Morgunblaðið - 06.08.1999, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 6. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Þingforsetar funda
við Svalbarða
Ári á undan áætlun
með vegarframkvæmd
ÚTLIT er fyrir að starfsmenn Hér-
aðsverks ehf. á Egilsstöðum nái
þeim áfanga að ijúka gerð vegar um
Búiandshöfða einu ári á undan áætl-
un. Bjöm Bjömsson, verkstjóri hjá
Héraðsverki, segir gott útlit fyrir að
það takist að ljúka verkinu fyrir 1.
október næstkomandi en áætluð
verklok vom 1. október árið 2000.
Vegurinn er 8,2 km og liggur
milli Grundarfjarðar og Ólafsvíkur.
Byggður er nýr vegur mestalla leið-
ina með bundnu slitlagi. I veginn
fara 350-400 þúsund rúmmetrar af
efni, um 67 þúsund bflhlöss. Vegur-
inn er í um 100 metra hæð yfír sjáv-
armáli.
„Við ætlum að reyna að vera bún-
ir að koma klæðningu á veginn fyrir
1. október. Við byrjuðum fyrr á
verkinu heldur en reiknað var með
og gátum unnið í allan vetur. Þetta
er fremur sérstakt vegagerðarverk-
efni. Efnið í veginn er allt tekið úr
skriðu sem vegurinn hggur í gegn-
um,“ segir Bjöm.
Vegagerðin greiðir flýtifé
26 manns vinna á vöktum við
verkið en Héraðsverk hefúr unnið
við tvö önnur verk samhliða vega-
gerðinni, þ.e. snjóflóðavamir á
Siglufirði og vegagerð í Grenivík.
Bjöm segir að rætt sé um að Vega-
gerðin greiði Héraðsverki 5-6 millj-
ónir króna í flýtifé takist þeim að
ljúka verkinu fyrir 1. október nk.
Sveinn Jónsson, framkvæmda-
stjóri Héraðsverks, segir að fyrir-
tækið hafí alltaf lagt mikið upp úr
því að ljúka sínum verkum á undan
áætlun. Verkið á Siglufirði er ein-
um mánuði á undan áætlun og
hálfum mánuði á undan áætlun í
Grenivík. Samningurinn við Hér-
aðsverk hljóðar upp á 185 milljónir
króna, sem er um 60% af kostnað-
aráætlun.
Guðmundur Ingi Waage, eftirlits-
maður Vegagerðarinnar, segir Hér-
aðsverk öflugt fyrirtæki með góðan
vélakost og veturinn hafí verið góð-
ur til framkvæmda. Kostnaðaráætl-
un hljóðaði upp á 273 milljónir
króna og segir Guðmundur Ingi að
heildarkostnaður við verkið stefni í
að verða 310-320 milljónir króna.
Hann segir ekki algengt að verk séu
einu ári á undan áætlun. Kostir
framkvæmdahraðans fyrir Vega-
gerðina er að snjóléttur og hættu-
laus vegur með slitlagi kemst í
notkun fyrir veturinn. Mikið klaka-
og grjóthrun hefur verið á þessum
vegarkafla en þó munu ekki hafa
orðið alvarleg slys á mönnum.
ÁRLEGUR fundur forseta þinga
Norðurlandanna verður að þessu
sinni haldinn á óvenjulegum stað, eða
á skipi sem siglir um nágrenni Sval-
barða. Fundurinn stendur yfir frá 6.
til 14. ágúst og er haldinn í boði
norska stórþingsins, en forsetar þinga
Norðurlandanna hittast einu sinni á
ári og funduðu þeir hérlendis í fyrra.
Halldór Blöndal, forseti Alþingis,
segir að þingforsetarnir hittist í Nor-
egi og haldi síðan norður á bóginn
með norska rannsóknarskipinu
Lance. Skipið er í eigu Norsku norð-
urheimskautsstofnunarinnar.
Mikill og vaxandi áhugi
„Þessi fundur verður á floti og
meðan á siglingunni stendur verða
haldnir fyrirlestrar um sögu og nátt-
úru Svalbarða. Með fundarboðinu
fylgja nákvæmar lýsingar á fatnaði
og öðrum búnaði sem við þurfúm að
hafa meðferðis fyrir ferð svo norðar-
lega,“ segir Halldór. Hann segir að
gestgjafar hverju sinni reyni í
tengslum við þessa árlegu fundi að
sýna starfsbræðrum sínum sérein-
kenni landa sinna og annað það sem
skemmtilegt kann að virðast. Hann
kveðst hlakka til fararinnar og lítast
vel á að kanna þessar slóðir.
„Það er mikill og vaxandi áhugi nú
fyrir samstarfi þjóða á norðurheim-
skautssvæðum og svo vill til að öll
Norðurlöndin eru þátttakendur í því
samstarfi með einum eða öðrum
hætti, auk þess sem rannsóknir fær-
ast í vöxt eins og stofnun Vilhjálms
Stefánssonar á Akureyri ber glöggt
vitni,“ segir Halldór. „Þarna hafa
þjóðimar líka margvísleg áhugasvið
í tengslum við þjóðréttarleg svið og
síðast en ekki síst umhverfismál,
sem verða æ brýnni."
Með Halldóri í för verður skrif-
stofustjóri Alþingis, Friðrik Ólafs-
son.
Lyfíð metaprolol hefur
jákvæð áhrif gegn hjartabilun
Y er ður notað
í vaxandi mæli
um allan heim
NIÐURSTÖÐUR nýlegrar fjöl-
þjóðlegrar rannsóknar staðfesta að
lyfið metaprolol, sem m.a. hefur
lengi verið notað gegn of háum
blóðþrýstingi, hefur jákvæð áhrif
þegar það er notað í meðferð við
hjartabilun. I rannsókninni lækkaði
heildardánartíðni vegna hjartabil-
unar um 34% þegar lyfinu var bætt
við aðra lyfjameðferð.
Skýrt er frá niðurstöðu rann-
sóknarinnar í breska læknatímarit-
inu Lancet, en að sögn Guðmundar
Þorgeirssonar hjartalæknis á Land-
spítalanum tóku alls 3.900 sjúkling-
ar frá Bandaríkjunum, Norðurlönd-
unum, Bretlandi og öðrum löndum
Evrópu þátt í rannsókninni. Þar af
voru 40 frá íslandi. Rannsóknin
stóð yfir í eitt og hálft ár og lauk í
október árið 1998.
Guðmundur segir í samtali við
Morgunblaðið að umrædd rannsókn
verði til þess að lyfið metaprolol
verði í vaxandi mæli notað í meðferð
við hjartabilun víða um heim.
Að sögn Guðmundar er hug-
myndin um að nota lyfið við hjarta-
bilun langt frá því að vera ný af nál-
inni og segir hann að hún hafi fyrst
komið upp í Gautaborg í Svíþjóð
fyrir um 20 árum.
„Þá þótti hugmyndin mjög rót-
tæk og andstætt því sem menn
töldu skynsamlegt vegna þess að
talið var að lyf af þessu tagi gætu
jafnvel gert hjartabilun verri. Síðan
hafa verið gerðar nokkrar minni
rannsóknir sem virtust renna stoð-
um undir þá hugmynd að lyfið gæti
haft jákvæð áhrif á hjartabflaða ein-
staklinga, þ.e. einstaklinga sem eru
með það langt genginn hjartasjúk-
dóm, að hjartavöðvinn hefur veikl-
ast og ræður ekki alveg við sitt hlut-
verk.“ Hjartabilun er að sögn Guð-
mundar vaxandi vandamál m.a.
vegna þess að æ fleiri ná háum aldri
og lifa af alls kyns hjartaáföll. Þar
af leiðandi þurfa æ fleiri að lifa við
hjartasjúkdóm.
Bætir ekki líðan
í einum grænum
Að sögn Guðmundar virkar lyfið
á þann hátt að það hægir á
hjartslættinum, lækkar svolítið
blóðþrýsting og minnkar orkukröf-
ur hjartans. „Þessi lyfjaverkun virð-
ist vera hagstæð jafnvel í hjörtum
sem eru veikluð og sjúk. Það hægir
á hjartabiluninni, þannig að afdrif
sjúklinganna batna og dánartíðnin
lækkar verulega."
Guðmundur bendir hins vegar á
að vandasamt geti verið að gefa
þetta lyf m.a. vegna þess að sjúk-
lingum geti versnað í byrjun.
„Lyfjagjöfin þarf að byrja í mjög
litlum skömmtum og fara þarf var-
lega í sakirnar,“ segir hann. „Með-
ferðin er ekld hugsuð tfl þess að
bæta líðan sjúklinganna í einum
grænum heldur er hún nokkurs
konar forvarnarverkefni, þ.e. gerð
til að bæta ástand hjartans til lengri
tíma litið og lækka dánartíðni af
völdum hjartabilunar."
># Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
FJÖLSKYLDAN í Smárahlið með hina risavöxnu jötungímu. Jón Ingi Jónsson og Jóhanna Sveinsdóttir með
dótturina Maríu Ösp ásamt vinnukonunni Erlu.
Jötungíma finnst í Smárahlíð
Hrunamannahreppi.
JÓN Ingi Jónsson, bóndi í Smárahlíð, fann nú ný-
lega risasvepp undir útihúsvegg hjá sér. Hann veg-
ur um 3,4 kg og er 106 cm að ummáli. Á sama stað
árið 1994 fannst álíka stór sveppur. Að sögn dr.
Guðríðar Gyðu Eyjólfsdóttur, sveppafræðings hjá
Náttúrufræðistofnun, nefnist þessi sjaldgæfa líf-
vera jötungíma. Hún hefur sest þarna að fyrir all-
mörgum árum, sennilega fyrir einum til tveimur
áratugum. Kúlan sem upp kemur er aldinið en lik-
ami sveppsins er sem þræðir ofan í jörðinni. Þessi
tegund er sá sveppur sem myndar stærsta aldin á
íslandi. Guðríður Gyða telur að hagstætt tíðarfar
þurfi til að sveppurinn geti myndað aldin, góð veðr-
átta í fyrrasumar hafi e.t.v. haft mikið að segja.
Aðeins hefur á einum öðrum stað á landinu fund-
ist svona jötungíma svo staðfest sé. Það er á eyði-
býlinu Svíra við bæinn Þríhyrning í Hörgárdal en
þar er hún öll gróskumeiri.
Sérblöð f dag
AFÖSTUDÖGUM
Ávextir eru É» . _ Flutningur
margra s « U. til framandi
meina bót 1 heimsálfu
•••••••••••••••••••••••••••••
Björgvin og Omar jafnir
eftir fyrsta dag / C4
Einar Karl er kominn
í úrslit á EM / C8
Fylgstu
með
nýjustu
f réttum
www.mbl.is