Morgunblaðið - 26.10.1985, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26.0KTÓBER 1985
23
Naumann-stofnunin
og Norðurlönd
Naumann-stofnunin hefur einnig
látið til sín taka á Norðurlöndum.
Til þessa hafa næstum allir frjáls-
lyndu flokkarnir á Norðurlöndum,
þ. á m. sá danski, Radikale Venstre,
verið á róttæku línunni: hlutlausir
hvað varðar deilur austurs og vest-
urs og fremur andsnúnir Atlants-
hafsbandalaginu, Bandaríkjamönn-
um og Evrópubandalaginu. Þessi
stefna gengur þvert á þá stefnu, sem
Danir hafa fylgt eftir stríð, og ráð-
herrar úr Radikale Venstre hafa séð
um að framfylgja í samvinnu við
flokksbræður sína í Vestur-Þýska-
landi, Benelux-löndunum og Frakk-
landi. Þessi stefna er einnig sú, sem
Norðmenn og íslendingar hafa haft
gagnvart NATO og Bandaríkja-
mönnum. Á ráðstefnum Naumann-
stofnunarinnar á Norðurlöndum var
þessi stefna hins vegar hvorki kynnt
né varin. Einn og yfirgefinn Dani,
sem sneri heim frá ráðstefnu í Hels-
inki, hafði það sama um hana að
segja og Azcona frá Hondúras: „Hér
er það litið óhýru auga að hafa góð
samskipti við Bandaríkjamenn."
Þetta gerist á sama tíma og brest-
ir eru komnir í samstöðu Dana með
vestrænum ríkjum. Meirihluti þing-
manna úr flokki jafnaðarmanna,
Radikale Venstre og vinstrisósial-
ista hefur reynt að losa um þau bönd,
sem binda Dani og vestrænar þjóðir,
og virðast þeir láta sig dreyma um
að fá í staðinn hlutlaust samstarf
norrænna þjóða. Danmörk væri þar
með orðin bara lítið og áhrifalaust
Eystrasaltsríki.
I þessum efnum er þó augljós
munur á stefnu einstakra flokks-
foringja og einstakra fulltrúa Al-
þjóðasambandsins. Á það einkum
við um tvo stærstu flokkana, þann
breska og þann þýska: Frjálslyndi
flokkurinn í Bretlandi er róttækur
flokkur, sem ekki hefur borið ábyrgð
á landsstjórninni í langan tíma, en
erfiðara er að átta sig á Frjálsum
demókrötum í Vestur-Þýskalandi.
Hvernig má það t.d. vera, að flokkur
Walters Scheel og Hans-Dietrichs
Genscher, sem báðir hafa verið
flokksformenn og utanríkisráðherr-
ar, einarðir f stuðningi sinum við
Atlantshafsbandalagið, skuli geta
þolað framferði Friedrich Nau-
mann-stofnunarinnar og talsmanns
flokksins i utanríkismálum, Helm-
uths Scháfer?
Annað Alþjóða-
samband?
Þessum spurningum verður Al-
þjóðasamband frjálslyndra flokka
að svara sjálft. Það, sem væri þó
kannski best af öllu, nú þegar pen-
ingastreymið hefur verið stoppað,
væri að fara að dæmi jafnaðar-
manna á sfnum tíma og stofna
Annað Alþjóðasamband frjáls-
lyndra flokka. Það mætti biðja
Frjálslynda flokkinn í Frakklandi
að hafa frumkvæði að þvf. Honum
og ítalska flokknum hefur verið út-
hýst úr Alþjóðasambandinu af því
að þeir eru álitnir of íhaldssamir.
Við frjálslyndir menn þurfum að
varpa af okkur því oki, sem er
hræsni og yfirdrepsskapur róttækl-
inganna nú á dögum. Ef Alþjóða-
sambandið vill lifa og standa undir
nafni verður það að skilja og viður-
kenna, að það á fleira sameiginlegt
með kristilegum demókrötum og
nýfrjálslyndum en róttæklingunum,
sem naga neðan rætur lýðræðisins
og stefna frelsi okkar í voða.
Ore Guldberg, höíundur greinar-
innar, erfyrrum utanríkisráðherra
í Danmörku. Hann á nú saetií
tramkvæmdastjórn Alþjóðasam-
bands frjálsfyndra tlokka.
Ferfnálang
heimili landsins!
Holland:
Ákaft deilt um
eldflaugarnar
W*K«in(eB, 24. oktAber. Frá Eggert Kjmrt biumtqí. frétUritan MorgaDbUMiu.
kemst í stjórn að þeir segi upp
VAN DEN BROEK uUnríkisráð-
herra Hollands viðurkenndi í ræðu
sinni í hollenska þinginu á miðviku-
dag að það væri áætlun ríkisstjórn-
arinnar að gera samning til næstu
fímm ára við Bandaríkjastjórn um
staðsetningu stýiflauganna í Hol-
landi. Hann sagði að ástæðan fyrir
þessum langa tíma væri m.a. að rík-
isstjórnin vildi veita Bandaríkja-
mönnum ákveðið öryggi í þessu
máli jafnframt því að koma í veg
fyrir að ef Sósíalistafíokkurínn
samningnum. Stjornarandstaðan
sleppti fram af sér beislinu við þá
staðreynd að ríkisstjórnin notaði
alþjóðasamninga til þess að ákvarða
stefnuna fyrir næsta stjórnartímabil
og binda hendur annarra stjórn-
málafíokka.
Van den Broek lét reiði stjórn-
arandstöðunnar litið á sig fá og
ásakaði Sósíalista (PVDA) fyrir
að líta einhliða á málið. De Boer,
sem tekur þátt í þessum umræð-
um af hálfu Kristilegra demó-
krata (CDA), stærsta stjórnar-
flokksins, sagði að það væri ekki
ætlun ríkisstjórnarinnar að koma
á þennan hátt í veg fyrir að
PVDA kæmist i stjórn að kosn-
ingum loknum á næsta ári. Það
verður þó erfitt að mynda stjórn
fyrir CDA og PVDA þar sem
PVDA hefur sagt að það sé algert
skilyrði fyrir stjórnarsamstarfi
við CDA að stýriflaugarnir verði
ekki settar upp i Hollandi. Á
þriðjudaginn barst Lubbers for-
sætisráðherra bréf frá Gorbats-
jov leiðtoga Sovétríkjanna. Van
den Broek sagði að það hefði ekk-
ert komið fram í því bréfi sem
benti til þess að SS-20 kjarna-
flaugunum hefði verið fækkað i
Sovétríkjunum.
Á föstudaginn í næstu viku tek-
ur ríkisstjórnin endanlega
ákvörðun um staðsetninguna. í
nóvember verða svo umræður í
þinginu um þá ákvörðun og þann
1. desember á allt að vera klappað
og klárt. Atkvæðagreiðsla mun
svo fara fram í byrjun næsta árs.
Það er ljóst orðið eftir þær um-
ræður sem hafa farið fram hér í
Hollandi og niðurstöður þeirra að
markmið NATO að sýna Sovét-
mönnum samstöðu bandalagsríkj-
anna út á við í verki hefur náðst.
Hinu er svo ekki að neita að þær
umræður sem farið hafa fram hér
í Hollandi hafa haft djúpstæð
áhrif innan þjóðfélagsins. Klofn-
ingur og skerptar andstæður í
stjórnmálum er niðurstaðan.
Gerið ykkur dagamun og skoðið „Hótelhúsbúnað 1986“
hjá íslenskum húsbúnaði, Langholtsvegi 111.
Á sýningunni eru kynntar ýmsar nýjungar í húsbúnaði fyrir hótel, samkomuhús,
félagsheimili, skóla, veitingahús, stofnanir og fyrirtæki.
Sýningin er opin í dag frá kl. 10-16 og lýkur fimmtudaginn 30. okt.
HUSBUNADUR
Hótel- og veitingaskóli (slands býður upp á veitingar á milli kl. 14-16 í dag.
Gallerí Langbrók sýnir myndlist og skúlptúr.