Íslendingur - 13.02.1875, Síða 5
13
og fletja fiskinn, þvo þeir hann vandlega,
áðnr en þeir salta liann. I'essa reglu hafa
allt of fáir hjer sunnanlands, en það liggur
þó í augum uppi, að þetta hlýtur að gjöra
flskinn fallegri útlits; þegar fiskurinn þannig
er þveginn í sárið, glænýr, þá næst úr hon-
um mikið af blóði og slepju, sem fiskurinn
annars drekkur í sig með saitinu, ef hann er
saltaður með því ölia saman. í stórthundr-
að af þorski telja vestfirðingar að jafnaðar-
legast fari ein tunna af salti, og mun það
vera líkt og hjer sunnanlands. Dirgi til að
salta í, eins og víða eru höfð hjer sunnan-
lands, hafa vestfirðingar aldrei, heldur jafn-
an kofa með þaki yfir, og er allur fiskurinn
afhverju skipi saltaður saman, en aldrei einn
og einn hlutur út af fyrir sig. Það á sjer
allvíða stað hjer á suðurlandi, að hver há-
seti salti einn út af fyrir sig, og það opt í
ekki betra skýli en svo, að að eins fáeinum
steinum er hróað saman um fiskinn, sem
hvorki fá varið fiskinn sólskini nje regni; er
það þá ýmist að fiskurinn skrælnar þar i sól-
skininu, hnakkakúlan og hausroðið, sem við
hana lafir, verður svart og skorpið, og þynn-
iidiu harðna, svo ómögulegt er að ná úr
þeim himnunni, eða þá að allt salt rignir úr
fiskinum, og má nærri geta, hversu óálitieg
vara slíkur fiskur verður, og ónýtur til
geymslu. Þegar fiskurinn er stakkaður, ber
þess vandlega að gæta, að hvergi verði holt
í stakknum, því þar af leiðir, að sumt af
fiskinum pressast ekki. En einhver helzti
muuurinu á fiskverkun vestra og hjer syðra
er fólginn í sjálfri pressunni. far vestra
ber það aldrei við, að menn pressi fisk án
þess að hafa borð yfir honum, til að varð-
veita hann regni og til að leggja grjótið á.
Það er einnig lang-almennast hjer, að hafa
borð yfir stökkunum, en þó sjer maður allt
of opt stakka, sem einungis eru þaktir grjóti.
Auk þess, hvað fiskuriun á þann liátt er með
öllu skýlislaus, þá má nærri geta, hve jafnt
sá fiskur verður pressaður, og hve fagur
hann verður útlits. Þegar fiskurinn er undir
fyrstu pressu, hafa vestfirðingar viðlíka mikið
af grjóti ofan á stökkunum, eins og hjer er
tíðkanlegt; en þegar fiskurinu er látinn undir
aðra pressu, þá pressa vestfirðingar fisk sinn
margfalt meir en sunnlendingar. fá hlaða
þeir hverju grjótlaginu ofan á annað út á
yztu borðin, sem eru á stakknum, og hrúga
svo miklu grjóti á miðjan stakkinn, sem á
getnr tollað; má svo að orði kveða, að grjót-
hrúgan ofan á stakknum sje eins fyrirferð-
armikil og sjálfur stakkurinn. það er því
mest með pressunni, að vestfirðingar þurka
fisk sinn, því eptir slíka pressu þarf hann
miklu skemmri breiðslu, en fiskur sunnlend-
inga. Einnig fer við þessa miklu pressu
allur sá vessi úr fiskinum, sem veldur því,
að sunnlenzki fiskurinn er mikið verri til
geymslu, en vestörzkur; þegar sunnlenzkur
og vestfirzkur fiskur einhverra orsaka vegna
ekki hefur selst ytra samsumars, og hann
hefur verið útfluttur, og því hefur verið
geymdur vetrarlangt, þá er það margreynt,
að vestfirzki fiskurinn hefur verið með öllu
óskemmdur næsta vor, þegar við staflanum
hefur verið hreift, en hinn sunnlenzki þar á
móti hefur verið búinn að taka í sig svarta
bletti, sem ekki eru annað en rotnun, sem
orsakast af því, að vökvinn hefur ekki verið
pressaður úr honum. Að vestfirðingar fletja
fiskinn dýpra, en sunnlendingar, gjörir það
einnig að verkum, að þessi skaðlegi vökvi
pressast betur úr íiskinum, því sízt næst
hann þar úr fiskinum, sem fiskurinn erþykk-
astur, ,og eptir því ætti að vera enu meiri
ástæða fyrir sunnlendinga að pressa fisk sinn
mikið, þar sem þeir fletja hanu þykkar en
vestfirðingar.
það er hjá mö'rgum Sunnlendingum lofs-
verður áhugi á, að verka vel fisk sinn, en
það er, þvi miður, ekki svo ahnennt, sem
óskandi væri. Netafiskurinn skemmir og
fjarska mikið fisk vorn; hann er opt búinn
að liggja lengi í netunum, þegar þeirra er
vitjað, og getur sá fiskur aldrei órðið góð
vara. En það, sem einna mest skemmir fyrir
fiskverkan vorri, er það, þegar sjáfarbændur
eru að taka fisk til verkunar af sveitamönn-
um, langtum meira, en þeir hafa mannafla til.
Þetta á sjer stað einkum suður með sjó, og
fremur en á Inn-nesjum. Menn sem hafa
lítið verkunarsvæði og sárfátt fólk, taka þar