Morgunblaðið - 18.01.1986, Qupperneq 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR18. JANÚAR1986
Kartöflumar kosta það
sama og fyrir frelsið
KARTÖFLUR kosta nánast það
sama í dag og fyrir þremur mán-
uðum þegar verðlagning þeirra
var gefin frjáls í heildsölu, að
sögn Georgs Ólafssonar verð-
lagsstjóra. Samkvæmt upplýs-
ingum Verðlagsstofnunar kostar
kartöflukílóið nú 42,68 kr. að
meðaltali en kostaði 42,50 kr. í
byrjun október.
Georg sagði að kartöflumar
hefðu lækkað í verði eftir að verð-
lagning þeirra var gefin fijáls en
síðan hækkað aftur, en þó ekki
meira en svo að þær eru enn á
sama verði og fyrir þremur mánuð-
um. Þessi síðasta hækkun hefur
verið gagnrýnd og nefnd sem rök-
semd fyrir því að frelsið hafi leitt
til hækkunar. Georg sagði aðspurð-
ur um þetta að það væri alveg úti-
lokað að meta árangur frelsis í
verðlagningu á þremur mánuðum,
til þess þyrfti miklu lengri tíma þar
sem alltaf væru einhveijar verð-
sveiflur. Staðreyndin væri sú að
kartöflur kostuðu ennþá svipað og
áður en verðlagningin var gefin
fijáls fyrir þremur mánuðum og
segði það sína sögu.
16 millj. kr. tap á
Þöningavmnslunni
AF HÁLFU fjármála- og iðnaðar-
ráðuneytanna hefur verið ákveð-
ið að selja á laggimar nefnd sér-
fræðinga til að gera tillögur um
framtíð og eignarhald Þörunga-
vinnslunnar á Reykhólum. Aug-
lýst hefur verið að verksmiðjan
verði seld á nauðungaruppboði
28. þessa mánaðar.
Ákvörðun um nefndarskipunina
var tekin eftir að ráðherramir
Þorsteinn Pálsson, Albert Guð-
mundsson og Matthías Bjamason,
skoðuðu verksmiðjuna í gær og áttu
fund með heimamönnum, sem hafa
óskað eftir að fá að taka við rekstri
verksmiðjunnar. í nefndinni verður
einn fulltrúi heimamanna, annar
frá Qármálaráðuneytinu og sá þriðji
frá iðnaðarráðuneytinu.
Kristján Þór Kristjánsson, for-
stjóri verksmiðjunnar, sagði frétta-
ritara Morgunblaðsins í Reykhóla-
sveit í gær að samkvæmt bráða-
birgðauppgjöri hefði orðið 16 millj-
ón króna tap á rekstrinum á síðasta
ári.
ÓlafurA. Pálsson fyrr-
um borgarfógeti látinn
ÓLafur A. Pálsson fyrrverandi
borgarfógeti lést í Reykjavfk
mánudaginn 13. janúar síðastlið-
inn á 76. aldursári.
Ólafur fæddist hinn 13. mars árið
1910 í Reykjavík. Foreldrar hans
voru Páll Magnússon múrari, og
kona hans Jóhanna María Ebenez-
ersdóttir. Ólafur varð stúdent frá
Menntaskólanum í Reykjavík árið
1930. Kandidatsprófí í lögfræði frá
Háskóla íslands lauk hann 1935.
Að ioknu námi starfaði Ólafur sem
fulltrúi bæjarfógetans í Vest-
mannaeyjum og stundaði síðan
lögfræðistörf í Vestmannaeyjum
þar til í apríl 1936, er hann fluttist
aftur til Reylqavíkur, þar sem hann
1. apríl sama ár. Ólafur var sæmdur
riddarakrossi Fálkaorðunnar á síð-
astaárí.
Ólafur kvæntist Jóhönnu Maríu
Jóhannesdóttur 1948. Þau slitu
samvistum.
Frá viðræðufundi flugumferðarstjóra og samgönguráðherra í gærmorgun.
Flugumferðarstjóradeilan:
Deiluaðilar bjart-
sýnni á farsæla lausn
„EF viðræður halda áfram í anda þess, sem fram kom hjá ráð-
herra í morgun, hef ég trú á að farsæl lausn finnist í þessu
máli“, sagði Guðlaugur Kristinsson, formaður samninganefndar
flugumferðarstjóra eftir viðræðufund samgönguráðherra og
flugumferðarstjóra i gærmorgun. Annar fundur sáttanefndar
flugumferðarstjóra og flugmálastjómar var boðaður í morgun
og stýrir þeim viðræðum Birgir Guðjónsson, deildarstjóri í sam-
gönguráðuneytinu.
Fulltrúar deiluaðila, sem Morg-
unblaðið ræddi við í gær, voru
allir bjartsýnni en áður á farsæla
lausn málsins. Pétur Einarsson,
flugmálastjóri, hafði þetta að
segja: „Ég hef alltaf verið tilbúinn
til viðræðna við stjóm Félags
flugumferðarstjóra og hef alltaf
Iagt mig fram um að ná sam-
komulagi við þetta starfsmanna-
félag eins og önnur og mun leggja
mig fram eins og ég mögulega
get til að ná sáttum í þessu máli.
Birgir Guðjónsson, deildarstjóri
í samgönguráðuneytinu, sem stýr-
ir framhaldsviðræðum deiluaðila
kvaðst vera vongóður um skjóta
lausn þessa máls. Álla vega yrði
reynt til þrautar að komast að
niðurstöðu um þau atriði sem ber
á milli flugmálastjómar og flug-
umferðastjóra.
Talsmenn flugumferðarstjóra
kváðust bjartsýnni en áður á far-
sæla lausn málsins. Guðlaugur
Kristinsson sagði að menn hefðu
almennt verið ánægðir eftir fund-
inn með ráðherra. „Það er auð-
fundið að honum er mikið í mun
aðd samkomulag náist um þessi
atriði, ekki síst mannlega þáttinn,
sem hefur vegjð hvað þyngst á
metunum hjá okkur. Við höfiim
aldrei gert neinar sérstakar at-
hugasemdir við skipuritið aðrar
en þær, er varða mannatilfærslur,
sem má kannski flokkast undir
fljótfæmislegar skekkjur", sagði
Guðlaugur.
Það er gróf móðgun
og brigsl um landráð
— að segja framkvæmd varnarsamningsins afsal á landsréttindum, segir
Geir Hallgrímsson — Keflavíkurflugvöllur fylki í Bandáríkjunum, spyr
Albert Guðmundsson og hyggst leggja málið fyrir Alþingi
GEIR Hallgrímsson, utanríkisráðherra, segir að niðurstaða þriggja
lögfræðinga um kjötinnflutning fyrir varnarliðið á Keflavikurflug-
velli staðfesti lögmæti þeirrar tilhögunar á þessum innflutningi sem
verið hefur frá þvi að varnarsamningurinn við Bandaríkin var
gerður. Albert Guðmundsson, iðnaðarráðherra og fyrrverandi fjár-
málaráðherra, segist hins vegar munu taka málið upp á Alþingi og
láta þingið skera úr um hvort það hefur afsalað sér Keflavikurflug-
velli til Bandaríkjanna.
ílafur A. Pálsson
stundaði lögfræðistörf um skeið.
Hann var lögtaksfulltrúi hjá toll-
stjóranum í Reykjavík um þriggja
mánaða skeið haustið 1937 og aftur
vorið 1938.
Ólafur starfaði síðan sem lög-
taksfulltrúi hjá tollstjóranum - í
Reykjavík óslitið frá því í febrúar
1939 og þar til í desember 1942
er hann varð fulltrúi lögmanns, síð-
ar borgarfógeta, í Reykjavík. Hann
var settur borgarfógeti 19. mars
1963 og skipaður borgarfógeti 20.
maí sama ár. Hann varð héraðs-
dómslögmaður í september 1944. Á
árunum 1956 til 1959 vann Ólafur,
ásamt prófessor Armanni Snævarr
að samningu ^ lagafrumvarps um
þinglýsingar. Ólafí var veitt lausn
frá embætti 10. janúar 1975 frá
„Þetta er fjandakomið engin
niðurstaða og stangast að auki á
við álit annarra mjög færra lög-
fræðinga. En eitt er víst og það er
að ef lögin um vamir gegn gin- og
klaufaveiki frá 1928 giida fyrir ís-
land en ekki fyrir Keflavíkurflugvöll
þá er völlurinn orðinn fylki í Banda-
ríkjunum og tilheyrir ekki íslandi
lengur. Ég mun taka þetta mál upp
á Alþingi og láta þingið skera úr
um hvort það hefur afsalað Kefla-
víkurflugvelli til Bandaríkjanna,"
sagði Albert Guðmundsson iðnaðar-
ráðherra í samtali við blm. Morgun-
blaðsins í gær um álitsgerð þriggja
lögfræðinga um lögmæti kjötinn-
flutnings vamarliðsins á Keflavík-
urflugvelli.
Geir Hallgrímsson utanríkisráð-
herra sagði að það væri „gróf móðg-
un og landráðabrigsl gagnvart
mönnum eins og Ólafí Thors,
Bjama Benediktssyni, Kristni Guð-
mundssyni, Guðmundi í. Guð-
mundssyni, Emil Jónssyni, Ólafi
Jóhannessyni, Einari Ágústssyni og
Benedikt Gröndal, sem og mér, að
halda því fram, að framkvæmd
vamarsamningsins, sem hefur ís-
lenskt lagagildi, sé afsal á lands-
réttindum. Þetta orðalag er tekið
beint úr munni herstöðvaandstæð-
inga í hópi kommúnista og sæmir
engum," sagði Geir.
Albert Guðmundsson sagði að í
þriðja kafla álits síns kæmust lög-
fræðingamir að þeirri niðurstöðu
að umrædd lög frá 1928 leyfðu
ekki lgötinnflutning vamarliðsins,
og heimiluðu ekki undanþágu, en í
fimmta kaflanum væri niðurstaðan
sú, að innflutningurinn væri ekki
andstæður íslenskum lögum. „Það
þýðir ekki að íslensk lög leyfi þenn-
an innflutning. Þeir fara eins og
köttur í kringum heitan graut,"
sagði ráðherrann. Hann bætti við
að samkvæmt vamarsamningnum
vikju íslenk lög ekki fyrir samningn-
um, nema það væri bemm orðum
tekið fram. „Svo er ekki í vamar-
samningnum né heldur í viðaukan-
um,“ sagði hann.
Geir Hallgrímsson sagði að þegar
ágreiningur um lögmæti kjötinn-
flutningsins kom upp milli utan-
ríkis- og ijármálaráðuneytanna á
sl. sumri (þegar Albert Guðmunds-
son var ijármálaráðherra) hefði
hann lagt til að aflað yrði álits
hlutlausra lögfræðinga. „Þegar
málið kom upp í ríkisstjóminni síðar
gerði ég tillögur um þijár leiðir til
að leysa ágreininginn," sagði hann.
„í fyrsta lagi að óskað yrði eftir
að Hæstiréttur dómkveddi menn til
að gefa álit um ágreiningsefnið, í
öðru lagi að samkomulag næðist
um að fá virta lögfræðinga til að
gefa álit um lögmæti innflutnings-
ins og í þriðja lagi að komist yrði
að samkomulagi um að látið yrði
reyna á lögmæti innflutningsins
fyrir dómstólum. Síðar kom í ljós,
að erfíðleikar voru á framkvæmd
þess að fá úrskurð dómstóla og I
október sl. var samhljóða samþykkt
í ríkisstjóminni að leita lögfræðilegs
álits um túlkun á vamarsamningn-
um til að evða ágreiningi ráðuneyt-
anna um innflutning á kjötmeti."
Utanríkisráðherra sagði að álitið,
sem nú lægi fyrir, staðfesti lögmæti
þeirrar framkvæmdar, sem tíðkuð
hefði verið allt frá því að vamar-
samningur var gerður við Banda-
ríkjamenn á stríðsárunum og síðan
aftur frá 1951. „Á þessu tímabili
hafa allir utanríkisráðherrar fjallað
með sama hætti um þessi mál,“
sagði hann. „I álitsgerðinni er skýit
tekið fram, að kjötinnflutningurinn
sé ekki andstæður íslenskum lög-
um, þar sem varnarsamningurinn
hefur lagagildi. Ég vil taka fram,
að vamarmálaskrifstofa utanríkis-
ráðuneytisins hefur lagt á það
áherslu að innflutningur vamarliðs-
ins á lcjötmeti sé eingöngu bundinn
við vamarsvæðin sjálf og sömuleiðis
er sjálfsagt að takmarka hann við
að uppmnaland kjötsins sé Banda-
ríkin, þar sem gin- og klaufaveiki
hefur ekki orðið vart í meira en
hálfa öld. Loks er það ljóst,“ sagði
Geir Hallgrímsson, „að stjómvöld-
um er ekki aðeins rétt heldur og
skylt að stöðva þennan innflutning
þegar í stað ef vart verður gin- og
klaufaveiki í Bandaríkjunum."
Álit lögfræðinganna þriggja
er birt i heild á bls. 13 i
blaðinu í dag.