Lanztíðindi - 01.02.1851, Qupperneq 6
162
menn þurfa ekki annaft en taka mokl í hatt-
inn sinn og hreinsa hana í vatni til að fá
nokkurt gull. Jó þetta sje ótrúlegt, þá er
það þó satt; en af því mega menn þó ei clraga
þá ályktun, að þeir verði allir ríkir, sem auðn-
ast að ná til þessa fyrirheitna Gózenlands.
£0 gröfturinn sýnist ekki vera undirorpinn
sjerlegum erviðleika nje tilkostnaöi, fer það
þó þar eins og annarstaðar, að menn ekki
auðgast nerna með sveita síns aWllitis og með
því að leggja liart á sig og fara margra góðra
hluta á mis. í íljótu bragði þykir það hægt
verk að grafa gull úr jöröu með rekuspaða,
en þegar á herðir og menn eiga að taka til
verksins, segja skilið við vini og vandamenn,
lifa í klettaskorum, saman við byrni, úlfa
og óargadýr og það sem verra er saman við
strokna óbótamenn, þá láta margir hugfallast.
5að er líka býsna mikið erviði fyrst að moka
mold upp í tunriur og bera þær síðan lángar
leiðir á bakinu til aö hreinsa hana i brennandi
sólarhita. Sjeu menn ekki vanir við vinnu,
hve hraustir sem þeir að öðru leyti eru, þá
missa þeir líf og heilsu í námunum, en þar
á mót safna þar sumir allt að 50,000 rbd. á
farra vikna fresti, en þetta eru optast nær
annaðhvert stroknir sjómenn eða liraustir
bændamenn. Kalífornía, bæði hin efri og
neðri, hefur verið undirorpin elds umbrotum.
Bakkamir hjá Sacramentós fljóti eru sljettir
og settir skógarrunnum, en þegar lengra dreg-
ur frá, er “Iándið fullt af misháum uppmjó-
um hólum nreð sundum og drögum á milli.
I öllum þessum sundum eða dalverpum,
sem Sacramentós fljótið ár hvert flóir
um, er hinn svo kallaði voti gröftur (tlie
rvet diyginr/s); moldin er hrist á grind, sem
kallast vagga (crcidle) eða í tinskál. Ágóð-
inn er viss, hann er að meðal tali 12 specí-
ur dag hvern; en þá veröur líka að v'inna
með meira kappi en nokkurstaðar annarstað-
ar í veröldinni og menn» verða að láta sjer
lynda að fá ekki annað en gruggugt vatn að
drekka og dálítið af fleski og hveiti brauði
að borða. Uðruvísi er þessu varið við hinn
svo kallaða þurra gröft (dry digginys). 3?ar
vinna menn með reku eða hvössu járrti, sem
höggvið er með þegar búið er aö ryðja gröf-
ina og taka jarðlagið burtu, sem skjaldan er
þykkra en 4. fóta. Ágóðinn er hjer ekki eins
viss, en hann getur orðið lángtum meiri. Menn
vinna hjer opt heila daga án þess að finna
gull, en þegar minnst vonura varir rekast
menn ofan á gullhnetti, sem geta numið
1200 rbd. og stundum meiru. Jað litur svo
út sem þessir gulibuettir hafi einhverntíma í
fyrndinni oltið ofanaf hólunuin i stórrigning-
um og orðið fastir milli steina; þeir eru allir
máðir á röndunum, sem sýnir, að þeir hafa
lengi oltið. Setji menn, að þeir sein vinna
í námunum, sjeu 200,000, og hver ávinni sjer
daglega 12 specíur, þá verður daglegur ágóði
2,400,000 specíur, en svo mikill er þó ekki
ávinningurinn í raun og veru; því Qöldiþess-
ara nmnna er mjög gefinn fyrir áfenga drykki
og undir eins og þeir eru búnir að innvinna
sjer nokkur hundrnð dali, þá hætta þeir að
vinna uin stund og drekka í inarga daga
samfleytt og sýkjast út úr því, og má ekki
kenna það loptslaginu þar, heldur óregluleg-
um lifnaðarhætti þeirra. Loptslagiö þar er
ekki óheilnæmt og í San - Francisco er svo
kalt, að menn verða aö gánga í ullarfötum.
Verkamenn ]iar eru vanir að vera í ullarpeis-
um rauðum eða bláum og buxum úr grófu
klæði eða ljerepti. (Frauihaldið síðar).
A ð s e n t.
B « ð v a r og Á s t a,
(saga frá 10. öld).
Aður en vjer byrjum *ögu vora, ætlum vjer að
segja lesendunuui frá þeim vankvæðum á lienni, sem oss
hefur fundist örðugast úr að ráða En það eru þau
vankvæði, að vjer höfum hvergi í hókum fundið þeirra
manna getið, sem sagan er um og vitum því ekki,
hvar þeir áttu heima, eða neitt um ættir þeirra. Jað
eina er víst, að sagan er sönn og hefur hnn annað-
hvort myndast í skáldskaparanda þjóðarinnar, eins eg
margt annað, cða hún á sjer að minnsta kosti rætnr í
lifi einhverra manna, seui nú eru gleymdir. En oss
stendur á sama hvort heldur er, því sagan inissir ekk-
ert af fcgurð sinni njc fróðleik við það, þó nokkur
vafi sje á henni sein viðhurði og vjer horfum ekki í
að gefa mönnunum og stöðunuin, sem þar er getið um,
þau nöfn, sem oss detta fyrst í hug. Vjer skuluui
þar á mót ekki hreyta þræði sögunnarí neinu, nje af-
baka hana, heldur segja hana einsog vjer liöfum heyrt
hana og fara svo nærri sömu orðunum, sein oss er
unnt. Vjer hirðum ekki að nafugreina þá, sem hafa