Morgunblaðið - 17.05.1992, Blaðsíða 29

I
MORGUNBLAÐIÐ VELVAKAMQLsUNNUDAGUR 17. MAÍ 1992
C 29
Lífríki
Mývatns
og Reykja-
víkurbréf
Frá Þorláki Jónassyni og Kristjáni
Þórhallssyni:
I Reykjavíkurbréfi Morgunblaðsins
12. apríl 1992 er fjallað um Kísiliðj-
una og Mývatnsrannsóknir. Út af
vangaveltum og spurningum
greinarhöfundar, verður að gera
nokkrar athugasemdir.
Höfundur spyr! „Getum við tekið
áhættu af því að hlusta ekki á sjón-
armið þeirra sérfræðinga, sem telja
að námavinnslan í Mývatni sé á
góðri leið með að eyðileggja lífríki
vatnsins."
Svar við þessari spurningu ligg-
ur ljóst fyrir. Ef Kísiliðjunni verður
lokað, vita allir sem best þekkja,
að tilvera Mývatns og lífríkis þess
í núverandi mynd og endalok eru
ekki langt undan. Þetta sjá allir
þeir sem hafa þor til þess að hugsa
til framtíðarinnar, en ekki aðeins
um líðandi stund. Veiðibændur í
Mývatnssveit sem styðja starfsemi
Kísiliðjunnar og dælingu úr vatn-
inu, ætla sér ekki baráttulaust að
fljóta sofandi að feigðarósi. Þeir
þekkja vatnið sitt best gegnum
árin. Hvar stór svæði voru orðin
lífvana af fugli og silungi áður en
dæling hófst. Þeir vita líka að
mörg önnur svæði vatnsins eru
orðin allt of grunn. Rétt er að það
komi fram hér að í upphafí var
Mývatn ákaflega misdjúpt, þrátt
fyrir það hefur yfirleitt verið mjög
öflugt lífríki í vatninu frá fyrstu
tíð. Það sanna borkjarnar sem
teknir hafa verið í rannsóknar-
skyni. Fullvíst má telja að þetta
misdjúpa vatn sé lífsnauðsynlegt
fyrir vöxt og viðgang silungsins.
Þá getur hann leitað í djúpu hylina
þegar miklir hitar eru fyrripart
sumars.
í áður nefndu Reykjavíkurbréfi
segir m.a.
„Þeir koma ekki til íslands ef
við eyðileggjum fegurstu svæði
landsins“. Hér er átt við ferða-
menn. Þetta er alveg hárétt. Rétt
er að draga hér upp mynd frá ár-
Frá Helga Seljan:
Tónlistarlíf á landi hér þróast
skemmtilega og vel með hinum
fjölbreyttustu tilbrigðum. Æ fleiri
þátttakendur koma þar við sögu,
æ fleiri börn iðka tónlistarnám af
ýmsu tagi, æ fleiri leita sér þar
góðra tómstunda og um leið gera
æ fleiri garðinn frægan á tónlistar-
sviði hér heima og ekki síður er-
lendis.
Blessunarlega er tónlistars-
mekkur fólks ekki steyptur í sama
mótið, þó allir eigi að geta notið
góðrar tónlistar á hvaða sviði sem
er. Á liðnum árum hefur vegur
harmonikkunnar mjög farið vax-
andi og er það vel. Fyrir þann, sem
sjaldan heyrði lifandi tónlist í
bernsku, er harmonikkan enn
töfrahljóðfærið góða, sem gladdi
hug og hjörtu fólks og gerir enn.
Enn finnst undirrituðum sem
harmonikkan sé nauðsyn helzt á
dunandi dansleik. En nú hefur
hann éinnig sannfærzt um hversu
fjölbreytta tónlist hannonikkan
spannar með góðum glæsibrag.
Margir velunnarar nikkunnar
hafa lyft henni til vegs og virðing-
ar á ný, en ofmælt mun það ekki
að þar fari fremst sá síungi tón-
listarmaður Karl Jónatanssn,
óþreytandi í áhuga sínum og elju
fyrir framgangi harmonikkunnar.
Hann kennir og hefur kennt ótöld-
inu 1960 áður en dæling hófst á
botnleðju úr Ytriflóa Mývatns. Við
stöndum á stæðinu við verslun KÞ
í Reykjahlíð, einum fjölsóttasta
ferðamannastað landsins, og horf-
um til vesturs yfir vatnið. Já við
sögðum vatnið, en erfitt er að
greina nokkur vatn. Þéttur, dökkur
maragróður hefur hvarvetna
þrengt sér upp úr vatninu og
hvergi er líf að sjá. Fnykinn af
rotnandi gróðurleifum í volgu vatn-
inu leggur fyrir vit manna. Sumar-
ið 1991, þegar Kísiliðjan hefur
dælt botnleðjunni af þessu svæði
í milli 20 og 30 ár erum við stadd-
ir á sama stað og 1960. En nú
blasir við okkur önnur og ánægju-
legri mynd. Það er blækyrrt veður
og sól skín í heiði. Slútnes með
sína „lifandi gimsteina" (samanber
kvæði Einars Ben.) speglast í
silfurtæru vatninu. Fjöldi anda
kafa eftir æti á vatnsbotninum.
Fyrir því er staðfest sönnun. Þús-
undir unga nærast á flugum sem
gnægð er af á yfirborði vatnsins.
Hér hefur nefnt vatnasvæði breyst
úr fúlum forarpolli, í fuglaparadís.
Ekki þurfa menn að vera í vafa
hvor myndin sem hér hefur verið
brugðið upp heillar meir. Þó telja
sumir sérfræðingar að námu-
vinnslan sé á góðri leið með að
eyðileggja lífríkið í Mývatni. Það
má kallast Guðs þakkavert að
þessir sömu fræðingar voru ekki
búnir að leggja sína dauðu hönd á
allt hér áður en endurheimt vatns-
um fjölda að komast í nánari snert-
ingu við töfra tónanna og taktinn
góða. Karl er enn að á fullu og
ég dáist að úthaldi hans og óbil-
andi viljaþreki. Harmonikkufélag
Reykjavíkur er hans félag. Þar er
hann lærifaðir, leiðbeinandi og
stjórnandi í senn, enda liðtækir
nemendur hans ótrúlega margir.
Línur þessar eru ritaðar til að
þakka mikla gleðistund og góða á
dögunum þegar Hátíð harmonikk-
unnar var haldin í Óperunni við
húsfylli. Þar lék 40 manna stór-
sveit undir stjóm Karls og þar léku
margir góðir gestir listir sínar.
hópur nemenda Karls sýndi sérleg
tilþrif og svo léku Neistamir -
hljómsveitin hans Karls - listilega
og vel.
Allt var þetta eyrnakonfekt eins
og bezt gerist og gladdi gamlan
unnanda nikkunnar gríðarlega.
Fyrir þetta ber að þakka um leið
og vakin er verðug athygli á upp-
gangi nikkunnar og dýrmætum
þætti Karls Jónatanssonar í öllu
því, er að nikkunnar framgangi
lýtur.
Hjartans þakkir, Karl, fyrir
Hátíð harmonikkunnar og allt þitt
ágæta starf fyrr og síðar - og í
framtíðinni.
HELGI SEUAN
Kleppsvegi 14, Reykjavík
ins hófst fyrir um 30 árum.
Andstæðingar Kísiliðjunnar hér
við vatnið sem eru í raun fáir,
hrópa alltaf úlfur, úlfur, og hóta
jafnvel að kalla til erlenda aðila
sem er í sjálfu sér ekkert nema
landráð. Fullyrða má að ef þessir
menn hefðu fyrir augum þá
raunsæju dökku mynd sem dregin
var upp hér að framan, áður en
dæling hófst og síðan hina miklu
umbreytingu í kjölfar dælingarinn-
ar, þá væru þeir nærfærnari í böl-
sýnisáróðri sínum.
Við nefndum áðan Slútnes og
kvæði Einars Ben. Því miður eru
hinir lifandi gimsteinar nú huldir
undir sinubeðju og óræktarkjarri,
því langt er síðan hætt var að
heyja í Slútnesi og veita því þá
árlegu umhirðu sem gerði þennan
lága laufgróna reit að einum
fegursta stað landsins.
Hér þyrfti að vinna með náttúr-
unni og taka til hendinni líkt og
við dýpkun Mývatns. Þá mun Slút-
nes á ný „ljóma sem ljós yfir sveit“.
ÞORLÁKUR JÓNASSON
Vogum, S-Þingeyjarsýslu
KRISTJÁN ÞORHALLSSON
Björk, S-Þingeyjarsýslu
LEIÐRÉTTIN G AR
Fólk rangfeðrað
í FRÉTT frá fréttaritara í Garði í
blaðinu í gær var Hulda Matthías-
dóttir sögð Hjálmarsdóttir og Er-
lendur Kristjánsson sagður Einars-
son. Blaðið biðst velvirðingar á
þessum mistökum.
Garðar Björgvinsson.
Röng mynd með
grein
Röng mynd birtist með greininni
Með lögum skal land byggja en
ólögum eyða, eftir Garðar Björg-
vinsson útgerðar- og iðnaðarmann
i Morgunblaðinu í gær. Rétta mynd-
in er birt hér að ofan. Beðist er
velvirðingar á þessum mistökum.
Hátíð harmon-
ikkunnar
Stúdentastj aman,
14 karat gull, hálsmen eða prjónn.
Verð kr. 3.400
ððn Slpunisson
Skortyripaverztun
LAUGAVEG 5 - 101 REYKJAVlK
SlMI 13383
Breyttu pallinum í ferðabíl á hálftíma
Eigum til afgreiðslu strax pallbílahús fyrir alla ameríska I
og japanska Pick up bíla, þ.á m. Double Cap bíla. Hús-1
in eru fellihús, þ.e. lág á keyslu en há í notkun.
Glæsileg innrétting fyrir 4-5 með rúmum, borðum,
skápum, bekkjum, sjálfvirkum hitastilli, fullbúnu eld-1
húsi, þrefaldri eldavél, raf-vatnsdælu, vatnstanki, vaski,
ísskáp, o.fl.
Ódýr lausn á ferðalögum á íslandi og erlendis.
Tækjamiðlun íslands hf.,
Bíldshöfða 8, sími 674727.
Vorferð um
Mið-Evrópu
Örfá sæti laus vegna forfalla
Landssamband aldraðra í samstarfi við
Flugleiðir efnir til 15 daga skoðunarferð-
ar um Mið-Evrópu 21. maí til 5. júní 1992.
Fararstjóri verður Sveinn Sæmundsson,
fyrrv. blaðafulltrúi Flugleiða, og ferðast
verður með íslenskum bílstjóra, Grétari
Hanssyni, sem starfar í Þýskalandi.
Flogið verður til Amsterdam og ekið
aðeins 3 til 4 tíma á dag um Hamborg,
Berlín, Munchen, Vín o.fl. borga og síðan
flogið heim frá Vínarborg 5. júní.
Ferðin kostar 99.000 kr. Innifalið er:
Flug, akstur, hótel, 2 í herbergi, morgun-
verður og kvöldverður.
Allar nánari upplýsingar eru veittar hjá
Flugleiðum á Hótel Esju í Reykjavík og
í síma 690300.
Landssamband aldraðra
og Flugleiðir