Alþýðublaðið - 10.01.1960, Blaðsíða 2

Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. — Framkvæmdastjóri: Ingólfur Kristjánsson.
— Ritstjórar: Gísli J. Ástþórsson (áb.) og Benedikt Gröndal. — Fulltrúi
ritstjórnar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson.
i — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýsingasími 14 906 — Að-
setur: Alþýðuhúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgata 8—10. —
1 Áskriftargjald: kr. 35,00 á mánuði.
Eysteinn í gær -
Eysfeinn í cíag
SÚ var tíðin, að Eysteinn Jónsson var fjár-
málaráðherra og þótti í alla staði hinn grandvar-
asti og ábyrgasti í þeirri stöðu. Hann sýndi litla
þo'linmæði, ef menn töluðu af léttúð um fjármál og
neituðu að horfast í augu við staðreyndir.
Fyrir aðeins fimmtán mánuðum flutti Eyst-
einn síðustu fjárlagaræðu sína. Þar ræddi hann
meðal annars um hið mikla lánsfé, sem ríkisstjórn-
in hafði þá fengið um hríð, og sagði:
„Ég hef fcent á það undanfarið, að þessar lán-
tökur eru óvenjulega stórfelldar og að við getum
ekki gert ráð fyrir að taka á næstunni svo há lán,
jafnvel til svo nauðsynlegra framkvæmda“.
Nú er Eysteinn ekki lengur fjármálaráðherra,
heldur situr í Edduhúsinu og stjórnar skrifum Tím
i ans. Og hljóðið hefur breytzt.
Ríkisstjórnin hefur bent á, hið sama, sem Ey-
steinn skildi svo vel fyrir 15 mánuðum, að íslend-
ingar geta ekki haldið áfram að taka erlend lán
í sama mæli og hingað til. En nú kallar Tíminn
i þessa skoðun Eysteins „samdráttarstefnu“ og
krefst þess, að tekin séu jafn mikil lán héreftir
sem hingað til, þótt ólíklegt sé, að lánin fáist.
Tíminn sagði 12. nóvember, 1958: „Engin þjóð
leikur sér að því að efna til skulda. Það er of dýrt
sport“.
Nú finnst Tímanum það engu skipta. þótt þjóð
in verði að nota 11% af gjaldeyristekjum sínum
í vexti og afborganir, og varla sé til gjaldeyrir til
fcaupa á veiðarfærum til vertíðarinnar.
Það er sorglegt að sjá, hvernig Framsóknar-
menn hringsnúast í krinum sjálfa sig og segja eitt
í stjórn og annað í stjórnarandstöðu í þessu máli.
í lánamálunum sér hver heilvita maður hina
réttu braut: Við megum ekki binda okkur svo
þunga lánafcgga, að þeir verði til trafala eða eigi
þátt í að stórauka gjaldeyriserfiðleika. Hins vegar
er sjálfsagt og eðlilegt að halda áfram að taka hag
jstæð lán til langs tíma til að halda við uppfcyggingu
landsins. Við tökum erlend lán fyrir erlendum
kostnaði við framkvæmdir, en verðum að fara var
lega í að jafna greiðsluhaHa með lánum, enda þótt
mótvirði þeirra sé notað til að lána fyrir innlendum
kostnaði við framkvæmdir.
Nyir mkrifendur
að Alþýðublaðinu fá
Jélabiai SunnudagsbEaSsins
ókeypis fyrst um sinn.
Áskriftarsími Alþýðublaðsins er 14-909.
2 10. jan. 1860 — Aljsýðublaðið
Vilhjálmur S. Vilhjálmsson:
Gagnrýni á bókaútgefendur
VILHJÁLMUR S. VIL-
HJÁLMSSON ríthöfundur tók
þátt í umræðum í útvarpssal
27.. desember um hækur og
bókaútgáfu á haustinu.
„ÉG HEF verið beðinn aS
segja skoðun mína á bókaútgáfu
á þessu hausti eða öllu heldur
fvrir þessi jól. Ég skal játa, að
ég fylgist nokkuð með bókaút-
gáfu og les allt sem ég kemst
höndum undir og úr nær öllum
áttum. Ef til vili er afstaða mín
til bóka nokkuð sérstæð. Ég gef
allt fyrir innihaldið, en veiti
var’ta athýgii umbúounum, að
minnsta kosti meðan ég er að
iesa. Þó sk.-t. ég játa, ?ð ég fyll-
ist gremju þegar lélegt efni er
húið í glæsilegan búrnng og
verða vonbrigði mín þá enn sár-
ari. -— En þó að ég lesi mikið
og eigi fáa vini ems goða og
bækur, þá held ég að betra
hefð'i verið að velja einhvern
annan bókabéus en mig til þátt-
töku í þessum þætti. Þó að ég
segi stundum álit mitf á bókum,
þá hef ég aldrei viljað láta líta
á mig sem bókmenntagagnrýn-
enda. Umsagnir mínar í pistl-
unum eru aðeins sprotnar af
vilja mínum til þess að rabba
við lesendur mína, sem ég lít á
sem sérstaka trúnaðarvini.
En fyrst ég er hingað kom-
inn þá er bezt að vera ekki að
knýfa það neitt heldur segja á-
lit mitt. -— Ég ætla mér ekki
þá dul að gagnrýna einstakar
bækur heldur verða orð mín að-
eins almennt spjall um bóka-
útgáfu — og mun þetta þá einna
helst verða gagnrýni á bókaút-
geféndur.
Ég er algerlega andvígur
þeirri stefnu, sem er mjög áber-
andi og virðist fara í vöxt að
búa lélegar bækur í glæsilegan
skrúða. Yfirleitt er ég andvíg-
ur skrautumbúðum. Ég vil láta
binda góðar bækur í sterkt og
vandað band. Þær bera kostnað.
Þær eiga það skilið að vera
heimilisprýði. Þær eru það and-
iega talað — og mega líka gefa
það til kynna með því að prýða
heimili í bókaskáp eða á borði.
Ég get varla ímyndað mér falsk
ari mynd en nauðaómerkilega
bók í glæsilegum búningi. Þetta
hef ég rekið mig á fyrir þessi
jól alveg eins Og ég hef orðið
var við þessa sýndarmennsku
áður hjá bókaútgefendum.
En það, sem hefur valdið
mér mestum vonbrigðum, er,
mér liggur við að segja bragð-
vísi útgefenda. Ég les nær allt
sem gefið er út og kallast al-
þýðlegur eða þjóðtegur fróðleik
ur. Ég les allt slíkt þegar það
birtist í blöðurn — og ég blusta
eins oft og ég get þegar það er
flutt í útvarp. Nú er það al-
gengt, að gefnar eru út bækur
um slík efni, sem mig fýsir
mjög að ná í, en ótrúlega oft
rek ég mig á það, að ég hef verið
blekktur. í bókinni eru útvarps-
erindi, sem ég hef hlustað á fyr-
ir fáum mánuðum eða blaða-
greinar, sem ég hef lesið fyrir
skömmu. Þessar bækur eru ekki
gefnar út sem safn erinda helcj-
ur eru þær í glæsilegum um-
búðum og auglýstar af kappi án
þess að þess sé nokkursstaðar
getið, að innihaldið sé þvælt.
Á þessu hefur mjög borið á
þes.su hausti og hefur það valdið
fleiri mönnum gremju Og von-
brigðum en mér. Annars væri
heldur ekki um að sakast. Ég
ræddi í fyrradag við mikinn og
góðan bókamann. Hann er með
sama marki brenndur og ég, að
bann ann þjóðlegum fróðleik. —
Hann fór í bókaverzlun og
keypti bók, sem var honum mjög
Framh. á 14. síðu.
■fe' Sambúð Reykjavíkur,
Kópavogs og Hafnar-
fjarðar.
•fe Rafmagnssporfcraut
myndu greiða fyrir
samgöngum.
'fe Langholtsvegur aðal-
fcraut.
VEGFARANDI skrifar: „Fyr-
ir nokkru skrifaðir þú um sam-
búð Reykjayíkur, Kópavogs og
Hafnarfjarðar og bentir á að í
raun og veru væru þessir kaup-
staðir orðnir ein heilil, þó að
ekki héti svo á pappírnum. Þetta
er rétt, og á það eftir að koma
enn betur í ljós. Þá þentir þú á
það mikla ófremdarástand, sem
ríbir í símamálum miili Reykja-
víkur og Hafnarfjarðar og er ég
þar sannarlega á sama máli.
EN AÐALTILEFNI þess að ég
skrifa þér þetta bréf eru ummæli
þín um það hvort ekki væri orð-
ið tímabært að leggja járnbraut
milli Reykjavíkur, Kópavogs og
riafnarfjarðar. Ekki held ég að
þetta sé rétt, hitt held ég, að
tímabært sé að fara að athuga
það, hvort ekki ætti að koma
upp sporbraut milli þessara
staða þannig að vagnarnir
gengju fyrir rafmagni. Þetta er
algengt erlendis við líkar aðstæð
ur og ég er sannfærður um að
þessi leið á einmitt mjög vel við
við þessar aðstæður.
MARGAR þúsundir manna
fara á hverjum einasta degi milli
þess.ara staða fram og aftur og
aðstæður eru, þrátt fyrir góðan
vilja strætisvagnanna, eða rétt-
ara sagt stjórnenda þeirra, mjög
slæmra og erfiðar. Með rafmagns
sporbraut væri hægt að hafa bið-
stöðvar fleiri en'strætisvagnarn
ir hafa og út frá þeim bæði í
Kópavogi og til dæmis Háfnar-
firði væri hægt að hafa auka-
brautir.
ÞETTA vildi ég hafa _sagt af
tilpfni ummæla þinna. Ég held
að þú hafir hér vakið máls á
þörfu máli, sem stefnt verði að
til framkvæmda. Væri vel ef
þessu væri nú sinnt sem allra
fyrst og kaupstaðirnir þrír, og
þá að viðbættum Garðahreppi,
leggðust á eitt um að hrinda
framkvæmdunum ,af stað. Þetta
þarf mikinn undirbúning, rann-
sóknir og starf. Þetta hlýtur að
koma. Það er óþarfi að slá því
lengur á frest og hefja ahugan-
ir.“
BIFREIÐ ARSTJ ÓRI skrifar:
„Hvers vegna er Langholtsveg-
urinn ekki gerður að aðalbraut?,
Þessi vegur er einn lengsti veg-
urinn í Reykjavík og umferð um
hann fer stöðugt vaxandi eftir
því sem byggðin eykst þarna I
kring, en hún hefur margfaldast
á síðastliðnum fáum árum og
fer sífellt vaxandi. Vel hefur
verið gengið frá veginum, hann
hefur verið malbikaður og hann
er yfirleitt greiðfær.
ÞAÐ ER LÍKA eftirtektarvert,
að margir átta sig ekki alveg á
því, að vegurinn hefur ekki að-
albrautarréttindi, Ástæðan er
sú, að þó að réttindin hafi ekki
verið bókfest, þá er gatan þann-
ig og ber þann svip meðal ann-
arra vega í þessu hverfi, að veg-
farendur álíta oft að hann hafi
aðalbrautarréttindi, Ég legg ein-
dregið til að umferðanefnd bæj-
arins taki Langholtsveginn í að-
albraut sem allra fyrst.
ÞÁ VIL ég minnast á annað.
Fyrir nokkru var sú tilkynning
gefin út, að öllum bifreiðum
bærj að nema staðar skilyrðis-
laust þegar þær kæmu að aðal-
braut og það án tillits til þess
hvort sæi til umferðar eða ekki.
Mikill misbrestur er á þessu —
og vaða men 'út í göturnar án
þess að n,ema staðar. Þess vegna
þykir mér gott að sjá að lögregl-
an lætur ekki sitja við tilkynn-
inguna eina saman heldur hefur
hún nú ekið upp á því, að sekta
menn ,sem óhlýðnast. En það hef
ur einmitt verið versti gallinn f
umferðamálum okkar ,að lög-
reglan hefur of oft látið sitja viS
tilkynninguna eina, ekki hirt um.
þó^að hún væri brotin“.
Hannes á horninu. J