Morgunblaðið - 06.08.1999, Page 24

24 FÖSTUDAGUR 6. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Holbrooke sendiherra Bandaríkjanna hjá SÞ
Fjórtán
þrefí
Washington. AFP, AP.
EFTIR nærri fjórtán mánaða bið
samþykkti bandaríska öldunga-
deildin loks í gær tilnefningu Rich-
ards Holbrookes í
stöðu sendiherra
Bandaríkjanna hjá
Sameinuðu þjóð-
unum (SÞ). Staða
sendiherra Banda-
ríkjanna hjá SÞ
hafði verið auð
vegna baktjalda-
makks og tafa á
rekstri málsins
fyrir öldungadeildinni og voru af-
leiðingamar þær að enginn gegndi
stöðunni á meðan loftárásir Banda-
ríkjamanna og Breta á Irak stóðu
yfir í desember sl. eða þegar átökin
á Balkanskaga stóðu sem hæst.
81 öldungadeildarþingmaður
samþykkti ráðningu Holbrookes á
meðan 16 voru henni andvígir. Tók
atkvæðagreiðslan aðeins 35 mínútur
sem menn telja vera í miklu ósam-
ræmi við langan aðdraganda máls-
ins. Síðustu hindruninni á leið Hol-
brookes að starfinu var rutt úr vegi
á miðvikudag er repúblikaninn
Charles Grassley féllst á að hætta
að tefja málið en hann hefur leitast
við að beita bandaríska utanríkis-
ráðuneytið þrýstingi vegna
óskyldra mála og hafði því ítrekað
farið fram á lengri tíma til að undir-
búa ráðninguna.
„Besti maðurinn í starfið"
Madeleine Albright, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, sagði í gær að
hún væri „afar ánægð“ með að Hol-
brooke tæki við starfinu og Joseph
Biden, formaður utanríkismála-
nefndar öldungadeildarinnar, sagði
að enginn maður væri betur fallinn
til starfsins en Holbrooke.
Holbrooke hefur verið aðalsamn-
ingamaður ríkisstjómar Bills Clint-
mánaða
lokiö
ons í veigamiklum málum á borð við
átökin á Balkanskaga. Þá er honum
eignaður heiðurinn af Dayton-sam-
komulaginu er náðist um lyktir
stríðsins í Bosníu. Honum er lýst
sem miklum ráðkænskumanni og er
mikil virðing borin fyrir honum á al-
þjóðavettvangi vegna framgöngu
hans í málefnum Balkanskaga.
Holbrooke, sem er 58 ára gamall,
hefur áður gegnt starfi sem fjár-
festingarráðgjafi, sendiherra í
Þýskalandi og aðstoðarutanrílds-
ráðherra.
HEFÐINNI trúir héldu bæði Göran
Persson, forsætisráðherra Svía, og
Carl Bildt, formaður Hægriflokks-
ins og leiðtogi stjómarandstöðunn-
ar, sumarræður sínar um helgina.
Bildt hefúr verið sænskum fjölmiðl-
um kær efniviður undanfarnar vik-
ur, því hann hefur enn ekki svarað
því hvort hann gefur kost á sér sem
formaður nú í haust þegar for-
mannstímabilið rennur út og hann
lét heldur ekkert uppi um það nú
um helgina. Ræða Perssons þótti
ekki efnismikil utan hvað hann lét
fastlega að því liggja, að Svíar
fengju að greiða atkvæði um aðild
að Efnahags- og myntbandalagi
Evrópu, EMU, og gaf ádrátt um
skattalækkanir ef efnahagurinn
leyfði.
í ræðu sinni á laugardaginn
skoraði Bildt á Persson að koma
með skýrar tillögur um skattalækk-
anir, sem væm það brýnasta í
sænskum stjórnmálum um þessar
mundir. Hann gerði einnig ástandið
í Kosovo að umtalsefni og sagði, að
enn væri langt í land með frið á
svæðinu.
Reuters
Franskir
bændur
í ham
FRANSKIR bændur standa hér
við hlöss af gúrkum og öðru
grænmeti, sem þeir dembdu í
gær á götur borgarinnar
Perpignan, skammt frá landa-
mærum Frakklands og Spánar.
Um 200 grænmetis- og ávaxta-
ræktendur frá héraðinu vildu
með þessum aðgerðum mót-
mæla innflutningi slíkra afurða
frá nágrannalöndunum, verð-
lækkun á framleiðslu þeirra og
sérstaklega því lága verði sem
hún er seld á í verzlunum stór-
markaðakeðja.
Carl Bildt hefur undanfarna mán-
uði verði sérlegur sendiboði Kofis
Annans, framkvæmdastjóra Sa-
meinuðu þjóðanna, SÞ, í Kosovo en
hann var fulltrúi Evrópusambands-
ins, ESB, við Dayton-samkomulagið
og síðan við enduruppbygginguna í
Bosníu 1995-1997. Hann tók svo þátt
í kosningabaráttunni síðastliðið
haust þegar Hægriflokkurinn fékk
samtals 22,9 prósent, 0,5 prósent
meira en 1994 en mun minna en von-
ir stóðu til eftir gott gengi í skoð-
ankönnunum fram eftir kosningaár-
inu.
Flokksbræður Bildts
ókyrrast
I haust rennur kjörtímabil Bildts
sem formanns út en hann hefur
gegnt embættinu frá 1986 og varð
fimmtugur á árinu. Orðrómur hefur
verið um, að hann hefði áhuga á að
hverfa til starfa erlendis og þótt
hann neiti því hefur hann ekki gert
það með afgerandi hætti.
Það gerði Bildt heldur ekki á
laugardaginn, sagðist ekki vilja neitt
um málið segja nema að tilnefning
hans yrði að fara formlega leið í
gegnum kjörstjórn flokksins. Þar
Ankara. Reuters.
SKÆRULIÐAR aðskilnaðarhreyf-
ingar Kúrda lýstu því í gær yfir að
þeir myndu verða við tilmælum
Abdullahs Öcalans, leiðtoga Verka-
mannaflokks Kúrdistans (PKK), um
að binda enda á fjórtán ára vopna-
skak og draga sig út úr Tyrklandi,
en Öcalan, sem var nýlega dæmdur
til dauða fyrir rétti í Tyrklandi, setti
tilmælin fram íyrr í vikunni.
Óvíst er hins vegar hvað gerist yfir-
gefi skæruliðar PKK vígi sín í fjöllum
Austur-Tyrklands, og hvort hersveitir
tyrkneskra stjómvalda myndu gefa
nokkum gaum óskum PKK um að
þær haldi að sér höndum. Þykir þvert
á móti ekki ólíklegt að tyrkneski her-
inn veiti þeim eftiríor til felustaða í
Norður-Irak og e.t.v. Iran í því skyni
að vinna á þeim fiúlan sigur.
Tyrknesk stjórnvöld láta
sér fátt um finnast
I yfirlýsingu sinni lýsti æðstaráð
PKK því yfir að Kúrdar ættu heimt-
ingu á því að tyrknesk stjórnvöld
reyndu að finna lausn á deilum sín-
um við Kúrda en yfirlýsingar ýmissa
tyrkneskra stjórnmálamanna þykja
ekki gefa til kynna að stjórnvöld í
Ankara hyggi á samningaviðræður
við skæruliðana.
Gaf Sulejman Demirel, forseti
Tyrklands, til kynna í gær að afstaða
stjómvalda yrði óbreytt. Hann sagði
að það skipti tyrknesk yfirvöld engu
hvernig skipanir skæmliðarnir gæfu
frá sér; hvort sem væri að vopnaðri
baráttu yrði haldið áfram, eða henni
hætt, því markmið tyrkneskra
stjómvalda væm eftir sem áður að
koma í veg fyrir hryðjuverk, og að
öllum tiltækum ráðum yrði beitt til
að ná því marki.
hafa menn hins vegar kvartað yfir
að Bildt hafi enn ekki tilkynnt ætlun
sína.
Gagmýnin á Bildt hefur farið vax-
andi undanfarna mánuði og flokks-
menn hans orðið æ opinskárri. Eng-
inn frýr honum vits og leiðtogahæfi-
leika, en hann þykir einráður, sjálf-
stæðar skoðanir em ekki vel séðar í
kringum hann og hann þykir ekki
góður í að brydda upp á málum, sem
höfða til sænskrakjósenda. Þar við
bætist svo að það fer í taugarnar á
mörgum hve áhugi hans er bundinn
alþjóðamálum.
Skoðanakönnun í Svenska Dag-
bladet nýlega sýnir að vinsældir
hans hafa vaxið um tvö prósent und-
anfarið ár. Nú hafa 57 prósent kjós-
enda mikla eða mjög mikla trú á
honum. Hann er þó ekki lengur
óskoraður leiðtogi stjórnarandstöð-
unnar. Sigurvegari kosninganna í
fyrra var Alf Svensson, leiðtogi
kristilegra demókrata. Þá höfðu 44
prósent kjósenda trú á honum en nú
em það 56 prósent.
Vinsældir Persson hraðminnka
Göran Persson átti erfitt með að
koma með boðskap, sem félli kjós-
Skæruliðar PKK kusu Öcalan ný-
lega til áframhaldandi forystu jafn-
vel þótt Kúrdaleiðtoginn hafi setið í
fangelsi á eyju í Marmarahafi síðan
í febrúar. Stjórn aðgerða er hins
vegar í höndum nokkurra herfor-
ingja í Norður-írak og Iran og ekki
er fyllilega ljóst hvort þeir hlíta til-
mælum pólitískrar yfirstjórnar
PKK að binda enda á allan skæru-
hernað.
----------------
íhaldsöfl í íran
Banna blað
umbóta-
sinna
Tcheran, París. Reuters, AFP, AP.
KLERKARÉTTUR í íran hefur
lagt bann við útgáfu dagblaðsins
Salams næstu fimm árin en það hef-
ur verið helsta málgagn umbótaafla
í landinu. Þá hefur rétturinn bannað
útgefanda blaðsins, Mohammad
Musavi Khoiniha, að starfa sem
framkvæmdastjóri dagblaðs næstu
þrjú árin. Khoiniha var í síðustu
viku fundinn sekur af sama rétti um
ærumeiðingar og að dreifa röngum
upglýsingum.
Utgáfa Salams var bönnuð 7. júlí
síðastliðinn eftir að skjal um fyrir-
ætlanir yfirvalda um að skerða tján-
ingarfrelsi fjölmiðla enn frekar var
birt í blaðinu. Varð bannið kveikjan
að óeirðum námsmanna sem voru
þær mestu frá því í byltingunni árið
1979.
endum jafnaðarmanna ótvírætt í
geð. Hann endurtók fyrri en hik-
andi áréttingu um þjóðaratkvæða-
greiðslu um EMU en kvað þó
hvorki skýrt að orði né kom með
ákveðna dagsetningu. Persson
sagði ekki fremur en fyrri daginn
hvort hann styddi sjálfur EMU-að-
ild eða ekki.
Aðildin kemur fyrir flokksþing
jafnaðarmanna í haust en það er
allsendis óvíst að hún verði sam-
þykkt þá. Persson virðist ekki telja
ráðlegt að binda sig við aðild meðan
andrúmsloftið í flokki hans er jafn
ótryggt og raun ber vitni.
Vinsældakannanir eru Persson
varla mikil gleðiefni þessa mánuð-
ina. í áðurnefndri könnun um vin-
sældir flokksleiðtoganna kemur í
ljós, að 41 prósent kjósenda hafði
trú eða mikla trú á honum í fyrra en
nú aðeins 29 prósent. Þetta tólf pró-
senta er rakið til þess, að hann þykir
hikandi en um leið einráður og til-
litslaus við samráðherra sína. Þetta
er ekki góð þróun eftir að flokkurinn
tapaði tæpum tíu prósentum í síð-
ustu kosningum, þeim fyrstu undir
forystu Perssons, fékk þá 36,4 pró-
sent.
Sem menntamálaráðherra og síð-
ar fjármálaráðherra þótti hann
hafa hæfileika til að taka óvinsælar
ákvarðanir og koma þeim í fram-
kvæmd. Nú skortir ekki málin, sem
hann tvfstígur frammi fyrir. EMU
er eitt málið en einnig skattalækk-
anir, ráðstafanir til að ýta undir
hagvöxt og breytingar á vinnulög-
gjöfinni, en allt eru þetta viðkvæm
mál í jafnaðarmannaríkinu Svíþjóð.
Það mun ekki skorta hitamálin í
sænskum stjórnmálum í vetur en
það á líka eftir að koma í ljós hvaða
stefnu þeir taka, andstæðingamir
Bildt og Persson.
Ferðafélag Islands Mörkinni 6 • 108 Reykjavík
Sími 568 2533 • Fax 568 2535 o www.fi.is • fi@fi.is
Sumarhelgi fjölskyldunnar
í Þórsmörk 6.-8. ágúst
Léttar göngur / Fimmvörðuháls. Veðurspáin lofar góðu!
7. ágúst * Göngum á Hrúðurkarla og Tjaldfell á Kaldadal
8. ágúst o Gönguferðir á Hrómundartind og um Hengilssvæðið
„Laugavegurinn" trússferðir, enn geta nokkrir komist með.
Eyjabakkar - Dimmugljúfur - Snæfell
Aukáferð 21.-22. ágúst vegna fjölda fyrirspur
Munið ágústtilboð til nýrra félaga: j,,
Tvær eldri árbækur auk þeirrar nýju!
Sumarræður oddvitanna í sænskum stjórnmálum, Carls Bildts og Görans Perssons
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
Óljósar yfir-
lýsingar -
óvissa og hik
• •
PKK hyggst hlíta tilmælum Ocalans
Segjast ætla að
hætta öllum
skæruhernaði