Morgunblaðið - 17.10.1992, Blaðsíða 36

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. OKTÓBER 1992
36
i hria.wi jdiiom
>tJJ<elduréu afc \/iShomum l jcrKWrpinu?"
Ást er...
... að nota hjartað sem agn
TM Rog. U.S Pat Off.—all rights reserved
• 1992 Los Angeles Times Syndicate
§
0
Við fengum ekki að fara úr
afmælinu, fyrr en löggan
hafði talað við okkur öll.
BREF ITL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reylqavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
Hugur vex þá dugur vex
Frá Elsu Lilju Eyjólfsdóttur: .
Kerfið Málfreyjur á Íslandi er
sérsmíðað fyrir íslenzkar konur sem
þarfnast þjálfunar við að tjá sig,
hvort heldur sem er á fundum eða
í óskipulögðum hópi, svo þær verði
fundarfærar og öruggar í fasi. Það
er sett upp á mjög auðveldan hátt,
sem flytur þjálfun stig af stigi, og
er ekki tímafrekt. Hér er á ferðinni
fágæti sem felur einnig í sér upprifj-
un íslenzkunáms, því málfreyjur láta
sér annt um íslenskt mál.
Langflestar þeirra kvenna sem
tekist hafa á hendur þjálfun undir
kerfinu Málfreyjur á íslandi hafa
verið haldnar megnum kviða fyrir
því að þær gætu ekki valdið þeim
verkefnum sem þær þyrftu að sinna.
Þetta er ástæðulaus ótti, eins og
nú verður sýnt fram á.
Grunnþjálfun hefst er nýr aðili
gengur inn í málfreyjudeild með því
að aðilinn gerist námsfreyja. Það
er farið mjúkum höndum um byij-
andann og fyrsta verkefnið er upp-
lestur í tvær mínútur. Þetta verk-
efni er flutt svo leiðbeinandi geti
kannað hvernig nýi aðilinn beitir
rödd sinni og hvort hann er skýr-
mæltur. Þetta sama verkefni er svo
endurtekið tvívegis, og þannig hefír
námsfreyjan tækifæri til að fylgja
eftir ábendingum ef einhveijar
verða, eða að henni vex ásmegin
ef hún fær verðskuldað hrós.
Það skal áréttað að með þessari
þjálfun og leiðsögn hefír orðið ótrú-
leg framför hjá þeim nýliðum sem
voru sérlega lágróma, og sem jafn-
vel höfðu galla í talfærum, því leið-
sögn er full velvildar og vinsemdar.
Hvert þjálfunarsvið tekur yfír
fjóra fundi, eða aðeins tvo mánuði.
Eftir þann tíma hefír nýi aðilinn
fundið sig heima í hópnum og feimni
er horfín.
Nýjum aðilum til aðstoðar við að
ná áttum innan kerfísins er gefinn
kostur á að sækja stutt námskeið
til kynningar á kerfínu Málfreyjur
á íslandi. Slíkt námskeið þarf ekki
að taka lengri tíma en 2x2 klukku-
stundir, eftir hentugleikum þátttak-
enda, á heimili samkvæmt sam-
komulagi.
Þegar starf er hafíð á nýjum
vinnustað virðist margt framandi
og það tekur alltaf einhvem tíma
að kynnast „vinnukerfí" þess stað-
ar. Hið sama gildir auðvitað um
málfreyjudeild. Þar þarf einnig að-
lögunartíma.
Námsfreyja fer hægt og rólega
yfír næstu þjálfunarsvið, sem eru
grunnverkefni í íslenzku (tveggja
mínútna flutningur) næstu tvo mán-
uði, ásamt þjálfun við að hugsa
skjótt fyrir flutning tveggja mínútna
skyndiræðu. Það er smáátak í
fyrstu, en er auðveldað með kynn-
ingu aðilanna í byijun hvers fund-
ar, þegar bæði námsfreyjur og
starfsfreyjur tjá sig um spumingu
í 15 sekúndur eða svo.
Það er strax byijað að þjálfa
tímaskyn einstaklings með náms-
freyjuþjálfun hvað snertir þau verk-
efni sem á undan eru talin. Öll dag-
skráin er tímasett út í æsar og reglu-
legir fundir eiga ekki að standa
lengur en í tvo klukkutíma.
A þriðja tveggja mánaða tímabili
starfsárs málfreyjudeildar hefur
námsfreyjan þjálfun sína á félags-
málasviði með því að læra að bera
fram fyrirspurn á fundi, læra að
flytja tillögu og læra að semja og
flytja breytingartillögu við fram
komna aðaltillögu. Þessi verkefni
eru vel undirbúin á liðsfundi í byijun
tímabilsins með lögsögufreyjunni
sem ber ábyrgð á þessari þjálfun
liðs síns. Því felst í þessari þjálfun
upplestur á því sem lagt er fram,
ásamt því að beita eftirtekt við
framgang félagsmáladagskrár, og
biðja um orðið á réttum tíma sam-
kvæmt henni.
Á fjórða tveggja mánaða tímabili
starfsársins hefur námsfreyjan
þjálfun sína í ræðuflutningi. Hún
semur sjálf fyrstu ræðu sem á að
taka 5-7 mínútur og nefnist frum-
raun. Hún hefur þegar hér er kom-
ið fylgst með ræðuflutningi á dag-
skrá annars hvers fundar og ef far-
in að hlakka til að flytja þetta spenn-
andi verkefni sjálf. Leiðsögn með
uppbyggingu, upphaf og niðurlag
er veitt flyijanda í lok dagskrár.
Hafí byijandinn gengið í deildina
í byijun starfsárs í september, er
nú komið að sumarfríi sem stendur
í þijá mánuði. Á hausti hefst fimmta
tímabil þjálfunar með því að náms-
freyjan fær að spreyta sig í stjómun
dagskráratriða. Léttasta verkefnið
á þessu sviði hefur lesfreyjan, þar
sem hún þarf aðeins að ávarpa
fundarstjóra og kalla til þær sem
lesa upp, og sem standa nú í sporum
hennar er hún hóf þjálfun sína.
Næsta verkefni er að stjóma ís-
lenzku-þjálfun og þarf hún þá að
bæta við umsögn sinni um fjöl-
breytni flutnings á þessum dag-
skrárlið. Þessu næst tekst hún á við
ræðu/rejýu-hlutverkið sem krefst
inngangs sem hún þarf að semja
samkvæmt fyrirsögn fundar. En
þetta verkefni ætti nú að vera henni
kunnugt þar sem það er á dagskrá
hvers einasta fundar.
Nú fer að síga á seinni hluta þjálf-
unar námsfreyju, er hún hefur þjálf-
un á sviði leiðsagnar og þarf að
gaumgæfa þann flutning sem henni
er falið að veita leiðsögn. Allt er
þetta orðið kunnuglegt og aðeins
þörf á að spreyta sig.
Næstsíðasta þjálfunarsviðið er
háttvísi, að vera gestgjafí, taka á
móti gestum, vera siðfreyja og
stjóma kynningu, vera árvökull
tímavörður og semja og flytja upp-
örvun í byijun fundar og umhugsun
í lok hans, samkvæmt úthlutun.
Þá er það síðasta tveggja mánaða
tímabilið í liði inn- og útskriftar.
Þá gæti jafnvel gefíst tækifæri til
að gegna hlutverki innsetningar-
freyju en nýr aðili gengur í deild-
ina, en þama er einnig tækifæri til
að ljúka þeim verkefnum á grann-
áfanga sem fallið hafa niður vegna
veikinda eða annarra óviðráðan-
legra orsaka. Að lokum gengur aðil-
inn inn á svið aðalþjálfunar og ger-
ist starfsfreyja, eftir sömu leið, en
með íjölbreyttari verkefnum — verð-
ur aðstoðarmaður embættismanns
liðsins — og hugur vex þá dugur vex!
Ykkur sem hafið haldið að þið
hafðuð ekki burði til að fá þessa
þjálfun ætti nú að vera ljóst að þetta
er leikur einn og með því skemmti-
legasta sem þið getið tekist á hend-
ur.
Frekari kynning á rekstri deildar
og á kerfínu Málfreyjur á íslandi
verður haldin laugardaginn 17.
október kl. 15 á Hótel Holti, þar sem
hressing verður seld. Verið vel-
komnar.
ELSA LILJA EYJÓLFSDÓTTIR,
ritari Freyjanna í Keflavík,
Þverholti 21, Keflavík.
HOGNI HREKKVISI
* HVAR EEU SPORHUNPARN1E?'
Víkveiji skrifar
Ypsilon er vandræðastafur í
hugum margra og sumum
reynist ótrúlega erfitt að átta sig á
því hvenær á að nota i eða y. Á
dögunum rak á fjörur Víkveija aug-
lýsingabækling frá fyrirtæki sem
kallast Slater og þar er á forsíðu
að fínna eftirfarandi slagorð: „Frá
hvirfli til ylja.“ Ekki man skrifari
lengur hvemig föt þetta breska
fyrirtæki var að kynna, en dettur
helst í hug að það hljóti að hafa
verið vetrarfatnaður til að halda yl
á fólki frá hvirfli til ilja.
xxx
Nokkuð hefur verið talað um
það í haust að fólk þyrpist
til Dublin og fleiri borga á Bret-
landseyjum til þess eins að versla.
Skrifari skrapp í slíka ferð á dögun-
um og vissulega var talsvert verslað
í ferðinni, en skrifari varð þess einn-
ig áskynja að fullt af fólki var ein-
göngu að hvíla sig og njóta menn-
ingar og göðra veitingastaða í ferð-
inni. Hins vegar er því ekki að neita
að mikill munur er á verði á Bret-
landseyjum og því sem gengur og
gerist hér á landi.
xxx
Vægast sagt fer það í taugarnar
á skrifara þegar sjónvarps-
stöðvamar era sýknt og heilagt að
auglýsa ágæti eigin dagskrár. Sér-
lega klaufalegt er þegar kynnt er
efni sem búið er að sýna eða þegar
tímasetningar standast ekki. Á rík-
isstöðinni á miðvikudaginn riðlaðist
dagskrá nokkuð, eins og oft gerist
á þessum Hemmakvöldum, og ell-
efufréttir hófust ekki fyrr en um
stundarfjórðungi of seint. Samt var
stungið inn auglýsingu um klukkan
23.15 þess efnis að helstu íþrótta-
viðburðir dagsins yrðu sýndir
klukkan 23.10.
XXX
Fyrst farið er að tala um sjón-
varp getur skrifari ekki annað
en gagnrýnt stöðvamar fyrir að
sýna ekki beint frá knattspymu-
landsleik íslands og Rússlands í
undankeppni HM á miðvikudaginn.
Auðvitað hefði slík sending kostað
peninga, en e.t.v. hefði mátt selja
auglýsingar upp í kostnað. Fyrir-
fram var vitað að leikurinn yrði
íslendingum erfiður og tap líkleg-
ustu úrslitin. Það breytir engu um
það, að fólk hefði hópast fyrir fram-
an sjónvarpstækin og verið þakk-
látt fyrir beina útsendingu hver sem
úrslitin hefðu orðið. Það voru ekki
miklar væntingar gerðar fyrir leik
íslands og Ungveijalands í sömu
keppni í vor, en þann leik sýndi
Ríkissjónvarpið beint og fékk mikið
hrós fyrir þjónustuna.
Ætli knattspymulandslið ann-
arra Evrópuþjóða hafi ekki flest
verið í beinni útsendingu í heima-
löndum sínum þennan miðvikudag,
en hér á landi voru það fáir aðrir
en starfsmenn rússneska sendiráðs-
ins við Túngötu, sem gátu fylgst
með leik Rússa og íslendinga um
leið og hann fór fram austur í
Moskvu.