Morgunblaðið - 05.07.1998, Blaðsíða 14
14 B SUNNUDAGUR 5. JÚLÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Aftur til
seinni
heimsstyrj-
aldarinnar
J Tvær myndir hafa nýlega verið gerðar sem
gerast í seinni heimsstyrjöldinni, að sögn
Arnaldar Indriðasonar. Onnur er
eftir Steven Spielberg en hin er eftir
Terrence Malick og er framhald sögunnar
Héðan til eilífðar.
HERMENNIRNIR hópa sig saman í stríðsmynd Steven Spielbergs, Björgun Ryans.
John Cusack horfir á upptökur á tökustað suður í Ástralíu þar sem
Rauða línan var filmuð.
SEINNI heimsstyrjöldin
hefur ekki verið vinsælt
kvikmyndaefni hin síðari ár
en nú ber svo við að tvær
stórmyndir og jafnvel sú þriðja eru
í framleiðslu sem gerast í stríðinu.
Steven Spielberg frumsýnir í sum-
ar myndina Björgun Ryans eða
„Saving Private Ryan“ með Tom
Hanks í aðalhlutverki. Sá merki-
legi en fáséði leikstjóri Terrence
Malick frumsýnir Rauðu línuna eða
„The Thin Red Line“ næstkomandi
haust sem er með Sean Penn og
fleiri stórstjörnum og einhvem-
tímann í framtíðinni er von á
„Combat“, sem líklega er gerð eftir
^ samnefndum sjónvarpsþáttum sem
sýndir voru í Kananum í gamla
daga. Hvaðan hinn nýfengni áhugi
á styrjöldinni kemur er óvíst en ef
þessar myndir verða vinsælar má
búast við þeim nokkrum fleirum úr
stríðinu.
Spielberg og huldumaðurinn
Víetnamstríðið hefur sem kunn-
ugt er uppfyllt mjög þörf kvik-
myndahöfunda og áhorfenda á
stríðsmyndum núna í tvo áratugi.
Það hefur verið brotið til mergjar
af mönnum eins og Oliver Stone,
sem tók þátt í því, en það hefur
ekki boðið uppá miklar hetjudáðir.
Andstaðan gegn því var mikil og
hermennirnir sem sneru til baka
voru ekki álitnar neinar hetjur.
Oðru máli gegnir auðvitað um
seinni heimsstyrjöldina. Mynd
Spielbergs fjallar um lítinn her-
flokk undir stjórn Hanks sem fer
inn fyrir víglínur Þjóðverjanna að
bjarga einum af sínum mönnum.
Mynd Terrence byggir á einskonar
framhaldi metsölubókarinnar Héð-
an til eilífðar eftir rithöfundinn
James Jones, sem fræg bíómynd
var gerð eftir, og gerist í bardag-
anum við Japani um Guadalcanal.
Terrence Malik er huldumaður í
bandarískri kvikmyndagerð. Eftir
að hafa gert tvær mikils metnar
myndir á áttunda áratugnum,
-*■ „Badlands" og „Days of Heaven“,
hvarf hann sjónum manna. Hann
kom lítið nálægt kvikmyndagerð í
tvo áratugi og er Rauða línan
aðeins þriðja myndin sem hann
gerir á ferlinum. Hann hóf að
skrifa handritið fyrir um níu árum
og var ekki í vandræðum með að fá
50 milljónir dollara til verksins
þegar kom að tökum. Hann fór
með fríðan flokk manna suður til
Astralíu og dvaldi þar í 123 daga á
meðan á upptökum stóð.
Þeir sem leika í myndinni hans
- * fyrir utan Penn eru John Cusack,
Nick Nolte, John Travolta og
Woody Harrelson en aðrir minna
þekktir eru breski leikarinn Ben
Chaplin, Jim Caviezel og Adrien
Brody, sem mun fara með eitt
stærsta hlutverkið. Kvikmynda-
tökumaður er John Toll,
óskarsverðlaunahafi fyrir „Legend
tf of the Falls“ og „Braveheart".
SPIELBERG segir Tom Hanks
til þegar kvikmynduð var inn-
rásin í Normandí.
Mynd Spielbergs var tekin á ír-
landi og við bæinn Thame skammt
utan við London. Hún hefst á inn-
rásinni í Normandí. Hanks leikur
John Miller kaptein sem verið hef-
ur lengi í stríðinu og ber þess
menjar. Hann fær það verkefni eft-
ir Normandí að safna þeim sem
eftir lifa af flokki hans og fara með
þá inn fyrir víglínur óvinarins og
bjarga þaðan hermanninum James
Ryan, sem misst hefur þrjá eldri
bræður sína í stríðinu. Því hefur
verið lofað að þetta sé ekki enn ein
„Hollywoodstríðsmyndin" heldur
raunsæ lýsing á stríðinu og
hermönnunum sem það háðu.
Spielberg segir í þvi sambandi að
John Wayne yrði sjálfsagt ekki
glaður með myndina. „Engin mynd
hefur gefið mér eins mikið og þessi
ef frá er talin Listi Schindlers
vegna þess að þetta er raunveru-
leikinn," er haft eftir leikstjóran-
um.
Tom Hanks
Leikararnir í myndinni eru
flestir ungir og upprennandi sem
er ein ástæða þess að Spielberg
segir að myndin sé mjög dýr „óháð
kvikmynd", eins og þær myndir
eru kallaðar sem gerðar eru utan
stóru kvikmyndaveranna í
Hollywood. Mótleikarar Hanks
eru m.a. Edward Burns, sem gert
hefur nokkrar óháðar bíómyndir,
Vin Diesel, Barry Pepper, Jeremy
Davies, Matt Damon, Tom
Sizemore og Adam Goldberg svo
nokkrir séu nefndir. Þeir voru allir
sendir í mjög óvægna herþjálfun
áður en kvikmyndatakan hófst og
var meðferðin á þeim slík að sumir
hugleiddu að hætta við myndina.
Spielberg kippir sér ekki upp við
það. „Kvikmyndaleikarar era
hryllilega ofdekraðir," er haft eftir
honum. „Þeir fá nuddara, þjálfara,
húsbíla, matarsendingar og hvað
eina sem nöfnum tjáir að nefna.
Þessi mynd er ekki fyrir dekurróf-
urnar. Eg er reyndar ekki á þeirri
skoðun að menn eigi að þjást sér-
staklega fyrir listina en í þessu til-
viki fannst mér tilheyra að menn
fyndu til svolítils sársauka.“
Hanks var mjög ánægður með
þjálfunina. „Þetta var frábært," er
haft eftir honum.“Það er sama
hvað horft er á margar heimildar-
myndir þú getur aldrei skilið
hversu þreyttir og kaldir þessir
menn voru.“
„Eg hitti Spielberg fyrst fyrir
mörgum árum þegar ég lék í
mynd sem fyrirtæki hans fram-
leiddi og hét „The Money Pit,“
segir Hanks um kunningsskap
sinn við Spielberg. „Mér tókst
aldrei að mynda neitt samband
við hann því ég var hálfhræddur
við hann. Það var þó engin ástæða
til þess því hann var mjög
viðkunnanlegur en vinátta tók
ekki að myndast á milli okkar fyrr
en fyrir eins og fjórum eða fimm
árum.“ Líklega hefur ekki
skemmt fyrir að Hanks hefur frá
því hann gerði „The Money Pit“
orðið einn af vinsælustu leikurum
heims. Hann hreppti Oskarinn tvö
ár í röð fyrir myndirnar Fíladelfíu
og Forrest Gump. Hann hefur
ekki leikið mikið að undanförnu
því hann hefur verið upptekinn
við að framleiða leikna
þáttaröð um
Apollóáætlunina fyrir
kapalfyrirtækið HBO,
sem heitir „From the
Earth to the Moon“.
Þegar hann hafði leik-
ið í Fíladelfíu, Forrest
Gump og Apolló 13 að
auki fannst honum tími
til að slaka aðeins á og
leyfa öðrum að komast
að en Hanks er tilbúinn að leika á
ný og nokkrar myndir eru vænt-
anlegar með honum á næstu miss-
erum. Ein þeirra er „You’ve Got
Mail“ þar sem hann leikur á móti
Meg Ryan en Nora Ephron
leikstýrir (þetta er sami hópur og
gerði Svefnvana í Seattle). Hann
hefur samþykkt að leika aðalhlut-
verkið í bíómynd sem gerð verður
eftir seríusögu Stephen Kings og
heitir Græna mílan. Leikstjóri
verður Frank Darabount sem
gerði aðra fangelsissögu Kings
næstum því að meistaraverki með
Shawshankfangelsinu. Einnig hef-
ur Hanks staðið í viðræðum við
Martin Scorsese um aðalhlut-
verkið í ævisögulegri mynd sem
Scorsese langar að gera um Dean
Martin.
Biðu í níu ár
Eftir því sem Spielberg segir
voru þeir Hanks ekkert alltof
áfjáðir í að starfa saman. Þeir voru
báðir hræddir um að það mundi
spilla vináttunni. En þeir höfðu
mjög svipaðar hugmyndir um gerð
myndarinnar. „Tom segir mér oft
álit sitt,“ segir Spielberg, „og mitt
starf er að vera sífellt að segja álit
mitt á hlutunum." Hugmynd leik-
stjórans var að reyna að ná þeirri
óreiðu sem fylgir styijaldai'átökum.
Það setti mjög mark sitt á það sem
á eftir kom að hann byrjaði að kvik-
mynda innrásina í Normandí. Þegar
hann hafði kvikmyndað
blóðbaðið á Omahaströnd
fuku allar klisjm-nar sem
finna má í myndum úr
seinni heimsstyijöldinni
úr handritinu. Ef innrásin
hefði verið kvikmynduð
síðust hefði kannski allt
önnur mynd orðið til.
En aftur að Terrence
Malik. Hann hefur ekki
veitt viðtöl síðan árið
1974 og neitar að tala opinberlega
um Rauðu línuna. Framleiðend-
umir Bobby Geisler og John
Roberdeau höfðu uppi á honum í
París fyrir níu árum og báðu hann
að vinna fyrir sig að ákveðnu verk-
efni en hann hafnaði því. Hann
vildi hins vegar gera fyrir þá
Rauðu línuna og spurði hvað þeir
væru tilbúnir að bíða lengi eftir því
að hann lyki handritinu. Við bíðum
eins lengi og með þarf, sögðu þeir
við hann. Níu árum síðar var
Malick tilbúinn í tökur.
Malickaðdáendur hafa beðið enn
lengur eftir nýrri bíómynd frá hon-
um en nú mun hún loks væntanleg.
Með henni verður tuttugu ára þögn
rofin.
„Kvikmynda-
leikarar eru
hryllilega of-
dekraðir."
„Þeir fá nudd-
ara, þjálfara,
húsbíla, mat-
arsendingar.