Fréttablaðið - 17.07.2001, Blaðsíða 22

22
FRÉTTABLAÐIÐ
17. júlí 2001 ÞRIÐJUPAGUR
HRAÐSOÐIÐ
GUÐMUNDUR KRISTINSSON
kartöflubóndi
Bestar með
smjöri og salti
HVERNIG stendur á þvi að kart-
öflurnar koma svona snemma á markað?
Það er vegna þess að ég hef hita-
lagnir i jarðveginum, á um það bil 60
sentímetra dýpi. Kartöflurnar sjálf-
ar eru 20 sentímetrum undir yfir-
borðinu. Síðan er settur akrýldúkur
yfir, sem er þannig úr garði gerður
að hann hleypir ákveðnu magni af
vætu £ gegn. Það eru um 10 ár síðan
farið var að nota þessar aðferðir hér
á landi. Þessa dúka má sjá víða
erlendis til dæmis í Danmörku þar
sem þeir eru mikið notaðir.
Grænmeti eins og gulrætur eru ræk-
taðar á svipaðan hátt líka, þær eru
hinsvegar dýrari afurð enda meiri
vinna við ræktun þeirra.
HVER er verðlagningin á þessari fyrstu
uppskeru?
Hún er dýr, um 350 krónur kílóið úr
búð, en þetta gildir bara um fyrstu
uppskerurnar. Annars er það
skammarlegt hvað bændurnir bera
sjálfir lítið úr býtum, það verð sem
við fáum almennt fyrir kílóið er 30-
40 krónur en verðið úr búð er þá 150
krónur. Álagning er mjög mikil,
enda milliliðirnir orðnir margir. Við
seljum okkar vöru til heildsalanna,
sem eru þrír aðilar, svo eru verslan-
irnar með dreifingaraðila á sínum
vegum, sem réttlætir þá enn meiri
álagningu. Það er athyglisvert að
árið 1984 fengum við 26 krónur fyrir
kílóið, (það sama og bændur fengu
fyrir mjólkurlítrann og verð á ben-
sínlítra var 20-30 krónur), þannig að
það hefur ekki hækkað nema um 11
krónur á 17 árum. Þá kostuðu
kartöflurnar 50 krónur út úr búð.
Núna virðast verslanir þurfa að leg-
gja meira á vörurnar, um það bil
þrefalt það verð sem þeir kaupa
vöruna á, enda má sjá þetta á upp-
ganginum hjá þeim Bónusfeðgum.
HVAÐA aðferðum beitið þið öðrum
en hitalögnum, til að auka sprettuna?
Við notum flestir tilbúinn áburð.
Venjulegur vaxtartími fyrir kartöfl-
ur er þrír mánuðir en það eru tveir
mánuðir síðan ég setti þessar niður.
Þær eru sar.it ekki smáar, sumar eru
í bökunarkar ■'öflustærð. Við lífræna
ræktun hinsvi gar er slíkur áburður
ekki notaðu h 'ldur húsdýraáburður
í hans stað. En þá mega skepnurnar
ekki hafa borðað gras með áburði og
ekki er heldur hei.lilt að fjarlægja
illgresi með eitri eiiis og við gerum.
Þannig að hin lífræna ræktun með
öllum þessum skil: ái.im, er mjög
erfið í framkvæm I að erfða-
breytt grænmeti \ ar tel ég það
ekki vera til hér á
HVERS konarm
best á kartöflunum?
Þær eru bestar soðn,
og salti.
la vinnst þér
',;ð smjöri
Guðmundur Kristinsson er kartöflubóndi á Sól-
eyjarbakka i Hrunamannahreppi.
Kúba:
Safn um
Elian opnað
cardenas. ap. Baráttan um að fá
Elian Gonzaels aftur til Kúbu er
nú orðin safnaefni. Fídel Kastró,
leiðtogi Kúbu, opnaði á laugar-
dag, safn tileinkað baráttunni.
Elian og fjölskylda hans sátu í
fremstu röð og hlustuðu á ræðu
Kastrós sem rifjaði upp sjö mán-
aða baráttu fyrir endurheimtingu
drengsins. „Þetta var stórkost-
legasti bardagi þjóðar okkar,“
sagði Kastró um forræðisdeil-
una.
Ár er nú liðið síðan Elian snéri
aftur heim en hann er nú sjö ára
gamall. Kastró skoðaði safnið
FRÉTTIR AF FÓLKI
orvaldur Makan Sigbjörnsson
var kosinn formaður Varðar,
félags ungra Sjálfstæðismanna á
aðalfundi félags-
ins á Akureyri um
helgina. Laurent
F. Somers var ein-
nig í formanns-
framboði og var
kosningin á milli
þeirra að sögn
mjög spennandi
og þurfti að end-
urtaka kosninguna til að fá fram
úrslit. Fráfarandi formaður Arn-
ljótur Bjarki Bergsson sem er á
leið til náms í Mexíkó, fékk mik-
ið lof frá fundarmönnum fyrir
„frumkvæði og kraft“ í starfi.
Eftirfarandi limra var samþykkt
samhljóða sem stjórnmálaálykt-
un aðalfundar Varðar árið 2001:
Velvild. alla skal virkja
vilji menn þjóðina styrkja
leggjum lið
landinu við
fortíð ei skal sýta
framtíð sjálfa nýta
bœði veitum birtu og yl
börnin hlakka til
Hér við losum helsi
heldur viljumfrelsi
reisum höfuð hátt
hér viljum áfram blátt
í samlyndi lifum og sátt
stefnum í rétta átt
treystum tryggðarbandið
tökum þátt, eflum landið
Þess má til gamans geta að Þor-
valdur Makan er sonur Sig-
björns Gunnarssonar sveitar-
stjóra í Mývatnssveit og fyrr-
verandi þingmanns Samfylking-
ar í Norðurlandskjördæmi
eystra.
Sumarferð nefndarmanna fjár-
laganefndar Alþingis sem
m.a. átti að ná hápunkti með
heimsókn til Árna
Johnsen sam-
nefndarmanns á
Höfðaból í Vest-
mannaeyjum átti
að hefjast á
morgun. Sumar-
ferðin hefur ver-
ið blásin af, lík-
lega vegna fjöl-
miðlafársins út af verslunarhátt-
um Árna. Svo virðist sem heldur
seint hafi verði í rassinn gripið
hvað Jón Bjarnason, fulltrúa
Vinstri grænna í nefndinni,
varðaði. Blaðinu barst til eyrna
að Jón hafi fengið símhringingu
um málið þar sem hanri var þeg-
ar á leið suður í þeim megintil-
gangi að taka þátt í sumarferð-
inni og heimsókninni á Höfðaból.
Síðastliðinn föstudag var hér
sagt frá því að í greinargerð
til Hæstaréttar hefði Jón Stein-
ar Gunnlaugsson
ættfært Guð-
mund Sveinsson
endurskoðenda
rangt, og ruglað
honum saman við
samnefndan
trillukarl sem er
föðurbróðir Hró-
bjartar Jónsson-
GONZALES OG KASTRÓ
Elian litli hlustar með athygli á það sem
Fídel Kastró, leiðtogi Kúbu hefur að segja.
áður en athöfnin fór fram en þar
er að finna myndir og fjöl-
miðlaumfjöllun um deiluna. ■
Olíumengun:
80 mörgæsum bjargað
mengun 80 mör-
gæsir sem lentu í
olíumengun hafa
verið fluttar und-
anfarna daga til
náttúrufræðistofn-
unar í Piriapolos,
120 km austur af
Montevídeó, höfuð-
borg Paragvæ.
Mörgæsirnar eru
hreinsaðar af
starfsmönnum mörgæs I mengun
Stöðvarinnar. Á Richard Tresore heldur á mörgæs sem lenti í olíumengun við
þessum árstíma strendur Paragvæ.
eru mörgæsirnar á ferð frá Pata- ir fimm dögum síðan, en hafa
góníu í Argentínu til Brasilíu. braggast í umönnum starfsmann-
Mörgæsirnar lentu í brákinni fyr- anna. ■
Sharon vill ekki frið
Omar Sabri Eatmitto er sendifulltrúi Palestínumanna á íslandi. Hann
segir Sharon greinilega ekki hafa áhuga á friði og telur nauðsynlegt að
eftirlitssveitir á vegum alþjóðasamfélagsins verði sendar á vettvang.
PALESTÍNUMENN EIGA VIÐ OFURAFL AÐ ETJA
„Hvernig er hægt að berjast við þjóð sem er ein sú vígvæddasta í heimi," segir Kitmitto
og bendir á ójafnvægið sem rlkir á milli Palestínumanna og Israela þegar kemur að
vopnabúnaði.
palestína Ariel Sharon, forsætis-
ráðherra ísrael, er ekki í friðar-
hug er mat Omars Sabri Kitmitto,
sendifulltrúa Palestínumanna á
íslandi.
„Ég held að Sharon vilji ekki
frið, hvernig á að skilja aðgerðir
hans öðruvísi? Hann hefur hvatt
til landnáms og hann hefur beitt
hernum gegn byggðum Palestínu-
manna. Það var gott dæmi um
það á dögunum þegar ísraelsher
jafnaði sautján hús við jörðu, sem
þýðir að 150 manns urðu heimilis-
lausir.“ Kitmitto segir leiðtoga
Palestínumanna þó fúsa til þess
að setjast að samningaborði með
Sharon, sýni hann fram á raun-
verulegan friðarvilja.
Kitmitto segir að sendiherra
ísraela, Amos Nadai, sem stadd-
ur var á íslandi á dögunum hafi
ekki sagt nema hluta af sann-
leikanum þegar hann hélt því
fram við hérlenda fjölmiðla að
ísraelar hefðu boðið Palestínu-
mönnum að 95% landnema-
byggða yrðu leystar upp, í við-
ræðunum í Camp David sl. sum-
ar.
„Tilboð ísraela var endanlegt
og hefði þýtt áframhaldandi
landnemabyggðir. Auk þess var
palestínskum flóttamönnum
neitað um réttinn til að snúa aft-
ur til ísraels, þaðan sem þeir
voru hraktir við stofnun ísraels-
ríkis árið 1948.“
Kitmitto bendir á að ísraels-
ríki hafi verið grundvallað á
rétti flóttamanna til að snúa aft-
ur, þ.e. rétti gyðinga til að snúa
aftur til lands, sem þeir voru
hraktir frá í fornöld. „Hvernig
eigum við þá að fallast á að
Palestínumenn fái ekki að snúa
aftur til lands sem þeir voru
hraktir frá fyrir 50 árum?“
Kitmitto segir Palestínumenn
ekki vera að fara fram á neitt
annað en að farið verði að al-
þjóðasamningum, réttur Palest-
ínumanna til að snúa aftur falli
undir Genfarsáttmálann. „Við
myndum líka vera tilbúin til tak-
marka fjöldann og ég er sann-
færður um að það myndu ekki
allir vilja snúa aftur.“
ísraelar hafa sakað Arafat
um að beita ekki öllum ráðum til
að draga úr árásum Palestínu-
manna eftir að vopnahlé tók
gildi í síðasta mánuði. Kitmitto
segir ásakanir ísraela ekki rétt-
mætar og viðbrögð þeirra enn
síður. „Þau sýna að ísraelar eru
ekki í friðarhug."
Kitmitto segir Palestínumenn
vilja að tillögur Mitchell-skýrsl-
unnar verði framkvæmdar hið
fyrsta. Friði verði hins vegar
ekki komið á fyrr en eftirlits-
sveitir alþjóðasamfélagsins fái
að koma til landsins, en ísraelar
eru því mjög andsnúnir. „Okkur
er sama hvaðan þær koma og
hvort þær yrðu vopnaðar eða
ekki. Neitun ísraela hlýtur hins
vegar að sýna að þeir vilja ekki
að aðrir sjái hvernig þeir haga
sér.“
sigridur@frettabladid.is
ar lögmanns Jó-
hanns Óla Guð-
mundssonar
hluthafa í Frum-
Vegna þessara
meintu tengsla
taldi Jón Steinar
sérfærðiskýrslu endurskoðand-
ans ekki marktæka. Rétt þykir
að fram komi að hálftíma eftir
að greinargerð Jóns Steinars
barst Hæstarétti hafði hann rit-
að bréf til réttarins og beðist af-
sökunar á mistökum sem orðið
hefðu og tekið til baka þennan
þátt í greinargerðinni. Jafn-
framt hafði verið komið á fram-
færi afsökunarbeiðni til hlutað-
eigandi. Mistök geta alltaf orðið
en þarna var brugðist skjótt við
til þess að lágmarka skaðann
um leið og þau höfðu verið upp-
götvuð.
afli og Lyfja-
verslun Islands.
Elsku þabbt'
í Va+nasfcó,?i í <}a$ sþUuðut*
v'ídí fyryt t>eUt>a(( og síóar)
fótóojta. MÍH (iá íaþaói í
t>eist>att er\ vann fó+óo(+an
09 við skoruóut* 13 toörfc eo
þeir skoruðu t>ara Mll
Énn í yeinni MMeífc óvn/a<íi
að rigna 09 vicí óættoito ací
sþita o$ />etta var ekki
a(vöro iéikur rnecí c/óMara
þamis viá s/eréui* að sþila
affur a itoor^on*
Þinn? GuW
xt't