Morgunblaðið - 27.11.1993, Qupperneq 19

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1993
19
Forseti hermálanefndar NATO um aðild íslands að V-Evrópusambandinu
CHATEAU D'AX
Opið laugardaga kl. 10-16. Síðumúla 20, sími 688799.
Treystir tengsl Evrópu-
ríkja við N-Ameríku
Morgunblaðið/Júlíus
Stefna NATO útskýrð
JÓN Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra og Sir Richard Vinc-
ent, forseti hermálanefndar Atlantshafsbandalagsins, á blaðamanna-
fundi á Hótel Holti í gær.
hvern tíma í NATO. Hann sagði að
langmikilvægasta hagsmunamál
Vesturveldanna varðandi Rússland
væri að umbótastefnan biði ekki
skipbrot. „Ég vil alls ekki gefa í
skyn að Rússar séu hernaðarleg
ógnun við Vesturlönd núna, það eru
þeir ekki en við verðum að gera
okkur ljóst að vegna geysilegrar
stærðar Rússlands í Evrópu hljóta
málefni þess ávallt að koma okkur
mjög við... Hvað aðild snertir þá
er ljóst að ríki verða að sækja form-
lega um aðild og ég sé ekki að
menn séu búnir að gera upp hug
sinn í þeim efnum í Moskvu. Þess
vegan er málið ekki beinlínis komið
á dagskrá“.
TEG. 598
3ja sæta sófi og tveir
stólar í leðri
kr. 213.528 stgr.
AÐILD íslendinga gæti haft verulega þýðingu fyrir pólitíska þró-
un í Atlantshafsbandalaginu, NATO, og tengslin milli Evrópu og
Norður-Ameríku nú í kjölfar kalda stríðsins. „Islendingar hafa
aukaaðild að Vestur-Evrópusambandinu og gerðu herverndar-
samning við Bandaríkin, þess vegna er mikilvægi Islands hvað
snertir samheldnina við Atlantshaf sennilega meiri en fyrir þrem
árum“, sagði Sir Richard Vincent, marskálkur og forseti hermála-
nefndar NATO, á blaðamannafundi í gær. Hann kom til íslands
í fyrradag og hefur nú heimsótt öll aðildarríkin 16 en hann tók
við embætti fyrir tíu mánuðum.
Sir Richard ræddi við Davíð Odds-
son forsætisráðherra og Jón Baldvin
Hannibalsson utanríkisráðherra í
gær. Síðdegis voru fundir með utan-
ríkismálanefnd Alþingis á dagskrá
og félögum í þingmannasamtökum
NATO.
Sir Richard var spurður um vax-
andi ágreining milli Bandaríkjanna
og Evrópu. Hann svaraði að Banda-
ríkin hefðu slæma reynslu af því á
þessari öld að skipta sér ekki af
Evrópumálunum fyrr en allt væri
komið í hnút, NATO hefði verið leið-
in til að koma í veg fyrir siíka þró-
un. Hagsmunir aðildarríkjanna
væru svo samslungnir að hann gæti
ekki ímyndað sér að nokkurt vit
væri í varnarbandalagi Evrópu án
þátttöku Norður-Ameríkuríkja.
Ýmiss konar innri vandamál hefðu
hins vegar valdið því að aðildarþjóð-
irnar hefðu að undanförnu einbeitt
sér að eigin málum á kostnað
brýnna viðfangsefna sem senn
þyrfti að takast á við i Mið- og
austurhluta Evrópu.
Breytt viðhorf
Marskálkurinn áleit að lega ís-
lands skipti sem fyrr miklu máli í
vörnum bandaiagsins vegna þess
að nú að loknu kalda stríðinu væri
lögð mikil áhersla á að hægt væri
að flytja herlið og hergögn í skynd-
ingu milli heimsálfa á staði þar sem
hætta hefði skapast. Hernaðarstað-
an hefði breyst, Sovétríkin væru
hrunin en enginn treysti sér til þess
spá af nokkru viti um aðstæður í
Evrópu eftir áratug. Hann sagði að
bandalagið fengi gott tækifæri til
að ræða breytt viðhorf á leiðtoga-
fundi sem verður í janúar.
Sir Richard var spurður hvort
nefndin teldi að nú væri rétti tíminn
til að draga úr viðbúnaði í Keflavík.
Hann sagði málið ekki hafa verið
rætt í nefndinni enn þá. „Sem stend-
ur fara fram tvíhliða viðræður milli
Bandaríkjanna og íslendinga ...
Þegar að því kemur og ef niður-
staða fæst munu þjóðirnar skýra
bandalaginu frá því ef niðurstaðan
skiptir NATO sem slíkt máli“.
Dagsbrún og Stál-
smiðjan ná sáttum
SÆTTIR hafa tekist í máli sem verkamannafélagið Dagsbrún höfð-
aði gegn Stálsmiðjunni vegna upppsagnar Gylfa Páls Hersis sem
starfað hefur hjá fyrirtækinu í rúm þrjú ár. Að sögn Guðmundar
J. Guðmundssonar formanns Dagsbrúnar taldi félagið að Gylfa
Páli hefði verið sagt upp störfum vegna starfa sem hann hafði
innt af hendi fyrir Dagsbrún í málaferlum sem félagið átti í gegn
Stálsmiðjunni fyrr á þessu ári, en Stálsmiðjan sagði uppsögnina
vera vegna verkefnaskorts hjá fyrirtækinu.
Spurt var um fyrirhugaðan nið-
urskurð á vamarbúnaði sem Banda-
ríkjamenn hafa haft til reiðu í Norð-
ur-Noregi og hvernig tengslin milli
varnarbúnaðar á íslandi og í Noregi
yrðu í framtíðinni. Hann sagði ljóst
að Norðmenn hefðu áhyggjur vegna
þess að þeir væru eina NATO-land-
ið sem ætti löng landamæri að Rúss-
landi og auk þess óttuðust þeir mjög
hættuna á umhverfisslysum á Kola-
skaganum. Sir Richard sagði að
sérhvert aðildarríki reyndi að sjálf-
sögðu að gæta sem best sinna eigin
hagsmuna. En þar sem fækkunin í
liði fyrrverandi Varsjárbandalags-
ríkja myndi nema um þrem milljón-
um manna á næsta ári væri ljóst
að stjórnvöld í NATO-ríkjunum
hlytu að reyna að spara í útgjöldum
til varnarmála.
Rússar í NATO?
Sir Richard var spurður hvort
hann teldi að Rússland gengi ein-
Gylfi Páll Hersir átti að hætta
störfum hjá Stálsmiðjunni um
næstu mánaðamót, en að sögn
Guðmundar felur samkomulagið
sem náðst hefur það í sér að hann
vinni til áramóta og þá verði verk-
efnastaða fyrirtækisins metin.
Reynist verkefni nægileg heldur
hann starfinu að minnsta kosti fram
á mitt næsta ár.
Fagnar sáttum
Skúli Jónsson forstjóri Stálsmiðj-
unnar sagðist ekkert vilja segja um
þetta mál annað en það að sættir
hefðu nú tekist og menn hefðu orð-
ið ásáttir um það að snúa bökum
saman til þess að bjarga því sem
bjargað yrði af íslenskum skipaiðn-
aði og þar með Stálsmiðjunni. „Mér
finnst þessi umræða um Stálsmiðj-
una hafa verið allt of mikil og leiðin-
leg og ég bara fagna því að sættir
hafa tekist og menn ætli að vinna
saman að því að styrkja fyrirtæk-
ið,“ sagði hann.
QOtt/
^ með jólasmjöri