Morgunblaðið - 13.04.1997, Síða 31

MORGUNBLAÐIÐ
vel. Það tók mig næstu árin að vinna
síðan úr bessu öllu. Leiklistarskólinn
er alltaf að verða betri og betri.
Skólinn er að mínu mati mjög góður
skóli. Hann hefur sannað það og
sýnt. Úr honum hafa útskrifast mjög
góðir leikarar en auðvitað er það
undir hveijum og einum komið
hvernig hann vinnur úr sínu.“
Og fljótlega eftir að þú útskrifað-
ist frá Leiklistarskólanum ertu kom-
in í hlutverk hjá leikhúsunum?
„Já. Ég byrjaði strax að leika,
byijaði nú rólega. Debúteraði í Ar-
dísi, í Hart í bak eftir Jökul Jakobs-
son, í Iðnó. Þaðan fór ég síðan upp
í Þjóðleikhús í Gæjar og píur, Bene-
dikt Árnason leikstýrði því. Svo byij-
aði ballið."
Og þá ertu orðin fastráðin leik-
kona?
„Nei, nei. Ég hef aldrei verið
fastráðin utan tvisvar sinnum, eitt
ár í senn. Það var ekki í tísku þá
að vera fastráðin, ég var bara laus-
ráðin. Jú, jú, ég hafði verkefni yfir
veturinn, síðan liðu kannski nokkrar
vikur að minna var við að vera. Ég
vann mikið á Galleríi Borg á sumrin
til að eiga peninga yfir sumartím-
ann“.
Er það ekki um eða eftir miðjan
níunda áratuginn að þú ert í tveim
íslenskum kvikmyndum og í stórum
hlutverkum í þeim báðum?
„Jú. Ég var með í tveim kvik-
myndum sumarið 1985, Svart og
sykurlaust og Eins og skepnan deyr.
Leikhópurinn Svart og sykurlaust
stóð að gerð myndarinnar ásamt
Lutz Konermann, þýskum leikstjóra.
Við ferðuðumst um Ítalíu vítt og
breitt við tökur á myndinni og þetta
var frábær reynsla og skemmtilegur
tími í alla staði. Eins og skepnan
deyr var að mestu tekin fyrir aust-
an, á Loðmundarfirði. Aðstæður við
tökur voru alveg hörmulegar. Við
vorum að kúldrast þarna tuttugu
manns í alltof litlum húsakynnum.
Það voru mjög erfiðar aðstæður,
slæmt veður og mjög erfitt um vik.
En, þegar maður lítur til baka, góð
reynsla.
Eftir að ég hafði verið með í
Gæjar og píur fékk ég svo stórt hlut-
verk í leikriti Ólafs Hauks Símonar-
sonar, Milli skinns og hörunds,
haustið 1985. Þá fór ég að starfa
með Hinu leikhúsinu í Hryllingsbúð-
inni, en það var fijálst leikhús og
rekið af Siguijóni Sighvatssyni og
Páli Baldvini Baldvinssyni. Það var
dálítið af öðrum toga. Þarna kom
leikhús sem bjó utan um sig verk-
smiðju. Þetta varð feikilega vinsæl
sýning, sýningar urðu yfir eitt
hundrað og það var sýnt í Gamla
Bíói. Þarna byijaði ég að syngja.
Þegar sýningum lauk á Hryllings-
búðinni hófust sýningar á Rauðhóla
Ransí, bresku leikriti og þar lék ég
Rauðhóla Ransí og þurfti að iæra
wrestling-tækni. Það var svo árið
1987 að ég var með í sjónvarpskvik-
mynd hjá ríkissjónvarpinu og það
sama ár er ég svo í stóru hlutverki
í Djöflaeyjunni sem sýnd var í
skemmu Leikfélagsins, þar sem
Bæjarútgerðin hafði áður verið til
húsa, og fyrir fullu húsi eina tvo
vetur. Þá tók við hlutverk í Vesaling-
unum, jólaleikriti Þjóðleikhússins um
jólin 1987. Árið eftir lék ég Columb-
ínu í Lygaranum, ítölsku verki sem
fékk hræðilega útreið og litla að-
sókn. Þetta var mjög krefjandi hlut-
verk sem gaman var að fást við.
Sumarið 1988 var tekið upp sjón-
varpsleikrit eftir Svövu Jakobsdótt-
ur, Næturganga, og þar var ég í
stóru hlutverki. Það var síðan á dag-
skrá hjá ríkissjónvarpinu þá um
haustið og það sama haust er ég
með hlutverk í Sveitasinfóníunni,
eftir Ragnar Arnalds, í Iðnó. Og síð-
ar um veturinn í Sjang og Eng sem
fjallar um síamstvíbura sem voru
skemmtikraftar og það var undir
lokin í Iðnó, rétt áður en Leikfélagið
flutti yfir í Borgarleikhúsið."
Var það ekki lærdómsríkt fyrir
þig, unga leikkonu að fá að starfa
í Iðnó og kynnast þessu rótgróna
leikhúsi?
„Jú, það var mjög ánægjulegt og
lærdómsríkt. Það þurfti ekki alltaf
mikla peninga og stóra sali til að
gera þar skemmtileg verk. Ég sá
þar ýmsar ákaflega skemmtilegar
sýningar eins og t.d. Saumastofuna,
Kirsubeijagarðinn, Dag vonar og
Sölku Völku. Guðmundur Pálsson
og Sigríður Hagalín voru góðir vin-
ir mínir. Við störfuðum mikið saman
SUNNUDAGUR 13. APRÍL 1997 B 31
_____,________________________
í Skemmunni t.d. í Djöflaeyjunni.
Það var ómetanlegt. Svo var flutt í
Borgarleikhúsið haustið 1989. Ég
lék þá Vegmeyju í Höll sumarlands-
ins, í opnunarsýningunni á stóra
sviðinu. Mér fínnst stóra sviðið í
Borgarleikhúsinu alveg stórkostlegt
og það er gaman að standa á því
sviði. Það er erfitt, sviðið er breitt
og það er djúpt, en að sama skapi
er það ögrandi og það er þannig sem
mér finnst að leiksvið eigi að vera.
Þetta var spennandi tími og að stíga
þar fyrstu skrefin á nýju sviði, í
nýju leikhúsi var stórkostlegt."
Hélstu síðan áfram að leika í
Borgarleikhúsinu?
„Jú, síðar, en árið 1990 fer ég á
fastan samning í eitt ár hjá Þjóðleik-
húsinu og var með í Rómeó og Júl-
ía og lék þar söngkonu. Það hefur
verið sérstakt ánægjuefni að fá að
taka þátt í íslenskum söngleikjum
sbr. Evu Lúnu en Egill Olafsson
samdi tónlistina, hún var frábær.
Mér fannst Egill stórlega vanmetinn
fyrir sinn þátt í verkinu.
Sumarið 1990 fór ég til Rúss-
lands og var þar í fimm vikur að
kynna mér leiklist. Ég fékk þá Ste-
faníustyrkinn, úr minningarsjóði
Stefaníu Guðmundsdóttur leikkonu,
og ég fór og skoðaði leikhús í
Moskvu og Leningrad. Það var mjög
lærdómsrík för. í Þjóðleikhúsinu lék
ég eftir áramótin 90-91 í leikriti
Þórunnar Sigurðardóttur, Elín,
Helga og Guðríður. Þá um vorið 91
byijuðum við að æfa leikrit eftir Jim
Cartwright, Stræti. Um sumarið
rifti ég samningi af þeirri einföldu
ástæðu að ég var ósammála Þjóð-
leikhússtjóra og svo pakkaði ég
saman og fór mínar eigin leiðir. Fór
ég þá aftur til Borgarleikhúsins og
lék þar Elmíru í Tartuffe eftir Moli-
ére. Síðan var ég áfram í Borg-
arleikhúsinu næsta vetur 92-93 og
með hlutverk í Spanskflugunni og
í Evu Lúnu og þaðan fór ég svo til
fijálsa leikhússins Frú Emilíu og réð
mig þangað í tvö ár og átti þar
ákaflega gott samstarf við Guðjón
Petersen, Guðjón Reynisson, Haf-
liða Amgrímsson, Helgu Stefáns-
dóttur og Elín Éddu Árnadóttur.
Þar lék ég Lady Macbeth og Vöiju
í Kirsubetjagarðinum í leikstjórn
Guðjóns Petersen og síðast en ekki
síst í óperu eftir Hjálmar Ragnars-
son, Rhodemenía palmata, sem
einnig var stórlega vanmetin og við
texta eftir Halldór Laxness, þar lék
ég aðalkvenhlutverkið. í mínum
huga er það menningarslys að Frú
Emilíu skyldi ekki vera gert kleift
að halda áfram með sína metnaðar-
fullu starfsemi í Héðinshúsinu. Og
þaðan lá leiðin aftur í Borgarleik-
húsið þar sem allur leikhópurinn
ásamt leikstjóra setti upp söngleik-
inn Kabarett og ég lék Sallý Bow-
les. Eftir að þeirri sýningu lauk eða
um haustið 95 er ég aftur komin
til Þjóðleikhússins og þá í hlutyerki
Helgu í Þrek og tár, leikriti Ólafs
Hauks, og þá um veturinn er ég
einnig í tveim öðrum leikritum í
Þjóðleikhúsinu, lék Elvíru í Don
Juan og Seliu í Sem yður þóknast
í leikstjóm Guðjóns Petersen. Þá
hef ég leiklesið heilmikið í teikni-
myndum fyrir myndbönd og stærri
myndir eins og Áladdín, Lion King
og Hringjarann, Stöð 2 og Sjónvarp-
ið og nýlega er búið að taka upp
nýjan framhaldsþátt á Stöð 2, Forn-
bókabúðin, og þar er ég með hlut-
verk. Guðmundur Ólafsson og Jó-
hann Sigurðsson sömdu handritið
og Jóhann leikstýrir. Fyrsti þáttur-
inn var sýndur núna um páskana.
Sumarið 1996 lék ég í finnsk-
fransk-íslenskri sjónvarpsþáttaröð.
Þetta era þættir fyrir unglinga og
ijalla um fólk á hestaferð yfir há-
lendi íslands."
Söngkona
Auðvitað verður ferill Eddu
Heiðrúnar í leikhúsinu ekki rakinn
án þess að minnst sé sönginn, eins
ríkur þáttur og hann hefur verið í
gegnum árin í ýmsum verkum sem
hún hefur tekið þátt í og þegar
hann barst í tal brosti Edda Heiðrún
og rifjaði upp margar ánægjulegar
stundir:
„Það er skemmst frá því að segja
að söngurinn fór að stjórna mínu
lífi að nokkra leyti þegar ég byijaði
í Hryllingsbúðinni. Svo stofnaði ég
vorið 1990 sönghóp sem hét Blái
hatturinn, ásamt Ásu Hlín Svavars-
dóttur, Jóhanni G. Jóhannssyni,
Agli Ólafssyni og Jóhanni Sigurðar-
syni og við störfuðum mjög ötullega
í þijú ár og gerðum t.d. sjónvarps-
þátt sem fluttur var um jólin 1994.
Við ferðuðumst víða um landið og
fóram nokkram sinnum í söngferða-
lög til útlanda. Hópurinn varð til
þegar minnst var 50 ára hersetu á
Islandi. Við bjuggum til prógram
sem var flutt í Norræna húsinu af
því tilefni og dagskrá sem við nefnd-
um Lög og ljóð í stríði og var nokk-
urs konar samanburður á því hvað
menn vora að yrkja og svo dægur-
lagamúsík sem flæddi yfir heiminn
frá Ameríku á stríðsárunum. Við
gerðum fleiri dagskrár. Við sungum
íslenskt efni frumsamið, t.d í sjón-
varpsþáttum. Þetta var góður hópur
hæfileikafólks og samstarfið ein-
staklega gott; Þá hef ég sungið inn
á nokkrar plötur t.d á barnaplötu
og plötur hafa verið gefnar út í
tengslum við söngleikina sem ég hef
tekið þátt í, Hryllingsbúðina, Kaba-
rett og Evu Lúnu. Það er svo sem
ágætt að hafa þetta í bakhöndinni,
gott að hafa sönginn með, hann er
stór þáttur í leiklistinni. Ég hefði
viljað læra meiri söng. Ég var einn
vetur í Söngskólanum og í píanó-
námi“.
„Hún er einn af okkar bestu
og eftirsóttustu leikurum“
Hvert nýtt hlutverk sem Edda
Heiðrún túlkar vekur jafnan athygli
leikhúsáhugafólks. í leikdómi um
hina vönduðu og áhrifamiklu upp-
færsiu Þjóðleikhússins á leikriti
Henriks Ibsen, Villiöndinni, segir
Soffía Auður Birgisdóttir í Morgun-
blaðinu 28. desember síðastliðin:
„Edda Heiðrún Backman leikur
Gínu eiginkonu Hjálmars Eklands
af reisn og fagmennsku. Gína er í
túlkun hennar hlý, umhyggjusöm
og raunsæ eiginkona og móðir sem
vill sínum allt það besta og slær
striki yfir augljósa veikleika eigin-
mannsins. Edda Heiðrún er mjög
trúverðug í hlutverkinu.“ Og Auður
Eydal segir í leikdómi í DV: „Edda
Heiðrún og Steinunn Ólína veita
körlunum sterkan mótleik. Konum-
ar hans Ibsens era sem endranær
aflvaki og kvika verksins og hér era
hlutverkin sannarlega í góðum
höndum". Jón Viðar Jónsson, leik-
listargagnrýnandi Dagljóss í ríkis-
sjónvarpinu segir aðspurður um
leikkonuna Eddu Heiðrúnu Back-
man : „Edda Heiðrún hefur í raun
og vera alla kosti sem prýða einn
leikara. Hún hefur feikilega örugga „
tækni sem hún kann að beita af
smekkvísi, tilfinningalegt næmi og
innsæi eru í góðu lagi, svo er hún
greind. Hún veit að hvert hlutverk
verður að vinna á þess eigin forsend-
um og að leiklistin snýst ekki um
að halda sýningu á persónu leik-
arans, hversu töfrandi eða áhuga-
verð sem hún kann að vera. Hún
er auðmjúk gagnvart verkefninu
sem því miður er meira en hægt er
að segja um alla kollega hennar.
Hún á sjálfsagt eftir að ná meiri
tilfinningadýpt en hún hefur gert
hingað til, það er nokkuð sem kemur 'tf
með þroska og aldri. Ég er reyndar
ekki viss um að leikhúsið hafí alltaf
búið nógu vel að henni, kannski er
það eitthvað að breytast núna. Ef
svo er efast ég ekki um að við eigum
eftir að sjá hana gera mjög góða
hluti í nánustu framtíð."
Ása Hlín Svavarsdóttir, leikstjóri
og samstarfskona Eddu Heiðrúnar
til margra ára, segir um kynni sín
af leikkonunni: „Edda Heiðrún vin-
kona mín hefur óvenjumarga hæfí-
leika og það er þjálfunarefni fyrir
meðaljónu eins og mig að fyllast
ekki minnimáttakend nálægt henni.
Það er eitt í hennar fari sem ég hef
sérstakt dálæti á og það er kímni-
gáfa hennar. Nú, Edda syngur eins <
og engill, það vita nú allir. Hún er
mjög góður dansari. Edda er heid
ég einn besti kokkur sem ég hef
komist í tæri við. Edda pijónar bet-
ur en ég og pijóna ég þó vel. Sem
Ieikari hefur Edda náð langt og verð-
skuldar það svo sannarlega. Hún
hefur það sem sönnum listamanni
sæmir, er tilbúin að leggja allt í
sölurnar, kastar sér fram af bjarg-
brúninni, hvenær sem þörf krefur
og hún uppsker svo sannarlega sem
hún sáir. Hún er einn af okkar bestu
og eftirsóttustu leikurum."
Egill Ólafsson, leikari og söngvari
hefur mikið starfað með Eddu
Heiðrúnu á liðnum árum. Hann seg-
ir aðspurður um samstarf þeirra:
„Edda Heiðrún er frábær listamað-
ur. Hún hefur lag á að gera ávallt
betur en vel. Hún hefur fallega af-
stöðu til vinnunnar og er stöðugt
að. Mér er minnisstætt hvemig hún
hefur komplimenterað fáeina söngva
sem ég hef samið fyrir leikhús og
hún hefur sungið. Hún er fágætur
leikari sem hefur flest á valdi sínu,
hefur brimandi skaphöfn, en er engu
að síður hlý og aðlaðandi.“
Þegar ég kvaddi Eddu Heiðrúnu
sá ég ekki betur en að hún væri
þegar farin að lifa sig inn í hlutverk t~'
Goldu í Fiðlaranum á þakinu sem
er framsýnd í Þjóðleikhúsinu um
miðjan aprílmánuð. Hún er listamað-
ur sem sannarlega er að gera góða
hluti . . .
SMAAUGLYSINGAR
fítmhjálp
Almenn samkoma í Þríbúðum,
Hverfisgötu 42, í dag kl. 16.00.
Mikill og fjölbreyttur söngur.
Samhjálparkórinn tekur lagið.
Vitnisburðir. Barnacjæsla.
Ræðumaður Óli Agústsson.
Kaffi að lokinni samkomu.
Allir velkomnir.
Samhjálp.
YMISLEGT
Athugið!
Ertu þreyttur í baki, öxlum, áttu
erfitt með að komast fram úr á
morgnana? Þá er þetta rétta stof-
an fyrir þig. Býð upp á alhliða lík-
amsnudd, losun á vöðvafesting-
um, punkta- og svæðanudd,
sogæðanudd, jöfnun á orku-
svæðum og slökun. Er með
margra ára reynslu i nuddi. Sér-
hæfð í öxlum og baki. Nudda
einungis upp úr íslenskum jurta-
vörum. Trim-form, 10 morgun-
tímar, einungis 5.900 kr.
Nudd fyrir heilsuna,
Skúlagötu 40, Barónstigs-
megin sími 561 2260.
KENNSLA
HEILSUSETUR
ÞÓRGUNNU
Ungbarnanudd
Námskeið fyrir foreldra með
börn á aldrinum 1-10 mánaða.
Gott fyrir öll börn, hjálpar t.d. vif
magakveisu, lofti í þörmum og
órólegum svefni. Námskeiðið
byrjarfimmtudaginn 17. apríl.
Upplýsingar og innritun á
Heilsusetri Þórgunnu, Skúlagötu
26, sími 562 4745, milli kl. 11.0C
og 13.00.
DULSPEKI
Námskeið — Lífsaugað
Lífsaugað heldur námskeið í
heilun. Farið verður í gegnum
þætti eins og heilun með litum
og tónlist. Hugleiðsla verður
einnig tekin fyrir. Þetta er til að
kynnast þér og þínum innra
manni. Einn þáttur að betra
markmiði.
Tímasetning 19.-20. april kl. 10-16
báða dagana. Verð kr. 3.500.
Hægt er að fá keyptan heitan
mat, verð kr. 1.300. Staðsetning á
Suðurlandsbraut 46, 3. hæð, btáu
húsin.
Kennari verður Þórhallur Guð-
mundsson, miðill.
Upplýsingar í síma 5534488 frá
mánudegi.