Lanztíðindi - 15.04.1851, Blaðsíða 1
LAIVZTÍÐmDL
1851.
2. Ár 15. Apríl. 46. og 4?.
F r j e t t i r.
29. dag næstl. mán. kom út skip í Hafn-
arfyrði frá Knútzon stórkaupmanni í Kaup-
mannahöfn; haíði það lagt út frá Kaupmanna-
höfn 17. dag s. m. og haft 12 daga útivist.
Með þessu skipi kom sú fregn, að hið ógjæf-
usama stríð milli Danmerkur og hertogadæm-
anna er nú til lykta leiðt og friður kominn á.
Lesendur vorir muna eflaust eptir því, að Dan-
ir höfðu í sumri er var unnið alla Sljesvik
með herskildi og eptir bardagann vlð Idsted
hörfuðu uppreistarmenn undan til Rensborgar
kastala; en Danir bjuggu um sig skainmt
þaðan og tóku til aö hlaða víggarða og varn-
arvirki, svo uppreistarmenn kæmust ekki apt-
ur inní Sljesvik. Villisen liershöfðíngi upp-
reistarmanna vildi þó gjöra tilraun til þessa
og rjeðist fyrst á danska herinn hjá Miðsundi,
en varð að hverfa aptur við svo búið, ogsíðan
rjeðist hann í byrjun október m. með miklu
liði á Friðriksstað, sem Danir höfðu umgirt;
íyrir varnarliði því, sem þeir höfðu þar, rjeði
ofursti llelgesen, norskur maðuraðætt oghin
mesta hetja; sýndi hann svo ágæta vörn, að
uppreistarmenn urðu loks að snúa frá aptur
eptir að þeir 7 daga samfleytt höfðu skotið á
bæinn með fallbissum og glóandi kúlum og
þannig brent hann mestallan upp til kaldra
kola; brunnu þar 137 hús niður i grunn, 287
hús hlutu stórskemdir og ein 24 voru eptir
óskemd að öðru leyti en því sem flestar rúð-
ur í þeim brotnuðu. I þessari atlögu hiðu
uppreistarmenn mikið manntjón; fjellu afliði
þeirra 728 manns, þar af 38 flokksforíngjar
og yfírmenn og 2 læknar, eu af Dönum Qellu
ekki margir. Eptir að þingið í Frakkafurðu
hafði samþykkt friðinn við Danmörku, tókust
þeir Austurríkis keysari og Prussa konungur
á hendur að koma friðiáí Holsetalandi; hef-
ur nú her uppreistarmanna Iq^t niður vopn
sín, en Austurrikismenn, Prussar og Danir
hafa setulið í Rensborgar kastala. Jað ræð-
ur að líkindum, að Prussar muni ekki hafa
gjört þetta með góðu geði þar sem þeir á all-
ar luridir hafa með allra handa vjelum æst
hertogadæmin upp á móti Dönum; en nú var
þeim nauðugur einn kosturinn með því þeim
var ógnað öllu megin, af Rússum, Frökkuni
og Austurríkismönnuin. Mikill hluti danska
hersins er farinn heim aptur til Danmerkur
og slóu Danir upp dýrðlegum veizlum fyrir
honum hvar sem liann koin á heimleiðinni.
Konungur vor hefur heitið griðum öllum þeim
dátum úr Sljesvík, sem tekið liafa þátt í upp-
reistinni, en alla yfirmenn þeirra, er áður hafa
staðið í danskri herþjónustu, hefur hann gjört
útlæga. Jó stríð þetta hafi í mörgu tilliti
verið hryggilegt og hertogadæmin bíði þess
ekki bætur fyrst um sinn, verður því þó ekki
neytað, að það hefur haft margar góðar afleið-
íngar fyrir Dani; 'því auk þess sem íjöldi
marina hefur auðgast við það, þá hefur það
gjört þjóðina harðfengnari, alvarlegri og guð-
ræknari og áunnið Dönum mikið álit fyrir
hreysti og harðfylgi hjá öllum öðrum þjóð-
um í Norðurálfunni, því að þeir hafa átt víð
mikíð ofurebli að etja þar sem Prussar og öll
þýzku sambandsrikin hafa veitt uppreistar-
mönnum liðveizlu bæði með fje og liði, bæði
beinlínis og óbeinlínis. Merkilegt er það og,
að öllum ber saman um, að ijárhagur Dan-
merkur sje í góðu horfi og má það eflaust að
miklu leyti þakka stjórnarherra Sponnek, sem
er afbragðs dugnaðar maöur. Danir ætla nú
að kalla sanian hyggna menn úr hertogadæm-
unum og Danmörku til að ráðslaga um, livern-
ig koma skuli fyrir sambandi Danmerkur og
hertogadæmanna og sambandi Holsetalands