Norðri - 07.12.1860, Blaðsíða 1
1860
s í 5
■“ *
I -I -
B ? 2 S
“r N
— *•
iT » “■*
H g or
a ck »
2 jsr
a*7 —'
8. ér
7. Desember.
2».-30.
I'brjefi frá Reykjavík, sem stcndur í Rerlinpa-
tíbindum 5. júlí næstlibiii sumar frá J. H. (ab
öllum'líkindumJJúniQlandlækni Hjaltalín), er fyrst
stuit.skýrsla um|Kötlugosib næetliSib vor, ogsvo
sagt frá í seinni hluta brjefsins um ástandií) hjer
á landi einkum hvat) fjárklábann snertir. þessi
hluti brjefsins er svo einkennilegur, og lýsir svo
vei hver meböl herra landlæknirinn notar til ai)
fylgja fram skobun sinni í fjárklábamálinu, ai)
vjer álítum fulla þörf á því a& láta hann sjást í
íslenzkum blöium. Hann hljóbar þannig:
„Hvab ástandib hjer á laridi snertir er þab
fromur sorglegt cn glebilegt. Menn eru nú fyrst
fttllkoralega farnir ab kenna á afleibingunum af
hinum dýrelegu niburskurbarreglum, er rjer svo
opt höfum íninnzt á, og lækningamennirnir eru
nú loksins farnir ab vinna fótfestu. Iieilbrigbis-
ástand saubfjárins í suburutndæminu er nærri því
undantekningarlaust injiig gott, og margir bænd-
ur fullyrba ab, ullarvöxturinn haíi aukizt ab helm-
ingi á itinu læknaba fje. Tala hins læknaba fjár
er nú, ab lnmbum me&töldum, hjerumbil 80 þús-
undir, og er þctta heilbrigbur og hraustúr stofn.
En þrátt fyrir þenna glebilega árangur af latkn-
ingnnum balda menn þú áframíhinum
umdæmum landsins ab þverskallast
vib ab lækna þessar skepnnr, sem ís-
lar.di eru svo áríbandi. Aetæ&an fyrir þessu ligg-
ur í augum uppi. Oddvitar niburskurb-
arflokksins sj á þabnú dável, ab álit
landsbúa á þessu máli er »& snuast, og,
e f svo fari, muni þab hafa úþægilegar
afleibingar fyrir þá. Menn leija því
allra rába og spara engin brögb til þess
ab halda bændum vib hina gömiu hjátrú, ab fjár-
klábi sje ólaknandi, og ab hann komi aptur fram
í hinu læknaba fje, jafnvel þú þab verbi ekki fyr
en eptir firnm ár. Fjárfækkun þá í norbur-
og vesturumdæminu, sem einlægt fer í vöxt,Pog
nú verbur ekki lengur dulin, kenna menn
illu árferbi, þú ab lækningamennirnir
bafi fullsannab, ab þessi fjárdaubi sje
langvarandi húbsjúkdúmi ab kenna, cr
veldur ullarlosi og útbrotum, er gjörir
þababverkum,abreifibdetturofsnemma
af kindunum, svo ab þær annabhvort
krókna eba farast úr hinni drepandi
lungnaveiki. þessar skepnur eyba
fjarskamiklu heyi fyrir búndanum, en
þrífast þó ekki af þvf, og kalla því
bændur þetta Búþrif,“ en gæta þess alls
ekki, ab allt þetta kemur af langvinn-
nm h ú b s j ú k d ú m i.“ 1
þetta eru nú þau orb, sem herra ,J. II.“
skrifar í hib mest útbreidda danska blab, og af
því vjer getum engum ætlab ab hafa skrifab þetta
nema Júni landlækni Hjaltalín, viljum vjer eigna
honum þessi orb, þangab til rjer vitum annab
sannara, og láta svo almenningi f Ijúsi álit vort
um þann embættismann, er leyfir sjer ab fram-
bera svo úskammfeiinar lygar fyrir ptjúrn-
ina og samríkismenn vora ( Danmörltu.
Vjer skulum nú lofa Sunnlendingutn sjálfum
ab dæma um, hve satt og rjett hann hefir lýst
ástandinu þar um heilbrig&j fjárstofnsins, sem þar
er, og ullarvöxtinn á því fje, þú ab vjer höf-
um ærib margt í höndum til ab vefengja sögu
hans um þab, énda sýndi hann þab bezt sjálfur
á næslli&nu þingi, er hann vildi láta fara a& safna
kollektu utanlands og bibja stjúrnina um fje, svo
fúlk fjelli ekki af hungri syíra, ab h#nn hefirþá
ekki álitib ástandib svo glæsilegt, því enginn var
þá argari í barlúmnum en hann. Hitt setlum vjer
088 sje úhætt a& segjá, a& aldrei hefir hár em-
bættisma&ur sýnt annab eins sibieysi (demora-
*) pa& sem| hjer er seH me& gísnu letri höfnm xjer
íjálfir lufckenrit uema orfcin ,eptir flmm ár,“ aem höfund-
uriun sjálfur h*flr aufckennt. Útg.