Lanztíðindi - 06.10.1850, Blaðsíða 7
115
nm vjer ckki til, að slik verzlnnar aðferð sje liöfðnokk-
urstaðar i siðuðum löndnm, og er það lítt jiolandi,
að þessu fari Ieingur fram í landinu. Vje.r skorum
þess vegna á verzlunarmenn alla í Reykjavík að þeir
framvegis í seinasta lagi fyrir Jónsmessu, ár hvert,
gjöri uppskátt, fast verðlagá öllum vörutegundum inn-
lendum og útlendum, og þar að auki sje tiltekin mis-
munur á verði, beztu meðallags og lökustu vöru
hverrar tegundar uin sig, því jiað er ógjörníngur eins
og opt er búið að brýna fyrir mönnum á prenti að draga
j>að leingur, svo að hver hitti sjálfan sig fyrir með
vöruverkun sína, {iví aldrei fer vöru verkuninni fram
til nokkurra muna, fyrr en {leim er gætt í, sem vanda
hana og hinir látnír sjá og finna skaða siiin. Vjer
ætlum lika jafnframt þessu að biðja yfirvöldin í Reykja-
vik1, að auðsýna lanzbúmn hjer eptir jiann góðvilja,
að gángast sköruglega fyrir {iv/, að Jjessari ósk vorri
verði fullnægt svo snemma á vorin sem kostur er á,
og aö verðlagið sje strax birt allri alþýðu í Lanztíð-
indunum eða einhverju blaði sem á ferð er, verði nú
þessu framgeingt, þá vonum vjer fyrst eptir því, að;
það komi fram, að verðlagiö á vörum í Revkjavík
hafi áhrif á vöruverð á öðruin kauplúnum lanzins og
svo verði viðskiptin þjóðlegri, og fjelagsskapurinu við
bæinnfjörugri, má þá svo verða, sem betur færi, að hirfi
með öllu sem kvartað hefur verið um, að sveitamenn
hafi ímigust á Reykjavik. Af því línur þessar eru
orðnar fleiri enn vjer hiigðum í fyrstu, þá eriim vjer
orðnir beldur seinir að svara „því ir.einlausa spaugi“
að „Reykjavík sje sá lanzins partur sem þenkir og á-
lyktar“. Vjer höldum að vísu helzt, að þessi orð sjeu
sprottinn af þeirri eptirvæntíngu þjóðarinnar, að Reykja-
vik muni kveikja það menntunarljós, sem alþýða
getur ekki að sinni öðlast af sínnm ramleik, og sum-
um hefur iundizt, að þeir menn væri til i R.vík eða
þar í grend, og það jafnvel af þeim menntuðustu, sem
embættisanna vegna hefðu getað látið ljós sitt lýsa
enn þá betur fyrír almenníngi og ritað fleira alþýðu
til uppfræðíngar, en þeir hafa gjört. Margir ólærðir
menn eru nú loks farnir að særast af fáfræði sinni,
siðan hjá þeim fór að vakna vilji til að hugsa sjálfir
um hagi sina; enda höfum vjer enn þá lítið til að styðj-
ast við af innlendum ritum uin lög og rjettindi manna.
ðlargir hafa og þráð „Lögrjettuna“, sem lofaö var
um árið. Ekki vitum vjer betur en allur almenníng-
ur hafi tekið þakklátlega móti ritgjörð herra Th. Jón-
assens dóinara í lanzyfirrjettinum „uirt Sættamál“ hvað
sem svo fjelagsritin segja um hana, og hefur hún síð-
an mörgum að góðu haldi komið til rjettari meðferð-
ar á sættamálum en áður var, og eins inundi farið
hafa, hefði lögrjettan komið. Vjer segjum þetta ekki
af vanþakklæti við hina menntuðustu Ianda vora, held-
ur til að láta þá sjá að vjer gjarna vildum, að þeir
sem nokkra tómstund hafa til „að þenkja og álykta“
rituðu nokkuð fróðlegt fyrir almenníng, Ijetu ineira
koina lit en orðið er, áður lángt liði mn. jjetta kynni
ásaint öðru að verða tilefni þess, að þjóðin lærði að
láta sjer þykja vænt um Reykjavík og lilynna að lienni,
vegna nokkurra þeirra nianna, .sem í henni og nálægt
henni búa.
Skrifað af nokkrum bændum í Rángárþíngi.
---------+5*.---------
F r j e 11 i r.
I byrjun næstl. m. kom út skip á Eyrarbakka og með
því sú fregn, að stríðið væri byrjað afnýju inilliDana
og Holsetumanna; áttu þeir hjá Iðtsteð mikinn bar-
daga 24. og 25. dag júlí-mán. í samar, er lauk
svo, að Holsetumenn urðu að hörfa undan til Rends-
borgar, en Danir náðn Sljcsvíkurbæ og settust þar
um kyrrt. Svo er sagt, að herlið Dana hafi verið
35,000, en uppreistarmanna 30,000. I þessari orustu
fjell margt af hvorumtveggja og er mælt, að af upp-
reistarmönnum liafi fallið, verið særðir og herteknir
hjerumbil 4000 manns, en af Dönuin nálægt 3000;
misstu þeir og þrjá einhverja hina hraustustu bermenn
sína, S cl eppe grel I, Trepka og Læssöe. j>ó frið-
ur væri kominn á milli Dana og jbjóðverja, er þó sagt,
að margir þeírra, sem Danir hertóku í þessari orustu,
sjeu þýzkir menn, sem sjálfkrafa hafa geíngið í lið
með Holsetiimönnuin. Rússar og Svíar bafa nokkur
herskip hjá austiirströndiim Sljesvíkur. Gufuskip, sein
Danir eiga og heitir Hekla, ónýtti með skotlirið gufu-
skip uppreistarmanna, er kallað var v. der Tann í
höfuðið ál einum hershöfðíngja þeirra. Með þessu skipi
kom líka ný reglugjörð fyrir latínu skólann og önnur
fyrir prestaskólann, sem gilila á fyrst um sinn, og brjef
til stiptsyfirvaldanna um brauðaveitíngar, og verður
þetta prentað i Lanztíðindunum.
Með skipum, sem síðan hafa komið frá Englandi,
liafa borizt frjettir úr Danmörku allt til 10. dags ágúst-
mán. næstl.; Iiafa Danir og Holsetumenn ekki barizt
síðan, svo teljandi sje, en Danir voru farnír að setj-
ast um Rendsborgar kastala; hafði þar orðið vart við
kólerasótt og sömuleiðis í Hamborg og Svíaríki, en
ekki er þess getið, að bún væri mjög mannskæð.
Seinustu frjettir úr Danmörku ná frain í miðjan á-
1) Eins og nú á stendur er ei hægt að ákveða verðlagið fyrir fram, vegna þess það er breytíngum undir-
orpið jafnvel um sjálfan lestatímann og er mikið undir lausakaupmönnum komið ; en til að geta gjört regluleg-
an greinarmun á vörunum þyrfti vörumatsmenn tii að ákveða gæði hverrar vöru. Ritst.