Morgunblaðið - 26.10.1986, Blaðsíða 16

16 C
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. OKTÓBER 1986
Bllar í einkaeign eru bannaðir en litlir vörubflar eins og þessi er al-
geng sjón.
saman nokkur Qöldi bæjarbúa, eins
og þeir vissu að gesta væri von.
Fólkið horfði á okkur en virtist hlé-
drægt eins og því væri uppálagt
að hafa ekki of mikil samskipti við
ferðamenn, sem þeir gætu hvort
sem ekki skilið vegna tungumála-
örðpgleika.
' A húsi við torgið blasti við mynd
af Hoxha og víða mátti sjá vegg-
spjöld sem okkur var sagt að væru
eins konar kynningar á áætlunum
flokksins fyrir árið 1986. Áróðurs-
spjöld með áletunum eins og,
„Uppfyllum skyldur okkar og ryðj-
um öllum hindrunum úr vegi“, er
að finna í hveijum bæ stórum sem
smáum. Einnig mátti sjá myndir
af þeim, sem höfðu verið afkasta-
mestir í vinnu þann mánuðinn og
fengið umbun fyrir.
I Gjirokastar heimsóttum við
minningasafn Enver Hoxha, sem
hafði fyrst og fremst að geyma ljós-
myndir og hergögn frá seinni
heimsstyijöldinni en Albanir hafa
þá sérstöðu að hafa hrist af sér
Þjóðverja og ítali hjálparlaust í
stríðinu. í safninu mátti meðal ann-
ars sjá njósnaflugvél, sem Albanir
náðu á sitt vald árið 1958 af Banda-
nám í sjö deildum, verkfræði,
stjómmálafræði, jarðfræði, sögu,
hagfræði, læknisfræði og raunvís-
indum. Við spurðum, hvort ekki
væri kennd lögfræði við háskólann?
„Nei, kerfí okkar hefur engin not
fyrir lögfræðinga. í þeirra stað höf-
um við dómstól fólksins."
Um kvöldið virtist lítið við að
vera í höfuðborginni. Fáir voru á
ferli nema hvað mátti sjá einstaka
par skjótast inn í almenningsgarða.
Við spurðum hvort við gætum kpm-
ist í leikhús eða séð þjóðdansa en
svo vitist ekki vera. Kvikmyndahús
eru lítt áhugavekjandi því þar er
aðeins hægt að sjá áróðursmyndir.
Okkur var bent á að í kjallara hót-
elsins væri danssalur, sem væri
opinn til hálf tólf.
Þar lék fjögurra manna hljóm-
sveit, sem líktist hljómsveitunum á
Borginni í gamla daga. Hljómsveit-
in lék tangó og valsa á harmoníku,
saxofón, trommu og píanó. En í
hléum þóttist ég heyra dægurtónlist
af segulbandi, sem líktist mjög hinni
vestrænu.
Svo brá við að á bamum var
hægt að fá enskt whisky. Við spurð-
um hverju þetta sætti og var þá
sagt að Albanir seldu Bretum raf-
magnskapla og fengju whisky í
staðinn.
Á þessu dansiballi vom engir
nema við íslendingamir og í það
heila tekið urðum við lítið vör við
útlendinga nema hvað við rákumst
á bandarísk hjón, sem sögðust vera
að heimsækja ættingja sína.
Síðasta daginn í Albaníu var
okkur sagt að ferðinni væri heitið
til sögufrægrar borgar, sem heitir
Kmje. Þar er að fínna eitt þeirra
frægasta safn, sem reist var til
minningar um þjóðhetjuna Skand-
erbeg. í safninu er saga Albana
rakinn í myndum og máli.
Þegar út var komið röltum við
um lítið iðnaðarhverfí, sem er í
nágrenni við safnið. Þar fómm við
inn í lágreist hús, þar sem sátu
ungar konur við að sauma blóma-
mynstur í dúka á stignar saumavel-
ar. Mér fannst illa búið að konunum,
lítil birta var inni og þær virtust
hálf daprar. Ef satt skal segja
fannst mér yfírleitt fremur þungt
yfír fólkinu.
Við héldum aftur til Tirané og
ætluðum að skoða í búðir en þá var
búið að loka þeim. Við litum í
gluggana þar sem gaf að líta afar
fábrotinn vaming. Eg er hræddur
um að við myndum ekki vilja þann
fatnað, sem þar var til sölu. Þótt
lítið hafi farið fyrir vömvöndun er
dýrt að fata sig upp í Albaníu.
Karlmannajakkaföt kosta um 600
ieks og skyrta 50 leks, sem era
samanlagt heil mánaðarlaun.
í Albaníu keypti ég aðeins bækur
um byltinguna og sögu flokksins
þessi 40 ár. Þegar leiðsögumaður-
inn sá þessi rit hjá mér varaði hann
mig við því að albanskur „litterat-
úr“ væri ekki ýkja vinsæll í Júgo-
slavíu. Ráðlegast væri því að senda
bækumar beina leiðina heim. Þess-
um síðasta morgni í Albaníu eyddi
ég því á pósthúsi. Tæpum mánuði
síðar komu bækumar með skipi.
Engar flugsamgöngur em milli Ál-
baníu og annarra landi nema
Tyrklands, en flogið er frá Belgrad
og þá aðallega með vömr.
Eftir pósthúsferðina lögðum við
svo af stað í átt til landamæra Júgo-
slavíu. Við ókum í einni lotu til
borgarinnar Shkoder, sem er gamla
höfuðborgin þeirra. Þetta er falleg
borg, sem ítalir áttu dijúgan þátt
í að byggja upp. Þama snæddum
við en héldum svo aftur af stað.
Þegar við komum að landamæmn-
um kvöddum við leiðsögumennina
okkar, sem höfðu staðið sig með
mikilli prýði. Við höfðum sjaldan
fundið að við væmm undir ströngu
eftirliti. Við höfðum reynt að fræð-
ast svolítið um þá og fjölskyldu
þeirra en sá vettvangur virtist sem
lokuð bók. Að skilnaði spurðum við
þá að heimilisfangi, því við ætluðum
að senda þeim myndir úr ferðalag-
inu. En þeir báðu okkur um að
senda myndimar á vinnustaðinn.
Þar með kvöddum við Albaníu
þetta þjóðfélag, sem minnti einna
helst á vestrænt samfélag rétt fyrir
seinni heimsstyijöldina.
HE.
ríkjamönnum. Ég man lítillega eftir
því, þegar sagt var frá þessu í
heimsfréttunum. Flugmönnunum
var sleppt eftir nokkra mánuði en
rellan er þama ennþá.
Þegar ferðast er um Albaníu
sjást þess víða merki, að íþróttir
_ em stundaðar af kappi. Albanir em
til dæmis framarlega í knattspymu,
en í síðustu heimsmeistarkeppni
rétt mörðu Vestur-þjóðveijar 1-0
við Albani í undanrásum.
Æskulýðsstarf er líka með
nokkmm blóma en undir þá starf-
semi tóku þeir meðal annnars hluta
af rúmlega tvö þúsund moskum í
landinu en Albanía er fyrsta ríkið
í heiminum til að banna öll trúar-
brögð og lýsa sig heiðið.
Annað, sem vekur athygli era
aragrúi af loftvamarbyrgjum, sem
em eins og bíkúpur í laginu og sjá
má upp í ijöllunum, í bæjum og í
útjaðri borga.
Þriðja daginní Albaníu héldum
við til höfuðborgarinnar Tirané. Á
leiðinni ókum við í gegnum víðlend
landbúnaðarhémð. í landbúnaði,
sem öðmm atvinnugreinum er það
ríkið sem deilir og drottnar. Bænd-
ur búa á samyrkjubúum, sem
Hoxha úthlutaði þeim árið 1945
eftir að hafa tekið jarðimar eignar-
námi. Árangur þessa er sá að
landbúnaðarframleiðsla hefur auk-
ist um 70%. í kjölfarið hefur heil-
bigðis- og félagsleg þjónusta
stóraukist, sem gerir það að verkum
að líflíkur sem áður vom 38 ár em
nú 68 ár. Skýring Albana á þessum
góða árangri í landbúnaði svo og
aukningu í iðnaði er meðal annars
sú, að þeir leggja á sig miklu vinnu
. og aukavinna erólaunuð. Unglingar
em líka skyldaðir til að vinna launa-
lausa vinnu í mánuð á hveiju ári.
Við komum til Tirané seinni hluta
dag^s. Þar dvöldum við á hóteli, sem
stendur við Skanderbegstorgið. Þar
má sjá styttu af þessari miklu frels-
ishetju, Skanderbeg, sem frelsaði
Albaníu undan veldi Ottomana á
15 öld. Við torgið má einnig sjá
menningarhöllina og nokkrar bygg-
ingar, sem Zog konungur lét reisa
er hann var við völd á ámnum
1920-30. í kflometrafjarlægð frá
torginu em svo höfuðstöðvar
flokksins og stjómarbyggingamar.
Við byijuðum á því að fara í
skoðunarferð um borgina og kom-
um meðal annars í haákólahverfíð.
Var okkur sagt að árið 1938 hafí
80% þjóðarinnar verið ólæs en nú
væri sami íjöldi orðinn læs. Háskól-
inn var stofnaður árið 1957 og nú
stunda þar sextán þúsund manns
TOLVUNAMSKEIÐ
Tölvunámskeid IBM-PC
fyrir fullorðna Fjölbreytt og vandað námskeið í notkun IBM-
Fiölbreytt, gagnlegt og skemmtilegt bvrienda- PC. Tilvalið námskeið fyrir alla notendur
námskeið fyrir fólk á öllum aldri. Námskeiðið einkatölva, ekki sist uti a landi.
losar fólk við alla minnimáttarkennd gagnvart Dagskrá
nýjustu tækni á tölvusviðinu. Grundvallaratriði í notkun einkatölvunnar frá
Dagskrá IBM.
Grundvallaratriði við notkun tölva. Stækkunar- og tengimöguleikar.
Notendahugbúnaður. Stýrikerfið MS-DOS.
Forritun og forritunarmál. Ritvinnsla.
Ritvinnsla með tölvum. Ritvinnslukerfið WORD PERFECT.
Töflureiknir. Töflureiknirinn MULTIPLAN, æfingar.
Gagnasafnskerfi. Gagnasafnskerfið D-BASE III, æfingar.
Umræður og fyrirspurnir. Fyrirspurnir og umræður.
Tími: 4., 6., 11. og 13. nóvember kl. 20—23. Tími: 1. og 2. nóvember kl. 10—17.
Tölvubókhald
Grunnnámskeið um notkun smátölva við bók-
haldsstörf.
Notkun bókhaldslykla.
Kennd eru undirstöðuatriði í bókhaldi, merk-
ingar á fylgiskjölum og notkun bókhaldslykla.
Á námskeiðinu fá þátttakendur góða æfingu í
að nota IBM-PC-tölvu við bókhaldsstörf.
Tími: 10.—13. nóvember kl. 17—20.
Amstrad PCW
Fjölbreytt og skemmtilegt byijendanámskeið í
notkun Amstrad PCW.
Dagskrá
Grundvallaratriði við notkum Amstrad PCW.
Stýrikerfið CP/M.
Forritunarmálið BASIC.
Ritvinnsluforritið LOCOSKRIPT.
Töflureiknirinn MULTIPLAN.
Gagnasafnskerfið D-BASE II.
Umræður og fyrirspurnir.
Tími: 5., 7., 10. og 12. nóvember kl. 20—23.
Ath.: Endurmenntunarsjódur BSRB og VR greiða hluta af þátttökugjaldi
fyrir sína félaga. m...imui
m Tölvufræðslan
Innritun í símum 687590 og 686790.
Borgartúni 28