Þjóðólfur - 05.11.1858, Qupperneq 1

Þjóðólfur - 05.11.1858, Qupperneq 1
Skrifslofn „þjriflólfs” cr I Aflnl- stnetí nr. 6. þJOÐOLFR 1858. Anglýsfngar og lýsfngar uin einslakleg málefni, ern teknarf klnóið fyrir 4sk. áhverja smá- letrslínn; kaupendr klaósins fá helmfngs afslátt. Semfr kaupendum kostnaðarlanst' verð: árg., 20 ark., 7mörk; hvert einstakt nr. 8 sk.; sölulaun 8. hver. 11. ár. ' 5. nóvember. l.—ft. Halastjarnan 1858. Halastjarna sfí, sem vér liöfnm séi» á þessu hitusti, heíir aíi ntinni vitund ekki synt sig áðr, síban menn föru aí> mæla gáng lialastjarnannn. þcgar eg gat skobab hana, þann 17. sept., var hún á vinstra aptrfreti Stóra Bjarnar, nálægt stjörn- unum v og $ (Ny og Xi) þó vintsramegin vii> þær. Fær&ist hún svo til vinstri, lítiii ni&rávii. — l>ann 23. sept. var hún nálægt konúngsnefi á sama fæti Bjarnarins. — þann 30. sept. var hún rétt vib „w“ á Bernlkuhaddi1, sem er stjarna 5. stærbar. llaiinn stefndi upp á milli Mizar og Benethnasch, öptustu stjarnanna í Vagninum, og náiíi til „m“ í Veibihund- unum. þann 4. okt. var hún skamt hægra megin vib Arcturus, stjörnu 1. stæriar í Bootes. þann 6. oct., fæbíngardag kóngs vors, var hún vid Arc- turus, sem var rétt vili hala hennar, nálægt höftinu á henni (svo kallast hnöttr halastjarnanna), var þá halinn nýgenginn yfir um Arcturus. Síban hefir liún haldii) áfram ai) gánga til vinstri, nærri beinni stefnu yfir um hægra fót (Bootis) Nantamanns, tli þess nú f kvöld, þann 8. októbris; heldr hún svo áleitis til Ophinchus, er vér köllum Natrvalda. l>ann 17. og 23. sept., og 4. oct. mældi eg gáng halastjörnunnar, þó engan veginn inet þeirri nákvæmni sem stjörnumeistarar vii> hafa, (því eg licfi enga hentuglcika áþvf; hér er hvorki stjörnu- hús né iientug verkfæri). þó held eg sé betra fyrir oss Íslendínga ai) veifa raungu tré en engu, ef al) eins hittist nærri því rétta, vegna þess þaii gefrþó liugmynd um halasfjörnugánginn. Fann eg þá niel) reiknfngi, og meira þó meb Constmction (uppdrætt) þessar eptirfylgjandi grunntölur (Elementa) hala- stjörnunnar: Tíi) sólnándar (Periiiclii) 15. scpt. 1858 Lengd sólnándar..............67° 15' Sóinándar ijarlægb .... 0, 60 Uppstfgandi hnútr . . . .175° 30' ‘) þessi stjnrna kallast ránglega U f Kiedigs kortum, en önnur atjnrnn hægriiincgiii við hana, nefnist w, svo kók- stafirnir W og U liafa skipzt um. þclta má sjá af jircmr öðriini stjörnukokum, scm eg hefi. Halli mót sólbraut .... 59° 30' Gángrinn öfugr. Af þessum grunntölum má nú fjöida margt finna: t. d. þcgar halastjarnan er í sólnánd, þá er hún utar en Mercurius, og innar en Yenus, því þegar jarbarinnar miblúngsfjarlægb frá sólunni er tekin í 100 parta, þá eru fjarlægbirnar frá sólunni: Mercuriusar ... 39 partar. Ilalastjörnunnar . . 59 — Yenusar .... 72 — Jarbarinnar . . . 100 — Þessu má snúa f geographiskar mílur; því lOOasti partrinn úr jarbarinnar fjarlægb er 206,668 geo- graphiskar mílur. I sólnándinni hleypr halastjarnan 7 */a m^u * secundunni, og er þab hennar mesti flýtir. þann 17. okt. verbr hún í sínum nibrstfganda hnút, 90 parta frá sól og 48 frá jörbu. Er hún þá á takmörkum Nabrvalda og Skotmanns. Halastjörnnnnar fjarlægbir frásól og jörbu, og hæbir yfir sólbrautarflötinn. Dagar. Fjarlægð frá sólu. Fjnrlfcgð frá . jörðu. Hæð yfir sól- brautarflötinn. Hundruðustu partar ur ineðalfjarlægð jarðar frá sól. 17. sept. 59 94 46 4. okt. 72 39 20 6. okt. 75 34 19 8. okt. 77 34 15 10. okt. 80 34 12 17. okt. 90 48 0 Hver af þessum töldu pörtum er 206,668 geogra- phiskar mílur. þann 4. okt.'tók halinn yfir 14° (mæli- stig) (eba meir); hefir hann þá verib 10 partar eba 2,066,680 geogr. mílur, ef hann hefir snúib rétt frá sólunni; breibi endinn hefir þá verib 35 parta þegar stjarnan var 39 parta lángt frá jörbu, þess vegna breibi endinn 4 pörtum nær, hvab eb hefir gjört nokkub tii ab hann sýndist breibari. þann 4. okt. fer halastjarnan út fyrir Venusar hvolf (eba hríng), en þann 28. ágúst hefir hún farib inn fyrir þab. þann 8. okt. er hún jörbunni næst, og er - 1

x

Þjóðólfur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.