Lanztíðindi - 06.09.1850, Blaðsíða 6

106
öll þau rjettindi, sem j)jóöf>íng hafa þar sem
er takmörkuð konúngsstjórn; að landið eigi
erindsreka í Danmörku rnilli konúngs og enn-
ar hjerlendu stjórnar; að fjárhagur Islands
sje sjerílagi og Island gjaldi að sínum
hluta árlega til almennra ríkisnauðsynja
að tiltölu. Ætlaðist fundurinn til, að sýslu-
nefndir væru kosnar í hverju kjördæmi til að
ihuga þessi atriði og önnur þau, er merkileg
jþæktu viðvíkjandi stjórnarskipun landsins og
að sýslunefndirnar sendu' siðan álitsskjöl sín
aðalnefrid þeirri í Reykjavík, sem kosin var
þar á fundinum. I þessa aðalnefnd voru kosn-
ir: Trampe greifi, þeir Jens Sigurðsson og
Haldór Kr. Friðriksson skólakennarar, stúdent
Jakob Guðmundsson og prófessor P. Peturs-
son. Ætlunarverk aðalnefndarinnar er að birta
uppástúngur sýslunefndanna um stjórnarskip-
unina og byggja á þeim frumvarp til bænar-
skrár til almenns fundar við Oxará að sumri,
sem þar á þá að ræða og senda þjóðfundin-
um. Á þessum fundi fór allt vel og skipu-
lega fram eins og í fyrra og er það gleðilegt
að sjá, hve heilbrigða skynsemi bændurhafa
til að fallast á hið rjetta þegar atkvæða er
leitað um eitthvert mál. í>að er hvorttveggja,
að Árnessýsla er fjölbygð og Árnesingar búa
næstir fundarstaðnum, enda hafa þeir verið
láng fjölmennastir á þessum tveimur seinustu
funduni, hafa þeir og sýnt, að þeir eiga rnarga
skynsama og gætna merkisbændur.
Frá aðalnefndinni er nú þegar komin út
1 örk af „Undirbúníngsblaði undir þjóðfund-
inn að sumri 1851“ þessa efnis: 1) jþíngvalia-
fundurinn. 2) ávarp til Íslendínga frá liinum
almenna fundi að Oxará, 10. —11. d. ágúst-
mán. 1850. 3) auglýsíng frá aðalnefndinni í
Reykjavík. 4) ávarp til þjóðfundarmanna.
5) grein um „neitunarvakl konúngsins, þar
sem einvaldsstjórnin er takmjörkuð, eða um
hið svokallaða „veto“. Aðalnefndin hefur af
sinum mönnum valið H. Friðriksson og Ja-
kob Guðmundsson fyrir ritstjóra „Undirbún-
íngsblaðsins“.
Stiptamtmaður vor er nú þegar, síðan
hann kom til landsins í sumar, búinn að kynna
sjer allt suðuramtið, fórhannfyrst á herskip-
inu til Vestmannaeya, síðan landveg austur í
Skaptafellssýslu og nú seinast um Borgar-
fjarðarsýslu. Á fundi þejm, sem haldinn var
í Deild hins íslenzka bókmenntafjelags 14^
dag næstl. mánaðar var stiptamtmaðúr kos-
inn í einu hljóði fy.rir heibursfjelaga, og
munu allir Islendíngar vera oss samdóma um
það, að hafi nokkur enria fyrri stiptamtmanna,
sem hjer hafa verið, verðskuldað að vera heið-
ursfjelagi þess fjelags, sem stofnað er til að
við halda islenzkri túngu, þá eigi sá rnaður
það eigi sízt skilið, sem fyrstur allra stipt-
amtmanna tók það upp hjá sjálfum sjer und-
ireins og hann kom híngað til landsins, að
rita öll embættisbrjef sín á íslenzku.
Biskup H. G. Thordersen er nú lika ný-
kouiinn heim aptur úr kyrkjuvitjunarferð sinni
austur í Múlasýslur, fór hann snemma í júlí-
mán. í sumar austur um Skaptafellssýslur,
en suður aptur um norðurland; gekk hon-
um ferðin fljótt og vel og kom liann þó við
á flestum kyrkjustöðum i Múlasýslunum, nema
nokkrum á austfjörðum. Jar hefur nú ekki
verið kyrkjuvitjað af biskupunurn síðan þeir
Hannes og Finnur biskupar voru uppi; og
mælt er, að biskup Thordersen hafi komið
á 2 kyrkjur þar sem ekki hafði biskup verið
í meir en 100 ár, frá því er Olafur biskup
Gíslason koin þángað árið 1748.
23. dag næstl. mán. lagði heiin aptur her-
skipið danska, sem nokkurn liluta sumars-
ins hefur legið á höfniiini í Reykjavík. j>að
mun hafa átt að flytja híngað konúngsfulltrú-
ann, og verið búið að ákveða för þess áður
en þjóðfundinum var slegið á frest. I sjálfu
sjer er það líka fallegt og tiguglegt, að kon-
úngur sendi hingað til landsíns lierskip við
og við, því ekki þarf að óttast fyrir því, að
þessháttar sendíng verði landinu til kostnað-
arauka, þar eð hún er borguö úr almennum
ríkissjóði.
Laus fregn hefur borist með skipi, sem
kvað vera nýkomið á Hofsós í Skagafyrði,
um að striðið sje byrjað milli Dana og Hol-
setumanna og hafi þeir þegar átt tvær orust-
ur og Danir urinið sigur í báðum. Um þetta
væntum vjer greinilegri frjfetta með skipi,
sem von er á til Eyrarbakka í þessurn mán-
uði, og skal þá í næstaj blaði verða ýtarlega
sagt frá því.