skóp Hann óteljandi
stjörnukerfi (eða stjörnusam-
stæður), óteljandi margar plán-
etur fyrir ofan, fyrir neðan, um
allt, óteljandi misjafna daga,
mislangar vikur og ár, óteljandi
ólíkar hringrásir og ólíka tíma
... Fyrir ofan er enn aragrúi af
stjörnukerfum. Og í hverjum
himingeimi eru ólíkar stjörnur
og sólkerfi, ólíkar sólir sem allar
gegna sínu hlutverki í sínum
eigin himni. Og allar þessar
stjörnusamstæður standa hver
ofan á annarri líkt og lögin í
lauknum. Og hver og ein sam-
stæða þýtur áfram og æðist
samkvæmt vilja Meistarans
(sem sé burt frá honum ...). í
þeirri mynd er ótal byggðra
heima um allan himingeiminn,
þar sem eru einnig bústaðir
mannvera ...“
Tiljíáta Lorenz
Þegar Þorsteinn Guðjónsson
segir að Einstein sé „uppfinn-
ingamaður tímarúmsins" (eins
og allir vita! ...). Sýnir hann
skýrt, að þekking hans á eðlis-
fræði er á við kunnáttu hans í
Pýþagórasi. Kenning Einsteins
tengist við afstæði tímans og
orkunnar, við samskipti milli
hvílandi massa, hraða og þyngd-
araflsins, en kenning um tíma-
rúmið sem afldreifingu var til-
gáta Lorenz, sem hann setti
saman í sínar frægu jöfnur
(Lorenzes Transformationen):
L (v) =
/=W>
y c2 - v2 |-
- V I IX ■ rum
2 I tItimi
Spámcnn — fréttamenn
Varðandi hlutverk spámanna í
G.t. verður Þorsteinn Guðjóns-
son að bráð afar útbreiddum
misskilningi. Þessir fornu heim-
spekingar reyndu aldrei að spá
um framtíðina, heldur voru túlk-
endur samtímaatburða og
kenndu samtímamönnum sínum
að draga lexíur af þeim, á sama
hátt og fréttamenn gera í dag.
Oftast voru þeir þó að vara við
afleiðingum verknaða og leituð-
ust í sífellu við að beina mönnum
aftur á rétta braut.
Guöirnir falln-
ir úr tísku
Frumforfeður okkar loðnir
voru sannfærðir um, að draumar
væru sendir til sofandi mann-
anna af góðviljuðum guðum eða
0P.d"!n * fuElslíkömum)
til þess að fræða þá um framtíð
þeirra. Enn í dag hugsa margir
kynstofnar í Afríku þannig. En
hjá Vesturlandabúum eru nú
guðirnir fallnir úr tísku. Menn
fjalla heldur um geimverur frá
öðrum hnöttum. En þeir sem
halda í dag að draumar séu boð
frá verum á öðrum stjörnum,
láta stjórnast af nákvæmlega
sama hugsanagangi og frum-
stæðir forfeður okkar; þeir eru
ekki annað en frummenn í nú-
tímaklæðum."