Morgunblaðið - 10.04.1988, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. APRÍL 1988
B 13
lord í dökkbláum jakkafötum með
fínröndótt fölbleikt bindi í í ítölskum
svörtum skóm. Ljós lokkur datt
fram á ennið og hann skaut fram
hökunni um leið og hann horfði
yfirlætislega og í senn þreytulega
yfír salinn. „Þú ert dálftð þreyttur?
áræddi ég að segja. — „Þreyttur?"
endurtók hann og horfði á mig þess-
um köldu augum aðalsmannsins —
og er það eitthvað skrýtið, ég þurfti
að taka allt í gegn heima áður enn
ég fór, skúra og Svoleiðis."
Dömumar stóðu í smáhópum
guðdómlega grannar og vel vaxnar
með eldrauðar varir og köstuðu til
höfðinu þannig að haddur þeirra
hrundi yfir herðamar. Piltamir
gutu á þær augum og kreistu hnef-
ana, einkum sjöundubekkingar sem
voru ekki sérlega háir til hnésins.
Skemmtiatriðin voru að byija og
formaður árshátíðamefndar, hár og
huggulegur piltur með ámálað
franskt yfirvararskegg, hneigði sig
kurteislega fyrir mér og bauð mér
af lítillæti að stíga inn í salinn og
njóta kvöldsins.
Seinna, þegar dansinn dunaði,
neytti ég færis og dró afsíðis Ijögur
ungmenni sem höfðu ákveðið blik
í .augunum og virtust þessleg að
hafa eitthvað til málanna að leggja.
í fótspor uppalandans
Við settumst inn í yfírgefna
kennslustofu og þau horfðu á mig
björtum augum unglingsins og
ræsktu sig hvert í kapp við annað,
Halldór Backman og Björg Þor-
steinsdóttir í 9. bekk og Guðrún
Skúladóttir og Ingvi Steinar Ólafs-
son í 8. bekk.
— Krakkar, það er talað um að
þið hafið svo mikla fiárþörf? Þau
líta hvert á annað en svara engu,
enda finnst þeim þetta engin spum-
ing. Ég reyni aftur.
— Fáið þið ekki alltof mikla pen-
inga? Þurfa foreldrar ykkar ekki
að vinna mikið til að geta skaffað
ykkur þetta allt?
Nú taka þau við sér. „Það fer
náttúriega eftir launum hvers og
villu og sportbíl?
Halldór bætir hraðmæltur við:
„Já,er það ekki bara Ferrari?"
„Ég hefði ekkert á móti því,"
segir Ingvi Steinar góðlátlega, en
hvað varðar frístundir, ég hugsa
að ég muni bara vinna... er það
ekki það sem fullorðna fólkið gerir
í frístundum?"
„Ég mun víst varia búa í villu,
segir Guðrún, en ég ætla í hag-
fræði, stunda skíði og heilsurækt í
frístundum, ég hef ekkert á móti
því að gifta mig, en ég er ekki viss
um að ég vilji eignast böm. En
kannski ég ættleiði böm frá Afríku
sem þurfa á heimili að halda."
— Þið hafið ekki neitt á móti
hjónabandinu?
„Nei, alls ekki.“
„Óvígð sambúð er ekki mjög
heppileg," segir Björg, „en hvað
mig varðar þá ætla ég að verða
að fara í langskólanám, eða eru
ekki hvött til þess.“
Halldór: „Sumir em líka fátækir
en sætta sig ekki við fátæktina og
rífa sig upp úr henni með því að
mennta sig. En eitt finnst mér fár-
ánlegt, það er þegar venjulegur
verkamaður vinnur myrkranna á
milli til þess að geta keypt af-
mglara, tvo bíla og þess háttar.
Það er allt f lagi að kaupa en mað-
ur verður þá að hafa efni á því.
Það er greinilegt að þeim ofbýður
flottræfilshátturinn. Ingvi Steinar:
„Ég held að illa menntað fólk geri
sér síður grein fyrir því að það er
ekki nauðsynlegt að eignast alla
hluti." Guðrún: „Hugsið ykkur, einn
kennarinn minn er ekki með sjón-
varp! Hún er bara að gera eitthvað
menningarlegt meðan aðrir glápa á
sjónvarpið."
Þau em full aðdáunar á þessum
Ingvi Steinar með
Guðrúnu (til vinstri)
og Bjjörgu.
(EÐA BORN GLAIJMBÆJARKYNSLOÐARINNAR?)
eins hvað hann getur látið bamið
sitt hafa af peningum," segir Hall-
dór. „Jú, foreldrar okkar vinna mik-
ið, segja Ingvi Steinar og Guðrún,
og kannski þyrftu þau ekki að vinna
svona mikið ef við værum ekki.“
Og þau líta niður. „Ég er nú alveg
viss um að þau myndu vinna svona
samt, hvort sem við væmm eða
ekki,“ segir Björg þurrlega, „það
er svo hár lífsstandardinn hérna."
— Ætlið þið að vinna mikið þeg-
ar þið verðið fullorðin?
„Já, ef vinnan er skemmtileg,"
svarar Guðrún að bragði.
— Hvernig viljið þið nú hafa ykk-
ar framtíð? Ætlið þið að læra eitt-
hvað, giftast, eignast böm, hvar
ætlið þið að búa, og hvemig ætlið
þið að eyða frístundum ykkar?
Ingvi Steinar segist ömgglega
ætla að mennta sig og fara í háskól-
ann', hann hafi ekkert á móti því
að giftast og eignast svona eins og
þijú böm, hvar hann ætli að búa
fari eftir efnahag, þó vill hann ekki
búa á neinum skítastað.
— Þig dreymir ekki um stóra
læknir. Sennilega mun ég búa í
leiguíbúð, því ég ætla í langt fram-
haldsnám og verð varia búin að
læra fyrr en 35 ára. Nú ef ég geng
út þá vil ég endilega eignast fullt
af bömum. Og frístundir? Ja, hesta-
mennska, hugsa ég.“
„Ég ætla að verða hagfræðingur
eða verkfræðingur,** segir Halldór
þegar ég horfi á hann — „svo ætla
ég að stunda íþróttir og hlusta á
tónlist í frístundum.“
Og hann hefur heldur ekkert á
móti því að giftast og eignast svona
eins og tvö til þijú böm.
Það kemur á óvart hversu ákveð-
in þau em í að mennta sig og fram-
tíðarstarfíð er svo sem ekkert lág-
iaunastarf. Hver hefur komið þessu
inn í kollinn á þeim?
Guðrún: „Foreldrar mínir hafa
sagt að góð leið til lífsins sé að
læra.“
Halldór: „Já, maður leitast við
að feta í fótspor uppalandans."
Guðrún: „í litlum sjávarþlássum
er þetta oft öðmvísi, þar hafa
krakkar kannski ekki tækifæri til
hugsunarhætti kennarans.
Eg spyr þau hvað þau haldi að
sé það versta sem komið gæti fyrir
þjóðfélagið.
„Kjamorkustríð," svara þau öll
að bragði.
Þau rökræða ákaft um vopna-
burð stórveldanna og em alls ekk-
ert illa að sér í heimspólitíkinni.
Þau segja að innst inni séu þau
alltaf hrædd við kjamorkustríð og
hugsi oft um það. Þau em sam-
mála því að allar kreppur mundu
þau lifa af, það gerði ekkert til
þótt þau þyrftu að fara í torfbæina
aftur, bara ekki stríð.
Halldór: „Amma mín sem dó
nýlega bjó í torfbæ. Það er nú ekki
lengra síðan.“
En hvemig em tengsl þeirra við
afa og ömu, fara þau oft í heim-
sókn?
Þau segjast oft fara í heimsókn
til afa og ömmu og þeim fínnist
það gaman því þeim líði vel innan
um eldra fólk. Oftast fara þau þó
með foreldmm sínum. Ein amman
á bíl og kemur bara sjálf. — Finnst
ykkur vel búið elö öldmðum?
Guðrún: „Ég held það sé lítið
gert fyrir aldrað fólk, annars veit
maður svo lítið því það fær svo litla
umfjöllun í fiölmiðlum."
Björg: „Það vantar meira fyrir
það að gera. Einnig þyrfti félagslíf-
ið að vera virkara."
Halldór: „Mér fínnst oft eins og
aldraðir skammist sín fyrir að vera
gamlir."
Björg: „Samt er þetta þeirra
þjóðfélag. En frekjan er svo mikil
í unga fólkinu."
Ekkiofnúld
— Hugsið þið vel um heilsuna?
Ingvi Steinar: „Maður er nú
neyddur til þess heima."
Halldór: „Já, já, éta fisk sex siún-
um í viku ...
Guðrún: „... að drekka hreinan
safa.“
Björg: „Afi var nú reyndar
heilsufrík..."
Sjoppufæði reyna þau að forðast
að sögn, en hafa þó oggulitlar
áhyggjur af of mikiu gosdrykkja-
þambi.
Halldór: „Það hefur verið gert
svo mikið heilsuátak. Það var til
dæmis reykt miklu meira þegar
pabbi minn var ungur.“
Björg: „Nú er litið niður á þá sem
reykja. Vonandi er það ekki bara
tískusveifla sem gengur yfír.“
Þegar þau em spurð um áfengis-
notkun, þá segja þau að hún sé
nokkur, en að partýin séu alls ekki
eins og sýnt var í sjónvarpsmynd
síðastliðið haust. „Af hveiju er allt-
af verið að ýkja svona?" spyr Guð-
rún.
Ingvi Steinar „Þessir menn hafa
bara einhveijar ákveðnar hugmynd-
ir um unglinga. Ef einhver gerir
eitthvað af sér, þá er því slegið upp
á forsíðum dagblaðanna og fiallað
um alla unglinga borgarinnar eins
og gorillur sem ganga berserks-
gang.“
Björg: „Ekki em allir fullorðnir
dærndir eftir einum, eða hvað?“
í framhaldi af þessu ræða þau
um félagsmiðstöðvar og hversu
gott það væri að hafa eina slíka í
hveiju hverfi, en Guðrúnu finnst
að unglingar eigi þó ekki að láta
aðra alltaf skemmta sér.
— Við fullorðna fólkið vomm svo
ákaflega ljóðelsk og skáldmælt þeg-
ar við voram ung, hvemig er það
með ykkur?
Björg: „Jú, ég samdi eitt sinn
ljóð á búnaðarþingi."
Halldór: „Ég hef samið texta við
lag, órímað reyndar."
Ingvi Steinan „Er maður ekki
neyddur til þess í íslenskunni?"
Guðrún: „Æ, ég er svo pennalöt."
— Horfið þið mikið á sjónvarp?
Ingvi Steinar: „Já, maður situr
stundum alveg fastur, yfír Þingsjá
og öllu saman.“
— Menn hafa þungar áhyggjur
af íslenskukunnáttu ykkar.
Halldór. „Nú, það er enska í skól-
anum, enska í sjónvarpinu, enska
út um allt. Það væri mjög slæmt
ef við töpuðum niður málinu okkar."
Björg: „Oft er lítill áhugi foreldra
fyrir því að hafa gott mál fyrir
bömum sínum.“
Guðrún: „Ef þeir tala gott mál
þá gera bömin það oftast líka.“
Ingvi Steinar. „Ég er ailtaf leið-
réttur.“
Björg: „Það þyrfti að matreiða
þetta öðravísi. Lesa meira af bók- •
menntum, byija fyrr með bók-
menntakennslu."
Halldór „Hafa skyldulestur í
bókmenntum, lesa þijár bækur í
sjöunda bekk, flórar í áttunda og
fimm í níunda."
— Samviskuspuming krakkar,
hvemig eiga foreldrar að vera?
Halldór: „Skilningsrík, en ekki
of mild."
Ingvi Steinar: „Nútímaleg í hugs-
un.“
Guðrún: „Vera vel að sér.“
Björg: „Gefa sér tíma fyrir okk-
ur.“
Halldór: „Það er nú oft erfítt
fyrir unglinga að ná sambandi við
SJÁ NÆSTU SÍÐU