Norðri - 31.10.1861, Blaðsíða 4
84
líkissjófcl auk Iiúsii’e'gustyrks þess er hanu nú
fær, og
2. Að sú launabót, sem veitt verður embætt-
mönuum þessum, sjo ákveðin svo (ljótt, að þeir
fái hana frá byrjun næstkomancli aprílmánaíar. j
þ<5 að það sje nú alveg rjett, að þingiö fylgi
fram þessari jafnrjettiskröfu til launa fyrir em-
bættismenn vora,” þá er þab á hinn bóginn hart
fyrir þá aí> bíða eptir að þetta fáizt, ogþvívon-
andi að stjórnin gjnri eitthvað í málinu.
Eitt er enn atbugavert, um mebferf) stjórn-
arinnar á embættismöunum hjer í seinni tíð, að
þar sem embættismenn eru settir til ab gegna
öíru embætti ásamt sínu, þá dregur stjórnin ept-
ir nvjum dönskum lögutn hálf launin í sinn sjóft.
þ>annig mun yiirdómarinn í landsyfirrjettinum, sem
nú gegnir stiptanitmanns embættinu ekki hafa nema
hálf stiptamtmannslaunin, og væri það þó ab
minnsta kosti eblilegra, ab hann hefbi þau laun
in öll sern hærri cru. Hib sama mun stjórnin
iiafa ætiab ab Iáta verba ofan á vib lækriir Pin-
sen, sem nú þjónar sem settur í læknisumdæminu
á Austfjörbum.
X. Málib um rafsegulþráb ’SItaffners
(Nefnd: Ámljótur Ólafssou, Jón Pjctursson, P
Pjetursson). þetta mál kom frá lierta T. P
Shaífner, er hefir fengib leyfiibrjef iijá konungi
vorum til ab leggja rafsegulþráb milii Norbur-
og Vesturálfu, og beiddist liann þess, ab alþing-
ib útvegafá lagabob um þetta efni.
Gm þetta efni sendi þingib svolátandi frum-
varp:
1. gr Herra Tal. P. ShafTner, ofursti frá
bandafylkinu Kentucky í Vesturheimi, og fjeiög-
nm lians veitist eiukaicyfi í níutíu (90) ár frá
dagsetningu þessa iagabobs, tii ab leggja rafseg-
ulþráb ebur rafsegulþræbi á land á Islandi, bæbi
I á meginlandib og eyjar þess, yfir landib, og frá
því aptur, ab viblialda þræbi eba þrábnm þessum,
og tiafa hvervetna frjálsa leib ab þeim, svo og
fram nieb þeim og aptnr, ab svo fyrirskildu, ab
sagbur Shaftner ebur fjelagar hans komi á raf-
segulþrábarsambandi milli Islands og útlanda og
hafi lokib því á tíu (10) árum hinuip næsiu, frá
dagsetningu þessa lagabobs, og^ab rafsegolþrábur
eba rafsegulþræbir þessir milli Islands ogútlanda
liggi aldrei ónoíabir þrjú ár í senn eba lengur.
En haldi sagbur Shaífner ebur fjelagar hans eigi
skitdaga þessa, þá hafi þeir fyrirgjört einkaleyli
sínu.
2. gr. Skylt er því hverjum ab leyfa, ab raf-
segulþrábur þessi eba rafsegniþræfir sje lagbur
ylir lönd hans, hvar s?m er, en heimtingu á land-
eigandi á sanngjarnri borgun, sem fara skal eptir
því, hvern baga landeigandi iíbnr vib þab, ab þráb-
urinn er lagbur og liggi yfir iand lians, en (yrir-
gjört hetir landeigandi henni, ef hann eigi, eba
umbobsmabur hans, sje hanri utan fjórbungs, krefst
bóta ábur sextigir daga sje libnir frá þvíerhann
vissi ab þráburinn kom inn í heimaland hans.
Nií sernur eigi landeiganda ebur umbobsinanni
hans og þeim Shaffner iim gjaldib, og skal þá
landeigandi, ebur umbíibsmabur hans, kvcbja sýslu-
mann áreibar á landib til ab meta bæturnar ineb
tveiin óvilhölliim möntmm, er sýsloniabiir sjalfur
kýs. Virbing sú skal baldast, er þeir gjöra, nenia
sýslumabur hafi trabkab rjetti annarhvors máls-
abila, og má þá stefna áreibargjörbinni innan
þriggja/ mánaba til ónýtíngar, og m.álinu til nýrr-
ar áreibar til yfirdómsins, og skal þá sýslumab-
ur greiba áfrýjunarkostnabinn, ef málib ^gengur
honum á móti, en annars áfrýjandi. Areibar-
tunglins er því stórum betur farinn en hinn; þar
er engin veruieg nótt, því þegar sólarljósib var.tsr
er jarbarskinib J þcss stab, og er þab 13 sinnum
bjartara en skinib af fullu tungli þegar himin er
alheibríkur, og jörbin sendir tunglinu ekki einungis
birtu heldur líka hita. þiab er ab minnsta kosti vafa-
laust ab tnnglskinib færir jörbur.ni mjög lítinn hita
en þó nokkurn, svo hann getur fundizt. Jörbin,
seni er svo miklum mun stæn i og eblisheitari, hlýt-
ur því ab scnda tunglinu langtum meira en 13
sinnum svo mikinn hita. þ>ab erþvf vorkunn þó
ab tunglbúar dýrki jörbina í aliri fegurb hennar.
f>eir sem búaáþeim hálfhnetti tungls, er veitfrá
þessari druttiiingarlegu jarbstjörnu gjöra þá ab Iík-
indum pílagrímsferbir ab minnsta kosti einusinni
á æfi þeirra til ab veita þessu stóra Ijósitilbeitslu.
Ferbin getur heldur ekki verib svo fjarska löng
hjeruœbil 9(10 enskar mílur lcngst, og cr þabekki
nærri eins löng Ieib og Móhamedstrúmenn lengst
utan úr Austurálfu eba Suburáll’u fara til Mekka
til ab sjá stóra svarta steininn, sem ekki befir ab
sögn mikla fegurb í ómakslatin.
En hin fagra jörb rneb hinum bjarta svip, sem
skín svo vingjarnlega á hinn föla mána, skín þó
árangurslaust, því fölieiki hans er daubinn sjálfnr.
Hinn óttálegi geimur, sem er milli tiingls og jarb-
ar, ertakmörk lífs og dauba. Nú þegar hiiinn er
kominn í jafnvægi á fylgihnetti vorum er hann
allur daubur og hreifingariaus; hann er eins og
bleikur nár, en jörbin er enn lifandi og krapt-
vmikil. Jörbin hcfir ábur sýnt ab skap er í henni
og svo getur enn farib.
Vjer göngum á hættum stab, er vjer göng-
um um yfirborb hennar; og þab gefur öllum ab
skiija, þegar vjer álítum ab alit mibbik hennarcr
hnattmyndab efni, logandi og fljótandi, seiri er ab
þvermáli 125 sinnuin meira en þykkt jarbskorp-
unnar. þab mun ekki fjærri rjettu lagi absegja
ab jarbskorpan sje ekki ab tiltölu sterkari en skurn
á cggi. Allir náttúruvibburbir á fyrri tímuin, sem