Morgunblaðið - 10.07.1988, Blaðsíða 54

54
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. JÚLÍ 1988
Hæstaréttarlögmennirnir. Frá vinstri: Pétur Guðmundarson, Guðmundur Pétursson og Hákon Árnason.
Málflutningsstofa kveð-
ur Miðbæinn eftir 80 ár
ELSTA málflutningsstofan í Reykjavík, sem starfað hefur óslitið hér
í Miðbænum frá stofnun, árið 1907, flytur sig um set um þessa
helgi. Þetta er málflutningsstofan í Aðalstræti 6 (Morgunblaðshús-
inu). Feðgarnir Guðmundur Pétursson og Pétur Guðmundarson,
hæstaréttarlögmenn, hafa rekið hana undanfarin tvö ár eftir að
meðeigandi þeirra, Axel Einarsson hrl., féll frá langt fyrir aldur
fram árið 1986.
Stofnandi málflutningsstofunnar
var Sveinn Bjömsson, málafærslu-
maður, síðar sendiherra og forseti.
Hann rak hana einn frá stofnun,
Póstur og sími
UM þessar mundir er verið að
ganga frá póstþjónustusamningi
Pósts og símamálastofnunarinn-
ar við fyrirtækið Mark og mát
sf. um dreifingu á Fjarkanum,
skafmiðahappdrætti HSÍ og
Skáksambands íslands.
Samningurinn felur í sér að Póst-
ur og sími mun dreifa Fjarkanum
árið 1907. Árið 1920 taka þeir
málafærslumennimir Guðmundur
Ólafsson og Pétur Magnússon, síðar
ráðherra og bankastjóri, við rekstri
til póstafgreiðslna sinna utan höf-
uðborgarsvæðisins, en þær eru 77
talsins. Mark og mát sf. greiðir
sendingarkostnað, en frá póstaf-
greiðslunum mun miðunum dreift
til söluaðila auk þess sem þar mun
verða hægt að fá vinninga greidda
út af gíróreikningi Marks og máts
sf.
málflutningsstofunnar. Meðan
þeirra naut við var hún lengst af í
Austurstræti 7. Við fráfall Guð-
mundar Ólafssonar urðu þeir Einar
Baldvin Guðmundsson, hæstarétt-
armálflutningsmaður, og Guðlaug-
ur Þorláksson aðilar að málflutn-
ingsstofunni ásamt Pétri. Við frá-
fall Péturs Magnússonar árið 1948
varð sonur hans Guðmundur Pét-
ursson hrl. meðeigandi ásamt þeim
Einari og Guðlaugi. Þeir féllu báðir
frá árið 1974. Þá hafði málflutn-
ingsstofan verið til húsa í Aðal-
stræti 6 (Morgunblaðshúsinu) frá
árinu 1957. Nokkm áður en Einar
Baldvin féll frá lauk Axel sonur
hans hæstaréttarlögmannsprófi og
varð hann þá meðeigandi að stof-
unni.
Nú þegar málflutningsstofan
kveður Miðbæinn flytur hún í ný-
byggingu á Suðurlandsbraut 4. Um
leið gerist það, að þar hefur störf
sem meðeigandi hennar, Hákon
Ámason, hæstaréttarlögmaður.
Hann hefur rekið málflutningsstofu
ásamt þeim Ágústi Fjeldsted og
Benedikt Blöndal. Hákon er núver-
andi formaður Lögmannafélags ís-
lands.
Póstþj ónustusamning-
ur við Mark og mát sf.
Minning':
GuðmundurH. Guð-
mundsson frá
Skerðingsstöðum
Guðmundur Hinrik Guðmunds-
son frá Skerðingsstöðum í Eyrar-
sveit lést í sjúkrahúsinu í Stykkis-
hólmi 29. júní sl. tæpra 85 ára að
aldri, fæddur 30. júlí 1903 á Búðum
í Eyrarsveit. Foreldrar hans voru
Kristín Jakobsdóttir og Guðmundur
Ananiasson, sem þar bjuggu þá.
Faðir hans og bróðir fórust um
vorið sem Guðmundur fæddist, í
Akureyjasundi, mjög sviplega. Móð-
ir hans ól hann því upp. Hún giftist
síðar Þorvaldi Þórðarsyni á Skerð-
ingsstöðum, dugnaðar- og kjark-
manni. Þau áttu saman 6 böm.
Hann ól svo upp sem sína syni
Guðmund og bróður hans Elberg.
Fréttaritari átti oft leið til Guð-
mundar eftir að hann kom hingað
á sjúkrahúsið og nam mikinn fróð-
leik um fyrri hluta aidarinnar af
honum. Sveitin var hans aðall.
Hann gerði ekki víðreist um dag-
ana, aldrei til útlanda, máske til
Reykjavíkur. Þorvaldur fósturfaðir
hans stundaði jöfnum höndum sjó
og landbúnað og þar nam Guð-
mundur undirstöðu lífs síns. Guð-
mundur giftist aldrei. Ágúst Lárus-
son frá Höfða var nábúi Guðmund-
ar um 14 ár og lýsir honum þann-
ig: Hann var einstakur maður, fljót-
ur að rétta hveijum sem þurfti
hjálparhönd, spurði aldrei um laun.
Hafði mikið yndi af skepnum og
átti kindur meðan hann gat sinnt
þeim. Hann eignaðist Skerðings-
staði og bjó þar uns hann flutti í
Grundarfjörð og keypti þar lítið hús
sem hann bjó þar og átti nokkrar
kindur. Bærinn á Skerðingsstöðum
brann og þá seldi Guðmundur jörð-
ina Jóni Sveinssyni. Fyrir 10 árum
var tekinn af honum vinstri fótur-
inn, hafði hann þá lengi verið með
meinsemd sem endaði þannig.
Þessu öllu tók Guðmundur með
sérstakri yflrvegun. Seinustu ævi-
árin var hann á sjúkrahúsinu hér
og þar endurnýjuðum við gömul
kynni. Þannig farast Ágústi orð og
bætir við: Betri nágranna var ekki
hægt að hugsa sér. Velvirkur og
vandaður var hann. Grundfirðingur
í húð og hár.
Undir þetta allt tekur fréttaritari
sem kynntist Guðmundi vel og
heimsótti hann hressan og kátan
stuttu fyrir andlátið sem bar mjög
brátt að.
Árni
Malín A. Hjartar-
dóttir — minning
Fædd ll.júní 1890
Dáin 28. júní 1988
Hún hvarf hljóðlaust úr þessari
jarðvist án allrar fyrirferðar, eins
og þegar hún skaust hljóðlát inn í
veröldina norður á Uppsölum í
Svarfaðardal. Sá fijósami og fagri
dalur hefir getið af sér öll býsn af
góðu og gagnmerku fólki. Hún var
smávaxin, nettbyggð með gang-
visst og sterkt hjarta, sem gekk
næstum í heila öld, en best var þó
hjartalagið, sem var hlýtt, samúðar-
fullt og skilningsríkt. Ekki skorti
hana gáfumar, hún var með af-
brigðum vel gerð til orðs og æðis.
Ljóðræn var hún og skáldmælt og
orti talsvert allt fram á efri ár, en
flíkaði því ekki. Hún er ein besta
manneskja, sem ég hefl kynnst og
þó að hún væri hálfgildings tengda-
móðir mín man ég ekki eftir, að
hún hafí nokkm sinni skammað
mig. Mörgum mun þykja slíkt baga-
legt. Ef ég kom slompaður heim í
gamla daga um miðja nótt þegar
við bjuggum öll undir sama þaki
sagði hún aðeins: „Hefir nú blessað-
ur drengurinn fengið sér einum of
mikið?"
Malín varð 98 ára, enda í móður-
ætt af sterkum og langlífum stofni.
Móðir hennar dó um nírætt. Bróðir
í Ljóðmælum Bólu-Hjálmars,
sem kom út á fyrri stríðsámm, má
finna eftirfarandi kvæði á bls. 158,
sem skáldið nefnir: Gisting á
Skuggabjörgum 1849. Gunnlaugur,
sem þar um getur, er langafí Malín-
ar og dóttir hans Margrét, sem
skáldið vegsamar hvað mest í kvæð-
inu, er amma Malínar.
Svo kvað Bólu-Hjálmar:
Gunnlaugs mig að garði bar um grimu kalda,
manndómsverkin mjög til snillda
mér auglýsa bóndann gilda.
Góðmennskan og greiðinn allur gafst á bænum,
vafínn hvíluvoðum frýnum
værð ég beið í hrakning mínum.
Dóttir bónda dávæn mér í dyrum mætti,
vel mér gisting vífíð játti,
vissi hún hveiju lofa mátti.
Tryggðalegur svipur sást á svanni blíðum,
það er skart á kvenna klæðum
og kenniteikn á fleiri gæðum.
Góðkvendis sig geð út braut hjá gullskorð
ungri,
ástin hreyfði hugar glingri,
hefði ég verið nokkuð yngri.
Heilsan verði húsi því frá hæða stilli,
enginn sjáist auðnugalli,
arfur sá til niðja falli.
Hamingjan styrki húsfélag til handa beggja,
aldrei byrgi gleði-glugga
gríman undir - björgum Skugga. -
hennar, Eiríkur, tengdafaðir minn,
varð næstum 96 ára og bróðir Gam-
alíel komst líka á tíræðis-aldur. í
glensi og gamni hefl ég stundum
strítt minni allt of góðu eiginkonu
á að vita vonlaust væri fyrir mig,
grallaraspóann, að láta mig dreyma
um að verða einhvem tíma tví-
kvæntur. Allir af þessum ólseiga
Uppsalastofni virðast fara létt með
að lifa maka sína og það með mikl-
um yfírburðum.
Þetta mikla langlífí í ætt Malínar
má eflaust rekja til skagfirskra
skálda og skemmtimanna. Afí
Malínar, Eiríkur Pálsson frá Potta-
gerði í Skagafirði flutti í Svarfaðar-
dalinn með heitmey sína, Margréti,
dóttur Gunnlaugs á Skuggabjörg-
um í Deildardal í Skagaflrði. Þegar
Arngrímur málari fékk hann til fyr-
irsetu í mannamyndagerð eins og
marga svarfdælska bændur orti
þessi hnittni afi Malínar um sjálfan
sl^‘ Eiríkur á Uppsölum
á sér fáa maka.
Mont er í þeim manninum
mynd lét af sér taka
Sagt er að Eiríkur hafí sent eina
af þremur dætrum sínum til frænd-
fólksins norður í Skagaíjörð til að
forða henni frá að falla fyrir málar-
anum Arngrími, sem þótti mikið
glæsimenni og kvenhollur vel. Aldr-
ei greip Eiríkur Hjartarson, dóttur-
sonur hans og tengdafaðir minn,
til slíkra örþrifaráða til að bægja
einum málararæfli til viðbótar frá
fjölskyldunni.
Síðari kona Arngríms málara var
prestsdóttir frá Skinnastað, ömmu-
systir Kristjáns forseta, sem reit
ævisögu Amgríms af hvað mestri
snilld.
Langafi Malínar var Páll í Potta-
gerði, en sá bær er í eyði og var
skammt frá Sjávarborg. Pottagerð-
is-Páll var maður hraðkvæður, eins
og margir Skagfirðingar. Þeir kváð-
ust eitt sinn á Páll og rímnaskáldið
mikla, Sigurður Breiðfyörð. Þá hitti
skrattinn ömmu sína. í lok þeirrar
viðureignar kvað Breiðfjörð, sem
Vestur-íslendingurinn nefndi óvart
Mister Bradford þegar ég var ungur
í Ameríku:
Nú með list og gáfnagnótt,
að góðu kenndur,
þú hefír fyrstur sigur sótt
í Sigga hendur.
Páll var sonur Þorsteins Pálsson-
ar á Reykjavöllum í Skagafírði, sem
var bróðir Sveins Pálssonar læknis
og þess stórmerka náttúrufræðings,
sem fyrstur jarðarbúa uppgötvaði
hreyfmgu skriðjökla. Prófessor Páll
Eggert kallar þá alla feðgana skáld
í Islenskum æviskrám, þá Þorstein
á Reykjavöllum, Pál í Pottagerði
og Eirík á Uppsölum, sem var kall-
aður Pijóna-Eiríkur af því að hann
mun fyrstur manna hafa komið með
pijónavél í Svarfaðardal.
Um aldamótip fluttu foreldrar
Malínar til Akureyrar, þar sem fað-
ir hennar réðst sem aðstoðarmaður
fomvinar síns, Einars Pálssonar
spítalahaldara, föður Matthíasar
Einarssonar yfirlæknis í Reykjavík,
sem átti og bjó lengst af í því heims-
fræga húsi, Höfða. Um Einar og
bræður hans var ort:
Á Myrká teljast mega vel,
menntaðir yngissveinar,
Gísli, Snorri og Gamalíel,
Grimur, Jón og Einar.
Einar var sagður heitbundinn
vinkonu móður Malínar, sem dó í