Morgunblaðið - 25.11.1988, Blaðsíða 12

12 B
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1988
Guðað á skjáinn
Dennis Potter: Höfund-
ur söngelska spæjarans
Ef eitthvað er að marka um-
sagnir erlendra blaða hefur ríkis-
sjónvarpið gert dágóð kaup í
myndaflokknum „The Singing
Detective" eða Söngelski spæjar-
inn sem hefur göngu sína í kvöld.
Kannski eiga einhverjir hér eftir
að hneykslast eins og sumir Bret-
ar en okkur gefst a.m.k. tækifæri
til að meta hvort hér sé á ferð-
inni ein besta kvikmynd ársins
eins og The New York Times
sagði „Spæjarann" vera — þótt
hann væri sjónvarpsþáttur.
Draumórar og dulúð
Hér í þessum dálkum hefur
áður verið fjallað um söngelska
spæjarann, sem liggur á sjúkra-
húsi þungt haldinn af hræðilegum
sjúkdómi og lætur hugann reika,
og nú skal höfundur hans kynntur
lítillega. Dennis Potter heitir hann
og ef eitthvað er að marka nýlegt
hefti bandaríska vikuritsins
Newsweek kemst enginn með
Guðað á
skjáinn
hælana þar sem hann hefur tærn-
ar þegar kemur að skrifum fyrir
sjónvarp. Hann er rithöfundur,
sjónvarpshöfundur og tilvonandi
sjónvarpsleikstjóri og þegar BBC
tilkynnir frumsýningu á nýju verki
eftir hann jafnast það á við merki-
legan viðburð í leikhúslífi Lund-
úna. Verk hans einkennast af
blöndu draumóra^ dulúðar og
raunveruleika. „Eg hef meiri
áhuga á því sem býr innra með
manninum,“ segir hann. „Hug-
myndin um að allt sé eins og það
sýnist flnnst mér verulega leiðin-
leg.“ Kannski skiljanleg athuga-
semd frá manni sem legið hefur
mestallt sitt líf á sjúkrahúsum þar
sem hann getur varla hreyft sig
án þess að finna til mikils sárs-
auka.
Potter var 26 ára gamall blaða-
maður þegar hinn sjaldgæfl, arf-
gengi og kvalafulli sjúkdómur
kom fyrst fram í honum árið 1961
tekur sig upp. Það er útgáfa af
gigt sem fær liðamótin til að
bólgna og útbrot myndast á húð-
inni sem verður eins og flakandi
sár. „Þér verður ljóst að það sem
þú vildir gera úr lífí þínu verður
ómögulegt," segir hann. „Og þú
verður að byggja líf þitt upp á
nýtt."
Sonur kola-
námumannsins
Hann er sonur kolanámu-
manns, fæddur í Gloucestershire,
og fór í Oxford þar sem hann rit-
Potter; fólk hefiir orðið að taka
það alvarlega sem ég hef skrif-
að fyrir sjónvarp.
stýrði bókmenntatímariti en fljót-
lega var hann kominn með fjöl-
skyldu til að sjá fyrir og þennan
fáránlega sjúkdóm sem gerði hon-
um ókleift að vinna. Honum hafði
alltaf þótt gaman að því að skrifa,
verknaðinum sjálfum. Hann hand-
skrífaði allt með vandlega kross-
uðum t-um og nákvæmum punkt-
um yfir i-in og núna varð hann
að læra að beita penna uppá nýtt
með bæklaðri hendinni.
Hann fór fljótlega að skrifa
fyrir sjónvarp. „Það var spenn-
andi að ímynda sér allskyns fólk
með allskonar bakgrunn í allskon-
ar kringumstæðum sjá sama hlut-
inn á sama tíma.“ Og hann bætir
seinna við: „Fólk hefur orðið að
taka það alvarlega sem ég hef
gert fyrir sjónvarp." Ekki svo að
skilja að allt sem hann hefur gert
fyrir skjáinn eða hvíta tjaldið hafi
hlotið einróma lof. BBC bannaði
„Brimstone and Treacle“ en í
henni var vangefinni stúlku
nauðgað af djöflinum. „Son af
Man“, þar sem Jesús var bara
venjulegur trésmiður, vakti deilur
um guðlast. Og ekki hafa öll verk
Potters notið vinsælda. Fyrir ára-
tug eða svo fór hann til Holly-
wood þar sem hann skrifaði
„Pennies From Heaven" fyrir
Steve Martin; hún kolféll. Einnig
„Gorky Park" þótt rökstyðja megi
að báðar hafi verið vanmetnar.
Hann skrifaði fleiri handrit í
Hollywood sem enginn vildi og
sneri heim aftur og að sjónvarpi,
skáldsagnagerð og núna síðast
leikstjórn. I janúar byija tökur á
vegum BBC á nýjustu skáldsögu
Potters,„Blackeyes“, og það er
Potter sjálfur sem í fyrsta skipti
verður við stjórnvölinn. -ai.
Bíóin í borginni
BÍÓBORGIN
Á tæpasta vaði ★ ★ ★ 1/2
Hollywood atvinnumennska í
yfirgír auk listilegra takta í leik-
stjórn, kvikmyndatöku og sviðs-
myndagerð, og Willis í hörkuformi
sem óvinnandi karlmenni, gera Á
tæpasta vaði spennumynd ársins.
Mynd sem verður miðað við í
framtíöinni. -sv.
Óbærilegur léttleiki tilver-
unnar ★ ★ ★ ★
Bandaríski leikstjórinn Philip Kauf-
man hefur fest ástarsögu Tómasar
og Teresu úr samnefndri bók
Milans Kundera á filmu á sérstak-
lega fallegan, erótískan og Ijúfsár-
an hátt með ólgandi vorið í Prag
í bakgrunni. Leikurinn er með ein-
dæmum góður og þegar best læt-
ur er Léttleikinn óvenju sterkt,
óvenju áhrifamikið kvikmyndaverk.
-ai.
Kvenkuldaskór
Verð: 3.490,-
Stærðir: 36-41
Litir: Svart - grátt - drappað.
Efni: Skinn.
5% staðgreiðsluafsláttur.
Póstsendum samdægurs.
TOPpJÍ
—'SKORINN
" Á&A VELTUSUNDI 1
21212
KRINGHN
KblneNH
S.689212
D.O.A. ★ ★ ★
Prófessor Cornell er byrlað ban-
vænt eitur og hefur 24 stundir til
að finna morðingja sinn í þessari
ágætu endurgerð Headroom-leik-
stjóranna Mortons og Jankels með
Dennis Quaid í hlutverki hins
dauðadæmda. Hraðar klippingar,
skakkir myndrammar, litir og
svarthvítt — næstum hver taka og
sjónarhorn er merkt film noir.
Glettileg, skemmtileg og spenn-
andi. -ai.
STJÖRNUBÍÓ
Stefnumót við engil V2
Ófyndnasta gamanmynd sem sést
hefur um langa hríð. Efnið og efni-
stökin með ólíkindum aulaleg. -sv.
Blóðbönd*
Metnaðarlaus og groddaleg hroll-
vekja sem leysist uppí kjánalegt
Frankemsteinafbrigði þegar höf-
undar hafa gleymt að þeir voru að
spinna auðgunarglæpasögu með
Emmanuelle-ívafi. -sv.
Stundarbrjálæði ★ ★
Friðsælt smábæjarlíf breytist í
martröð þegar dulítið af efnaúr-
gangi kemst í matvæli bæjarbúa.
Fyllir mann ákveðnum óhugnaði
en er alltof sein að taka við sér.
-ai.
BÍÓHÖLLIN
Stórviðskifti ★ ★ 1/2
Vandvirknislega gerður farsi í
flesta staði, en vantar þó hinn
nauðsynlega herslumun til að ná
flugi. Leikhópurinn snýst heldur
mikiö í kringum sjálfan sig, en "The
Devine Ms. M.“, skruggukvendið
Bette Midler, er eins og storm-
sveipur á tjaldinu og gerir myndina
vel þess virði að henni sé veitt
athygli. -sv.
í greipum óttans ★1/2
Myndin um Krafta-Jackson er
formúluafþreying í meðallagi. Þið
hafið séð þær margar svona áður
og eigið sannarlega eftir að sjá
þærfleiri. -ai.
Sá stóri ★ ★ ★
Tom Hanks er frábær í þessari
vandlega gerðu og geðþekku
líkamsskiptimynd um 13 ára strák
sem verður þrítugur á einni nóttu.
Sumir eru alltaf að flýta sér að
eldast, en slappaðu af, þinn tími
kemur nógu fljótt. -ai.
Ökuskírteinið ★ ★
Les stelur stífbónuðum Kadda
pabba síns og líður af stað inní
hið greiðfæra land kvíða og angist-
ar er geymir alla þá sem ein-
hverntíma hafa óttast það að
skemma bíl pabba síns. Sæmileg-
asta afþreying. -ai.
Beetlejuice ★ ★ ★
Þessi draugagamanmynd býður
uppá gersamlega ómótstæðilegan
hræring af vinalegum draugum og
vondum, heilu partýi af sérstökum
tæknibrellum og Michael Keaton
óborganlegum í hlutverki Bjöllu-
djússins. -ai.
REGNBOGINN
Á Örlagastundu ★ 1/2
Myndinni tekst hvorki að vekja
áhuga manns á persónum sínum
né atburðum því efnið og efnistök-
in eru furöulega úrelt eða í besta
falli gamaldags. Hefði kannski
gengiðfyrir30árum. -ai.
Barflugur ★ ★ ★
Barflugur er óvenjuleg mynd þar
sem skáldið og fyllibyttan Buk-
owski segir frá eigin reynslu af
lífinu í strætinu. Frásögnin leiftnar
af gálgahúmor, hérfinnst mönnum
lífið hreint ekki leitt og leikur þeirra
Rourke og Dunaway er með ólík-
indum. Krydd í tilveruna. -sv.
Húsið við Carroll stræti*1/2
Yfirborðslegur samsærisþriller frá
hinum misjafna, breska leikstjóra
Peter Yates, endar í velheppnuð-
uð. Hitchcockískum lokapunkti, en
allt fram að því óspennandi og
átakalítið. Athyglisverðir leikarar
bjarga ekki því sem bjargað verð-
ur. -ai.
Prinsinn kemur til
Ameríku ★ ★ ★
Eddy Murphy sýnir á sér nýjar og
indælar hliðar í þessari ágætu en
sauðmeinlausu gamanmynd um
för Akeem prins til Ameríku í
drottningarleit. -ai.
HÁSKÓLABÍÓ
U2 ★ ★1/2
Þrumurokk frá þrumuhljómsveit í
landvinningum í vesturálfu. Svart-
hvít nær hún vel anda pólitískra
hljómsveitarmeðlimanna og hljóð-
upptaka góð. -sv.
LAUGARÁSBÍÓ
Síðasta freisting
krists ★ ★ ★ ★
Mynd Martins Scorsese er mögn-
uð, djarflega gerð, dulúðug,
óvenjuleg og að lokum einstaklega
áhrifamikil. Jesús Scorsese er
bæði maður og guð og myndin
snýst um þá innri baráttu sem
hann heyir til að sætta þessi tvö
ólíku eðli og finna markmiðið með
lífi sínu. Lokakaflinn er lítið meist-
araverk sem Willem Dafoe í hlut-
verki Jesú kórónar með átakamikl-
um snilldarleik. -ai.
I skugga hrafnsins ★ ★ ★ 1/2
Hrafn vinnur úr þeim menningar-
arfi sem mikilvægastur er okkur
islendingum og verður sífelit mikil-
vægari. Hann sækir efnivið í
óþrjótandi brunn sagnanna okkar,
þaö má allt eins segja að hann sé
kvikmyndalegur arftaki íslendinga-
sagnahöfundanna. Kveikir nýtt líf
í goðsögnunum með stórum til-
finningum, stórum persónum í
mikilfenglegri mynd.
-ai.
MYNDBÖND
Sæbjörn Valdimarsson
Harðjaxlar hirða
ekki um dans
spennumynd
Tough Guys Don’t Dance
★ ~kxl2
Leikstjóri og handritshöfundur
Norman Mailer, eftir eigin skáld-
sögu samnefndri. Tónlist Angelo
Badalamenti. Aðalleikendur Ry-
an O’Neal, Isabella Rosselini,
Debra Sandlund, Wings Hauser,
Lawrence Tierney, Frances Fis-
her. Bandarísk. The Cannon Gro-
up 1987. Myndbox 1988. Hi-Fi.
105 mín. Bönnuð yngri en 16 ára.
Forvitnileg og brokkgeng mynd,
líkt og höfundur hennar, sá mis-
tæki Pulitzer rithöfundur og rugl-
myndagerðarmaður Norman Mail-
er. Söguhetjan í TGDD er einmitt
aflóga rithöfundur, slagsmálamað-
ur, brennivínsslugsari og kvenna-
gull, leikinn af Ryan O’Neal. Eftir
iangvarandi viskíþamb og gras-
reykingar rankar hann loks við sér,
nær dauða en lífí, með afskorið
höfuð sér til sáluhjálpar í heljar-
þynnkunni. Mannauminginn veit
ekki sitt rjúkandi ráð, konan hlaup-
in frá honum og lögreglustjórinn í
bænum (Hauser) virðist vita meira
um málið en hann sjálfur. En höfuð-
ið er aðeins toppurinn á ísjakanum,
næstu dagana flækist hann inní
hvert sóðamálið á eftir öðru.
Götótt skoðun drykkjumanns á
rysjóttri fortíð og fálmkenndar til-
raunir að standa á eigin fótum í
gruggugri nútíð, þar sem verið er
að leggja fyrir hann háskalega
gildru, er inntak þessarar kald-
hæðnislegu myndar. Þrátt fyrir lek-
an söguþráð er hún samt ætíð
áhugaverð, þökk sé þokkalegum
leik O’Neals, þó enn frekar Tiern-
eys í hlutverki föður hans, en fyrst
og fremst frábærri kvikmyndatöku
sem undirstrikar gálgahúmor
verksins. Mörg myndskeið eru eink-
ar minnisstæð, t.d. ógnandi sjó-
gangurinn við húsvegginn hjá
O’Neal. Kannski ekki svo óvænt
útkoma þegar kempurnar Golan,
Globus og Mailer taka saman hönd-
um í gerð listaverks.
Menn og vélar
spennumynd
Red Alert ★'/2
Leikstjóri Billy Hale. Handrit
Sandor Stern, byggt á skáldsög-
unni Paradigm Red, eftir Harold
King. Aðalleikendur William
Devane, Michael Brandon, M.
Emmet Walsh, Adrienne Barbe-
au, Ralph Waite. Bandarisk sjón-
varpsmynd. Paramount 1977.
Háskólabíó 1988. Hi-Fi. 92 mín.
Bönnuð yngri en 12 ára.
Þegar bilun kemur uppí kjarn-
orkuveri tekur móðurtölva þess til
eigin ráða og læsir 14 menn inni á
hættusvæðinu. Rannsóknarmaður
versins, Devane, vill kanna málið
og bjarga mönnunum, en stjórnin
stendur með tölvunni. Mannshugur-
inn má sín þó betur því Devane
heldur að lokum inná hættusvæðið
og kemur þá í ljós að um skemmdar-
verk er að ræða.
CIC (UA, MGM, Universal og
Paramount) virðist vera mikið í mun
að demba á markaðinn miðlungs
sjónvarpsmyndum, og þaðan af
verri. Þetta kemur spánskst fyrir
sjónir, slíka ofgnótt sem þessi risa-
fyrirtæki eiga af eldri, ágætis titl-
um, sem verða jafnvel aldrei útgefn-
ir á myndbandi. Red Alert er enn
einn miðlungurinn. Það gerist í
rauninni sáralítið í þessari 11 ára
göm'u sjónvarpsmynd, mest hlaup
en lítil kaup. Ein af þeim sem mað-
ur horfir á með öðru auganu.