Alþýðublaðið - 16.01.1959, Blaðsíða 3

ÍliUii'iSU U IJUIi IW^!
Alvsrlegft vandamál, þegar mörg pundl
aörar ái
LÆKNI3HJÁLP togarasjó-
manna'á fjarlægum miðurn var
til umræðu í sameinuðu þingi
í gær. Hefur verið vaxandi á-
hugi á lausn þessa alvarlega
vandamáls og fjöldi togara-
áhafna hafa sent alþingi áskor-
anir þess efnis. Benedikt Grön-
dal flutti í gær framsöguræðu

JOHN DIEFENBAKEK,
forsætisráðherra Kanada.
hefur að undanförnu vcr
ið í opinberri heimsókn i
Indlandi. Myndin er tekin
við móttöku hans í Nýju
Delhi. Diefenbaker er í
raeðustólnuni, — Nehru
lengst til vinstri.

um mismunun í viðskiptum
Strasshourg; 15. jan.
(Keuter).
ÞING sameiginlegu markaðs
landanna sex lauk í dag átta
daga fundi sínum hér og bjóst
til að hitta á morgun og laugar
dag Evrópiiráðið tiLað ræða á
greiningsmálin í sambandi við
filíverzlunarsvajðið. Jafnframt
munu Bretar og Frakkar hefja
á irtorgun viðræður í París til
að reyna að rjúfa þá sjálfheldu,
sem viðræðurnar um samband
sameiginlega markaðsins við
hin 11 ríkin í OEEC, eru komn
ar í.
Svo sem kunnugt er kom
saimteigihiegi markaðurinn til
framikvæmda um s. 1. áramót og
er ætlunin. að brjóta smáan, sam
an niður allar vjðskiptahömlur
milli aðildiairríkjanna. Samn
ingaviðræður um að tengja sam
eiginlega mair.kaðinn víðtækara
friiverzlunarsvæði fóru út um
þúfur í s. 1. mánuði eftir heitar
deilur Breta og Frakka.
Þingsályklunarfi!-
laga um hagnýí-
FIMM þingmenn Framsólui-
arflokksins flytja í sameinuðu
þingi tillögu til þingsályktun-
ar um hagnýtingu síklarafl-
ans.
Þingsályktuuartillagan er
svohljóðandi: „Alþingi ályktar
að fela ríkisstjórninni að beita
sér fyrir því, að athugaðir verði
til hlítar möguleikar á að hag-
nýta síldarafla landsmanna
betur en nú er gert og þá eink-
um með það fyrir augum, að
sem mestur hluti síldarinnar
verði fluttur út sem fullunnin
neyzluvara“.
Flutningsmenn tillögunnar
eru: Kai’l Kristjánsson, Bern-
harð Stefánsson, Björgvin
Jónsson, Tómas Árnasón og
Steingrímur Steinþórsson.
EKKI A DAGSKRA EN . . .
Þótt ekki sé minnztá fríverzl
unarmálið í dagskrá fundarins,
semi hefst hér á morgun, senni
lega til að forðast deilur milli
sameiginlegu markaðslandanna
og Breta <>g Norðurlandaþjóða,
sem saka þau um mismunun í
viðskiptum, er samt búizt við,
að það verði aðalumræðuefnið.
EKKI MISMUNUN.
Erhard, efnahagsmálaráð
herra Vestur Þýzkalands, bar á
móti því . í daa á blaðamanna
fundi í París, að um mismunun
væri að ræða. Ekki væri hægt
að koma á tollábandalagi, án
þess að þeir sem utan þess
stæðu hefðu aðra aðstööu. —
„Aðeins væri ekki eins vel far
ið með þá, sem utan við stæðu“,
bætti hann við.
RÁÐHERRAFUNDUR
OEEC 3». JANÚAR.
Reynt verður að finna bráða
birgða fyrirbomulag1 tij að
ikoma í veg fyrir mismunun á
fundi ráðherranefndar OEEC,
senn kemur saman til fundar í
París 30. janúar n. k. — Ein af
ráðstöfunum þeim, sem talið er,
að sexveldin hafi á prjónunum,
til áð taka sársaukann úr allri
„mismimun“, er til’laga um, að
hvert rí'ki innan sameiginlega
markaðsins megi gera sérvið
skiptasamninga við meðlimi 11
ríkja hópsins innan OEEC.
ÁLYKTANIR.
Meðal þeirra ályktana, sem
þing sameiginlega markaðsins
gerði, eru þessar: Eitt vinnu
miðlunarkerfi verði sett upp til
að samræmia vinnnumiðlunar
kerfi aðildarríkjanna og auð
velda tilfærslu vinnukraftsmilli
ríkjanna sex. — Numdir verði
burtu nýir skattar heima fyrir
í ríkjunum sex, þar eð þeir
mundu hafa . sömu áhrif og
gömlú tollararnir. .—. Tekin
verði upp 40 stunda, 5 daga
vinnuvika í kola og stáliðnaði
landanna. — Fljótlega verði
ákveðin varanleg „höfuðborg“
ríkjanna. Þá var einnig ákveðið,
að' nýlendur og verndarsvæði
alðildarrfkjanna sikuli sjálf á
kveða hvort þau. vilji vera
áframi innan efnahagskerfis
Evrópu.
tunnur síldar
SVANUR frá Akranesi leit
aði síldar í fyrrinótt í Grinda
vlíkursjó. Fékk hann um 40
tunnur. í nótt sem leið ætlaði
hann að reyna í Miðnessjó þar
eð Sandgerðisbátar höfðu lóðað
þar á mikla síld.
ÞJOÐLEIKHÚSIÐ sýnir á
næstunni leikritið „Horfðu
reiður um öxl“ í nágrenni
Reykjavíkur og verða fyrstu
sýningar á þessu leikriti, utan
Reykjavíkur, í Keflavík n. k.
sunnudag kl. 3 og 8,30. í næstu
viku verður svo sýnt í Hafnar-
firði, síðan á Akranesi og vænt
anlega verða fleiri sýningar síð
ar í nágrenni Reykjavíkur.
Það hefur frá upphafi verið
einn liður á stefnuskrá Þjóð-
leikhússins að senda einhverja
af beztu sýningum þess út á
land, til þess að leikhúsunn-
endur í hinum di'eifðu lands-
byggðum gbfist kostur á að
njóta þéss bezta, sem þar er á
boðstólum. — Það hefur og
komið greinilega í liós, að leik-
húsgestir úti á ’ landi kunna
vel að meta þessar leikfarir
Þjóðleikhússins, því að aðsókn
er þar alltaf eins og húsrúm
leyfir og stöðugt berast fyrir-
spurnir til Þjóðleikhússins um
að senda leikflokk út á land.
Á undanförnum árum hefur
aðeins unnizt tími til að fara
þessar leikfarir að vorinu, en
að þessu sinni mun Þjóðleik-
húsið breyta út frá þeirri
venju.
Sýningum á „Horfðu reiður
um öxl“ er nú lokið í Reykja-
vík og var leikurinn sýndur
22 sinnum á leiksviði Þjóðleik-
hússins við ágæta aðsókn og
hefur þetta umdeilda leikrit
vakið mikla og verðskuldaða
athygli.
Eftirtaldir leikarar leika í
„Horfðu reiður um öxl“: Gunn
ar Eyjólfsson, Kristbjörg Kjeld,
Bessi Bjarnason, Jón Aðils og
Þóra Friðriksdóttir.
Leikstjóri er Baldvin Hall-
dórsson en leiktjöld eru gerð
af Magnúsi Pálssyni en þýð-
inguna gerði Thor Vilhjálms-
son.
fyrir nefndaráliti allsherjar-
arnefndar um tillögu Péturs
Ottesens um þetta mál, og að
loknum umræðum var tilíag-
an samþykkt einróma. Er hún
þess efnis, að ríkisstjórnin at-
hugi hvernig hægt er að tryggja
sjómönnum þessa nauðsynlegu
læknishjálp.
í ræðu sinni sagði Benedikt,
að það hefði nú komið fyrir um
alllangt skeið, að nær allur tog-
araFoti þjóðarinnar er á veið-
um á fjarlægum miðum, en á
flotanum eru 12-—1300 manns.
Væri því alvarleg hætta á slys-
um eða bráðum veikindum,
eins og réynzlan sýndi þegar.
Benedikt talaði um nokkrar
leiðir til að bæta úr þessum
vanda:
1) Hægt er að hafa eftirlits-
skip á miðunum með lækni
um borð, eins og stærri þjóðir
gera. Hætt er við, að kostnað-
ur við slíka ráðstöfun reynd-
ist mikill.
2) Talað er um að hafa lækna
um borð í togurunum, og flytja
þá úr einu skipi í annað, þeg-
ar þau hverfa heim. Þetta kvað
Benedikt allmiklum erfiðleik-
um bundið og jafnvel hættu-
legir flutningar milli skipa, ef
nokkuð er af veðri.
3) Þá er hugsanlegt fyrir tog-
arana að treysta á að flytja
sjúka menn til næstu hafna,
en á Nýfundnalandsmiðum er
jafnan 15—20 tíma sigling til
næstu hafnar með lækni.
4) Loks talaði Benedikt um
læknisráð í gegnum talsstöðv-
ar. Benti hann á, að í Róma-
borg væri til dæmis læknisvörð
ur við talstöðvar á fastri bylgju
lengd, sem gæfi sjómönnum
um heim allan ráð. Slíkt hefði
verið gert hér á landi og væri
algengt, að læknar töluðu við
yfirmenn skipa og gæfu slík
ráð, sem hefðu komið sér vel.
í þessu sambandi benti Bene-
dikt á, að bæta þyrfti loft-
skeytasamband við skipin, með
al annars með bættri aðstöðu
loftskeytastöðvarinnar, þannig
að ávallt væri hægt að ná vel
til alls togaraflotans, hvar sem
hann væri.
Að lokinni ræðu Benedikts
talaði Pétur Ottesen og þakk-
aði undirtektir undir. tillöguna.
Ræddi hann nokkur þau atriði,
sem fram höfðu komið, en skor
aði að lokum á heilbrigðismála
ráðherra Friðjón Skarphéðins-
son að leita beztu manna ráða
til að finna lausn á þessum
vanda.
Algengt að menn missi meðvitund í Volks-
wa^enbílum við kolsýringseitrun
NÝLEGA var maður nokk
ur, er á Volkswagenbí], a'ð aka
frá Reykjavík til Keflavíkur.
Sat fólk aftur í bílnum lijá
honum. Á leiðinni verður hon
uml eitt sinn litið aftur í bíl
inn og sér hann þá, að fólkið
er „steinsofnað“. Þótti honum
þetta allundarlegt og við at
hugun kom í ljós, að liðið
liafði yfir fólkið vegna kolsýru
eitrtmar. Hafði kolsýringur
komizt í bílinn úr vélinni. En
hættara er við slíku í Yolks
vvagen vegna þess að bíliinner
hitaður með lofti frá vélinni.
Maðurinn sneri sér til ým
issa bílaviðgerðastöðva hér í
bænum til þess að fá upplýs
ingar um það hvort ekki væri
unnt að mæla kolsýrumagnið
í bílnum. En engir slíkir mæl
ar reyndust til hjá hííavið
gerðastöðvum.
Skömmu síðar rakst maður
þessi á grein í dönsku blaði
um hættuna á kolsýringseitr
un í bílum. f greininni stóð,
að ef 0,02% kolsýrings væri í
loftinu lilytist af höfuðverk
ur eftir 2—3 tíma, 0,04% or
sakaði höfuðverk og svima eft
ir 1—2 tíma, 0,06% meðvit
undarleysi eftir 2—3 tíma og
0,08% meðvitundarleysi eftir
1 tíma. Og grein þessi skýrði
ennfremiur frá því, að til væri
einfalt áhald til þess að mæla
kolsýringsmagnið í lofti. Er
það spjald, er nefnist „deteet
or“ sem er þannig gert, að ef
aðeins 0,01% kolsýringsmagn
er í loftinu, sezt það á spjald
ið. Eru spjöld þessi látin lianga
í bílunum og má þá alltaf sjá
livort kolsýringur hefur kom
izt í bíliun eða ekki. Kosta þau
aðeins 5 kr. danskar.
Alþýðublaðið — 16. jan. 1959 3