Morgunblaðið - 19.12.1992, Page 5

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1992
B 5
FRUMSÝNING í ÞIÓÐLEIKHÚSINU
Á ANNAN JÓLADAG
Sértu stálhepp-
inn. Alfred Doo-
little reynir að
hafa hag af
kynnum dóttur
sinnar við pró-
fessor Higgins.
Pálmi Gestsson
og Jóhann Sig-
urðarson.
Öll er þessi saga löngu liðin og
fæstir leiða núorðið hugann að því
að uppruna My Fair Lady sé að
finna í gagnmerku leikriti frá
1914. Söngleikurinn hefur fyrir
löngu eignast sitt sjálfstæða líf og
tryggt sér sess sem „vinsælasti
söngleikur allra tíma“ og er að
sjálfsögðu um leið hápunkturinn á
gifturíku samstarfi tónskáldsins
Fredericks Loewe og textahöfund-
arins Alans Jay Lemers. Ferill
þessa tvíeykis stóð í 18 ár sam-
fleytt og eru þekktustu söngleikir
þeirra Lerners og Loewe, að My
Fair Lady undanskilinni, Brigado-
on (1947) og Paint your Wagon
(1951). Eftir nokkurt hlé á sam-
starfi tóku þeir upp þráðinn aftur
og afraksturinn varð söngleikurinn
Camelot (1964). Alan Jay Lemer
lést árið 1986, 68 ára að aldri, en
Loewe lifði félaga sinn og lést
1988, þá 86 ára.
My Fair Lady sló öll sýningar-
met á Broadway og í Lundúnum,
kvikmyndin eftir söngleiknum sóp-
aði til sín Óskarsverðlaunum og
sagt er að á hverri mínútu sé ein-
hvers staðar í veröldinni verið að
leika og syngja My Fair Lady. Eins
og nærri má geta hafa ýmsir reynt
að skýra vinsældir söngleiksins og
kannski má draga skýringamar
saman í eftirfarandi upptalningu:
Tónlistin er framúrskarandi
skemmtileg, sagan er góð og per-
sónumar óvenju heilsteyptar af
persónum í söngleik að vera. Þarna
er sögð hin sígilda saga um alþýðu-
stúlkuna sem með heilbrigðri skyn-
semi nær að sigrast á þröngsýni
og fordómum yfirstéttarkarlsins
og hljóta ást hans og virðingu að
launum. Þetta virðist ósköp einfalt
og reyndar furðulegt að fleiri skuli
ekki hafa gert þetta ef uppskriftin
er ekki flóknari. En hér má auðvit-
að ekki gleyma uppranalega hrá-
efninu og vinsældimar má hiklaust
að nokkru leyti rekja undir glað-
vært yfírborðið, þar sem enn liggur
gildur þráður af uppranalegri snilld
Irans George Bemards Shaws.
Hvort honum hefði þótt lofíð gott
í þessu samhengi skal ósagt látið.
Alan Lemer svaraði spuming-
unni um vinsældir My Fair lady
fyrir sitt leyti með því einfalda
svari að þama hefðu einfaldlega
réttir menn á réttu augnabliki tek-
ist á við rétta verkefnið. Um hvern-
ig þeim félögum hefði tekist að
skapa snilldarverk á söngleikja-
sviðinu sagði hann: „Ég hef ekki
hugmynd um hvernig við fóram
að því og ég er feginn að vita það
ekki.“ Hann vissi það eitt að My
Fair lady var það besta sem Lem-
er og Loewe höfðu nokkurn tíma
samið og að slíkt yrði tæpast end-
urtekið.
Jóhann Sigurðarson og Steinunn
Ólína Þorsteinsdóttir fara með að-
alhlutverkin, prófessor Higgins og
Elísu Doolittle. Helgi Skúlason
leikur vin prófessorsins, Pickering
ofursta, Pálmi Gestsson leikur hin
bragðvísa föður Elízu, Alfreð Doo-
little, Bergþór Pálsson og Öm
Ámason skipta með sér hlutverki
Freddy Eynsfords Hills, Þóra Frið-
riksdóttir leikur Frú Pearce, Helga
Bachmann frú Higgins, Margrét
Guðmundsdóttir frú Eynsford Hill
og Sigurður Sigurjónsson leikur
Harry. í öðram hlutverkum era
Sigríður Þorvaldsdóttir, Kristján
Franklín Magnús, Stefán Jónsson,
Þórarinn Eyfjörð og Edda Arnljóts-
dóttir. Þá tekur Þjóðleikhúskórinn
ásamt dönsuram þátt í sýningunni.
Stefán Baldursson er leikstjóri
sýningarinnar, Jóhann G. Jóhanns-
son er tónlistarstjóri, Kenn Oldfield
semur dansa, Þórann S. Þorgríms-
dóttir gerir leikmynd, Maria Roers
hannar búninga, Björn B. Guð-
mundsson hannar lýsingu og
Sveinn Kjartansson stjórnar hljóð-
blöndun. Þýðandi texta er Ragnar
Jóhannesson og þýðandi söngtexta
er Þórarinn Eldjárn. Framsýning
er á Stóra sviði Þjóðleikhússins
klukkan 20 á annan dag jóla. HS
Böðvar Guðmundsson Morgunblaðið/Þorkcll
Ég mun aldrei halda því fram að
vandamál karla séu léttvæg á nokkurn
hátt þótt f ramsetning þeirra beri
meðvitaðan keim af slíku.
með honum,“ segir Böðvar Guð-
mundsson. „Mynd karlmannsins
er vegna þessa í lausu lofti, öfugt
við það sem tíðkaðist meðal borga-
rastéttanna á 19. öld og fram á
þessa, þegar grannur karla og
kvenna var mjög stöðugur. Tölu-
vert hefur verið skrifað um áhrif
breyttrar hlutverkaskipunar á
konur og þeirra lífssýn, en lítið
verið reynt að skrifa um viðhorf
og erfiðleika karlmanna í því sam-
bandi. Mig langaði til að fjalla um
þetta frá fleiri en einni hlið og
ekki í formi vandamálaverks, held-
ur á léttan og skemmtilegan hátt
sem væri öllum aðgengilegur fyrir
vikið. Þetta er ævagömul leið til
að fjalla um þungmelta hluti og
að sama skapi gild, t.d. væri erfítt
að sjá Birting eftir Voltaire fyrir
sér öðra vísi en skemmtilegan, eða
Don Kíkóta, en í báðum þessum
verkum era vandamálin sett upp
sem gróteskt gaman. Þessi aðferð
getur boðið upp á misskilning, að
fólk haldi að verið sé að narrast
að hlutunum, sem er víðs fjarri
hinu sanna. Ég mun aldrei halda
því fram að þessi vandamál karla
séu léttvæg á nokkurn hátt þótt
framsetningin beri meðvitaðan
keim af slíku, en það er svo sem
ekki óeðlilegt að menn slái á nefið
þegar maður rekur það frarn."
SFr
Vilborg Dagbjartsdóttir
sendi nýlega frá sér Ijóða-
bókina Klukkan íturninum,
og eru birt hér þrjú Ijóð úr
henni með góðfúslegu leyfi
höfundar.
Vormorgunn
Drengurinn stansar
og starir hugfanginn
á skólaportið
sem glitrar í morgunskímunni
þakið dúnléttri mj'öll
Eins og óskrifað prófblað
nei - ónumið land
Hægum skrefum
gengur hann af stað
treður sporaslóð
í sveiga
teiknar línur
ár og strendur
býr til landakort
LítiII geimfari í könnunarferð
áleinn í mjólkurhvítri víðáttu
Á bakinu dinglar skólataskan
Helgi
Að hrökkva upp með andfælum
Sjá hvernig dagsbirtan fossar
niður um öspina við gluggann
Fálma eftir klukkunni
og muna
að það er frídagur
Hringleikar
Jörðin okkar er bara súperbolti
Heimurinn svona sirkustjald
þar sem allt fer í hring
- Og Guð -
Hann er trúðurinn
sem kemur inn á milli atriða
til að skemmta krökkunum
Voða vitlaus karl
í allt of stórum skóm
Hann má ekki stíga á strik
samt missir hann engan af boltunum sínum