Bóndi - 13.02.1851, Blaðsíða 6
22
álnir í allt af honum óblönduðum, eins og jeg hef fyr talaft
uin, að hann fengist i kaupstöðum, og i meðallagi þykkan lit
þarf næstum eins mikið af oliunum til samans að mælir eins
og af lit, það er einn pott olíu í hvern pott litarins, en sjeu
litirnir þynnri þurfa olíurnar nokkuð minni.
Aö mylja liti.
Nú hefur verið talað um mulda blýhvítu, en lika fæst hún
ómulin, og er einsgóð svo, nema að því, hvað mikil fyrirhöín
er að myljahana svo smátt sem þarf; það er gjört á velsljettri
hellu með sljettum steini, er þá olia látin saman við, því við
það myljast þurir litir betur, það má ekki hafa olíuna svo
mikla að liturinn renni út af hellunni þá mulið er, og ekki
ofmikið á hellunni í hvert sinn. jiannig erlíka kritmulin þá hún
er höfð. Sölverglöð er örðugt að mylja smátt eintóma, má
því í hana blanda litlu af hverfisteinij við það mylst hún betur,
hvert sem mulið er á hellu eða á steðja með hamri.
Suða olíunnar.
Af því litir af ósoðinni olíu þorna ekki einir sarnan. er
nauðsýnlegt að sjóða hana í potti og er það gjört þannig: látiS
potta af olíu hálft pund af ómulinni sölverglöð og sjóð við
hægan eld 2 eða 3 tíma, í þessu skal við og við hræra, og
passa að ekki sjóði meir en rjett að eins sjáist; þess lengur
soðið er, því betri verður fernisinn.
5að má og tilbúa málaraolíu (fernis) úr lýsi. Til grófra
málverka taka menn Iýsi og sjóða það í potti á hægum eldi
þangaðtilfjöður, sem rekin er ofaniþað, sviðnar,tekur maður burt
af því alla froðu, og lætur síðan í hverja 2 potta lýsis hálfa
matskeið af sölverglöð, hrærir í þvi í 3 mínútur tekur síðan af
eldinum, og er það þá albúið. Einna bezt væri sýklarlýsi eða
upsalýsi, þar sem menn gætu aflað þess, og fara menn með
það eins og áður er sagt um annað lýsi, að því fráteknu, að í
staðin fyrir sölverglöð láta menn í hvern pott af sýldarlýsinu
eina teskeið af mórauðu dufti (Blyglætte). Áður er sagt
livernig soðinni olíu skuli blanda í litinn, og skulu menn á
sama hátt blanda í hann hinu soðna lýsi. Hvert sem heldur
er soðin olía eða soðið lýsi, skulu menn láta setjast og
geyma það síðan á flöskum eða brúsa, sje það ekki brúkað
undir eins.
Jeg hef með línum þessum reynt til að gjöra efnið svo
skiljanlegt sem unnt er, og ekki talað um neitt það, er ekki