Morgunblaðið - 21.06.1990, Blaðsíða 7

Iðnaður
*
Isaga tekurínotkun nýja
súrefnisverksmiðju
ÍSAGA hefur tekið í notkun súr-
efhisverksmiðju sem vinnur
hreint súrefhi úr andrúmslofti.
Við framleiðsluna er notað and-
rúmsloft, rafmagn og vinnuafl.
Verksmiðjan er keypt notuð frá
Noregi en tækjabúnaðurinn er
þýskur.
í ræðu Geirs Agnars Zoega
framkvæmdastjóra ísaga við gang-
setningu verksmiðjunnar kom fram
að þessi nýi tækjabúnaður leysir
af hólmi eldri tækjabúnað ísaga
en fyrirtækið hefur unnið súrefni
allt frá árinu 1926. Geir gat þess
að það tók ár með þeim tækjum
sem þá voru notuð að framleiða
það magn af súrefni sem nýja verk-
smiðjan getur framleitt á rúmri
klukkustund. Framleiðslan er nú
tölvustýrð.
Verksmiðjan var áður í Björgvin
í Noregi en var ekki í fullum rekstri
þar. ísaga keypti verksmiðjuna og
hefur verið unnið að uppsetningu
hennar og niðurrifi fyrri verksmiðju
Isaga síðan í apríl í fyrra. Á mynd-
inni eru Pétur Pétursson, stjórnar-
formaður ÍSAGA og Geir Agnar
Zoéga, framkvæmdastjóri, í hinni
nýju verksmiðju fyrirtækisins.
Morgunblaðið/Sverrir
MERCEDES BEIMZ —— í aldarfjórðung hefur Ræsir ein-
beitt sér að sölu á hinum vestur-þýsku Mercedes—Benz bílum en nú
bendir margt til þess að innan skamms bjóði fyrirtækið íslendingum
einnig upp á japanska bíla, Mazda. Á myndinni sést Hallgrímur Gunn-
arsson forstjóri Ræsis og tveir af þeim bflum sem fyrirtækið hefur
flutt inn.
MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/ATVINNULÍF FIMMTUDAGUR 21. JÚNÚT990
hylli sömu kaupenda var ákveðið
að Ræsir hætti með Chrysler—
umboðið og einbeitti sér að Benz.
Ræsir getur státað af því að
meðal starfsaldur starfsmanna er
um 18 ár og þar af eru 14 sem
starfað hafa í yfir 30 ár hjá fyrir-
tækinu. Þrír starfsmenn — enn í
fullu starfi — hófu vinnu hjá Ræsi
á fyrsta eiginlega starfsárinu 1943.
Sama má segja um hluthafa, þeir
eru að mestu hinir sömu frá upp-
hafi eða erfingjar stofnenda. Hallg-
rímur segir að ekki hafi verið rætt
um að fá fleiri aðila inn í fyrirtæk-
ið þótt til standi að færa út kvíarn-
ar. „Fyrirtækið stendur vel fjár-
hagslega með litlar sem engar
skuldir,“ segir Hallgrímur. „Við
gerum ráð fyrir að geta fjármagnað
þetta að verulegu leyti með okkar
eigin fé.“ Hann segir að fram*
kvæmdahraðinn verði látinn ráðast
af því hversu mikið fyrirtækið ræð-
ur við á hveijum tíma.
smiðjunum afskrifað eftir ákveðn-
um reglum eftir aldri bílanna. Það
kerfi hafði þann galla að mati
Hallgríms að næði umboðsmaður
fyrir harðfylgi og dugnað góðum
samningi við bílaverksmiðju þá nutu
innflytjendur notaðra bíla af sömu
gerð þess einnig í lægri tollum og
kepptu við umboðsmanninn. Horfið
var frá þessu fyrir nokkrum árum
og tollar miðaðir við það verð sem
bflarnir voru keyptir á notaðir er-
lendis. Hallgrímur segir að vart
hafi orðið við misnotkun, þannig
hafi menn séð sér leik á borði, keypt
notaða bíla erlendis og fengið sölu-
nótu fyrir lægri upphæð en kaup-
innflutningi. Ræsir h/f var stofnað-
ur árið 1942 af Hallgrími Bene-
diktssyni, Siguijóni Péturssyni, sem
var fyrsti forstjóri Ræsis, ásamt
fleirum. Fyrstu árin flutti fyrirtæk-
ið inn Chrysler—bíla frá Banda-
ríkjunum en 1954 var ákveðið að
flytja einnig inn Mercedes—Benz
og það hefur Ræsir gert allar götur
síðan. Hallgrímur segir að ákveðið
hafi verið að flytja inn Benz vegna
þess hve erfitt var að fá innflutn-
ingsleyfi fyrir einkabíla á skömmt-
unarárunum um og upp úr 1950.
Hins vegar var þörf fyrir og mögu-
legt að flytja inn vörubifreiðar með
díselvélum og fólksbíla til atvinnu-
rekstrar.
Upp úr 1960 fór að draga úr
sölu á bandarískum bílum sökum
þess hve dýrir þeir voru. Þegar við
bættist að erfitt var að þjónusta
viðskiptavinina vegna þess hve ört
bílarnir breyttust og það að Chi-ysl-
er og Benz kepptu að nokkru um
vera þær sömu og einnig þarf að
gæta þess að samræmi sé í tollmeð-
ferð.“
Mikið var flutt inn af notuðum
Mercedes—Benz bílum fyrir nokkr-
um árum og segir Hallgrímur að
þjónusta við eigendur þeirra hafi
verið vaxandi þáttur í starfsemi
Ræsis en dregið hafi úr innflutn-
ingnum undanfarið.
Skriffinnska eykst
Þá segir Hallgrímur að ýmislegt
sé hægt að setja út á nýja reglu-
gerð um gerð og búnað ökutækja
sem gengur í gildi um næstu mán-
aðamót. Hallgrímur segir að sér
virðist að það muni þurfa að ráða
einn starfsmann í fyrirtækið til þess
eins að vinna úr þeirri skriffinnsku
sem reglugerðin leggur bílaumboð-
um á herðar og bendir á að slíkt
hljóti að koma fram í hækkuðu
vöruverði.
„Allir vilja að bílarnir sem þeir
aka séu öruggir, þeir mengi ekki
andrúmsloftið og að eitthvert eftir-
lit sé með þeim hlutum,“ segir
Hallgrímur, „um það eru allir sam-
mála. Það sem hið pólítíska vald
virðist ekki hafa gert sér grein fyr-
ir er að til að semja góðar og sann-
gjarnar reglur þarf að leggja í veru-
legan kostnað." Hallgrímur telur
að ekki hafi verið vandað nægilega
vel til samningu reglanna og ekki
sé séð nógu vel fyrir því að þeim
verði breytt í takt við tækniþróun
í bílaiðnaði í framtíðinni. Ríkið ætli
einum manni að mestu að semja
reglurnar og það sé ekki nóg. „Þá
snertir það réttlætiskennd mína,“
segir Hallgrímur, „þó að mig varði
málið ekki beint að með reglunum
eru amerískir bílar nánast útilokað-
ir. Það er ekki réttlátt."
Hallgrímur telur að sífelldar
breytingar á starfsumhverfi fyrir-
tækja auki mjög áhættu í rekstri
þeirra. Hann segir að stjórnendur
þurfi sífellt að velta því fyrir sér
hvað ríkisstjórnin gerir næst.
„Hentar það henni að breyta vöxt-
um, gengi, leggja á nýja skatta,
hækka tolla eða lækka þá ?“ spyr
Hallgrímur og bætir við: „Maður
veit aldrei hvað gerist næst. Það
er eitt af því sem stendur íslenskum
fyrirtækjum fyrir þrifum hve
pólítíkusum er tamt að klúðra góð-
um málum vegna óvandaðra vinnu-
bragða og bráðlætis um fram-
kvæmdina.“
Gróið fyrirtæki með sterkar
rætur
Ræsir hefur nú starfað í nær
hálfa öld og starfsmenn fyrirtækis-
ins því kynnst ólíkum tímum í bíla-
verði og þannig komist hjá því að
greiða fullan toll. Innflutningur á
notuðum bílum stóijókst og því
skiptu stjórnvöld aftur yfir í gamla
fyrirkomulagið. Hallgrímur telur að
réttlátast væri að miða tolla af
bílum sem fluttir eru inn notaðir
einfaldlega við útsöluverð þeirra hjá
umboðunum hérlendis, afskrifað
með tilliti til tollflokks og aldurs
bflanna. „Mikilvægt er að samræm-
is sé gætt í tolla— og skráningar-
reglum,“ segir Hallgrímur, „þannig
að ekki sé komið í veg fyrir frjáls
viðskipti á milli landa hvort sem
um er að ræða notaðar eða nýjar
bifreiðar. Öryggiskröfur eiga að
!
3
i
i
\
I
\
i
I
i
ÐUR
OFAR OÐRUM
-nýir og glæsilegir réttir
HÉR&NÚ AUGLÝSINGASTUFA.