Alþýðublaðið - 27.01.1959, Blaðsíða 11

Fiugvéiarnar;
Flug'félag íslands h.f.;
Millilandaflug: Gullfaxi er
væntanlegur til Rvk kl. 16.
35 í dag frá Hamborg, Kaup-
mannahöfn og Glasgow. Hrím
faxi fer til Glasgow og Kaup-
mannahöfn lcl. 08.30 í fyrra-
málið. — Innanlandsflug: í
dag er áætlað að fljúga til
Akureyrar, Blönduóss, Egils-
staða, Flateyrar, ísafjarðar,
Sauðárkróks, Vestmannaeyja
og Þingeyrar. — Á morgun
er áætlað að fljúga til Akur-
eyrar, Húsavíkur, ísafjarðar,
og Vestmiannaeyja.
Skipin:
Skipaútgerð ríkisins:
Hekla fer frá Rvk í dag til
Færeyja. Esja er á Austfjörð
um á suðurleið. Herðuhreið
er á leið frá Austfjörðum til
Rvk. Skjaldbreið kom til Rvk
í nótt að vestan frá Akureyri.
Þyrill er á leið frá Akureyri
til Rvk. Skaftfellingur fer frá
Rvk í dag til Vestmannaeyj a.
Eimskipafélag fslands li.f.:
Dettifoss fer væntanlega
frá New York 26.1. til Rvk.
Fjallfoss fer frá Hamborg 28.
1. til Rotterdam, Antwerpen,
Hull og Rvk. Goðafoss kom
til Rvk 24.1. frá Hamborg.
Gullfoss fer frá Kaupmanna-
höfn 27.1. til Leith og R.f.c.
Lagarfoss fer frá Hafnarfirði
kl. 06.00 í fyrramálið 27.1.
til Akraness og þaðan til
Ventspils. Reykjafoss fór frá
Hull 21.1. væntanlegur tii
Rvk í fyrramálið 27.1. Sel-
foss fer frá Akureyri í dag
26.1. til Ólafsfjarðar, Drangs
néss, Vestfjarða og Rvk. —■
Tröllafoss fer frá Rvk kl. 22.
00 í kvöld 26.L til Akureyr-
ar. Tungufoss fiom til Gauta
borgar 25.1. fer þaðan til
Helsingborg, Ventspils, Gdyn
ia og Rvk.
Skiþadeild S.Í.S.:
Hvassafell er í Keflavík,
fer þaðan í dag áleiðis til Pól-
lands. Arnarfell er í La Spez-
ia, fer þaðan á mbrgun til
Cagliari, Palamos, San Feliu
og Barcelona. Jökulfell fer í
dag- frá Akureyri áleiðis til
Gautaborgar, Ventspils og
Rostock. Dísarfell fer vænt-
anlega í dag frá Ventspils til
Stettin. Litlafell er í olíufíutn
ingum í Faxaflóa. Helgafell
er væntanlegt til Ilausto f 29.
þ. m. frá Caen. Hamrafell fór
25. þ. m. frá Rvk áleiðis til
Palermo.
INNANLANDS: ' At
Togararnir: Lítil brey.taágfi
fiefur orðið á afla hjá þeim,
en þó nokkuð skárri með
köflum á heimamiðum, en
Sbreyttur á Nýfundnalands-
miðum. í vikunni lönduðu
5 togarar hér en 6 erlendis,
3 í Englandi og 3 í Þýzka-
landi. Sölurnar voru mis-
jafnar, sumar góðar.
Reykjavík: Fyrripart vik-
unnar voru gæftir góðar og
afli sæmilegur, frá 4—6 lest-
ir. Á fimmtudag og föstu-
dag voru landlegur, en afli
á laugardag var eindæma
tregur allt niður í nokkur
liundruð pund. Útilegubátar
iönduðu í vikunni, en afli
var mjög misjafn. Helga var
með um 70 tonn í 7 lögnum,
en fiskifar lélegt. Guðm.
Þórðarson, Hafþór og Björn
Jónsson voru með talsvert
minni afla.
Keflavík: Gæftir voru alla
daga vikunnar nema á
fimmtudag. Afli er sæmileg-
ur eða frá 5—7 t., miðað við
óslægt. Liðlega 30 bátar eru
byrjaðir róðra í Keflavík,
bg ennþá vantar menn og
vænta má þess, að úr rætist,
þegar Færeyingarnir kom'a.
Sandgerði: Gæftir voru
alla daga vikunnar nema á
fimmtudaginn. Afli misjafn,
en allt upp í um 13 tomi, ó-
slægt. Þó var afli á laugai'-
daginn með minnsta móti á
þessari vertíð. Hæstu bátar
eru nxeð rúmlega 100 . tonn
miðað við aðgert.
Akranes: Róið alla daga
vikunnar nema fimmtudag-
inn. Afli misjafn, en yfir-
leitt 5—8 tonn. Það má til
tíðinda telja, að 3 bátar eru
við reknetjaveiðar og afli
hefur verið góður, en frostin
em mjög erfið fyrir svona
veiði.
Rif: Þaðan verða gerðir út
6 bátar í vetur. Það, sem af
er vertíð hefur afli verið
góður og er komið mun
meira afíamagn á land nú
en í fyrra. Nú er í athugun,
eru birgðir sjávarafurða 31.
des. um 188,2 millj. eða 64,1
millj. meira en í fyrra. Heild
ar framleiðsluaukning árs-
ins 1958 á sjávarafurðum til
útflutnings er því um 150
millj. Freðfiskur (karfi) er
meginn þáttur aukningar-
innar.
Nýlega varð að samkomu-
lagi við Rússa að hækka
verð á frystum karfa um
IV2 pund sterling tonnið.
SJAVARIIIVEGSMM
hvort ekki sé hægt að nota
sanddæluskipið Sansu við
uppgröft að Rifi. Væri ekki
rétt að athuga, hvort fleiri
hafnir hafi þörf fyrir slíkt
skip?
Útflutningur sjávarafurða
var í lok nóvember 910,8
millj., en á sama tíma í fyrra
var hann 837,1 millj. Aukn-
ingin er um 10%. Eftir því
sem bráðabirgðauppgjör
segir var útflutningur sömu
vara í desember um 90 millj.
þannig, að heildarútflutning
ur landsins á sjávarafurðum
verður um 1000 millj. á ár-
inu 1958. Árið 1957 var hann
914,5 millj og 1956 945,4
millj. Það kemur því í ljós,
að síðastliðið ár verður al-
gjört metár um útflutning á
sjávarafurðum. Auk þess
Útflutningur á freðfiski og
öðrum tegundum sjávaraf-
urða er talinn mjög örugg-
ur eftir því sem bezt verð-
ur séð á þessu ári. Verðlag
er nokkuð gott nema á lýsi.
Aftur á móti er mjölverð nú
sem stendur mjög hátt, og
framleiðsla fyrstu 2 mánuði
ársins er öll seld.
í umræðum um ráðstafan-
ir útveginum til handa hafa
menn hent gaman að því, að
blað nokkurt, sem undanfar-
andi 2V2 ár fjallaði jafnan
um hagsbætur fyrir útvegs-
menn og útgerð alla eins og
sjálfsagðan hlut og eitt hið
lífsnauðsvnlegasta fyrir
þjóð okkar, hefur nú breytt
nafninu á útvegsmönnum í
,,atvinnurekendaauðvald“ og
íjargviðrast nú um millióna-
tugi óþai’fa uppbætur til
þessara aðila. Nú er það stað
reynd, að líklega um 2000
sjómenn eru eigendur báta,
stórra og smárra (tryllur
meðtaldar) og eru þá þessir
menn einnig útgerðarmenn
og falla því undir hugtakið
„atvinnurekendaauðvald11.
Hvað veldur nú svona nafn-
breytingum? Menn gefi
gaum að því.
ERLENDIS:
Noregur: Menn hafa áætl-
að, að aflinn við Lofot verði
60.000 tonn á komandi ver-
tíð. Eðlileg veiði er um 70—
80.000 tonn. Mikil áraskipti
hafa verið á afla við Lofot
frá stríðslokum, t.d. veidd-
ust 1947 um 145.000 tonn, en
í fyrra aðeins 30.000 tonn.
Áætlað er að um 15.000 sjó-
menn verði við Lofot í vet-
ur, en í fyrra voru þar um
12.000 sjómenn. Á fyrstu ár-
unum eftir stríð voru þeir
um 20.000.
Danmörk: Á hlutafundi
hjá „Síldarbræðslunni h.f.“ í
Esbjerg var sagt írá því að
verksmiðjan hafi tekið á
móti um 131.000 tonnum af
fiski á s.l. ári og er þetta um
11.000 t. meir en í .fyrra.
Velta fyrirtækisins er um
44 milj. d. kr. og endur-
greiðsla til sjómanna um 2,6
millj. d. kr. (ísl. 6.143.000,-).
Þetta er stærsta verksmiðjá
sinnar tegundar í Danmörku
og hluthafar um 1900 og
fjöldi manna eru á biðlista
um inngöngu.
jh.
Framhald af 4. síðu.
ákveðnar tillögur og áætlanir
um baráttuna gegn hungur-
vofúnni fyrir FAO ráðið, sem
næst kemur saman til fund-
ar í júmmánuði í vor.
Þrjár sérstofnanir Samein-
uðu þjóðanna1 — FAO, UNES-
CO ( Menntamála-, vísinda-
og menninganmálastofnun
Sameinuðu þjóðanna) og Al-
þjóða veðurfræðistofnunin —
WMO — hafa komið sér sam-
an um, að hefja sameiginlega
baráttu gegn engisprettu-
plágunni. Hugmyndin er að
safnað verði skýrslum um
engisprettuna til þess að
hægt verði að herða barátt-
una gegn þessum vágesti til
miuna. FAO hefur þegar unn-
ið þarft starf í baráttunni
gegn engisprettunum. Upplýs
ingastofu, sem FAO styður
og styrkir, hefur verið komið'
upp í London til þess að
fylgjast méð ferðum engi-
sprettunnar og vara við plág
unni.
EFNAHAGSSÁTTMÁLINN,
sem kenndur er við Róm og
undii’ritaður var { marz 1957,
kom til framkvæmda 1. janú-
ar þ. á. Fyrstu áhrif hans urðu
þau, að Frakkland og Ítalía
lækkuðu tolla sína um 10% og
að úr kvótaákvæðum á inn-
flutningi var dregið hjá ríkj-
um þeim, sem að samningnum
standa, en ekki gagnvart öðr-
um ríkjum. Með þessu var í
kyrrþey lagt út á þá braut, sem
Efnahagsbandalag Evrópu (E.
E.C.), þ. e. tollabandalag ríkj-
anna sex, sem eru Frakkland,
ítah'a, Þýzkaland, Belgía, Hol-
land og Luxembui’g, stofnuðu
til með sáttmálahum. En um
viðskiptadeilu þessa bandalags
og hinna Evrópuríkjanna ell-
efu. sem hafa hug á að vera að-
ilar að Fríverzlunarsvæði Evr-
óou, er nú hljóðara, þó að helzt
liti út fyrir, að allt samkomu-
la.g strandaði fyrir og um ára-
mótin, einkum vegna mismun-
and.i sjónarmiða Breta og
Frakka.
Hin varanlegu áhrif Rómar-
sáttmálans eru þau fyrst og
fremst, að ríkin sex hafa áform
að algera sambræðslu efna-
hagskerfa sinna á um það bii
næstu tólf árum. Þegar sú sam-
bræðsla er komin á, getur t. d.
ítalskur þegn farið til Þýzka-
lands og unnið þar vcgabréfs-
laus. atvinnuleyfislai ■ og ó-
háður allri opinberrl "krii-
finnsku. Og varan, sr ' hann
framleiðir með vinnu rmni, á
að geta farið jafnhindrunar-
laust yfir landamæri annarra
ríki a Efnahagsbandalgsins eins
og á innlendan markað. Þau
hafa há afnurrnð alla tolla
hvert gagnvart öðru eða fært
í bað horf, að þeir eru orðnir
sameiginlegir gagnvart öðrum
ríkjum. Aðilar bandalagsins
koma þá fram eins og eitt ríki
gagnvart öðrum ríkjum, sem
utan við það standa.
Þessi áætlun þýðir það, að
flest þau viðskiptabrögð, sem
fundin hafa verið upp til varna
L samkeppnii milli þjóða, verða
úr sögunni hvað aðildarríki
Efnahagsbandalagsins — og
væntanlega einnig Fríverzlun-
arsvæðis Evrópu — snertir. Nú
í áramótavikunni voru gerð
þrjú hliðstæð átök til að sam-
ræma hin nýju viðhorf. Þau
voru þessi:
1) Frakkland bjó sig undir
með gengisfalH (felldi frank-
ann um 17,55%) og strangri
fiárhagsáætlun, þar sem dreg-
ið er mjög úr útgjöldum rík-
isins, að standa jafnfætis hin-
um aðildarrikiunum á sameig-
inlegum frjálsum markaði.
Meðal spariíaðar á fjárlögum
má nefna, að flestar uppbætur
eru afnumdar-. Sú ráðstöfun
sparar ríkinu 123 millj. sterl-
ingspunda, en veldur um leið
verðhækkun á -~vörum. Eftir-
laun eru afnumin. nema handa
lasburða gamalmennum og
sjúklingum. Iiækkaðir eru toll
ar á víixum og tóbaki o. s. frv.
Út á við voru verndartollar
ýmsir afnumdir og-dregið úr
höftum á innflutningi.
2) Mörg þeirra var&arvirkja,
sem reist voru á því -tímabili,
þegar aðalhindrunin gégn hag-
hróun Evi’ópu kom frá dollara-
svæðinu, er nú verið að rífa
nðiur (svo sem með hömlulít-
illi yfirfærslu gjaldeyris-eins
ríkis í gjaldeyri annars). ■
3) Tilkynntar hafa verið fyi’-
irætlanir um að styrkja sókn-
ina í baráttu efnahagslega illa
staddra þjóða á Vesturlöndum,
með því að stórauka sjóði þá,
sem Alþjóðabankinn ráðstaf-
ar til útlána. Framkvæmda-
stjói’n bankans gengst fyrir
því, að inn komi viðbótarfé í
svo ríkum mæli, að útlánageta
hans tvöfaldist.
(Otaserver, 4.1. )59).
(Fi-amliald af 5. síðu)
flutnings og getur valdið halla
á viðskiptum við útlönd. En
þensla getur einnig verið
fólgin í aukinni útflutnings-
framleiðslu, er bætt getur
viðskiptaj öfnuðinn.
HÉR Á LANDI hefur frá stríðs
byrjun verið þensla og verð-
bólga. Þenslan byrjaði með
aukinni útflutningsfram-
leiðslu í upphafi stríðsins
vegna hækkandi verðs, er
fekkst fyrir íslenzkar sjávar-
afurðir á erlendum markaði,
en framkvæmdir hins erlenda
setuliðs hér á landi áttu einn-
ig ríkan þátt í þenslunni. At-
vinna jókst ört í landinu, og
kaupgjald hækkaði vegna
aukinnar eftirspurnar eftir
vinnuafli. Varð eftirspurnin
eftir vinnuafli fljótlega meii’i
en framboðið og erfitt reynd-
ist að mæta híiini auknu kaup
getu með nægilegri. aukningu
á framleiðslu og iniiflutningi
erlendis frá. Þess vegna leiddi
þenslan fljótlega til yerð-
bólgu. — Verður í næsta þætti
fjallað um verðbólgu.
Björgvin Guðmundsson
cand. oecon.
HúsnæBismiðlunin
Bíla og fasteignasalan
Vitastíg 8A. Sími 16205.
? ? > § F1 b I I í I | 1? , ’ 1 K * ’ • 1 1 jz//
f t 'Copyriglíí P. I. B. Böx 6 CopenWogcn /3.
AD ANN ADNID „Hvað ætli geri svo sem til með bár
UKHnnAKniR greiðsluna þína. Jumbó má ekki
blotna“.
Alþýðublaðið — 27. jan. 1959