Morgunblaðið - 09.05.1996, Blaðsíða 2

2 B FIMMTUDAGUR 9. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Haraldur Böðvarsson hf
hlýtur Vemd
FISK VINN SLUFYRIRTÆKIÐ
Haraldur Böðvarsson hf. á Akra-
nesi hlaut í gær Vernd, umhverf-
isviðurkenningu Iðnlánasjóðs.
Viðurkenningin er árlega veitt
fyrirtæki, sem tekið hefur mynd-
arlega á málum er varða aðbún-
að starfsmanna og verndun um-
hverfis. Tilgangur verðlaunanna
er að hvetja sfjórnendur fyrir-
tækja til að leggja sitt af mörk-
um til þess að móta þjóðfélag
velferðar og öryggis í sátt og
samlyndi við lífríki lands og sjáv-
ar. Sérstök dómnefnd skoðar og
fer yfir þá þætti hjá fyrirtækinu
er varða umhverfissljórnun, úr-
gangs- og fráveitumál, hráefna-
uotkun og nýtingu, notkun og
meðhöndlun hættulegra efna,
ýöruþróun með tilliti til um-
hverfismála, umbúðanotkun,
gæðamál, svo og aðbúnað og
öryggismál starfsmanna. Viður-
|íenningin er listaverk, sem á
;------------------------------
táknrænan hátt lýsir viðhorfi og
ábyrgð stjórnenda fyrirtækisins
til velferðar starfsmanna og
varðveislu umhverfis og náttúru
landsins.
Viðurkenningin var veitt á
ársfundi Iðnlánasjóðs og sagði
Guðmundur Bjarnason umhverf-
isráðherra við það tækifæri að
fyrirtækið hefði í stefnumark-
andi áætlunargerð lagt áherslu
á umhverfismál, gæðamál og
vinnuvernd. Með veitingu
Verndar væri fyrirtækið hvatt
til að halda áfram á sömu braut
til að koma á markvissu um-
hverfissljórnunarkerfi, taka á
fráveitumálum sinum og vera
hvatning fyrir önnur fisk-
vinnslufyrirtæki til að vinna
myndarlega að umhverfis- og
vinnuverndarmálum. Á mynd-
inni afhendir umhverfisráð-
herra Sturlaugi Sturlaugssyni
verðlaunin fyrir hönd HB.
VIÐSKIPTI
Horfur á aukn-
um tekjum hjá
Softis hf.
Tillaga um hlutafláraukningu lögð
fyrir aðalfund á mánudag
TEKJUR Softis hf. af sölu hugbún-
aðar hafa aukist verulega það sem
af er þessu ári, en rekstrartekjur
fyrirtækisins eru þó enn óveruleg-
ar. Að sögn Sigurðar Björnssonar,
framkvæmdastjóra Softis, hafa þeir
söiusamningar, sem fyrirtækið
gerði á síðasta ári, hingað til skilað
þeim fjárhæðum sem ráð hafði ver-
ið fyrir gert.
Sigurður segir að rekstraráætl-
anir fyrir þetta ár geri ráð fyrir því
að tekjurnar muni fara stigvaxandi
eftir því sem líði á árið og gefi niður-
stöður fyrstu mánaða þess tilefni
til bjartsýni um að þær áætlanir
muni ganga eftir. Hins vegar sé
ekki gert ráð fyrir því að rekstrar-
tekjur verði orðnar nægjanlegar til
að duga fyrir gjöldum fyrr en á
fyrri hluta næsta árs.
Tekjur síðasta árs
óverulegar
Afkoma Softis á síðasta ári ligg-
ur nú fyrir. Sökum þess að tekjur
fyrirtækisins hafa verið óverulegar
á þeim tíma sem Louis-hugbúnað-
urinn hefur verið í þróun, hefur
ekki verið færður sérstakur rekstr-
arreikningur. Þess í stað hafa
rekstrargjöld ársins verið færð til
hækkunar á veltufjármunum á
efnahagsreikningi undir liðnum
hugbúnaður.
Á síðasta ári hækkaði þessi liður
um röskar 60 milljónir króna, og
er stærsti einstaki liðurinn launa-
kostnaður, sem nam tæpum 30
milljónum á árinu 1995. Tekjur fyr-
irtækisins voru hins vegar undir 1
milljón króna.
Sigurður segir að tekist hafi að
fjármagna reksturinn að mestu með
hlutafjáraukningu fram til þessa og
svo muni væntanlega einnig verða
á þessu ári. Á aðalfundi félagsins
n.k. mánudág verði lögð fyrir hlut-
hafa sú tillaga stjórnar að henni
verði veitt heimild til að hækka hlut-
afé fyrirtækisins í allt að 65 milljón-
ir króna að nafnvirði, en það er í
dag tæpar 45 milljónir.
Sölusamningar í höfn
Síðasta gengi á hlutabréfum
Softis var 4,5, en Sigurður segir
að allt eins megi vænta þess að það
hækki eitthvað, sérstaklega í ljósi
þess að umræddir sölusamningar
séu nú í höfn. Hann segir að fleiri
samningar séu í farvatninu en of
snemmt sé að greina nánar frá
þeim að svo stöddu.
Eigið fé Softis nemur nú um 144
milljónum króna. Heildarskuldir
þess voru tæpar 74 milljónir um
áramót, en þar af námu skamm-
tímaskuldir röskum 42 milljónum
króna. Eiginfjárhlutfall var 66%.
Ný tölvu-
verslun
sett á fót
NÝ tölvuverslun var opnuð í
Ármúlanum í síðustu viku.
Verslunin, sem ber heitið Upp-
lýsingatækni, mun sérhæfa sig
í sölu á Hewlett Packard vélbún-
aði auk viðskiptahugbúnaðarins
Fjölnis. Að sögn Kristjáns Ósk-
arssonar, verslunareiganda,
mun verslunin fyrst og fremst
einbeita sér að þjónustu við fyr-
irtæki.
Hann segir að þar verði þó í
boði hefðbundnar margmiðlun-
artölvur, en verð þeirra sé nokk-
uð hærra en verið sé að bjóða
slíkar tölvur á í dag til einstakl-
inga. Kristján segir að áhersla
verði lögð á gæðin, enda sé
þriggja ára ábyrgð á öllum vél-
um frá Hewlett Packard.
Að sögn Kristjáns verður
verslunin jafnframt eini staður-
inn þar sem hægt verður að
skoða og prófa allar vörur frá
Hewlett Packard. Verslunin
muni einnig sjá um alla þjónustu
á þeim vél- og hugbúnaði sem
hún selji og verði áherslan þar
lögð á persónulega þjónustu.
Stjórnarformaður Iðnlánasjóðs telur stimpilgjaldið
brjóta í bága við samkeppnisreglur EES
Finnur Ingólfsson iðnaðarráðherra
Skekkir samkeppn-
isstöðu íslenskra
lánastofnana
Utilokar ekki
auðlindagjald
ÁLAGNING 1,5% stimpilgjalds
stenst vart samkeppnisreglur EES
jað sögn Arnar Gústafssonar,
Itjórnarformanns Iðnlánasjóðs. Á
rsfundi sjóðsins, sem haldinn var
gær, sagði hann gjaldið gera það
ð verkum að íslenskar lánastofn-
,nir standi ekki jafnt að vígi í
amkeppni við erlenda samkeppn-
isaðila og því beri að breyta því
:hið fyrsta. Að öðrum kosti geti
Ííslensk stjórnvöld átt yfir höfði sér
enn eina kæruna til ESA, eftirlits-
stofnunar EFTA.
Iðnlánasjóður skilaði 159 millj-
|öna króna hagnaði á síðasta ári.
fFjármunatekjur samstæðunnar
|voru 1.452 milljónir króna og fjár-
J-magnsgjöid 977 milljónir. Stjórn-
iunarlegur rekstrarkostnaður
psjóðsins, þ.e. laun, launatengd
'gjöld og rekstur skrifstofu, námu
112 milljónum.
Framlög á afskriftareikning út-
lána drógust verulega saman.
jNámu þau 232 milljónum króna
^en 292 milljónum árið áður.
Bragi Hannesson, forstjóri
sjóðsins, sagði að aukin samkeppni
lánastofnana hefði haft í för með
'.sér lækkun vaxta, minni fjár-
magnskostnað og bætta afkomu
fyrirtækja. „Hið jákvæða í þessari
þróun er að þörf fyrir framlög í
afskriftareikning útlána hefur far-
ið minnkandi og lánastofnanir
hafa fengið betri og traustari við-
skiptamenn."
Minnkandi vaxtabil
Eigið fé sjóðsins var 3.081 millj-
ón króna um síðustu áramót og
hækkaði um 161 milljón á milli
ára. Heildarútlán voru 13.958
milljónir króna og heildareignir
15.104 milljónir. Niðurstöðutölur
efnahagsreiknings samstæðunnar
eru 17.052 milljónir króna. Bragi
greindi frá því að vaxtabil hefði
minnkað verulega en það hefði
verið 4% árið 1993 en verið komið
í 2% í apríl síðastliðnum. „Gert er
ráð fyrir að það muni enn
minnka,“ sagði Bragi.
Álagning stimpilgjalds kærð?
Orn Gústafsson, stjórnarfor-
maður sjóðsins, gerði samkeppnis-
stöðu Iðnlánasjóðs að umtalsefni
í ræðu sinni á fundinum. Sagði
hann m.a. að íslensk stjórnvöld
hefðu enn ekki beitt sér fyrir þeim
breytingum á skattheimtu sem
nauðsynlegar væru til að íslenskar
lánastofnanir stæðu jafnt að vígi
í samkeppni við erlenda sam-
keppnisaðila. „Lántaka hjá ís-
lenskum fjármálastofnunum er
háð gjaldtöku fyrir stimplun og
nemur það gjald 1,5%. Erlendar
lánastofnanir sem lána beint til
fyrirtækja hérlendis taka ekki
stimpilgjald. Þessi mismunum get-
ur varla staðist samkeppnisreglur
EES og verður að breyta þessu
hið fyrsta. Að öðrum kosti geta
íslensk stjórnvöld átt yfir höfði sér
enn eina kæru til ESA, eftirlits-
stofnunar EFTA.“
Óheppilegar lán-
veitingar NIB
Örn sagði að nýr samkeppnisað-
ili hefði óvænt bæst við í hóp
þeirra, sem bjóða íslenskum fyrir-
tækjum lán. Norræni fjárfesting-
arbankinn, NIB, sem átt hefði
ágætt samstarf við íslensku fjár-
festingarlánasjóðina, hefði tekið
upp á því að keppa við viðskipta-
menn sína. „Hefur stjórn Iðnlána-
sjóðs rætt þetta við bankastjóra
NIB og bent á að þetta sé óheppi-
legt og geti vaidið tortryggni og
skaðað annars ágætt samstarf
NIB við sjóðinn."
FINNUR Ingólfsson, viðskipta- og
iðnaðarráðherra, útilokar ekki að
tekið verði upp auðlindagjald í
sjávarútvegi hér á landi. Hann er
hins vegar ekki hlynntur því að
slíkt gjald verði lagt á eina at-
vinnugrein umfram aðrar. Þetta
kom fram í ræðu ráðherrans á
ársfundi Iðnlánasjóðs í gær. Þá
gagnrýndi hann viðskiptabankana
fyrir að hafa ekki fylgt vaxtalækk-
unum á peningamarkaði eftir.
Finnur sagði að meiri festa og
ögun í efnahagsmálum, meira
frjálsræði í viðskiptum og almennt
virkari hagstjórn gerði það að
verkum að hægt væri að takast á
við hóflega aukningu þorskkvót-
ans, eða nokkra hækkun á verði
sjávarafurða á erlendum mörkuð-
um, án sértækra sveiflujöfnunar-
aðgerða í sjávarútvegi. Þá fjallaði
ráðherra um auðlindagjald og
sagði að það væri það form sveiflu-
jöfnunar sem mest hefði verið
rætt um undanfarin misseri.
Eðlilegt að lækka skatta á at-
vinnulífið á móti
„Ég vil alls ekki útiloka að auð-
lindagjald verði tekið upp hér á
landi. Ég er hins vegar ekki
hlynntur því að tekið verði upp
auðlindagjald á eina atvinnugrein
umfram aðrar. Auðlindagjald ætti
að leggjast á allar atvinnugreinar
sem nýta sér sameiginlegar auð-
lindir þjóðarinnar. Auðlindagjald,
ef til þess kemur, mun skapa ríkis-
sjóði tekjur og því væri eðlilegt
að lækka skatta á atvinnulífið á
móti,“ sagði Finnur.
Óverulegar vaxtalækkanir
enn sem komið er
Ráðherra fjallaði nokkuð um
þær vaxtalækkanir, sem orðið
hafa á fjármagnsmarkaði að und-
anförnu en sagði að bankar og
sparisjóðir hefðu enn ekki tekið
við sér og fylgt þessum lækkunum
eftir. „í vaxtalækkunarhrinunni í
apríl lækkuðu vextir aðeins óveru-
lega. Það er athyglisvert hvað
bankar og sparisjóðir taka lítið
mið af vöxtum á peningamarkaði
við ákvörðun óverðtryggðra vaxta.
Sterk markaðsstaða banka og
sparisjóða á skammtímamarkaði
kann að skýra þetta, þó vissulega
hafi samkeppnin aukist.“
Svigrúm til vaxtalækkana
banka fyrir hendi
Finnur sagði enn fremur að
bankarnir hefðu svigrúm til lækk-
unar vaxta. Bankar byðu t.d. gríð-
arlega góð kjör á 3-5 ára bundnum
verðtryggðum sparireikningum
eða hærri vexti en ríkissjóður byði
í áskrift að spariskírteinum ríkis-
sjóðs. „Það hlýtur að teljast afar
óeðlilegt því mikiii munur er á
eðli innlána annars vegar og spari-
skírteina hins vegar. I viðskiptum
með spariskírteini er fólgin
vaxtaáhætta sem ekki er til að
dreifa varðandi innlánin.“