Alþýðublaðið - 08.07.1959, Blaðsíða 2

miðvilúifliigu*
VEÐRíÐ: NA eða A kaldi.
Skýjað.
☆
ILISTAMANNAKLÚBBUR-
INN í baðstofu Naustsins
er opinn í kvöld.
☆
ÚTVARPIÐ: 12.50—14 „Við
vinnuna." 20.30 Tónleikar.
20.45 „Að tjaldabaki“ (Æv
ar Kvaran leikari). 21.05
Upplestur; Séra Sigurður
Einarsson les frumort Ijóð.
21.40 Tónleikar. 21.10 Upp-
lestur: „Óvinurinn“, saga
eftir Pearl S. Buck, I. (Þýð-
andinn, Elías Mar, les.)
22.30 í léttum tón (plötur).
O——i—paiaeismK-yB m wi ih"iiiiwct»i
SÍÆTTA NORÖMENN---------
Eramhaid at 52. síðu
'þessum slóðum, en voru tólf í
íyrra.
KÓPARNIR ERU LANGTUM
VERÐMÆTARI EN
FULLORÐNU DÝRIN
Það er í marz—apríl, sem sel
irnir kópa sig og para við Jan
Mayen. Kóparnir, sem þar eru
.pelsa. í fyrr.a fengust um það
•bil 300 kr. fyrir kópinn í Nor-
cgi, og er þá skinnið metið á
270 kr., en kjötið á 30 kr. Fyrir
fullorðnu dýrin fengust aðeins
70—80 kr.
Á tímabilinu júní—júlí eru
selirnir að fara úr hárum og er
því skinnið þá næstum verð-
íaust. Þeir seljast þá aðeins
vegna spiksins og fást meira
en 50—60 kr. norskar fyrir með
alstóran sel.
Þeir selir, sem í sumar eru á
veiðisvæðinu milli Islands og
Grænlands, fara til Jan Mayen
í vetur. Eins og sést af framan-
greindu, eru þeir þá langtum
verðmeiri oe er því álitið vafa-
mál, hvort það borgi s5g að gera
út skip á selaveiðar hingaö norð
ur, ef ekki er því meir um seli,
■í stað þess að veiða meii’a við
Jan Mayen í miarz—apríl.
Þetta er því starf þrímenn-
mganna írá Noregi, að athuga
möguleika á því, hvað mest
geti veiðzt vð Jan Mayen, og
'rtvort á nokkurn hátt borgi sig
að gera út skip til seiveiða á
veiðisvæðinu milli ísiands og
Grænlands.
TVEIR SLUPPU----------
Framhald af 12.sf!íu.
Snemma í morgun hitti varð-
skipið Ægir brezkan togara að
veiðum nokkuð innan við fisk-
veiðitakmörkin út af Rauðanúp
og gaf honum merki um að
stöðva m.a. með einu lausu
skoti, togarinn sinnti því ekki,
en hélt hins vegar strax út,
hvattur af brezku herskipi, sem
hann kallaði á sér^til hjálpar.
Sömuleiðis hitti varðskipið
Albert síðari hluta dagsins
'farezkan togara að veiðum langt
innan markanna út af Ingólfs-
höfða. Gaf varðskipið togaran-
um stöðvunarmerki, m.a. með
3 lausum skotum og 3 skörp-
um, en hann sinnti því sömu-
'ieiðis ekki og hélt fulla ferð á
undan varðskipinu í áttina til
farezks herskips, sem var þar
fyrir austan og kom á móti hon-
am á fullri ferð.“
Síldarm&rkaour
Eramhald af l. siðu
fellingum og Vestfirðingum
þar sem þeir söltuðu mest af
sinni síld fyrir 1. september.
Formaður upplýsti, að út
hefðu verið fluttar af félags-
svæðinu rúmlega 102 þús. tunn
ur, sem framleiddar voru á sl.
ári, og andvirði Þeirra hefði
numið um 60 millj, króna að
meðtöldum útflutningsuppbót-
um.
Loks ræddi Jón Árnason um
vöruvöndun og brýndi -yrir fé-
lagsmönnum að leggja fyllstu
alúð við hana. Auk þessa ræddi
hann um ýmis önnur hagsmuna
mál félagsmanna.
Gunnar Flóvenz, fram-
kvæmdastjóri síldarútvegs-
nefndar í Reykjavík, s«t
fundinn að beiðni félags-
stjórnar og gaf yfirlit yfir
síldarsöltunina og síldar-
verðið á félagssvæðinu sl. ár.
Ræddi hann einkum um sölu-
horfurnar nú. Kvað hann jjær
að mikluml mun verri en ver-
ið hefði mörg undanfarin ár.
Síðastliðið ár hefðu t, d. Rúss-
ar samið nm kaup á 150 þús.
tunnum síldar, sem saltaðar
liafi verið bæði sunnan og
norðanlands, nokkuð að
jöfnu, en nú lægju hins veg-
ar ekki fyrir samningar um
meirá magn en 40 þús. tunn-
ur. Hann taldi, að meginá-
stæðan fyrir þessu væri sú,
að síðari árin hefðu Rússar í
æ ríkara mæli lagt áherzlu á
að efla og auk» fiskveiðar sín
ar og sérstaklega síldveiðarn-
ar.
Þetta hefðu þeir gerf með
því að auka skipastólinn, end
urbæta veiðitæknina og auka
fiskileit. Þessarar þróunar
hafi þegar gætt í samningn-
viðræðum sl. ár, þótt þá yrði
ekki samdráttur á síldarsöi-
unni til Rússa. Nú segðu
þessar staðreyndir hins vegar
til sín eins og fyrr segir, þar
sem Rússar hefðu nú ekki
viljað semja um kaup á meira
síldarmagni en áður er frá
greint. Gunnar Flóvenz gat
þess, að í samningaviðræðum
nú hefðu fulltrúar Rússa
skýrt frá því, að af saltsíld
þeirri, er þeir hefðu keypt eða
franileitt sjálfir sí. ár, hafi
þeir þurft að selja til annarra
landa töluvert magn og mun
allmikið af því magni hafa
farið til Austur-Þýzkalands.
Austur-Þjóðverjar keyptu sl.
ár af Islendingum rúmlega 17
þús. tunnur af Suðurlandssíld
og 40 þús. tunnur af Norður-
laridssíld.
Vegna þess hve austur-þýzki
markaðurinn er yfirfullur af
síld, hafa Austur-Þjóðverjar
ennþá ekki tjáð sig reiðubúna
til að gera samninga um kaup
á saltsíld í ár, en hins vegar
hafa þeir gefið í skyn að þeir
muni ekki hafa áhuga fyrir að
kaupa nema 10 þús. tunnui-
samtals frá íslandi nú.
Loks upplýsti Gunn-ar að Pól
verjar teldu sig ekki geta rætt
um síldarkaup af þessa árs
framleiðslu fyrr en á komandi
hausti. Síðastliðið ár keyptu
Pólverjar 20 þús. tunnur af
Suðurlandssíld og var um þá
sölu samið strax í byrjun júní-
mánaðar 1958,
ÍSKYGGILEGAR HORFTJR
Samkvæmt framansögðu eru
horfur á síldarsöltun á Suð-
vesturlandi í ár óvenjulega í-
skyggilegar. Er hér um mjög
alvarlegt mál að ræða. Allt frá
árinu 1949 hefur verið um að
ræða mikla og vaxandi síldar-
söltun á Suðvesturlándi og hef-
ur hún bætt mjög úr atvinnu-
TRÚIÐ ÞIÐ--------
Framliald af 1. síðu.
nr hennar sáluga, sem hún
segir, að hafi verið fangelsað-
ur fyrir tuttugu árum.
Hún segir ekki hvers vegna
faðir hennar hafi verið hneppt
ur í fangelsi, en dagsetningin
bendir til þess, að hann kunni
að hafa vcrið tekinn í hreins-
ununum á fjórða áratug ald-
arinnar.
En Pravda lætur það liggja
á mllli hluta, hvers vegna sak-
laus maður liafi verið settur
í fangelsi í sjálfu „réttarrík-
inu“.
Skemmfikvðld A-listans
A-listinn heldur skemmtikvÖld í LIDÓ á fimmtudags-
kvöld 10. iúlí fyrir stuðningsmenn og starfsfólk A-listans.
SKEMMTIATRIÐI:
, Eggert G. Þorsteinsson alþingismaður flytur ávarp.
Danska söngkonan Solveig Danielsson syngur einsöng.
Ævar Kvaran leikar; skemmtir.
Tvær hljómsveitir leika fyrir dansi, Neo-kvartettinn, en
með honum svngur enska dægurlagasöngkonan Jackie Lynn
og hljómsveit Árna Elvars, söngvari Haukur Morthens.
Miða skal viija á skrifstofu flokksins í dag og á morgim
á meðan miðar endast.
Uppboð
Opinbert uppboð verður haldið á hifreiðastæðinu við
Vonarstræti, hér í bænum, fimmtudaginn 16. júlí næstk.
kl. 11 f. h. Seldar verða, ef viðunandi hoð fæst. tvær bif-
reiðar: R—9594 Volkswagen, smíðaár 1953, og ný, óskrá-
sett Volkswagenbifreið, smíðaár 1959.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
RORGARFÓGETINN í REYKJAVÍK.
skorti karla og kvenna, sem oft
gætti áður í Þessum landshlut-
um að haustinu, auk þess sem
um 150 síldveiðibátar hafa
stundað síldveiðar með rek-
netum sunnan lands og vestan
undanfarin ár á sama árstíma
og hefur hin mikla síldarsöltun
átt mestan þátt í því að um svo
mikla útgerð hefur verið að
ræða á þessum tíma.
Síldarútvegsnefnd. mun koma
saman til fundar í þessari viku
til þess að ræða þessi alvarlegu
viðhorf og íhuga möguleika á
öflun nýrra markaða og frekari
sölusamningum við fyrri kaup-
endur.
Jón Árnason kvað líklegt, að
féiagsstjórnin myndi fljótlega
57. AÐALFUNDUR Samhands
íslenzkra samvinnufélaga var
settur að Bifröst í Borgarfirði
árdegis hinn 7. þ.m. Formaður
stjórnar SÍS, Sigurður Krist-
insson fyrrum forstjóri, seíti
fundinn. Síðan var Brynjólfur
Sveinsson, menntaskólakenn-
ari, kosinn fundarstjóri og vara-
fundarstjóri Friðrik Jónsson
hóndi Þorvaldsstöðum.
Fundarritarar voru kjörnir
Finnur Kristjánsson, kaunfé-
lagsstjóri, og Hjörtur Eldiárn
hóndx á Tjörn í Svarfaðardal.
Mættir voru til fundar um 100
fulltrúar frá félöarunum auk
stjórnar, endurskoðenda, fram-
bvæmdastjóra og nokkurra
starfsmanna Samhandsins.
Að iokinni kosningu starfs-
manna flutti formaður skýrslu
stiórnar, en síðan flutti forstióri
SÍS. Erlendur Einarsson, vfir-
íitsskýrslu um starfsemi SÍS á
árinu. Áður en forstjóri vék að
siálfri starfsemi SÍS fórust hon
um þannig orð:
..Forsíða ársskýrslxmnar
minnir á fiskinn — sjávarút-
vegjnn — undirstöðuatvinnu-
veg hjóðarinnar. Aftan á kán-
unn; ísland og hin nýju
fislíveiðxtakmörk. Þessj árs-
skvrsla á að minna okkur á
aðra há. sem koma til með að
lesa ársskýrsluna. á að Islend-
ingav lAVix mikilsverða ákvörð
un á árinu 1958. hegar fisk-
v»ið;taVrnörkin voru færð út
í 12 mílur.
I sentembermámiði skrifaði
Samhandið til allra samvinnu-
snmhanda heirns og erlendra
viðsViotasambanda sinna. —
Send voru fleiri hundvuð hréf
har «<»m málstaður' Islands í
landhnlp'isinálinu va»‘ tiilkað-
ur Svaehréf hárust frá fiölda
að'Iía. V»rn hau með örfáum
xxndantekninarum ming vin-
samleg. Ö51 íslenzka hlóðiu og
har á meðM samvinn"hr»vf-
inp-in stendur heil að haki
heirrar ákvörðunar, hví mik-
ilvægu skrefi. sem stigið var
á s.l. ári. til hess að tryggia
framtíð fslendinga Tíér reyuir
á samtakamátt bióðarinnar í
stríðimx við Bmta. SamvMinu-
inomi og öÞ hióðin vonar. að
málstaður fsJands sigri í þess-
ari haráttu“.
Forstjóri SÍS sagði, að árið
1958 hefði að mörgu leyti verið
þjóðinni hagstætt ár, en -þó
hefði það verið erfitt fyrir sam-
vinnuhreyfinguna. Ástæðurnar
væru þær að verðlagsákvaeðin
hefðu verið óhagstæð fyrir
verzlunina og efnahagsráðstaf-
boða ti; félagsfundar til þess a9
ræða þessi vandamál og lét jafn
framt í ljós von um, að á þein*
myndi fást lausn. Kvað hann
félagsstjórnina mundu leggja
allt kapp á að fá viðunandi
lausn á vandamálunum,
Stjórn félagsins, varastjórn
svo og fulltrúaráð og endurskoð
endur voru endurkjörnir. —<
Stjórn félagsins skipa 5 aðal-
menn og 5 varamenn.
Aðalstjórn skipa nú: Jóm
Árnason, Akranesi, formaður,
Ólafur Jónsson, Sandgerði,
varaformaður, og meðstjórn-
endur Guðst'einn Einarsson,
Grindavík, Beinteinn Bjarna-
son, Hafnarfirði og Margeir.
Jónsson, Keflavík.
anirnar, sem gerðar voru á ár-
inu, hefðu aukið verulega rekst-
ursfjárskortinn, er var þó mik-
ili fyrir. Þá væri rekstur olíu-
skipsins „Hamrafells“ sérstök-
um erfiðleikum bundinn. Til
þess að mæta erfiðleikum, sem
hér var við að etja, hefur verið
revnt að auka umtetninguna,
en það hefur mjög takmarkazt
af rekstursfjárskortinum, og að
lækka reksturskostnaðinn. —
Þetta hefur borið nokkurn ár-
angur og útkoman því orðið sú,
að tekjuafgangur SÍS hefur
orðið 881.000,00 krónur og værl
þá búið að verja til afskrifta
10.7 millj. kr. Tekjuafgangur
og afskriftir eru þannig 11,6
millj. króna á árinu 1958. Em
hliðstæð tala á árinu 1957 var
14,2 millj. króna. Þess má geta
að SÍS endurgrei,ddi kaupfélög-
unum jafnóðum hluta álagning-
ar af matvörum eða sem svarar
tæpri 1. millj. króna.
'I
AUKIN UMSETNING.
Umsetning helztu deilda SÍS
jókst nokkuð á árinu nemai
Skipadeildar. Mest var aukning
in hjá Útflutningsdeild en um-
setning hennar var 388 millj.
króna, eða 62,4 millj. króna
meiri en árið áður. Umsetning
Innflutningsdeildar var 240
millj. króna eða 17 millj. króna
meiri en árið 1957. Magnum-
setning deildarinnar drógst þó
heldur saman á árinu vegna
rekstursf járskorts og stafar
aukningin í krónutölu eingöngu
af hækkuðum yfirfærslugjöld-
um. Svipað gilti um Véladeild,
en umsetning hennar var 65
millj. króna eða 10 millj. króna
m.eiri en árið áður. Umsetning
Iðnaðardeildar var 79 mill.
króna og var því 13,1 millj.
króna meiri en 1957. Umsetn-
ing Skipadeildar nam 56 millj.
króna og lækksði um 14 millj.
króna miðað við næstu ár á
undan.
Fjárfesting SÍS var minni á
árinu en um langt skeið eða
rúmar 2 millj. kr. Aðalfram-
kvæmir á árinu voru bygging
nýs húss við Samvinnuskólann
í Bifröst, ætlað fyrir kennara-
íbxiðir og tómstunda- og íþrótta
iðkanir, og þá var lokið við að
byggja ullargeymslustöð við
ullarþvottastöðina á Akureyi’i.
í árslok voru 56 félög í SÍS
með 30.854 félagsmönnum.
iiiniiiiiiiniiiiíiiMiiiiiiíiifÍHHiiiiiiHiminiiiiiiiiiiiiiiiii
ALÞÝDUBLAÐIO!
fllBREItílD
iiiiniiiiniíiiiíiiDDliiiiniiiiiiiiiiiiiiiHnniiiuniiiiniiiB
;2 8. júlí 1959 — Alþýðxxblaðið