Morgunblaðið - 03.01.1982, Blaðsíða 32

Síminn á afgreiöslunni er
83033
JllorjjimbTabtb
SUNNUDAGUR 3. JANUAR 1982
Hundruð skipa bundin vegna óákveðins fiskverðs og kjaradeilu:
13000 sjómenn og verkamenn
frá vinnu í byrjun vertíðarinnar
HUNDRUÐ skipa liggja nú hundin við bryggju í vertíðarbyrjun vegna
ástandsins í útvegsmálum landsins, en af stærri fiskiskipum eru aðeins
ellefu á veiðum og munu þau selja afla sinn erlendis. Um 5000 sjómenn eru
í verkfalli, þ.e. félagar í SSÍ og Vélstjórafélagi íslands og aðrir yfirmenn eru
frá vinnu, en uppsagnir á kauptryggingu um 6500 verkamanna taka gildi á
næstu dögum.
. Ahrif verkfalla og uppsagna á
kauptryggingu verkamanna
stöðva athafnalíf um land allt og
ef ekki rætist úr mjög fljótlega er
ljóst að áhrifa verkfallsins fer
fljótt að gæta í ýmsum öðrum
greinum atvinnulífsins.
Sjómenn á Vestfjörðum hafa
sem kunnugt er ekki boðað til
verkfalls, en þeir komu til hafnar
29. og 30. desember sl. og hafa bát-
ar á Vestfjörðum nú stöðvast
vegna ákvörðunar yfirmanna um
að róa ekki fyrr en fiskverð leggur
fyrir.
Ákvörðun fiskverðs:
Enn óljóst um ad-
gerdir stjórnvalda
Á FUNDUM um nýtt fiskverð síðustu
daga hefur óhjákvæmilega mikið verið
rætt um gengisfellingu krónunnar.
Samkvæmt upplýsingum Morgunhlaðs-
ins hefur einkum verið rætt um 10%
gengisfellingu og síðan gengissig að
ákveðnu marki. Kr þá miðað við, að
fiskverð hækki um 14—18%, en í til-
boði því sem Steingrímur Hermanns-
son, sjávarútvegsráðherra, kynnti yfir
nefndarmönnum á gamlársdag var gert
ráð fyrir 15,5% hækkun fiskverðs.
Samfara því hugðist ríkisstjórnin setja
ný lög um olíugjald, sem yrði 5% í stað
7,5% áður. Sjómenn telja þessa breyt-
ingu á olíugjaldi ekki nógu mikla, en
útgerðarmenn geta hins vegar ekki
sætt sig við neina breytingu á olíu-
gjaldinu. Síðdegis í gær var fyrirhugað-
ur fundur í Yfirnefnd verðlagsráðs
sjávarútvegsins, en litlar líkur voru
taldar á, að samkomulag na'ðist á þeim
fundi.
Forsætisráðherra lagði mikla
áherzlu á, að fiskverð yrði ákveðið
fyrir áramót, en fulltrúar í Yfir-
nefnd töldu hugmyndir sjávarút-
vegsráðsherra um lausn þess vanda,
sem við er etja, ekki nægjanlega
ljósar og auk þess ýmsa lausa enda í
tillögum hans. Því treystu hvorki
kaupendur né seljendur sér til að
samþykkja nýtt fiskverð á grund-
velli hugmynda ráðherra. Fiskkaup-
endur treysta sér ekki til að sam-
þykkja fiskverð fyrr en þeir vita
hvaða tekjur fást fyrir afurðirnar,
þ.e. að stjórnvöld kynni aðilum á
hvern hátt skráningu krónunnar
verði hagað og hvort ríkisstjórnin
ætlar að gípa til annarra ráða en
gengisfellingar til að koma frysting-
unni í „núllið".
Þá eykur það enn á vandann að
sjómenn eru nú í verkfalli og at-
vinnulífið í landinu er að lamast.
Sjómenn vilja niðurfellingu olíu-
gjalds, sem útgerðarmenn mega ekki
heyra minnst á, og auk þess telja
þessir aðilar nauðsyn á meiri fisk-
verðshækkun en komið hefur fram
hjá stjórnvöldum, sem aftur hefði í
för með sér enn meiri gengisfellingu,
en nefnd hefur verið hér að framan.
Fulltrúar útgerðar og fiskvinnslu
eru ekki sammála útreikningum
Þjóðhagsstofnunar um stöðu grein-
anna. Þjóðhagsstofnun telur að
frystingin sé rekin með 7,5% halla,
herzla með 8% hagnaði og söltun
með 10% hagnaði. Um áramót féllu
hins vegar úr gildi lög um tíma-
bundna breytingu á útflutnings-
gjöldum, þannig að allar vinnslu-
greinarnar greiða nú 5,5% í útflutn-
ingsgjöld. A síðasta ári greiddi
frystingin 4,5%, söltun 5,5% og
herzla 10%. Þar með hafa þessir út-
reikningar þegar raskast.
Talsmenn frystingar telja auk
þess, að Þjóðhagsstofnun vanreikni
vaxtaliðinn, sem geri það að verkum,
að halli á frystingu sé nú 12—13%.
Talsmenn söltunar telja að sú grein
sé rekin með 5% hagnaði miðað við
heilt ár, en ekki 10%, og talsmenn
herzlu telja sömuleiðis, að hagnaður
af herzlu sé verulega ofreiknaður af
Þjóðhagsstofnun og hann sé alls ekki
12,5%. í heildina telur Þjóðhags-
stofnun að staða vinnslunnar sé ná-
lægt núllinu, en talsmenn vinnslu-
greinanna telja hins vegar, að
vinnslan sé rekin með 3—4% halla.
Steingrímur
Uermannsson:
Efnahagsráð-
stafanir um
miðjan janúar
STEINGRÍMUR Hermannsson,
formaður Framsóknarflokksins,
segir í áramótagrein í Tímanum
á gamlársdag, að ráðstafanir í
efnahagsmálum þurfi að ákveða
strax eftir áramót og ekki síðar
en um miðjan janúar.
„Tillögur okkar framsóknar-
manna í þeim efnum verða til-
búnar strax og þingflokkur og
framkvæmdastjórn hafa tekið
afstöðu til þeirra fljótlega í
jánúarmánuði," segir formað-
ur Framsóknarflokksins enn-
fremur.
t r
l
FYRSTA BARNIÐ, sem fæddist í Reykjavík á nýja árinu, var dóttir Vigdísar Valsdóttur og Bjarna Ásgeirssonar.
Hún kom í heiminn um hádegisbilið á nýársdag og heilsast bæði móður og dóttur vel.
Dóttir Vigdísar og Bjarna er fyrsta barn ársins 1982 á landinu, sem Mbl. hafði fréttir af áður en blaðið fór í
prentun í gær. Ljósm. Mbl.: Kristján
Jónas Haralz um áramótastödu bankanna:
„Staða bankanna ekki
eins slæm í mörg ár“
„STAÐA bankanna um áramót hef-
ur ekki verið eins slæm og raun ber
vitni í mjög mörg ár,“ sagði Jónas
llaralz, bankastjóri Uandsbanka ís-
lands, í samtali við Morgunblaðið í
gær, en hann kvað mjög lítinn gjald-
eyri hafa komið inn milli jóla og
nýárs, en endanleg staða bankanna
liggur ekki fyrir ennþá.
Jónas Haralz sagði, að það hefði
komið í ljós í nóvember þegar
gengisfelling lá í loftinu, að þeir
sem hefðu þurft að inna af hendi
erlendar greiðslur, hefðu flýtt því,
en hinir sem hefðu átt von á er-
lendum greiðslum hefðu beðið, „en
þetta kemur að sjálfsögðu niður á
bönkunum," sagði Jónas. Hann
kvaðst ekki geta sagt um á þessu
stigi hvort hér væri um óeðlilega
stöðu að ræða vegna drátts á út-
skipunum, en margt gæti komið
til, m.a. minni loðnuafli, saltfisk-
urinn hefði verið fluttur út að
mestu um mitt ár, treg sala væri á
útflutningsafurðum landsmanna
og óvenjumiklar birgðir væru til í
landinu.