Lanztíðindi - 10.01.1851, Blaðsíða 5
153
ekki vítaverðar, en í þriftju hendíngunni ættu
orðin Mhans‘ og „verk“ að skipta um sæti,
því áherzlan ætti hjer að liggja á hinu síðara
orði, en ekki á því fyrra eins og hún er nú.
Áherzlan á „himná“, alvaldur“, „veröld“ er
og hamramlega gagnstæð rjettum framburði;
„Til* í byrjun seinustu liendíngar er látið
vera áherzlulaust, en í því sambandi, sem það
er hjer í, á það sjálfsagt að koma á lángan
hálflið, og það jafuvel í góðum hluta (svo
heita hinirlaungu helmíngar fyrsta, þriðja og
fimta hendíngarliðs) hendíngar, en „verður“
aptur á móti í ríran (annan, fjórða o. s. frv.)
hendíngarlið.
Hverki rúm nje tími leyfir oss að eltast
við fleiri skáldskapar galla á þessum lánga
sálmi, og ætlum vjer, að þetta, sem þegar er
sagt, geti bent til hverju öðru vjer mundum
vilja breyta í sálminum; enda kann það að
vera uggvænt, að mörgum kunni að finnast
aðfinníngar þessar óþarfar, og finna það til
foráttu oss, að svona hafi sálmar þessir verið
tónaðir í yfir 50 ára, og að vjer munum ekki
fá betur gjört. Á hinn bóginn erum vjer þess
aptur fullöruggir, að allir þeir, sem bera inni-
lega virðingu fyrir hinni útvortis guðsdýrkun
og leita sjer uppbyggíngar i henni, muni með
þökkum taka öllu því, sem miðað getur til
að gjörahana fagra og verðuga hinni háleitu
veru, sem elskar allt það sem fagurt er og
sómasamlegt, þareð hún er uppspretta allrar
fegurðar.
Af því oss þykir nú ekki nema liið bezta
boðlegtíþá skuld, þá höfum vjerráðizt íað rita
grein þessa til að vekja eþtirtekt þeirra sem
kjörnir verða til að standa fyrirendurskoöun og
umbót sálmabókar vorrar. Hjer mun núvarla,
þegar að því kemur, verða völ á saunglærðum
manni, sem væri fær um að segja til galla
þeirra, sem á bókinni kynnu að verða i tilliti
til saungrímsins og rjettrar áherzlu á laungum
hálfliðum hendinganna (Takt og Deklamatíon);
en því meiri varúðar er þeim þörf, vem verk-
ið vinna, að þeir þoli ekkert það, er ekki
má standast, eða útrými því, sein skáldrjett
og saungrjett er fyrir litlu betra orðatiltæki,
sem vera kynni gagnstædt skáld - og saung-
reglum.
Áður enn vjer í þetta sinn skiljum við
þetta mikilvæga efni, viljum vjer vekja ept- .
irtekt lesenda vorra á því, að hirðuleysi sálma-
skáldanna um rjetta bragarhætti og rjettan
framburð orðanna er að vorri byggju einhver
hin fyrsta orsök til, að sálmalögin, sem
mörg eru k'omin hingað frá útlöndum með
öndverölegri fegurð sinni og einfaldleika, eins
og ýmsar útgáfur grallarans ljóslega votta,
eru hjer í landi orðin að þeim skrýmslum,
sem ekki einúngis eru öldúngis óverðug hin-
um allrahæsta, heldur spilla og niðurdrepa
öllum smekk fyrir því sem fagurt er, bæði í
hinni útvortís guðsdýrkun yfirhöfuð, og í
saungnum sjer í lagi.
8 + 3X 5
A ð s e n t.
Til ljóscnda minna o;/ lesenda þjóðólf s.
3?að er nú auðsjeð á „skothendunni" hans
3?jóð., að honum hefur skilist og skilist það
rjett, að jeg mundi bera lítiðtraust til greind-
ar Ábyrgðarmanns hans á alþjóðlegum mál-
efrium, og að jeg mundi því vera vonarveik-
ur um gagn það, er hann mundi gjöra þjóð
vorri með tillögum sínum um málefni þessi
á jijóðfundinum; en hittveitjeg, að hann einn
af öllum lesendum Lanzt. hefur skilið rángt,
„að jeg hlakkaði yfir þessu gagnsleysi hans„.
Jað er nú að sjá eins og Sveinbjörn vilji
að jeg gjöri ekki einúngis yður, Lesendur
hans! heldur og líka yður, Kjósendur minir!
nokkra grein fyrir þvíj hversvegna jeg hafi
svona lítið tráust á tillögum sínum um al-
þjóðleg málefni og sjerílagi um þjóðfundar
málefni vort i sumar. Jað er þá sjerílagi
tvennt, sem jeg og sumir þeirra er bera líkt
vantraust til hans í þessum efnum, byggjum
þetta vantraust vort á: fyrst, hvernig liann
liefur komið fram á þeim tveimur fundum á
JíngvöIIum, hvar hann hefur verið staddur
og menn hafa rætt nokkuð um alþjóöleg mál-
efni, og enn fremur á því hvernig honum
hefur tekist að skrifa um þesskonar málefni
i timariti sínu og sjerílagi á þeirri skoðan
hans á sambandi Isl. og Danm., sem nijer er
svo illa við en „Embættismanninum“ í Lanzt.
þykir svo vænt um að hann sje að telja al-
þýðu manna trú um. Jeg hefi nú tvivegis
verið honum samtíða á [þíngvallafundi og í
annað sinn í nefnd með honufn þar, ætti jeg