Morgunblaðið - 01.02.1995, Side 7

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSEIMDAR GREIIMAR
MIÐVIKUDAGUR1. FEBRÚAR1995 B 7
Hættum rangri nýtingu
landgrunnsins innan
200 mílna markanna
VERÐI ekki samstaða þjóðar-
innar um nýja fiskveiðistefnu, er
tómt mál að tala um raunverulega
bætt lífskjör og jöfnuð þegnanna.
Það er rangt að fáeinir útvaldir
verði gerðir endanlega löglegir eig-
endur hinnar sameiginlegu auðlind-
ar. Það er rangt að byggja erlend-
is fljótandi frystihús fyrir erlent
lánsfé. Það er rangt að fískurinn
sem þessi skip taka í troll með til-
heyrandi skemmdum á botni og líf-
ríki sjávar í heild, sé seldur úr landi
óunninn. Þetta atriði heitir að selja
atvinnuna frá atvinnulitlu þjóðfé-
lagi. Það verður aldrei hægt að
nýta auðlindina rétt undir forystu
manns sem hefur lítið vit á sjávar-
útvegi, og lætur hagsmunahóþa
sitja í fyrirrúmi fyrir almannaheill.
Það er rangt að standa í markaðs-
braski með aflann. Það er rangt
að selja lifandi físk úti í sjó fram
og til baka.
Það þarf að nýta hval,
sel og fugl
Rétt nýting felst í eftirfarandi:
Að þjóðin myndi sterkt samstöðu-
afl um að endurheimta sinn rétt,
sem réttir eigendur á borði, ekki í
orði eins og nú er. Að þetta sam-
eiginlega afl hafi hraðar hendur
við að semja nýja og nothæfa veiði-
stýringu með hag allrar þjóðarinnar
að leiðarljósi. Þetta þarf að vera á
hreinu fyrir lok febrúar. Það þarf
að stefna að eftirfarandi: Stuðla
að jafnvægi í lífríkinu, þ.e. nýta
fuglabjörg, fækka með því svart-
fugli sem étur þrisvar sinnum
þyngd sína á sólarhring af seiðum
sem eru 8-10 millimetrar, áætlað
magn sem þannig tapast miðað við
8 ára fisk er 60 þúsund tonn á
ári. Það þarf að nýta sel og hval.
Hraunið á sjávarbotninum
myndar nauðsynleg uppvaxtarskil-
yrði fyrir fiskinn. Það hefur nú
verið mikið jafnað út af toghlerum
og bobbingum. Þessar skemmdir
þarf að lagfæra með því að sleppa
niður þúsundum tonna af hrauni.
Nota mætti til þess úrelta togara
Það þarf að leggja áherslu á að ná sem mestum
afla á króka og flokka svæðin eftir bátastærðum,
skrifar Garðar Björgvinsson hér.
með botnhlera á lest-
unum.
Það þarf að friða
hrygningarsvæði. Það
þarf að skipuleggja
veiðisvæðin. Togveiðar
út fyrir 50 mílur og
100 mílur sumsstaðar.
Það þarf að afleggja
dragnót endanlega í
þeirri mynd sem hún
er nú, sem bolfiski-
fjörutroll.
Það þarf að leggja
áherslu á að ná sem
mestum afla á króka
og flokka svæðin eftir
bátastærðum. Það
þarf að fækka togskip-
um niður í 40 stykki á næstu árum
í áföngum. Öll frystiskip skulu út
fyrir 200 mílur. Allur afli skal full-
unninn. Leggja þarf ofurkapp á
öflun nýrra markaða, fyrir fullunna
heilsuvöru úr fiskafurðum. Ekkert
erlent fjármagn má fara inn í veið-
ar eða vinnslu því það þýðir opin
landhelgi aftan frá.
Fast fiskverð
Alla fiskmarkaði þarf að af-
leggja, og nota á húsin til flokkun-
ar í tegundir og gæðaflokkun. Allan
fisk á að kaupa á föstu verði. Við
það næst stöðugleiki í öllu verðlagi
og laun geta smátt og smátt hækk-
að í landinu. Rétt fiskverð frá út-
gerðinni felur sjálfkrafa í sér auð-
lindaskatt með atvinnu fyrir alla
verkfæra menn. Rétt verð tryggir
traustan grundvöll fyrir vinnsluna
og stöðugleika í þjóðarbúskapnum.
Þjóðin verður að hætta að láta
þvæla sér fram og aftur með loforð-
um og svikum.
En almenningur virðist því miður
ekki gera sér grein
fyrir orsökum ástands-
ins eins og það er
núna. Nú þarf að taka
á málum af þekkingu
og reynslu og varast
hámenntaðar hag-
fræðiráðleggingar sem
virðast stjómast af
greiðslum undir borðið
eða bara af meðfæddri
heimsku. Nú er ísland
að verða illa statt ef
heldur sem horfir. Það
þarf að vinna að því
með samstöðu og at-
orku að auka útflutn-
ingsframleiðni um
helming frá því sem
nú er á næstu fjórum árum. For-
ráðamenn þjóðarinnar eru hvorki
kraftaverkamenn né annað heilagt.
VerAur að heimta ákveðna
stefnuskrá
Fólkið verður að heimta ákveðna
stefnuskrá sem miðar að bættum
efnahag og betra og friðsamara
þjóðlífi. Ef vinstri menn og aðrir,
sem eru óánægðir með núverandi
ástand í þjóðmálum, myndu þjappa
sér saman um nýja fiskveiðistefnu
þá væru þeir vissir um sigur í kom-
andi kosingum, slík er óánægjan
orðin með núverandi ástand. Að
öðrum kosti er betra að sitja heima
á kosningadaginn. Foreldrar at-
hugið! Viljið þið vita af börnum
ykkar í herþjónustu í her ESB?
Viljið þið vita af þeim við færibönd
iðnrisanna úti í heimi? Þetta blasir
við ef þið vaknið ekki af núverandi
blekkingasvefni.
Höfundur er útgerðarmaður og
bátasmiður.
Garðar
Björgvinsson
Veðsetningin á
veiðiréttí nytjastofna
í 1. gr. um stjórn
fiskveiða segir, að
nytjastofnar í hafínu
séu eign þjóðarinnar.
Hversu mikils virði
eru nytjastofnarnir,
þjóðinni, ef hún á ekki
veiðiréttinn?
Með samþykki laga
um leyfí á veðsetningu
veiðiréttarhafa á veiði-
leyfum er einfaldlega
verið að færa eigur
þjóðannnar í hendur
örfárra aðila. Eigur,
sem er ' ekki aðeins
miklir fjármunir, held-
ur gífurlegt vald. Vald
Það er ekkert sem
getur komið í veg fyrir
það.
Réttu aldrei fram
lltla fingur
Alþjóðleg lög kveða
það stórt að eignarétt-
indum, að íslensk lög
um annað næðu afar
stutt.
Máltækið segir:
Réttu aldrei fram litla
fmgur, því þá áttu á
hættu að missa alla
höndina. Þetta mál-
tæki á vel við í þeirri
þróun sem kvótakerfið
Ingvi R. Einarsson
sem stjórn landsins yrði að hlita í
einu og öllu.
Framkomnu frumvarpl
mótmaelt
Á almennum fundi Skipstj. og
stýrimannafélagsins Kára, Hafnar-
firði, var framkomnu frumvarpi
mótmælt. Var meðal annars bent á
það, að ef útgerð lenti í gjaldþroti
yrði veiðirétturinn orðinn eign lána-
stofnana eða annara lánardrottna,
innlendra sem erlendra, og í fram-
haldi af því seldur hæstbjóðanda,
íslensks sem erlendis.
var og er orðið.
Sjómenn börðust gegn framsali
á aflakvóta, en fengu engu ráðið.
Og nú segja útgerðarmenn, úr því
að við fengum að framselja kvótann
er eðlilegt. framhald á því að við
fáum að veðsetja hann. Svo einfalt
er það.
VerA á aflakvóta mun hækka
upp úröllu valdi
Hver verður svo niðurstaðan, ef
frumvarpið nær fram að ganga?
1. Fiskurinn umhverfis landið
verður alfarið í eigu Veiðiréttarhafa.
Sjómenn börðust gegn
framsali á aflakvóta, en
fengu engu ráðið, skrif-
ar Ingvi R. Einarsson,
Og nú segja útgerðar-
menn, úr því að við
fengum að framselja
kvótann er eðlilegt
framhald á því að við
fáum að veðsetja hann.
2. Kvótakerfíð, sem meginhluti
þjóðarinnar er á móti, festist algjör-
lega í sessi.
3. biðstofur bankastjóra og for-
ráðamanna lánastofnana yfirfyllast
af útgerðarmönnum með lánsum-
sóknir vegna kvótakaupa.
4. Verð á aflakvótanum mun
hækka upp úr öllu valdi. Er það
nógu hátt þegar.
Svona má lengi telja.
Að endingu óska ég þjóðinni far-
sæls nýárs með von um að dóms-
málaráðherra dragi frumvarp sitt
til baka.
Einnig að okkur beri gæfa til að
bakka út úr því kerfi, sem stjórn
fiskveiða er komið í.
Höfundur er formaður Skipstjóra-
og stýrimannafélagsins Kára í
Hafnarfirði.
Moðreykur um
dragnótaveiði
Svanur Jónsson ritar hér um veiðar í dragnót.
Hann segir meðal annars: „Að undanförnu hafa
bæjar- og sveitarstjórnir við Faxaflóa séð það
hver á fætur annarri að hér er um mjög hættuleg-
ar veiðar að ræða, hvað varðar framtíð lífríkis í
Flóanum.“
Á lokadögum síð-
asta árs, eða nánar
tiltekið 29. desember,
birtist löng grein í Vík-
urfréttum eftir Friðrik
G. Halldórsson. Grein
þessi átti að styrkja
þá skoðun að drag-
nótaveiðar væru
hættulausar fyrir líf-
ríki sjávar. Þessu vil
ég vísa aftur til föður-
húsanna sem ómerku
plagg sem dæmi sig
sjálft.
Því mlAur bláköld
staöreynd
Ég hef að undan-
fömu fylgst nokkuð vel með afla-
brögðum og aflasamsetningu hjá
dragnótabátum. Þar kemur í ljós
að sá ótti sem ég lét í ljós í ítar-
legu viðtali um þessi mál í Bezta-
blaðinu fyrir jól, er því miður köld
staðreynd.
Sem dæmi um það hvað grein
Friðriks er röng svo og súluritin
sem henni fylgdu þá segir t.d.:
„Sandbotninn sem er kjörsvæði
kolans er yfirleitt á mikilli hreyf-
ingu vegna strauma og ókyrrðar
og því erfitt fyrir flest botndýr að
fínna skjól og festu. Því er lífríki
á sandbotni yfirleitt fátækt."
VelAarfærin fjórum til fimm
sinnum þyngri en áAur
Þessu vil ég mótmæla sem al-
röngu, þar sem mjög mikið lífríki
er á sandbotni. Þá má minna á að
nefndur Friðrik hefur sagt hér
syðra að hann undrist hvað mikil
slepja sé á tógum á vorin, sem
hann viti ekki hvað sé. Því vil ég
upplýsa hann um að þetta eru
hrogn (síldarhrogn, sandsílishrogn,
ýsuhrogn og jafnvel þorskhrogn).
Þá vilja menn
gleyma þeirri stað-
reynd að veiðarfæri í
dag, s.s. dragnótin,
eru svona fjórum til
fímm sinnum þyngri
en þau voru áður. Þá
nota menn nú vírtóg
sem var óþekkt fyrir-
bæri hér áður og því
hljóta allir að sjá að
við erum að tala um
mikið meira rányrkju-
veiðarfæri en notuð
voru hér í eina tíð. Nú
nota þeir einnig fót-
reipi á fískilínu sem
þekktist ekki áður.
Sem dæmi um það
hvað botn sjávarins er nú illa far-
inn þá má bera það saman við þá
miklu umræðu sem er um jarðveg-
seyðingu uppi á landi, sem er smá-
munir miðað við það sem er að
gerast í hafínu.
Áskorun tll sveitarstjórna
Að undanförnu hafa bæjar- og
sveitarstjórnir við Faxaflóa séð það
hver á fætur annarri að hér er um
mjög hættulegar veiðar að ræða,
hvað varðar framtíð lífríkis í Flóan-
um. Þegar hafa þrjár þeirra tekið
málin alvarlegum tökum og eru
ýmist að skoða þau ofan í kjölinn
eða eru þegar búnar að samþykkja
áskorun til stjórnvalda um að þau
verði tekin til endurskoðunar.
Því vil ég nota þetta tækifæri
til að skora á hinar bæjar- og
sveitarstjórnirnar við Faxaflóa að
taka á málunum með festu og
fylgja hinum eftir í þessu mikla
máli.
Höfundur er útgerðarmaður og
skipstjóri.
Svanur Jónsson
TIL SÖLU
Útgerðar- og fiskvinnslustjórar
Rýmingarsala
Vegna nýrrar tækni hjá okkur við að flokka
loðnu, síld, karfa og fleiri fisktegundir, þá
erum við nú með nokkrar tveggja og þriggja
brauta beltisflokkara úr vönduðu efni á tæki-
færisverði. 50% afsláttur.
Vinsamlega sendið fyrirspurnir inn á fax no.
91-657760.
Style - Garðabæ.
flkwgráilribifrife
- kjarni málsins!