Morgunblaðið - 21.06.1983, Qupperneq 14

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 21. JÚNÍ 1983
Karp í
Moskvu
um þjóð-
erni Helga
Tómassonar
í júnímánuði 1969 fór fram í
Moskvu alþjóðleg listdanskeppni,
en þar kom við sögu, svo um mun-
aði, ungur íslenskur listdansari,
Helgi Tómasson, sem nú er talinn
í allra fremstu röð ballettdansara
í heiminum. Gafst sjónvarps-
áhorfendum hér á landi kostur á
að sjá heimildarmynd um þennan
íslenska afreksmann sl. föstu-
dagskvöld. Við þessa mynd rifjað-
ist upp fyrir mér atvik, sem átti
sér stað skömmu eftir keppnina.
Við hjónin vorum þá í boði hjá
sendiherra Bandaríkjanna þar í
borg, hr. Jakob Beam, ásamt
fjölda annarra gesta. Bar dans-
keppnina m.a. á góma og lét
bandaríski sendiherrann orð falla
um, að menn mættu óska sér til
Helgi Tómasson
hamingju með frábæran árangur
ungs bandarísks manns, sem hlot-
ið hefði silfurverðlaunin í keppn-
inni — hér í Moskvu, þessu fræga
höfuðvígi danslistarinnar í heim-
inum. Taldi hann þetta mikinn
heiður fyrir land sitt. Er hér var
komið sögu heyrðist hljóð úr
horni. Danski sendiherrann, sem
þá var hr. Anker Svart, lét til sín
heyra og sagði, að vissulega væri
afrek hr. Tómassonar glæsilegt.
Hann yrði þó að hryggja banda-
ríska kollega sinn með því að leið-
rétta, að listdansarinn væri
danskur, en ekki bandarískur.
Danski ballettinn ætti sér langa
og glæsta hefð og væri þekktur
víða um heim.
Ekki líkaði mér alls kostar þessi
málflutningur eða ættfærsla
Bandaríkjamannsins og Danans.
Ég kvaddi mér því hljóðs og sagði
að ég kæmist ekki hjá því að leið-
rétta báða þessa kollega mína.
Helgi Tómasson væri íslendingur,
íslenskur ríkisborgari, ferðaðist á
íslensku vegabréfi og gerði ráð
fyrir að svo yrði áfram. Hann og
hans fallega kona, Marlene, sem
einnig er dansari, hefðu gert
okkur hjónunum þá ánægju að
heimsækja okkur í íslenska sendi-
ráðið nú nýlega í sambandi við
keppnina. Eg gæti þvf trútt um
talað. Hitt væri rétt að eftir nám á
íslandi hefði hann notið fram-
haldsþjálfunar í Danmörku og
starfaði nú í Danmörku.
Þessu karpi um þjóðerni Helga
Tómassonar lauk síðan í bróðerni
og höfðu menn gaman af. Eg gat
þó ekki stillt mig um að skjóta því
að öðrum skandinavískum sendi-
herra, að þetta væri ekki í fyrsta
skipti að reynt væri að „ræna“ frá
okkum mönnum, sem slægur væri
'• Oddur Guðjónsson
Vesturbræður á æfingu með stjórnanda sínum, Ernest Anderson.
íslenskir Vest-
urbræður
í heimsókn
Marteinstunga. Móðir mín var
hins vegar úr Suður-Þingeyjar-
sýslu. Þau kynntust þegar vestur
um haf kom til Norður-Dakóta.
Á heimili mínu var einungis töl-
uð íslenska, og þegar ég hóf
mína skólagöngu þurfti ég að
HÉR Á landi er um þessar mundir
staddur karlakórinn Vesturbræður
en hann skipa afkomendur fslend-
inga, sem fluttu vestur um haf til
Washington-fylkis í Bandaríkjun-
um.
Kórinn var stofnaður í Seattle
1979 af áhugamönnum um söng af
íslenskum uppruna í þeim tilgangi
að halda við tónlistararfi og tungu-
máli forfeðra sinna. Kórinn hefur
oft komið fram í Seattle og þar um
slóðir og hefur fengið lof fyrir góða
túlkun á íslenskum og amerískum
kórsöngslögum.
Hingað til lands komu 22 af 23
meðlimum kórsins, og hittum við
þá að máli þar sem þeir voru á
æfingu í Fóstbræðraheimilinu
við Langholtsveg.
Séra Eric Sigmar sagði að for-
saga kórsins væri eitthvað eldri
en frá 1979 því í Mountain í
Norður-Dakóta hefði verið starf-
andi kór Vestur-íslendinga fyrir
allmörgum árum. „Þá var Ragn-
ar H. Ragnars tónlistarkennari í
Mountain og var hann einnig
stjórnandi kórsins. í kórnum
sem hingað kom til lands eru
nokkrir sem sungu undir stjórn
hans í Mountain. Kór sá hafði á
söngskrá sinni íslensk lög eins
og gefur að skilja og hét Is-
landia."
Eric sagði að það hefðu verið
starfandi fleiri karlakórar skip-
aðir Vestur-íslendingum en
þessi, sem hingað er kominn, en
hann væri sá eini sem eftir væri.
Ekki var það á mæli Erics að
heyra að hann hefði alist upp
fjarri Fróni svo góða íslensku
talaði hann.
Næst töluðum við við Jonatan
(Tani) Bjornson og spurðum
hann hvaðan af landinu hann
ætti ættir að rekja. „Ég á ættir
að rekja til Rangárvallasýslu, en
faðir minn var frá bæ nefndum
Vesturbræður sungu við messu í Bessastaðakirkju á sunnudaginn og á eftir þáðu þeir heimboð forseta íslands,
frú Vigdísar Finnbogadóttur, og þar tóku þeir fyrir hana lagið.
Bræðurnir og prestarnir Eric og Harald Sigmar. Á milli þeirra stendur
Edward Pálmason læknir og forseti kórsins.
byrja á því að læra enskuna í
skólanum."
Tani sagði okkur að hann
hefði verið í kórnum sem Ragnar
H. Ragnars stjórnaði og að sér
þætti það sérstaklega ánægju-
Íegt að koma hingað til lands og
fá tækifæri til að hitta sinn
gamla kórstjórnanda. Einnig
gæfist sér tækifæri til að heilsa
upp á ættingja sína en þetta
væri í þriðja sinn sem hann
kæmi hingað til landsins og
hann hefði því náð góðu sam-
bandi við þá.
Þá hittum við Harald Sigmar
bróður Erics, en hann er prestur
eins og bróðir hans. Hann sagði
að þeir bræður væru ekki í nein-
um vandræðum með íslenskuna.
„Við ólumst upp við að heyra
þetta mál talað auk þess sem við
höfum báðir dvalið hér á landi í
u.þ.b. ár. Ég var hér 1958—’59 og
kenndi þá við guðfræðideild há-
skólans en Eric var hér
1953—’54 og las norrænu. Kon-
urnar okkar eru hér með okkur,
þær Kristbjörg og Svava, og þær
tala báðar mjög góða íslensku.
Flestir reyna að halda íslensk-
unni við. í Seattle er starfandi
íslendingafélag, Seattle Iceland-
ic Club, og þar koma meðlimirn-
ir saman 6—7 sinnum á ári og
félagið heldur 17. júní alltaf há-
tíðlegan. Meðlimimir eru um 250
og eins og þú getur ímyndað þér
er oft glatt á hjalla."
Kórinn fer til Akureyrar 27.
júní og verða þá með tónleika í
Akureyrarkirkju. Einnig fer
hann upp í Borgarfjörð, að
Skálholti og í Aratungu.
í dag verður kórinn við setn-
ingu prestastefnu íslands í Há-
tíðarsal Háskóla íslands.
Fróóleikur og
skemmtun
fyrirháa sem lága!
JHtfrgtttifrlofófr