Morgunblaðið - 06.06.1986, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. JÚNÍ1986
B 7
„Þau eiga mér allt að þakka.
Sjáðu hann Eric þarna. Sætur, er
það ekki? Ég fann hann nú á göt-
unni, þennen ítalska götustrák.
Hefði ég ekki komið til sögunnar
hefði ekkert beðið hans annað en
afbrotaferill. Og Sylvie litla ... Ég
borga þeim ekki neitt. Þetta er
prófraun. Ef þau geta unnið fyrir
mig í fimm ár án þess að fá borg-
un, þá veit ég að ég get treyst
þeim ... ég gef þeim að borða. Ég
sé um þau. Til hvers annars þyrftu
þau aura? Peningar! Ha! Ég veit
ekkert um peninga og ég hef
engan áhuga á þeim. Þó er ég
nýbúinn að eyða gífurlegum fjár-
munum í þetta hús. Hvernig lízt
þér á það?“
Miðstöð starfsemi Azzedine
Alaia er þetta fimm hæða hús við
Rue de Parc Royal og hönnuðurinn
Andrée Putman á heiðurinn af
endurreisn þess utan og innan.
„Við erum að vissu leyti samofnir.
Við hugsum eins.“ Hvert rýmið
tekur við af öðru og grunnlitirnir
eru hvítt og grátt. Lítið er af dóti,
aðeins stöku listaverk. Á veggjun-
um eru speglar. í vinnustofunni eru
tveir regnhlífarlampar, hvítar
pappírshlífar eru fyrir gluggunum,
stórt hringlaga borð þar sem fólkið
situr við sauma og loks gínur úr
leir sem notaðar eru við undir-
búning sýningarinnar í New York.
Á jarðhæð húsins er verzlunin. Þar
eru fáeinar fataslár, egypzk
myndastytta og málverk eftir
Christophe.
Risherbergið í húsinu er eina
vistarveran sem vekur sérstaka
athygli. Það er svefnherbergi Az-
zedine Alaia. Þar er ekki annað að
sjá en hvítt fleti, tvo fatahauga og
spegil. Það er allt og sumt. Má
þá ætla að einfaldleikinn í fötunum
endurspegli lifnaðarhættina?
Hann heyrir strax að spurningin
er alvarlegs eðlis og kemur þá um
leið með vífilengjur. „Ég? Eg hef
enga fordóma, ég hef gaman af
hlutum og mér leiðast þeir. Ég vil
heldur kaupa hluti en selja þá, en
ef ég ætti enga peninga þá myndi
ég ekki kaupa neitt og ég myndi
einskis sakna.“ Og sá sem segir
þetta er hönnuður með svo agað-
an stíl að útgefendur tízkublaða
skjálfa við tilhugsunina um skart-
gripi eða föt frá öðrum hönnuðum
við hliðina á því sem hann sendir
frá sér.
Joseph nokkur í Lundúnum
segir: „Fötin frá Azzedine eru eins
og höggmyndir, þau njóta sín bezt
sem sjálfstæð verk, aðskilin frá
öðrum fötum." Meistarinn setur
upp undrunarsvip. „Eins og högg-
myndir? Það er að vísu rétt að ég
fékk slíka menntun en það er ekki
mitt að dæma um slíkt. Eða sú
fásinna að ég krefjist þess að fötin
mín komi aldrei nálægt fötum
annarra hönnuða. Ég skil ekki
hvernig fólki dettur þetta í hug.
Staðreyndin er sú að þau fara
einmitt vel með öðrum fötum, t.d.
frá Gaultier. Hvað skartgripi varð-
ar ... þeir eru erfiðir fyrir konur á
vissum aldri. Það getur verið
gaman fyrir ungar stúlkur að vera
með sérkennilega skartgripi og
gamlar konur þurfa að fá að vera
með sínar perlur oy minjagripi. En
flestum viðskiptavinum mínum
nægir hið náttúrlega skraut sem
líkaminn er í sjálfum sér.“
Meöal viöskiptavina
Alaia er Grace Jones
sem hann hannaöi til
dæmis fatnaö á fyrir
myndina „Víg í
sjónmáli". Þá eru
Paloma Picasso,
Cher, Ornella Muti
og Tina Turner
dyggir aðdáendur
hans.
að er sama hvert litið
er í Parísarborg. Hún
er viðmiðunin, hvort
sem gáð er að vöru-
merkjum á fataslánum
í fínu búðunum í fínu hverfunum
eða framúrstefnuholunum í druslu-
hverfum heimsborgarinnar. Hún
er nefnilega alls staðar „hinn kost-
urinn“, hvort sem ríkjandi eru
smekklausar blúndupífur eða hin
fágaða, sviplausa og einfalda tízka
hinna „þekktu og viðurkenndu
merkja" sem skáka í skjóli ein-
faldleikans. Þar er fyrsta boðorðið
að fara aldrei út á hálan ís.
En nú hefur hin vogaða nútíma-
kona sem sættir sig ekki við leiði-
gjarnt öryggi öðlazt nýjan valkost.
Lungamjúkt leður og prjónasilki
sem sveipast um stæltan líkama,
án þess að slegið sé af kröfum um
gæði, eru svo sannarlega nýjung
sem fellur í geð hinni hispurslausu
og kröfuhörðu nútímakonu, sem
sólar sig í athygli heimsborgarinn-
ar þar sem svo sannarlega þarf
nokkuð til að vekja almenna eftir-
tekt.
AL-AI-A. Erlendar tungur um-
vefja sérhljóðana í þessu nafni og
sjálfur umvefur hann líkama fram-
andi kvenna á sinn einstaka hátt.
„Ekkert er fegurra en heilbrigöur
líkami sveipaður undursamlegum
klæðum," segir hann, „og ég elska
konur, sterkar konur, sem hafa
stjórn á lífi sínu. Þær eru minn
innblástur."
Þessar konur þyrpast líka að
honum. Grace Jones, Tina Turner,
Sade og Charlotte Rampling, til
að nefna fáeinar. Þó fer lítið fyrir
honum en það sama er ekki hægt
að segja um verðið á varningnum.
Azzedine Alaia er lágvaxinn og
samanrekinn. Hárið er svart og
hrokkið og andlitsdrættirnir gefa
til kynna svo ekki verður um villzt
að hann er Arabi. Klæðaburðurinn
er í sjálfum sér ekkert sérstakur:
Svartur kínajakki og víðar buxur.
Það fyrsta sem vekur eftirtekt eru
augun, svört og stingandi, og blikið
í þeim er grallaralegt. Hann leikur
á als oddi og segir brandara til
hægri og vinstrí.
Framundan ertízkusýning í New
York, og hún verður frábrugðin
því sem Azzedine Alaia á að venj-
ast. Hann er vanur að sýna föt í
þröngum húsakynnum, svo troð-
fylltum af fólki, að þar líður venju-
lega yfir marga meðan á sýningu
stendur. Hann kann vel við
þrengslin og spennuna og hefur
gaman af því að sjá fína fólkið
svitna. Það hefur bara gott af því.
En sýningin í New York verður
haldin í Palladium-klúbbnum sem
er einn glæsilegasti samkomu-
staður borgarinnar og rúmar 2.000
manns. Það er hinn þekkti sviðs-
stjóri Jean-Paul Goude sem stjórn-
ar sýningunni og ætlunin er að
endurtaka hana. Þetta verður tví-
mælalaust viðburður þar sem
stjarnan Alaia nýtur sín til fullnustu
og þá ekki sízt af því að nú getur
þessi sérstæði tízkukóngur hrósað
sigri yfir einu af vöruhúsunum við
Fimmtu breiögötu sem honum
hefur sinnazt við nýlega.
Azzedine Alaia er annars lítið
fyrir ferðalög og telur „útlönd"
vera ofmetin. „Hún amma mín var
vön að sitja uppi á þaki í Túnis og
skoða stjörnurnar. Álla sína ævi fór
hún aldrei út af heimilinu en hún
ferðaðist um heiminn í huganum.
Hún var með réttu hugarfari. Ég
vil helzt tala við fólk þegar það er
að koma úr fríi. Þannig er hægt
að spara tíma.“ Það er reyndar
sjaldgæft að hann ræöi um upp-
runa sinn. Og þegar hann er spurð-
ur um aldur á hann þaö til að segja
og stara út í fjarskann. „Ég er
jafngamall faraóunum." Þegar
hann er spurður nánar um einka-
hagi, líf og starf, slær hann úr og
í. Upplýsingarnar eru af skornum
skammti en þó er það vitað aö
hann fæddist í Túnis fyrir um það
bil 46 árum. Faöir hans var lög-
regluþjónn en amma hans sá um
uppeldið. Fyrstu saumsporin tók
hann þegar hann var að hjálpa
systur sinni að búa til litlar munn-
þurrkur. Hann stundaði nám f
höggmyndadeild Listaskólans í
Túnis og vann fyrir sér með þvi
að sendast fyrir klæðskera og
aðstoða hann eftir föngum. Tvær
systur veittu honum athygli á
svölum hinnar fornu hallar í Med-
ínu-musterinu og sáu til þess að
hann var kynntur fyrir helzta tísku-
meistaranum í höfuöborginni og í
þjónustu hans lærði hann undir-
stöðuatriðin í gerð tízkufatnaðar.
Og enn þann dag í dag eru hans
sælustu stundir á sunnudögum
þegar hann hefur fullkomið næði
til aö gleyma sér við saumaskapinn
í félgsskap hundsins síns og út-
varpsins.
Hann kom til Parísar upp úr
1960 og dreymdi þá um að hanna
dýríeg klæði handa frægu fólki.
Fyrst og fremst var það glans-
myndin frá Hollywood sem stóð
honum lifandi fyrir hugskotssjón-
um. „Nú eru stjörnunar orðnar
alltof venjulegar. Á fjórða og
fimmta áratugnum voru þær
glæsilegar og stóðu upp úr fjöldan-
um. Þær lögðu línur tízkunnar og
höfðu áhrif á aðdáendur sína að
öllu leyti. Reyndar finnst mér fötin
á fjórða áratugnum bera af, þau
voru svo snilldar vel sniðin og
hlutföllin voru unaðsleg."
í átthögunum voru konurnar
sveipaðar blæju islams en ímynd-
unarafliö sótti þessi ungi Túnisbúi
til fegurðardísanna sem birtust á
hvíta tjaldinu og einnig til hefðar-
fólksins sem hann dáði mjög. Það
voru ekki sízt siðir fína fólksins í
París og sú glæsilega umgjörð
sem það hafði um sig er heiiluðu
hann. Hann stefndi að því að verða
yndi og eftirlæti þeirra glæsi-
kvenna sem stunduðu beztu tízku-
húsin i París. Fyrir honum var
engin borg nema París og ekkert
tízkuhús nema Dior. Og þar tókst
honum að fá vinnu. Þá komu stað-
reyndir lífsins til sögunnar og í
þessari sögu hafði raunveruleikinn
sín áhrif. Þetta var þegar stríðið
stóð sem hæst í Alsír og á þeim
tíma átti Norður-Afríkumaður ekki
innangengt í höfuövígi franskrar
borgarastéttar. Alaia var ekki vært
hjá Dior nema fimm daga og nú
hlær hann að endurminningunni.
En hann var ekki af baki dottinn.
Hann fór bara að sauma samfest-
inga og bera út póstinn fyrir kon-
una sem leigði honum.
Svo komst hann í þjónustu
greifaynjunnar frá Bleigis. Þar bjó
hann til mat, gætti barna, saumaði
og sagöi það sem hann átti að
segja þegar hann átti að segja
það. Þarna kynntist hann því fólki
sem nú er kjarninn í hópi viðskipta-
vinanna og kemur til hans enn
þann dag í dag, akandi í Rolls
Royce. Azzedine Alaia vissi hvern-
ig hann átti að ná hylli þessa fólks
og hann vissi líka hvernig hann átti
að hæðast að því fyrir yfirborðs-
mennskuna.
Hann heldur um sig hirð. Annars
vegar eru átján frábærlega hæfir
klæðskerar sem halda til í næsta
húsi við hann og hins vegar per-
sónulegir aðstoðarmenn sem víkja
vart frá hlið meistarans.