Morgunblaðið - 14.01.1990, Side 6

6 C
)lMlt . 11
MORGUNBLAÐIÐ
n/IANIMLIrSSTRAUIVIAR sunnudagur 14. januar 1990
30% - 40%
AFSLÁTTUR
af öllum vörum
Nýtt kortatímabil
Raðgreiðslur á stærri innkaup.
P.S. Lloyds skór í öllum stærðum
Austurstræti 14, sími 12345
Opið 9-18
Laugardag 10-14

Samkort
Merki alþjóðaátaksins
„Dagur jarðarinnar 1990“
Merkið sem notað var 1970
vegna átaksins um verndun
„Móður náttúru."
UIWHVERFISMÁL///IÍV/ er okkar
framlag?
Dagur
jarðarínnar
Á VORDÖGUM eru ráðgerðir
Qöldafundir og kröfiugöngur
eru í undirbúningi víða um
heim til að minna okkur á að
lífríki jarðar er í hættu, ef
mannkyn gáir ekki að sér.
Dagur jarðarinnar 22. apríl
1990 á að vera því til stað-
festingar.
Inýlegu hefti bandariska tima-
ritsins Time segir frá því að
náttúruverndarsamtök þar í
landi gangist fyrir þvi að marka
„Dag jarðarinnar 1990“ á al-
þjóðavettvangi.
Þann dag eru 20
eftir Huldu
Voltýsdóttur
ár liðin síðan um
20 milljónir
manna fóru í
kröfugöngur
víðs vegar um
Bandaríkin und-
ir merki „Móður
náttúru“. Þá var
höfuðáhersla lögð á alhliða um-
bætur í umhverfismálum og það
framtak varð til þess að stjórn-
völd stóðu að ýmsum umbótum
í náttúru- og umhverfisverndar-
málum. Þá var til dæmis farið
að gera ráðstafanir tii að hefta
mengun andrúmsloftsins af
hálfu stjórnvalda og komið var
á fót sérstakri náttúruverndar-
stofnun.
í greininni segir ennfremur
að undirbúningur að átakinu
1990 hafi staðið all lengi. Sérstök
framkvæmdastjórn skipuð 115
fulltrúum hafi starfað allt undan-
farið ár. Þar eiga sæti m.a.
umhverfisverndarsinnar, stjórn-
málamenn, kirkjuleiðtogar, lista-
fólk, fólk úr fjölmiðlaheiminum
og framáfólk úr launþegahreyf-
ingum. Til dæmis hafa sex fjöl-
mennustu launþegasamtök í
Bandaríkjunum gerst virkir þátt-
takendur.
Tuttugu starfsmenn eru önn-
um kafnir í aðalstöðvum átaksins
í Palo Alto í Kaliforníu og líkja
menn baráttuaðferðunum við
það þegar meiri háttar kosninga-
barátta er í aðsigi. Ætlunin er
að safna að minnsta kosti 3 mill-
jónum Bandaríkjadala vegna
framkvæmda í tengslum við
átakið og upplýsa og fræða sem
flesta um þessi mál.
Um það bil 100 þjóðlönd hafa
gerst aðilar að átakinu í öllum
heimsálfum og eru tilnefnd í því
sambandi svo ólík lönd sem Ug-
anda og UngverjalancL
„Dagur jarðarinnar 1990“
hefst við sólarupprás 22. apríl.
Þá verður kirkjuklukkum hringt
og í kirkjum víða um heim verð-
ur beðið fyrir varðveislu lífríkis-
ins. Farið verður í kröfugöngur,
fjöldafundir verða haldnir og
sýnikennsla fer fram um hina
ýmsu þætti þess hvernig eigi að
halda lífríki og umhverfí óspilltu.
Aðgerðir eru mismunandi eftir
löndum. Til dæmis er ætlunin
að efna til fjöldahjólreiða í Vest-
ur-Bengal á Indlandi, skólabörn
á eynni Máritíus munu planta
ttjám í stórum stíl og fjallgöngu-
garpar frá Bandarikjunum, Sov-
étríkjunum og Kfna ætla að klífa
Mount Everest-tind og tina þar
upp drasl sem fyrri leiðangrar
hafa skilið eftir sig. Ef allt fer
að óskum er gert ráð fyrir að
þátttakendur í aðgerðum þennan
dag geti orðið um 100 milljónir
manna.
Haft er eftir aðalfram-
kvæmdastjóra átaksins: „Árið
1970 tókst að vekja fólk tii vit-
undar um umhyerfismál og mik-
ilvægi þeirra. Árið 1990 leggjum
við sérstaka áherslu á að ákvarð-
anir um meiriháttar fram-
kvæmdir á vegum ríkisstjórna
verði teknar með tilliti til um-
hverfisverndarsjónarmiða fyrst
og fremst.“ Þátttakendum er
ætlað að þeina áskorun sinni til
stjórnmálamanna með þá ský-
lausu kröfu að þeir kynni sér
þessi mál og taki tillit til þeirra
í starfi. Að öðrum kosti verði
þeir ekki kosnir til ábyrgðar-
starfa að nýju. Einkunnarorð
dagsins 22. apríl eru: Hver segir
að ekki megi bæta heiminn?
Greinin í Time endar með
þessum orðum: „Árangur af
„Degi jarðarinnar 1990“ mun
leiða í ljós hversu annt mann-
kyni er um jörðina sína. Höfuð-
verkefni á næstu öld verður að
veita þeirri umhyggju öruggan
farveg svo jörðinni verði bjargað
úr augljósri hættu.“
Hér á landi hafa ekki borist
nein skilaboð til almennings um
þetta alþjóða-átak umhverfis-
verndarmanna, að minnsta kosti
hafa þau farið hljótt. Hins vegar
vill svo til að Skógræktarfélag
íslands, Skógrækt ríkisins,
Landgræðslan og landbúnaðar
ráðuneytið hafa valið þetta ár, í
tilefni 60 ára afmælis Skógrækt-
arfélags íslands, fyrir sérstakt
þjóðarátak í gróðursetningu
landgræðsluskóga. Sá undirbún-
ingur hefur staðið allt síðastliðið
ár og er ætlast til almennrar
þátttöku á vor- og sumardögum.
„Átak um landgræðsluskóga
1990“ gæti orðið okkar framlag
til alþjóðaátaksins um velferð
jarðarinnar þar sem uppblástur
og gróðureyðing er eitt mesta
umhverfisvandamál á íslandi.