Morgunblaðið - 11.05.1997, Síða 11

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 11. MAÍ 1997 11
Fyrst er unnið þar
sem það er auðveldast
Það fannst olía í setlögnm við
Hjaltland og þá fengu menn aukinn
áhuga á Færeyjum, af því að svipuð
setlög ná langt í norðvestur og einn-
ig til vesturs í á_tt að Hatton Rock-
all-svæðinu og írlandi.
Það er margt sem ræður ferð,
fjarlægðin 'frá mörkuðum getur
skipt máli ef það reynist mjög dýrt
að ná olíunni upp. Gas finnst t.d.
mjög víða í heiminum en það verður
að vera samkeppnisfært í verði.
Framboð og eftirspurn ráða verðinu
og því hærra sem það er þeim mun
eftirsóknarverðara er að finna olíu
þótt kostnaðurinn við að finna hana
og ná henni upp sé mikill. Fyrst
er unnið þar sem það er auðveld-
ast.“
— Geta jarðskjálftar valdið tjóni
á olíumannvirkjum á hafmu og í
framhaldinu umhverfisslysi? Hvað
með hafíshættuna á norðlægum
slóðum?
„Ég efast um að jarðskjálfti
gæti valdið því að olía færi að
streyma hömlulaust upp úr jarðlög-
unum en hann gæti valdið því að
menn misstu stjóm á holu. Það
væri áfall en hægt væri að bora
nýja holu sem tæki þrýstinginn af
gömlu holunni. Þetta tæki hins veg-
ar nokkurn tíma.
Hafís er auðvitað slæmur fyrir
olíumannvirki, hann gæti hrifið þau
með sér eða skemmt þau. Hættan
á slíkum áföllum dregur vafalaust
úr áhuganum á að fjárfesta í olíu-
vinnslu á hafísslóðum. Allt snýst
þetta um kostnaðinn við vinnsluna,
alla áhættu og hugsanlegt tjón
verður að reyna að meta fýrirfram.“
Olíafinnst reyndar
áíslandien ...
OLÍ A verður til við sérstakar
aðstæður þegar leifar af jurtum
og dýrum, ekki síst svifi, ná ekki
að rotna heldur grafast niður í
setlög og lokast þar inni. Leifarn-
ar hitna á miklu dýpi og á löngum
tíma, gas myndast oft þar sem
jurtaleifarnar eru einkum af
þurrlendi en annars olía. Hitastig-
ið skiptir máli, sé það of hátt
breytist olían í gas eða bik, hún
getur jafnvel eyðst. Ekki er alltaf
hægt að vinna olíu þótt hún finn-
ist, jarðlögin þurfa helst að vera
með þeim hætti að hún safnist
fyrir í holum eða hvelfingum.
Karl Gunnarsson, jarðeðlis-
fræðingur hjá Orkustofnun, segir
að vottur af olíu og gasi finnist
víða um heim en oftast í litlu
magni. Fundist hafi eins konar
jarðbik rétt hjá surtarbrandsæð
austur í Lóni sem hafi snögghitn-
að af berggangi er skotist hafi inn
í hana. Þetta sýni að olía geti
fundist hér en vegna ungs aldurs
íslands í jarðsögulegu tilliti séu
erlendir sérfræðingar í olíuleit
ekki áhugasamir, telji mjög ólík-
legt að hér sé nýtanlegt magn.
„Þetta er frekar ólíklegt og enn
hefur ekkert komið fram sem
bendir til þess að verulegar olíu-
lindir séu fyrir hendi hérlendis,"
segir Karl.
Astæðan fyrir áhuganum á
Færeyjum segir Karl að sé ná-
lægðin við lindirnar í lögsögu
Breta við Hjaltland, en nokkrar
líkur séu einnig á olíufundi enn
vestar og norðar við Færeyjar og
Rockall. Færeyjar sjálfar eru
myndaðar í eldsumbrotum er
meginlöndin klofnuðu og liggja
þær ofan á jaðri gamla megin-
landsins austan við Atlantshafs-
hrygginn; ísland er hins vegar á
sprungunni sem myndaði hrygg-
inn. Undir færeyska basaltinu
gæti því verið gömul meginlands-
skorpa með setlögum, aðallega
frá miðlífsöld, með olíu.
Við Jan Mayen er brot eða flís
úr meginlandsskorpu. Þar gætu
því einnig verið gömul setlög, nið-
urstöður bergmálsmælinga, sem
Karl vann að fyrir Orkustofnun
og norsk stjórnvöld, hafí bent til
þess.
Karl segir að það flæki nokkuð
málið hér að þrátt fyrir ungan
aldur landsins séu setlög hér,
vegna mikils rofs séu þau all-
þykk, einkum norðanlands. Þótt
vottur af gasi finnist sanni það
samt ekki að vinnanlegt magn sé
í jörðu. Gera þyrfti bergmálsmæl-
ingar miklu víðar um landið og
tilraunaboranir til að vita meira
um þessi mál.
Raunveruleg leit að olíu og
gasi sé allt annað mál. Hún kosti
tugi mil\jarða króna, slíkar fram-
kvæmdir séu aðeins á færi olfu-
risanna og þeir telji önnur svæði
vænlegri. Norðmenn séu af eðli-
legum ástæðum komnir lengra f
þessum efnum en við, þar sefji
opinber stofnun oliufélögunum
niðurstöður bergmálsmælingar
og þau geti sfðan notað þær til
að kanna raálið frekar. Sýni þau
áhuga eru boðin út leyfi til leitar
á ákveðnum svæðum.
SÉRTILBOÐ fyrir VISA korthafa:
Brottför 13. maí. TakmarkdÖ sœtaframboð.
Verð pr. mann. m/Visa afslœlti
V/SA ~ ~ ----
28.000 kr.afsláttur
VISA korthafar
fá samanlagt 28.000.- afslátt,
miðað við tvo fullorðna og
tvö börn 2-11 ára.
(7000 kr. pr. mann.)
Flugv.skattar innif. Verðið miðast við gistingu ( íbúð á Trebol ( 2 vikur.
Ef 2 fullorðnirferðast saman kr. 44.000,-pr mann.
MAJORCA
V/SA
Brottför 18.júní og ló.júlí.
Verð pr. mann. m/Visa afslœtti,
28.000 kr.afsláttur
VISA korthafar
fá samanlagt 28.000.- afslátt,
miðað við tvo fullorðna og
tvö börn 2-11 ára .
(7000 kr. pr. mann.)
Beintflug
BILLUND
Flugv.skattar innif. Verðið miðast við gistingu ( (búð á Pil Lari Playa (2 vikur.
Ef2 fullorðnir ferðast saman, kr. 44.500.-pr. mann, ( stúdíó.
VISA
20.000 khafsláttur
VISA korthafar
fá samanlagt 20.000.- afslátt, miðað
við tvo fullorðna og tvö börn 2-11
ára .(5000 kr. pr. mann.)
Brottför 11. júní, 26. júní og 8.júlí.
Verð pr. mann. m/Visa afslœtti:
22.610.-
Flugv.skattar innif.
Verð á barrt(2-ll ára) kr. 13.910.-
Nýir umboðsmenn:
Akrunea:
Auglýsingablaðið Pésinn
StiUholti 18, sími 431 42221431 2261.
Grindavík: Flakkarinn
Víkurbraut 27, sími: 426 8060
Sauðárkrókur:
Skagfirðingabraut 21,
sími 453 6262.
Akureyri: Ráðhústorg 3,
sími 462 5000.
Vestmannaeyjar:
Eyjabúð Strandvegi 60,
sími481 1450 Se1foss:Suðurgarður hf.
Austurvegi 22, sími 482 1666.
Keflavík'.Hafnargötu 15, sími 421 1353
FERÐIR
Faxafeni 5 108 Reykjavík. Sími: 568 2277 Fax: 568 2274
OTTÓ AUGLÝSINGAR