Morgunblaðið - 08.05.1986, Blaðsíða 12

12 B
VTOSKIPn AIVINNUIÍF
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. MAÍ1986
Sútun
Viðteljum íslensku
gærumar þær
bestu á markaðnum
tel að við stæðum betur ef íslenskar
gærur fengjust hvergi fullunnar
nema frá íslandi - og það er beinlín-
is asnalegt að flytja inn vöru sem
til er í landinu. Eg hef heyrt eftir
forráðamönnum SS að hagstæðara
sé að selja gærumar hálfunnar úr
landi og því eigi þeir ekki að vera
að eyða tíma og vinnuafli í að full-
vinna þær. Þetta er alrangt sjónar-
mið að mínu mati. Það er ljóst að
við skilum miklu meiru í þjóðarbúið
af gjaldeyfi með því að fullvinna
vöruna auk þess sem það á að vera
metnaðarmál íslendinga að full-
vinna sína vöm og selja til útlanda
sem dýrastar."
Annars sagði Þorbjörn forráða-
menn Loðskinns býsna áhyggjufulla
yfír þeim niðurskurði á sauðfjár-
stofni sem yfírvofandi væri, „ef við
Fjármögnun
- segir Þorbjörn Árnason framkvæmda-
stjóri Loðskinns hf. á Sauðárkróki
Akureyri.
„VIÐ HÖLDUM að erfiðleikar síðustu ára séu að baki. Við höfum
næga þekkingu til þess að gera góða vöru - fullvinnum allar gærur
nú en fyrstu árin voru gærur fyrst og fremst forsútaðar hér og
einnig voru unnar skrautgærur," sagði Þorbjörn Árnason, fram-
kvæmdastjóri sútunarverksmiðjunnar Loðskinns hf. á Sauðárkróki,
í samtali við blaðamann Morgunblaðsins er hann kom í heimsókn á
dögunum.
Loðskinn hf. var stofnað 1969
og var, að sögn Þorbjöms, það
aðallega gert vegna þess hve heitt
vatn er ódýrt á Sauðárkróki.
Fyrirtækiö gekk veru-
leg-a á eigur sínar til
kaupa á tækjum
Skrautgærumar fóru á sínum
tíma mest á Ameríkumarkað en þær
forsútuðu til Evrópu - og undir lokin
nær eingöngu til Póllands. „1982
lentu síðan allir í vandræðum með
Pólveijana - þeir borguðu ekki og
þá fóm menn fyrst að horfa fyrir
alvöru á þann möguleika á að ftill-
vinna vömna. Fyrirtækið gekk
vemlega á eignir sínar til kaupa á
tælq'um til slíkrar framleiðslu,"
sagði Þorbjöm, og bætti við: „Á
sama tíma gerðist það að markað-
urinn datt niður. Eftirspum eftir
mokkaskinnum minnkaði mikið
þannig að birgðir hlóðust upp. En
í ársbyijun 1985 snerist dæmið við
- eftirspumin jókst á ný. Nú höfum
við þegar selt alla ársframleiðslu
okkar á þessu ári og kannski gott
betur. Allt nema ullina, nú er hún
það eina sem gengur erfíðlega að
selja."
Um 50 manns vinna hjá Loð-
skinni hf. og er fyrirtækið einn af
stærri vinnustöðum á Sauðárkróki.
Framleiðsluverðmæti ársins 1985
var að sögn Þorbjöms um 100
milljónir „og við greiddum um 20
milljónir króna í laun,“ sagði hann.
SS vill ekki selja
gærur innanlands
Loðskinn fullvinnur allar sínar
gætur eins og áður sagði, „og það
gerir SÍS líka,“ sagði Þorbjöm. „SS
selur hins vegar ennþá bróðurpart-
inn af sínum gæmm úr landi. Við
höfum viljað komast yfir þessar
gærur - því það er ófremdarástand
fyrir okkur að vera í verðstríði við
íslenskar gærur sem eru sútaðar í
Finnlandi, alveg ótækt. Markaður-
inn hefur talið spánskar gærur
bestar en við teljum íslenskar gæmr
þær bestu. Islensku gæmmar em
ekki þyngri ef þær em vel verkaðar
og þær em stærri og því betri til
fataframeiðslu. Þetta er atriði sem
við viljum koma til skila á markaðn-
um.“
SÍS er þegar farið að kaupa
gæmr að utan og sagði Þorbjöm
forráðamenn Loðskinns vera að
gæla við þá hugmynd. „Við viljum
ekki kaupa af SS á lægra verði en
þeir fá úti en þeir hafa bara ekki
viljað selja okkur. Við höfum farið
fram á það við SS í sameiginlegu
skeyti með SÍS að kaupa af þeim
gæmr en það hefur ekki tekist. Ég
fáum ekki að flytja inn gæmr, en
menn em hálf hræddir við innflutn-
ing vegna sauðfjárveikivama."
Aðalmarkaður Loðskinns em
Finnland, Svíþjóð, Noregur og
Danmörk og sagði Þorbjöm það
skipta fyrirtækið miklu máli að vera
inni á markaði þar sem fólk væri
vel efnað. „Skinnin era dýr vara
og nú er mikið um að tískufatnaðar
sé búinn til úr þeim.“ Fyrirtækið
selur einnig á innanlandsmarkað.
„Við seljum nokkuð mörgum
saumastofum í Reykjavík. Við
leggjum ekki áherslu á þann þátt
en þeir sækja til okkar," sagði
Þorbjörn.
Þorbjöm tók við framkvæmda-
stjórastöðu í Loðskinni í júní í fyrra.
Hann er lærður lögfræðingur. Kom
frá námi 1974 og vann sem fulltrúi
hjá fógeta þar til í fyrra. „Þetta er
áhugavert starf og viðskiptin fjöl-
breytileg. Þetta er harður „bisness"
og það er ömggt að ef maður býður
ekki góða vöm er maður í veraleg-
um vandræðum." Þorbjöm sagði
að undirfarin tvö ár hefðu margar
sútunarverksmiðjur á Norðurlönd-
unum farið á hausinn þar sem þær
hefðu ekki verið með nógu gott
hráefni. Samkeppnin er mikil. Við
im: >*.
SUTUN — Þorbjöm Ámason
framkvæmdastjóri loðskinns hf. í
Þurrkklefanum, en þar em gæmmar
þurrkaðar eftir sútun og litun. Á
innfelldu myndinni er Gunnlaugur
Þórarinsson að þurrka og vinda gæm
eftir þvott.
emm til dæmis í mikilli samkeppni
við pelsa og mokkaflíkur, sem áður
vom einungis skjólflíkur, em nú
orðnar tískuvörur. Ýmislegt sem
sást ekki áður eins og kápur og
stuttir, léttir jakkar með nýtísku
sniði. Það er gaman að sjá skinnin
verða að slíkum fatnaði."
Alltaf verið hreyk-
inn af Loðskinni
Þorbjöm segir það heljarmikið
mál fyrir bæjarfélag einsog Sauðár-
krók að hafa fyrirtæki sem Loð-
skinn. „Það er mikilvægt að hafa
svona meðalstórt iðnfyrirtæki sem
stendur sig vel í harðri samkeppni.
Ég hef alltaf verið hreykinn af
Loðskinni - ég var það áður en ég
fór að vinna hér - og ég er auðvitað
grútmontinn í dag! Það vom erfíð-
leikar í fyrirtækinu á undanfömum
ámm en það var vegna ytri að-
stæðna og ég held að fyrirtækið
geti blómstrað á næstu ámm nema
ef eitthvað stórkostlegt kæmi fyrir
- einsog til dæmis ef við fengjum
engin skinn til að vinna! Það segir
sig sjálft að það má því ekki ger-
ast,“ sagði Þorbjöm Ámason.
Kaupþing býður nýja
þjónustu - kröfukaup
KAUPÞING hf. tekið upp nýja
þjónustu, kröfukaup, í samvinnu
við Félags íslenskra stórkaup-
manna. Kröfukaup hafa lítið eða
ekkert verið stunduð hér á landi,
en þau fyrirtæki sem bjóða slíka
þjónustu kaupa og innheimta
vörureikninga. Á erlendu máli
nefnist þessu starfsemi “factor-
ing“.
Davíð Bjömsson hjá Kaupþingi
hf. sagði að undanfama þrjá mán-
uði hefðu þeir reynt fyrir sér með
kröfukaupum af nokkrum fyrir-
tækjum: „Reynslan hefur verið það
góð að það er áhugi fyrir því að
halda áfram og þróa þessa starf-
semi, en það tekur nokkum tíma.“
Þrenns konar þjónusta
Árni Reynisson, framkvæmda-
stjóri Félags íslenskra stórkaup-
manna, fór þess á leit við forráða-
menn Kaupþings undir lok síðasta
árs að þeir könnuðu hvort mögulegt
væri að taka þessa þjónustu upp.
Þá þegar hafði Kaupþing kannað
möguleika á að hefja slíka starf-
semi. Ámi hafl þá um haustið kynnt
sér kröfukaupafyrirtæki í Noregi
og fulltrúar stærsta fyrirtækisins,
A.S. Factoring Finans (ASF), vom
hér á landi í síðustu viku og kynntu
kröfukaup fyrir forystumönnum
stórkaupmanna.
Kröfukaupafyrirtæki bjóða yfír-
leitt þrenns k.onar þjónustu. í fyrsta
KRÖFUKAUP - Davíð Bjömsson hjá Kaupþingi, Leif Bem-
hard Bjömstad og Nils Otto Nielsen frá norska fyrirtækinu A.S. og
Ámi Reynisson framkvæmdastjóri Félags íslenskra stórkaupmanna.
lagi taka þau að sér innheimtu. í
öðm lagi flármagna þau viðskipta-
lán fyrirtækja og að íokum tryggja
og ábyrgjast greiðslu á viðskipta-
skuldum.
Davíð sagði að Kaupþing keypti
vömreikninga fyrirtækja og er
ávöxtun 3,15% á mánuði eða 44%
á ári. Hann sagði að vextir ættu
að geta farið lækkandi eftir því sem
í ljós kemur hvaða fyrirtæki em
traust og góð. Þannig ættu vextir
að geta farið niður í allt að 2,21%
á mánuði, allt eftir því trausti sem
skuldarinn nýtur.
Þeir Leif Bernhard Bjömstad og
Nils Otto Nielsen, frá ASF í Noregi
sögðu á fundi með forystumönnum
stórkaupmanna að vextir þeirra
væm 2% á mánuði, þeir töldu hins
vegar ólíklegt að hægt væri að fara
með vexti svo lágt hér á landi t.d.
vegna smæðar markaðarins. ASF
kaupir 80% kröfunnar. Kaupþing
hefur fram að þessu keypt hana
alla. Þeir félagar sögðu að eftir að
hafa haft fyrirtæki í áralöngum
traustum viðskiptum þá fjármagni
ASF kröfuna 100%.
Davíð benti á að í raun færðu
þeir viðskiptamannabókhald fyrir
fyrirtæki og „þetta er því ekki
eingöngu fjármögnun heldur einnig
þjónusta".
Kröfur fjár-
magnaðar strax
Kröfukaup henta að sögn Árna
Reynissonar heildsölum og iðn-
rekendum sérstaklega vel. Helstu
kostir þeirra em fljótvirkari fyrir-
greiðsla. Þessi viðskipti em meira
í samræmi við daglegar þarfir fyrir-
tækja, en þjónusta banka sem oft
vill verða seinvirk. Kröfur fyrir-
tækja em fjármagnaðar um leið og
reikningar hafa verið undirritaðir.
Innheimta í fyrirtækjum minnkar
eða hverfur með öllu, þar sem
kröfukaupafyrirtækið annast hana
og jafnframt minnkar vinna við
bókhald. Þannig er fyrirtækjum
unnt að spara umtalsverða fjármuni
í rekstri. Þeir Björnstad og Nielsen
bentu á að skil skuldunauta væm
mun betri þegar kröfukaupafyrir-
tæki annast innheimtu og hætta á
því að skuld glatist minnkar til
muna. Eitt af því sem kröfukaupa-
fyrirtæki gera er að afla sér upplýs-
inga um gjaldþol og skilvísi skuldu-
nauta. Þau auðvelda þannig selj-
endum að taka ákvörðun um þau
kjör sem kaupendum em boðun.
Þegar um er að ræða viðskiptavin
sem hefur staðið illa í skilum ráð-
leggja kröfukaupafyrirtækin selj-
endum að láta viðkomandi greiða
vömna að fullu við afhendingu, ef
ekki, kemur tvennt til greina:
Annars vegar vilja kröfukaupafyrir-
tækin ekki kaupa kröfuna þar sem
áhættan er talin of mikil eða hins
vegar að kröfur vanskilamanna em
keyptar á lægra gengi en þeirra sem
borga á réttum tíma. Þannig leiðir
skilvísi fyrirtækja til þess að þau
njóta betri viðskiptakjara.
Síðast en ekki síst þá geta kröfu-
kaup aukið veltuhraða lausafjár-
muna fyrirtækja um 15% eða meira
með bættri nýtingu fjármagns.